Aptamilquisquiyam Jesús enlhit apyipjem
1 Acnim ninnayclha alhta intomjac. Aptalhningvocmec alhta Jesús tingma pac apquimja apmamyi fariseo, yoyam etasomoc. Apquilanoc alhta apnaymacoc fariseos. 2 Apnec alhta maa lhama enlhit actema apyipjem. 3 Aptomjac alhta Jesús apquilanya apquilyascamco apquiltemaclha najan fariseos:
—¿Ingvanqui ya ontamilquiscomoc acmasca apyimpejic acnim ninnayclha? ¿Inlhoyqui laa mongvanqui? —alhta aptomjac.
4 Apquilvanmaquic alhta. Yejemoc alhta aptamilquiscacmo as enlhit. Apcapajasquic alhta elhong. 5 Aptomjac alhta apquilanya fariseos:
—¿Soc enlhit acyanca yamelyeyjaycoc, inlhoyqui laa vayqui yamquilvana? Intalhnec sat ancoc yamilquit, ¿melqueje ya avtip acnim ninnayclha? —alhta aptomjac.
6 Am alhta colapvancaac elatingmojo as enlhitaoc.
Enlhit apquilanyomap caya alyimjapma
7 Apvitac alhta Jesús apquiltemaclha apquilyacyesaycam mataa altamila apquiltajanem nicja mesa. Apquiltimnasam alhta actemaclha apyitquiscama:
8 —Ningilanyalhquic sat ancoc ongiltasomoc caya alyimjapma ato. Mongiltajanejec sat altamila ningiltajanem. Evac sat lhaja poc apyimtalhnamo, mongno nincoo. 9 Apvoctac sat ancoc aptomja apquiltimem caya. Ingiltimnasquitac sat: “Ilhnim aja moc nintajanem” —sat etnejic jingilanic. Ongmancac sat ongnaclha alhayi. 10 Ontimjic sat moc actemaclha. Ningilanyalhquic sat ancoc ongiltasomoc, ongnam sat nincoo alhayi nintajanem. Apvoctac sat ancoc aptomja apquiltimem caya, jingilanic sat: “Sictimem emoc, ilhnim aja actamila nintajanem” —sat etnejic jingilanic. Jingilavojoc sat innaymacoc apquiltomja nintoycamco lhama. 11 Ongilvanalhcac sat ningyimtalhnesomalhco inganco. Colhic sat singaco ningiltomja mongyimtalhnesomalhco inganco —alhta aptomjac.
12 Aptomjac alhta Jesús apcanya apcanem etasomoc:
—Apquiltimec sat ancoc lhip caya, nolane nasa eltasomoc caya apto apnaymacoc. Nolane nasa eltasomoc apquilyalhinga, najan apnaymacoc, najan apmolhama acma apquilnatam. Ayinyemaclha ingyanyacpoc sat lhip lha etasomoc maa acyanmongayclha caya apto. 13 Iltime sat lhip moc actemaclha. Apquiltimec sat ancoc lhip caya, ilane sat eltasomoc caya apto enlhit mepqui asoc (mepqui apquilnatam). Ilane sat najan eltasomoc apquiltomja apquilpinsem, najan maa apquilyateyaycam najan mepqui apataoc. 14 Apquilinyejemoc anco sat etnejic lhip. Colapvancaac as enlhitaoc elmesic acyanmongam. Colhic sat acyanmongam lhip apnalhaticjangvocmo sat enlhit apquilpeyvomo apmasquingvaycmo nano —alhta aptomjac.
Apyitquiscama Jesús caya apvanyam
(Mt 22.1-10)
15 Lhama enlhit aptomo lhama aplinga alhta appayvam Jesús. Aptomjac alhta apcanya:
—Visqui, apquilinyejemoc anco enlhit, yoyam etasomoc quilpasmongam Dios apquilnancascama —alhta aptomjac.
16 Apquiltimnasam alhta Jesús actemaclha apyitquiscama:
—Caya apvanyam nic nat apquiltimec enlhit. Aplhamoc nic nat enlhit apquilanyomap eltasomoc caya apto. 17 Lhama ilhnic nat acpensalhco caya apto. Apquilapajasquic nic nat eyca apquilancam. Apquilanayquic nic nat eliltimnasquiclha enlhit apquiltomja apquilanyomap. Eltime sat elanic: “Elpecjesam nic lhac. Inpensalhquic lhac aclhamoclhojo asoc” —nic nat aptomjac apvisqui. 18 Am nic nat colyavocmoc enlhit apquilanyomap. Innoc nic nat moc apquiltomjaclha. Aptomjac nic nat lhama enlhit: “Amyip lhac acmac coo. Altamjoc otyaningvomjo. Jeyacmoc coo oyamoc caya apto” —ilhnic nat aptomjac. 19 Apcatingmavoc nic nat najan poc: “Diez vayqui yamquilvana lhac almac coo. Altamjoc olyipconvomoc. Jeyacmoc oyamoc caya apto” —ilhnic nat aptomjac poc. 20 Apcatingmavoc nic nat najan poc: “Elyimjapquic lhac coo. Movanqueje oyamoc caya apto” —nic nat aptomjac poc. 21 Yejemoc nic nat apvactamo apquilancam apquiltimnascactamo apvisqui. Aplovquic nic nat aptomja apquiltimem caya. Aptomjac nic nat apcanya apquilancam: “Ingva, ipecjicsojo emyaclha tingma najan amay. Inalanta sat enlhit mepqui apquilnatam, najan apquiltomja apquilpinsem, najan apquilyateyaycam najan mepqui apataoc” —nic nat aptomjac. 22 Apcatingmavoc nic nat apquilancam: “Visqui, acpenasquic lhac siyanyomalhca lhac otnejic. Avanje olhma mocjam” —nic nat aptomjac. 23 Aptomjac nic nat apvisqui apcanya apquilancam: “Iyas sat tap tingma alayjemoclha amay najan nicja apjalhtam. Ilaneclhojo sat, ilane sat ellhingma. Elanojoc sat congne tingma —nic nat aptomjac. 24 Actomjac coo siyanya quellhip: Meltovejec sat caya apto enlhit apquilanyomap apmamyi” —nic nat aptomjac Jesús.
Actemaclha ningyiploycam Cristo
(Mt 10.37-38)
25 Apquilyiplaclhec alhta Jesús aplhamoclhojo enlhit. Appaycacpoc alhta Jesús apquilpamejitsa:
26 —Ningiltamjoc sat ancoc ongilyoclha Jesús, ongiltanova sat ingilyap, najan meme ingac, najan intava, najan inquitquic, najan ingilyipma, najan ingilyalho najan ingilyalhinga. Ongyinyoc sat ningyimnatem inganco. Am sat ancoc ongiltanova actema nac lha, mongvanquejec ontimjic singiltamescama Jesús. 27 Am sat ancoc ongilpatmiclhac inganco ningilpatmeycam aptemaclha Jesús appatam asoc timyescama, mongvanquejec ontimjic singiltamescama Jesús. 28 Quip elaylhojo sicyitquiscama —alhta aptomjac Jesús. ¿Soc enlhit nipyesicsa quellhip apquiltamjoc elana tingma nitnoc apvinatem? ¿Pa ya elhic siclho maa, yoyam colyipsitic apvalhoc solyayem acyanmongam apquilanomap? ¿Colhojo ya sat acvamlha appensomap tingma? 29 Appecjasquic sat ancoc elanac tingma, copvanquejec lhaja epenacsojo. Apvitacpec sat ancoc tingma mepenesomap, evanacpoc sat as enlhit. 30 Sat cotnejic amyaa ingyanacpo: “Appecjasquic lhac elanac tingma as enlhit. Paj copvanac eyca epenacsojo” —sat cotnejic amyaa. 31 ¿Soc apvisqui apquiltamjoc elamyilhamcoc poc actemaclha apquimpocjay? ¿Pa ya elhic siclho maa, yoyam colyipsitic apvalhoc singilpilhtetemo? Diez mil sat ancoc apnac apquillhalhmaa, ¿am ya copvanac etvasam poc apvisqui apna apquillhalhmaa veinte mil singilpilhtetemo? 32 Am sat ancoc copvanac elamyilhamco, elapajacsic sat apquilasinancama apna mocjam mocjay poc apvisqui. Ingyanic sat coltamiliclhoc apquilvalhoc —alhta aptomjac Jesús. 33 Apquilnoc najan quellhip lha. Am sat ancoc ongilvatsamcoc nintemaclha inganco, mongvanquejec ontimjic singiltamescama Jesús.
Copanaycmo yasic
(Mt 5.13Mr 9.50)
34 Intasi nac yasic. Am sat ancoc copanacmoc yasic, ¿jalhco sat ontimjic, yoyam copanmojo mocjam? 35 Comalhquejec sat copanaycmo yasic. Copalesalhqueje naysicsa ningilcacjam. Cancajalhquejec sat naysicsa asoc ayictinquiscama ninganma. Cotlhalhcac sat mocjay. Ingjaycaoc innac nincoo. Pac ongilaylhojo —alhta aptomjac Jesús.
Jesús aptaqmelchesseyam xama énxet élchampéyak apaktegák tén han apyay'ák
1 Aptásweykmek axta apto Jesús xama apkemha apmonye' fariseo apxagkok ekhem sábado, keñe axta nahan nápakha fariseos apkelyexamakpoho apkeláneykencha'a. 2 Aphegkek axta anhan xama énxet élchampéyak axta apaktegák tén han apyay'ák ma'a ekpayhókxa axta aphakxa Jesús. 3 Axta aptemék Jesús apkelmaxneyeykencha'a apkelxekmósso nak apnámakkok ektémakxa segánamakxa, tén han fariseos s'e:
—¿Megkamyawaxcheya antaqmelchessók xama apháxamap ekhem sábado, kamyawaxkohok enxeykel'a?
4 Apkelwanmeyeykegkek axta eyke aqsa xa énxet'ák nak. Tén axta appaknegweykmoho Jesús ma'a énxet apháxamap, aptaqmelchesseykmek axta, tén axta apcháphassama. 5 Keñe axta Jesús aptéma apkelanagkama fariseos se'e:
—¿Yaqsa kélxama kéxegke megkólleyek heykxe ekmanyehe agko' kélketche apteyekmo enxoho yámelchet essenhan wey kéltósso neyseksa ekhem sábado?
6 Mopwancha'ak axta nahan apmáheyo elátegmowagkok xama enxoho.
Énxet'ák kéláneyeykha axta epásegwók élyamhopma
7 Xama axta apweteya Jesús apkelyéseykencha'a taháno éltaqmalma nekha mésa m'a énxet'ák kéláneyeykha axta, axta aptemék apméssama appeywa s'e:
8 —Apkeláneyáha agkok chá'a kéxegke xama énxet kólpásegwók ektámaxche nento sẽlyamhopma, nágkólhem chá'a m'a éltaqmelakxa nak taháno, hakte ewak katnehek pók énxet kéláneyeykha megkólhawo nak kéxegke; 9 keñe ey'áwak kéxegke m'a énxet ektáha nak apkeláneyeykha, etnehek yának se'e: ‘Egkés aptaháno s'e pók nak.’ Keñe kólhakxak kéxegke yetlo kélmegqakto m'a axayók agko' nak taháno. 10 Kéláneyáxcheyk agkok chá'a kéxegke, kólhem sa' chá'a m'a taháno ekyetno nak axayók agko', yaqwayam sa' etnehek yának kéxegke apwa'akto enxoho m'a ektáha nak apkeláneyeykha: ‘Émók, exnem taháno ektaqmelakxa nak.’ Keñe sa' kóláhapmakha kéxegke nápaqta'awók ma'a énxet'ák apheykha nak xamók kéxegke m'a nekha mésa. 11 Hakte cham'a aptemessásamap apagko' nak ekyawe kéláyo, mékoho sa' kóltemessásekxa'; keñe sa' ma'a aptemessásamap nak mékoho, ekyawe kéláyo sa' kóltemessásekxa'.
12 Axta aptemék nahan apkenagkama Jesús ma'a énxet ektáha axta apcháneyeykha:
—Apkelanak sa' agkok chá'a exchep ektámáxche, essenhan ma'a ektámáxchel'a chá'a taxnám, ná eláneyha chá'a m'a apkelxegexma'a nak, tén han ma'a apkelyáxeg, tén han ma'a apteme apnámakkok nak, tén han ma'a kelwesse'e apheykha nak ketók apxagkok; hakte yáneyha sa' nahan xépxa xa énxet'ák nak, keñe sa' kaxek ekyaqmageykekxa apteméssessamakxa exchep xa énxet'ák nak. 13 Apkelanak agkok chá'a exchep ektámáxche ekyawe, éláneyha chá'a m'a énxet'ák meyke aqsok nak, tén han ma'a apkelyelqamap nak, tén han ma'a élmasagcha'a apyay'ák, tén han ma'a meyke apaqta'ák nak; 14 keñe sa' etnehek apkeleñémo. Hakte mopwancha'ak eyaqmagkásekxak apteméssessamakxa exchep xa énxet'ák nak, keytek sa' eyke exchep ekyaqmageykekxa aptémakxa m'a ekhem apnaqxétekhágwokmo sa' ma'a énxet'ák ekpéwomo nak apkeltémakxa.
Jesús apyetcháseykekxoho ekyawe ektámáxche nento taxnámla'a
(Mt 22.1-10)
15 Xama axta apkellegaya xa, axta aptemék apkenagkama Jesús xama m'a énxet'ák apheykha axta nekha mésa:
—¡Apkeleñémo agko' énxet appásegwayam nak élánamáxche ektámáxche m'a aptémakxa nak Wesse' apwányam Dios!
16 Axta aptemék apkenagkama Jesús se'e:
—Apkeláneyak axta ektámáxchel'a taxnám ekyawe xama énxet, apkeláneyeykha axta nahan apxámokma énxet. 17 Xama axta ekmáheyo katawaxchek nento, apcháphassegkek axta xama apkeláneykha apkeltémo etnehek elának ma'a ektáha axta kéláneyeykha: ‘Kólxegma kaxwo', penchásexcheyk kélnegkenéyak nento.’ 18 Apyókxoho axta eyke apkelxénak megkapwagko elya'ammok. Axta aptemék appeywa apmonye' xama s'e: ‘Kaxwók xeyk ko'o ekmak yókxexma ahagkok, atyánegwomhok sa' sekxo'. Éltamhók heyásekhekxoho.’ 19 Keñe axta pók aptéma s'e: ‘Élmeyk xeyk ko'o diez wey, eypkeynchesek sa' sekxók alteméssesha. Éltamhók heyásekhekxoho.’ 20 Keñe axta nahan pók aptéma s'e: ‘Kaxwók xeyk ko'o élyamhápak, mowanchek axog.’ 21 Tén axta aptaqhémo m'a wesse' apkeláneykha nak, apkeltennásseykekxeyk axta wesse' apagkok ekyókxoho m'a ektémakxa axta apkelpaqmeyesma m'a énxet'ák. Tén axta aplama m'a wesse', axta aptemék apkenagkama apkeláneykha s'e: ‘Emhók sa' ekmanyehe agko' ma'a ámay nak, tén han ma'a ámay nak nepyeseksa tegma apwányam, enaqlanta sa' énxet'ák meyke aqsok se'e, tén han ma'a apkelyelqamap nak, tén han ma'a meyke apaqta'ák nak, tén han ma'a élmasagcha'a nak apyay'ák.’ 22 Nanók axta nahan entemék aptéma appeywa wesse' apkeláneykha s'e: ‘Wesse', ektemék xeyk ko'o m'a apkeltamhókxa exchek atnehek, awanhek eyke makham exma s'e.’ 23 Keñe axta wesse' aptéma apkenagkama apkeláneykha s'e: ‘Emhók sa' kaxwók ma'a ámay tén han ma'a neyáwa nak kélhaxtegkesso tegma, elyáteyagkoho sa' nahan yának elántexek énxet'ák yaqwayam sa' elánhok ma'a exagkok. 24 Hakte éltennássek ko'o kéxegke peya metawagkehek xama enxoho ektámáxche sélane m'a apmonye'e exchek séláneyeykha.’
Ektémakxa nak negyetlo Cristo
(Mt 10.37-38)
25 Apxámok axta énxet apyetlo m'a Jesús, appeynchamakpók axta neptámen, keñe aptéma apkelanagkama s'e: 26 “Ey'aweykteyk agkok ko'o kélxama kéxegke, keñe eyesexto enxoho seyásekhayo ko'o, wánxa aqsa yásekhohok apagko' ma'a apyáp, tén han egken, aptáwa', apketchek, apkelyáxeg apkelennay'a tén han kelwán'ák nak, ekyágwánxa agkok ma'a apchásekhákpekxoho enxoho apagko', mopwanchek etnehek séltáméseyak. 27 Kélxama megkólpata nak aqsok ektegyésso kélagkok, tén han mehétlo enxoho, megkólwanchek kóltéhek séltáméseyak. 28 Apmakók agkok elának kélxama kéxegke tegma apwenaqte netno', ¿mexeya chá'a sekxók kalchetmok apwáxok elanok ekwánxa kammok ekyánmaga, yaqwayam enxoho ey'asagkohok ekyetna selyaqye yaqwayam epenaksek apkelane? 29 Hakte appekkenchek agkok ma'a apowhak ekyennaqtéssamakxa nak, keñe mopwanchek epenaksek apkelane, keñe yesmaksek ma'a apyókxoho ektáha nak chá'a apkelwete. 30 Etnehek chá'a elpaqmétek se'e: ‘Apkelanak axta tegma xa énxet nak, keñe mopwanchek apmáheyo epenaksek apkelane.’ 31 Peyk agkok nahan ey'ammok kempakhakma xama wesse' apwányam yaqwayam yenmexek ma'a pók wesse' apwányam nak, ¿mexeya chá'a sekxók kalchetmok apwáxok, apwanchek kexaha yenmexchesek diez mil sẽlpextétamo m'a veinte mil sẽlpextétamo apmáheyo nak ektámegma'. 32 Xénchek agkok apwáxok megkapwagko yenmexchesek ma'a, cham'a apha enxoho makham makhawók ma'a pók wesse' apwányam nak, eláphaksek sa' apkelápháseykha yaqwayam eltennássók elwátesagkok yaqwayam elnapakpok. 33 Kélyókxoho megkólnegkeneykekxa enxoho kéxegke aqsok kélagkok ekyetnakxa enxoho, megkólwanchek kóltéhek séltáméseyak.
Yásek ekmasse nak ekmáske
(Mt 5.13Mc 9.50)
34 “Tásek negmeykha m'a yásek; keñe m'a ekmassa enxoho ekmáske, ¿háxko katnehek kólmaha makham? 35 Yawanchek kaxwók kataqmelchesek ma'a xapop, yawanchek nahan kólexpaqhak néten ma'a aqsok ekteyáseykha. Kólchexák aqsa. Kéxegke ekha nak kélheyk'ák, kóleyxho.”