Actamila appayvam Isaac napatoc Jacob najan Esaú
1 Apvanacmec nic nat Isaac. Inmasquec nic nat apvitay ilhma. Apquevam nic nat apquitca aptomja apteyam apmamyi.
Aptomjac nic nat Isaac apcanya Esaú: —Sictamongvoyam— nic nat aptomjac.
Apcatingmavoc nic nat Esaú: —Coo nac aso— nic nat aptomjac.
2 Aptomjac nic nat Isaac apcanya: —Quip ilanojo. Sicvanyam coo. Moyasamcoc acvamlha acnim ongvitsapoc. 3 Ilic sat pilhpaalh najan yanca. Itingya sat asoc navjac. 4 Ingyajan sat apitic actemaclha alhta sicmajayo mataa otoc. Jesantimquis sat yoyam otoc. Oltimnacsic sat lhip altamila sicpayvam yicpintama siyitsepma— nic nat aptomjac.
5 Inlingac nic nat Rebeca actemaclha Isaac appamejitquiscama apquitca Esaú. Aplhinquic nic nat Esaú. Asoc navjac nic nat aptingyac yoyam esantimsic apyap.
6 Yejemoc nic nat actomja Rebeca ayanya ayitca apsilhyo Jacob: —Quip ingyeylhojo. Aclingac lhac coo appayvam lhip apyap appamejitsa lhip apipma Esaú. Aptomjac lhac apcanya: 7 Itingya sat asoc navjac. Jeyajanquis sat apitic yoyam otoc. Oltimnacsic sat lhip altamila sicpayvam napato Dios Apyimtalhnamo yicpintama siyitsepma— lhac aptomjac. 8 Lhip sictamongvoyam, ingyeylhojo sat sicpayvam: 9 Iyas sat apyinatamaclha yataay. Inalanta sat apcanit yataay apquitcoc apnamilay. Ongvajansic sat yoyam etoc sat lhip apyap actemaclha alhta apmajayo mataa etoc. 10 Natamin isaclhes sat apyap yoyam etoc. Elngac sat lhip altamila appayvam apyap yicpintama apquitsepma— nic nat intomjac inquin.
11 Aptomjac nic nat Jacob apcanya inquin: —Ava apyimpejic innac javoc. Coo eyca ayalhnayo eyimpejic. 12 Jeyicpilcojoc sat jepatningvojo tata coo. Ingyanic sat oyinimcasac coo. Olngac sat acmasom appayvam coo tata, molngejec sat altamila appayvam.
13 Incatingmavoc nic nat inquin: —Sictamongvoyam. Coo sat olngamcojo actemaclha acmasom appayvam yoyam elhenic. Ilhing sat maa, ilyejiclhojo sat sicpayvam. Inalanta sat yataay apquitcoc— nic nat intomjac.
14 Aplhinquic nic nat Jacob. Apnalantac nic nat. Apcajac nic nat yataay apquitcoc. Ingjancasquic nic nat inquin, actemaclha alhta apmayjayo mataa etoc Isaac. 15 Invoclhec nic nat inquin apava aptamila Esaú apquilantalhnama. Congne paat nic nat apnamcoc apava. Intalhnaseclhec nic nat ayitca apsilhyo Jacob. 16 Inpilhtejitcasquic nic nat inquin yataay apyimpejic apectengaoc Jacob najan apyispoc. 17 Inmasquic nic nat apitic acjanma najan pan yoyam esaclhesic Jacob.
18 Aptalhningvoclhec nic nat Jacob apyitnaclha apyap. Aptomjac nic nat apcanya: —Tata— nic nat aptomjac.
Apcatingmavoc nic nat apyap: —Acnec coo aso. ¿Soc lhip qui sictamongvoyam?— nic nat aptomjac.
19 Aptomjac nic nat Jacob apcanya: —Coo nac Esaú, lhip apquitca sictomja sicteyam emamyi. Alyajaclhoc coo aptomjaclha lhac seyanya. Ilhaticja, ilha netin. Itov sat sicyamonquilhma. Jeltimnas sat altamila appayvam— nic nat aptomjac.
20 Aptomjac nic nat Isaac apcanya apquitca: —Quilhvo nac apvocta— nic nat aptomjac.
Apcatingmavoc nic nat Jacob: —Epasmec lhac Dios lhip Visqui pac. Yejemoc sicvita sicyamonquilhma— nic nat aptomjac.
21 Aptomjac nic nat Isaac apcanya Jacob: —Ilhingma jilip, pac olpatnamam apyimpejic. Nasoc lhaja sictamongvoyam Esaú— nic nat aptomjac.
22 Yejemoc nic nat apyipitcangvocmo Jacob yoyam elpatnamam apyap. Aptomjac nic nat Isaac apcanya: —Jacob appayvam nac lha. Innoc Esaú apectengaoc— nic nat aptomjac.
23 Am nic nat eyicpilcac Isaac. Ayinyema apvita alvinatem ava apectengaoc. Apquiltamjoc nic nat eltimnacsic altamila appayvam.
24 Aptomjac nic nat Isaac mocjam apcanya: —¿Naso ya lhquip sictamongvoyam Esaú?— nic nat aptomjac.
Apcatingmavoc nic nat Jacob: —Eje, coo nac Esaú— nic nat aptomjac.
25 Aptomjac nic nat Isaac apcanya: —Ingva, sictamongvoyam. Jimques siclho apitic apyamonquilhma yoyam otoc. Natamin oltimnacsic sat altamila sicpayvam— nic nat aptomjac.
Apsaclhesquic nic nat aptom yoyam etoc apyap. Apsantimcasquic nic nat uva yingmenic. Aptovquic nic nat Isaac, apyinquic nic nat.
26 Natamin nic nat aptomja Isaac apcanya Jacob: —Sictamongvoyam, ipitsis sat emalhimpenic— nic nat aptomjac.
27 Apyipitcangvocmec nic nat Jacob. Appitsisquic nic nat apmalhimpenic. Inticjancasquic nic nat apyap apquilantalhnama. Apquiltimnasquic nic nat appayvam altamila:
Naso nac lhip sictamongvoyam,
eticjancasquic apyimpejic.
Malha acpanma amyip intomjac seticjanquiscama,
ayinyema amyip apyisponcama Dios Apyimtalhnamo.
28 Etac sat Dios apcaycaoc lhip:
acmamay ayinyema netin.
Cotlaycaoc acyilhna ayinyema amyip.
Cotlaycaoc motajap apactic najan uva yingmenic.
29 Aplhamaclhojo enlhitaoc sat eltimjic apquiltimesaycam.
Elticlhic sat aptapnaoc napato lhip.
Itne sat apvisqui nipyesicsa apquilyalhing.
Elticlhic sat aptapnaoc napato lhip.
Enatovasacpoc sat apquiltomja apquilinmelhaycam lhip.
Elmiyovacpoc sat enlhitaoc apquiltomja apquilamliyam—
nic nat aptomjac Isaac. ,
30 Invocmec nic nat nelha appayvam altamila Isaac. Aptipquic nic nat Jacob tingma pac apyap. Pilapcasquic nic nat apvactamo Esaú apmompaviyam. 31 Apjancasquic nic nat apitic apyap, actemaclha apmajayo mataa etoc. Apsaclhesquic nic nat apyap.
Aptomjac nic nat Esaú apcanya apyap: —Tata, ilhaticja. Itov sat apitic sicyamonquilhma. Jeltimnas sat altamila appayvam— nic nat aptomjac.
32 Aptomjac nic nat apyap apcanya: —¿Soc lhip qui sictamongvoyam?— nic nat aptomjac.
Apcatingmavoc nic nat Esaú: —Coo nac Esaú, lhip apquitca sictomja sicteyam emamyi— nic nat aptomjac.
33 Intiyacmec nic nat apvalhoc Isaac. Aptomjac nic nat apcanya: —¿Soc laa enlhit sesantimsa lhac apjanma apyamonquilhma? Actovquic lhac coo. Acpenasquic lhac siltimnascama altamila sicpayvam. Comasquingvomejec sat mataa— nic nat aptomjac.
34 Pilapcasquic nic nat Esaú aplinga apyap appayvam. Avanjec nic nat apvinama.
Apquilpalhamam nic nat: —¡Tata coo! ¡Jeltimnas sat coo lha altamila appayvam!— nic nat aptomjac.
35 Apcatingmavoc nic nat Isaac: —Apvoctac lhac lhip apyalhing. Eyinimcasquic lhac coo. Yitnec lhac altamila sicpayvam yoyam oltimnacsic lhip. Apsovjoc lhac lhip apyalhing— nic nat aptomjac.
36 Aptomjac nic nat Esaú apcanya: —Naso nac apvisay Jacob, ningiltimem “Apyinimquiscama”. Anit intomjac seyinimquiscama eyalhing. Eyinimcasquic alhta yoyam emiclha sicvisay sicteyam emamyi. Eyinimcasquic lhac mocjam. Apsovjoc lhac tata appayvam altamila yoyam jeltimnacsic coo. Tata, ¿am ya coyitnac mocjam altamila appayvam yoyam jeltimnacsic coo?— nic nat aptomjac.
37 Apcatingmavoc nic nat Isaac: —Quip ingyeylhojo. Lhip visqui pac sat etnejic apyalhing. Jacob apnaymacoc sat eltimjic apquiltimesaycam. Etac sat mataa cotlaycaoc motajap apactic najan uva yingmenic. ¿Soc asoc ayaymalhco yoyam emiclha lhip?— nic nat aptomjac.
38 Aptomjac nic nat Esaú apcanya: —Tata, ¿vamlha ya altamila appayvam? Jeltimnas sat coo lha altamila appayvam— nic nat aptomjac.
Avanjec nic nat apvinama Esaú.
39 Aptomjac nic nat appayvam apyap:
Elhnamoc sat lhip mocjay.
Metejec sat yoclhilhma acma acyilhna.
Metejec sat acmamay ayinyema netin.
40 Elnapacpoc sat mataa sovo acvinatem.
Lhip sat elanam mataa apyalhing.
Covac sat acnim yoyam etnejic lhip apyimnatem.
Comascoc sat aptimem apquilancam—
nic nat intomjac appayvam. ,
Apquinyem Jacob apnaclha Esaú
41 Inyiplovcoc nic nat mataa apquinmelhaycam Esaú apyalhing Jacob, ayinyema appayvam apyap. Intomjac nic nat apvalhoc Esaú: Incovac sat acnim yoyam coyitnocjojoc ingvalhoc apquitsepma tata ingac. Natamin ongvajic sat coo eyalhing— nic nat intomjac apvalhoc.
42 Inlingac nic nat Rebeca actemaclha aclhanma apvalhoc ayitca Esaú. Innec nic nat altimnasa Jacob.
Intomjac nic nat ayanya: —Quip ingyeylhojo. Apquiltamjoc lhip ingyajic apipma Esaú ayinyema apyinimquiscama. 43 Lhip sictamongvoyam, ingyeylhojo sicpayvam: Ingyinyi sat, iyas sat tingma Harán, tingma pac eyalhing apvisay Labán. 44 Ilha sat maa acvocmo acmasca aplom apipma. 45 Comascoc sat aplom. Colvoncomoc sat aptomjaclha alhta lhip. Natamin ongvanic sat colhic altimnasquiclho lhip. Am oltamjoc emasquisacpoc eyitquic— nic nat intomjac Rebeca.
46 Intomjac nic nat Rebeca ayanya atava Isaac: —Eyamposquic coo as quilvanaa hititas, Esaú alhta apmam apanco. Inquilyimjapquic sat ancoc Jacob quilvana hitita actema nac lha aleyvam yoclhilhma Canaán, incaymalhquic cotnejic nelha sictiyascam— nic nat intomjac.
Isaac apkelmaxnéssesso aqsok éltaqmela Jacob tén han Esaú
1 Apwányamók apagko' axta aptemék Isaac, meyke apaqta'ák axta han entemék. Apwóneyha axta m'a Esaú, apteme axta apketche átnaha apketkok. Aptáhak axta apcháneya s'e:
—¡Hatte!
—Keso ko'o s'e —axta aptáhak Esaú.
2 —Sekwányamók ahagko' ko'o ektáhak kaxwo' —axta aptáhak Isaac—, kaxwók sa' kawak sétsapma. 3 Emekxa sa' yágke apagkok, emhók sa' naxma etegyek aqsok nawhak. 4 Hehanches sa' sekto ekmátsa, sekmáheya nak chá'a ko'o, hesantagkas sa' yaqwayam atwok ko'o, keñe sa' almaxnéssesek aqsok éltaqmela amonye' sétsapma.
5 Haxnawók axta Rebeca m'a aptáhakxa axta Isaac apcháneya m'a Esaú. Xama axta apmahágko naxma aptegyesa aqsok nawhak ma'a apyáp, 6 axta táhak eyáneya Jacob se'e, étche apsexyo nak:
—Ekleg'ak ko'o appaqhetchesa apyáp ma'a apepma Esaú, exchek aptáhak apcháneya s'e: 7 ‘Hetegyés ko'o aqsok nawhak, hehanchesek sa' sekto ekmátsa yaqwayam sa' ko'o atwok, keñe sa' almaxnéssesek aqsok éltaqmela nápaqtók Wesse' egegkok, amonye' sétsapma.’ 8 Hatte, yeyxho sa' peya nak altennaksek: 9 Emyekxa sa' ma'a aphaxta élyáqtamakxa nak nennaqtósso, henaqlantagkas sa' apqánet yát'ay apketkók apkeltaqmalma apagko' nak, wahanchesek sa' apto ekmátsa m'a apyáp, apmáheyól'a chá'a. 10 Xép sa' esakxések yaqwayam etwok, keñe sa' elmaxnéssesek xép aqsok éltaqmela amonye' apketsapma.
11 Aptáhak axta Jacob apcháneya egken se'e:
—Áwa' apyempehek eyke eghak ma'a eyapma nak, keñe ko'o méko. 12 Epaknegwokmok sa' agkok táta, hékpelkohok sa', hexének sa' peya atwasagkoho'; keñe sa' hetaqnók, mehelmaxnéssesek sa' aqsok éltaqmela.
13 Entáhak axta egken eyátegmowágko s'e:
—Hatte, etne sa' ma'a sektáhakxa nak seyáneya, henaqlantagkas sa' ko'o m'a yát'ay apketkók nak, ko'o sa' eyke hephewakxak xa nentaqnómaxche nak.
14 Apnaqlósawákxeyk axta Jacob ma'a yát'ay apketkók, apnaqlántegkessek axta egken. Hanchek axta ekmátsa agko' ma'a, apmáheyól'a m'a Isaac, 15 kelhexyawásseykxeyk axta Esaú apkelnaqta apkeltaqmalma, étche átnaha apketkok apnegkenma axta m'a kañe' apxagkok, kelántaxneyásekxeyk axta m'a Jacob, étche apsexyo nak. 16 Keñe axta élpextehetchesa apaktegák yát'ay apketkók apyempe'ék ma'a Jacob, ekweykekxoho apyespok, meykexa nak áwa', 17 méssek axta m'a ekhanma ekmátsa, tén han kelpasmaga, élánésso axta.
18 Apmeyákxeyk axta Jacob ma'a aphakxa apyáp. Aptáhak axta apcháneya s'e:
—¡Táta!
—Keso sekha s'e —axta aptáhak apchátegmowágko Isaac—, ¿yaqsa hatte exchep?
19 —Ko'o Esaú, átnaha apketkok apketche —axta aptáhak apchátegmowágko Jacob—. Ekpenchessek sélane m'a apkeltamho exchek alanaksek. Exnekxa sekxók néten; exa, etaw aqsok nawhak sektegyesso exchek, hélmaxnésses kaxwók aqsok éltaqmela.
20 Tén axta Isaac aptáha apkelmaxneyáncha'a s'e:
—Hatte, ¿háxko ektáhakxa apwet'a nak ekmanyehe agko'?
—Dios Wesse' apagkok epasmak sekwet'a heykxa —axta aptáhak apchátegmowágko Jacob.
21 Aptáhak axta apcháneya Isaac se'e:
—Hépetchegwoho, heyho apaknegwomho', yaqwayam sa' ay'asagkoho', naqsók kexaha aptáha hatte Esaú.
22 Apyepetchegwokmók axta apyáp ma'a Jacob yaqwayam enxoho epaknegwomho'. Keñe axta Isaac aptáha s'e: “Hawo nak appeywa Jacob, keñe ekhawo apaktegák ma'a Esaú.” 23 Axta ékpelchak, hakte xámok axta áwa' m'a apaktegák nak, ektéma nak ma'a apepma Esaú. Xama axta peya elmaxnéssesek aqsok éltaqmela 24 aptáhak axta makham apkelmaxneyákxoho s'e:
—¿Naqsóya exchep hatte Esaú?
—Éhay, ko'o Esaú —axta aptáhak Jacob apchátegmowágko.
25 Keñe axta apyáp aptáha apcháneya s'e:
—Hatte, hesantagkas yaqwayam sa' atwok ma'a aqsok apchaqhe exchek, tén sa' almaxnéssesek aqsok éltaqmela.
Apsántegkessek axta apto apyáp ma'a Jacob, yetlo vino. Aptókek axta Isaac, apyenchek axta han. 26 Keñe axta aptáha apcháneya s'e:
—Hatte, hépetchegwoho, hepetses.
27 Apyepetchegwokmók axta apyáp Jacob yaqwayam epetsesek, keñe axta Isaac aptekhana appaqneyam apkelnaqta. Tén axta aptáha appaqmeta peya elmaxnéssesek aqsok éltaqmela s'e:
“Cháxa ektémakxa
appaqneyam hatte xa,
hawók ma'a ektémakxal'a
ekpaqneyam yókxexma,
ektaqmeleykegkaxa nak
apwáxok elanok ma'a
Wesse' egegkok,
28 Dios sa'
egkések ekmámeye,
tén han ektaqmalma
apnakxo ekyexna
aqsok apkeneykekxa,
apxámokma apagko'
hótáhap apaktek
tén han anmen
yámet égmenek.
29 Apxámok sa'
nahan etnehek
énxet apkeláneykha,
eltekxeyagkok sa'
chá'a aptapnák
nápaqtók xép pók
aptémakxa énxet'ák.
Etne sa' apkemha
apmonye' nepyeseksa
m'a apkelyáxeg'a,
¡eltekxeyagkok sa'
han aptapnák
apmonye' exchep!
Eltaqnaweykpok sa'
chá'a m'a apyemneykha
nak chá'a exchep.
Apkeleñémo sa' chá'a
kólteméssesek ma'a
ektaqmeleykha nak
chá'a appeywa
exének xép.”
30 Appenchessek axta Isaac apkelmaxnéssesso aqsok éltaqmela Jacob. Aptepók axta aqsa Jacob ma'a aphakxa nak apyáp, apwa'akto apnempaqwayam ma'a Esaú. 31 Aphanchek axta han ekmátsa agko' ma'a, tén axta apsákxésa apyáp, aptáhak axta apcháneya s'e:
—Táta, exnekxa néten, etaw aqsok nawhak ápetek sektegyesso exchek ko'o sektáha nak xép apketche, hélmaxnésses aqsok éltaqmela.
32 Apkelmaxneyáha axta Isaac:
—¿Yaqsa exchep?
—Esaú ko'o, apketche átnaha apketkok —axta aptáhak apchátegmowágko.
33 Apyegwakkek axta han apleg'a Isaac xa, apkelpexyennegkek axta aptáha appaqmeta s'e:
—¿Yaqsa eyke m'a ekxega exchek eknempaqwokmo sesántegkesa exchek ko'o ekmátsa ekhanma? Ektókek xeyk ko'o amonye' exchek xép apweykta', élmaxnéssessek han aqsok éltaqmela, ekha kélpasmo han táhak kaxwók ma'a.
34 Xama axta apleg'a Esaú aptáhakxa appeywa apyáp, axta yeyságkohok apwana, aptáhak axta apkelpáxameyncha'a s'e:
—¡Táta, hélmaxnésses ko'óxa aqsok éltaqmela!
35 Aptáhak axta Isaac apchátegmowágko s'e:
—Apwa'akteyk xeyk apyáxeg, élyexancháseyha ko'o, apxakak han ma'a aqsok éltaqmela, ektáha axta eykhe exchep apagkok.
36 —¡Neyke kélteméssessama nak apwesey Jacob! —axta aptáhak Esaú—. ¡Ánet entáhak setwáseykegkoho! Sekxók axta amonye' sémentama m'a ektémakxa nak nenteme kélketche átnaha apketkok, keñe kaxwók sémentama m'a sélmaxnéssesso nak aqsok éltaqmela, yaqwayam axta eykhe ko'o axka'. ¿Mékoya mók aptaqmelchesso sẽlmaxnéssesso nak aqsok éltaqmela yaqwayam hegkések ko'o?
37 Aptáhak axta Isaac apchátegmowágko s'e:
—Ekméssek ko'o Jacob apteme apkemha apmonye' apagkok xép; ekméssek han yaqwayam etnehek apkelásenneykha m'a apyókxoho apnámakkok nak, ekméssek han yaqwayam exek apxámokma hótáhap apaktek, tén han anmen yámet égmenek. ¡Méko kaxwók atnéssesek xép hatte!
38 Aptáhak axta makham apcháneya Esaú s'e:
—¿Táta, wánxaya xama ekyetna exchep sẽlmaxnéssesso aqsok éltaqmela? ¡Hélmaxnésses ko'óxa aqsok éltaqmela!
Keñe axta apwaneykxo makham ekyennaqte agko'.
39 Tén axta aptáha apcháneya Isaac se'e:
“Mexek sa'
xép ketók ma'a
ektaqmelakxa
nak xapop,
exek sa'
ma'a yókxexma
megkammáyekxa nak.
40 Sókwenaqte apagkok
sa' chá'a kapasmok xép,
apkemha apmonye'
apagkok sa' etnehek
ma'a apyáxeg nak;
apyennaqkak sa' agkok xép,
kamaskok sa' etnehek
apchásenneykha m'a.”
Jacob apxegányam eñama apkeye Esaú
41 Aptaqnagkamchek axta Esaú m'a Jacob, eñama m'a apkelmaxnéssesso axta aqsok éltaqmela m'a apyáp, axta temék ekpaqméteykencha'a apwáxok se'e: “Kaxwók sa' kawak sẽllapwámeyak eñama apketsapma m'a táta, keñe sa' natámen xa waqhek ko'o m'a eyáxeg Jacob.”
42 Xama axta ekleg'a Rebeca yaqwánxa etnehek ma'a Esaú, keltamhók axta kólyentawakxések ma'a Jacob. Entáhak axta eyáneya s'e:
—Peyk xép yaqhek ma'a apepma Esaú, yaqwayam exnéshok ma'a apteméssesakxa axta. 43 Hatte, elyahakxoho sa' sekpeywa; emhók sa' ekmanyehe agko' exyenmok ma'a Harán, apxagkok nak ma'a eyáxeg Labán. 44 Exa sa' xamo' yáma ekwenaqte m'a, ekwokmoho ekmassa aplo m'a apepma, 45 tén han élwánaqmágwokmo m'a apteméssesakxa axta. Keñe sa' wának kóltennássekxak, yaqwayam éxyók makham. ¡Maltamhók ko'o kaxhok mók aptekyawa étchek xama ekhem!
46 Keñe axta Rebeca ektáha eyáneya Isaac se'e:
—Éleklágwokmek ko'o éltémakxa s'e kelán'ák hititas apnaqteyegka'a nak Esaú. Apmeyk sa' agkok han Jacob xama kelán'a hitita, ekhawo nak xa ekheykencha'a nak se'e Canaán, tásek watsapok.