1 Aptomjac nic nat apvisqui David apquilanya: Coo sictamongvoyam Salomón, apponquinomap ayinyema Dios. Apyimnanic mocjam, avanje eyca aptamjaycam, yoyam ellana tingma. Jave enlhit tingma pac yoyam ellanacpoc, eyca apvisay Dios tingma pac apponquinomap. 2 Acvascapquic alhta sictingyasquiscama acyovoclhojo asoc, yoyam colhic allana tingma apponquinomap apmaclha Dios: oro, plata, bronce, hierro najan yamit nicja, yoyam collanalhcac moclhama asoc. Najan mataymong alyinmom carolina, moc mataymong alpalhquemalhca, mataymong acmamnave najan alabastro. 3 Cotlaycaoc asoc sictingyasquiscama coo, ayinyema siyasicjayo Dios Visqui ingac tingma pac apponquinomap. Otnejic mocjam sicmescama nasa oro najan plata ajanco: 4 cien mil kilos oro actamila anco, mocjam doscientos treinta mil kilo plata, yoyam ellanac apnatanma tingma napocja. 5 Collanalhcac sat moclhama asoc enlhit apquilmopvan ellana, ayinyema oro najan plata. ¿Soc enlhit nipyesicsa quellhip jevjanamcoc sat, etnejic apmescama nasa macmescama Dios?— nic nat aptomjac David.
6 Apquilvitac nic nat apquilmescama nasa, yoyam ellanacpoc tingma, ayinyema ilhnic nat apyapmayc apquilmolhama, najan apquilviscaa tribu, najan apquilviscaa militar batallones najan compañías najan apquilviscaa apquiltamjaycam. 7 Apquilansaclhec nic nat ciento sesenta y cinco mil kilo najan diez mil monedas de oro. Najan trescientos treinta mil kilo de plata. Najan seiscientos mil kilo de bronce. Najan tres millones trescientos mil kilo de hierro.
8 Apquilvitac nic nat apquilmescama nasa mataymong acmamnave alyinmom. Apmamtacja ilhnic nat apvisay Jehiel, Gersón aptavin, aptamilquiscama acyitnamaclha asoc acmamnave congne tingma apponquinomap.
9 Payjeclhec nic nat apquilvalhoc enlhitaoc apquilvita apquiltemaclha apquilmescama nasa asoc macmescama Dios, ayinyema ilhnic nat actamilaycam apquilvalhoc. Payjeclhec nic nat apvalhoc apvisqui David apvita.
10 Aplhenquic nic nat apvisqui David altamila appayvam Dios Visqui ingac napatavo apcaneyquiclha enlhitaoc: Aptasoc apanco lhip Dios Visqui ingac ningilvisay Israel cotmongvoycamlha nelha. 11 ¡Lhip nac apyimtalhnamo, najan apmopvan, najan mayayo, najan apyimnatem apanco Visqui ingac! Lhip apanco aclhamoclhojo asoc netin najan as nalhpop. Lhip apanco apcanamaclha lhalhma anco, aptomja apyimtalhnamo apanco, am elhno poc. 12 Lhip ayinyema ningilnatam najan mayayo. Lhip nac Visqui as nalhpop lhalhma anco. Apyimnatem apanco najan apmopvan apanco lhip. Lhip ayinyema singyimnatescama nincoo najan ningmovan. 13 ¡Lhip Dios Visqui ingac, ningiltomjac gracias najan ningayo lhip apvisay apanco aptamila! 14 Mepqui sicyimtalhnamo coo, mepqui apquilyimtalhnamo enaymacoc enlhit. Jave asoc inganco ningmescama nasa lhip. Lhip alhta ayinyema siclho ningillhoy asoc. Lhip apanco asoc acyovoclhojo ningmescama nasa. 15 Ningno nincoo ningilyeyjamcaa ningileyvam cotnajaclha ningilaoclha, ningiltomja malha maycaa. Malha pisquisca ningilyitsomalhca nincoo mepqui aljalhneycam ingilvalhoc.
16 Dios Visqui ingac, lhip apanco as asoc, lhip alhta alinyema asoc ningmescama nasa ningilnatam, yoyam ongillana tingma apponquinomap mayayoclha lhip. 17 Dios Visqui ingac, acyasamcoc coo, lhip apyasamcoc actemaclha ingvalhoc nincoo, apyispaquic lhip actemaclha acpeyvomo. Ingvalhoc acpeyvomo ayinyema sicmescama nasa as asoc. Najan ayinyema actamilaycam apquilvalhoc as enlhitaoc apquilmescama nasa apquilnatam. 18 Lhip nac Dios Visqui apancaoc ningilyeyjamcaa Abraham, najan Isaac najan Israel. Ingyane sat colhic mataa actamilaycam apquilvalhoc as enlhitaoc, ilmiyov sat mataa, yoyam melvatsamquejec sat mataa as enlhitaoc. 19 Ingyane sat colhic actamilaycam apvalhoc sictamongvoyam Salomón, yoyam esavojo apyiplovquiscama apcanamaclha ayinyema lhip najan singascamaclha. Ellanac sat maa tingma apponquinomap, sictingyasquiscama alhta aclhamoclhojo asoc — nic nat aptomjac apvisqui David.
20 Aptomjac nic nat mocjam apvisqui David apquilanya enlhitaoc: Eltime sat apquilayo Dios Visqui ingac — nic nat aptomjac. Yiplovcoc nic nat apquilayo Visqui apancaoc apquilyeyjamcaa. Apquiljalhec nic nat, apquilticlha aptapnaoc napato Dios najan napato apvisqui rey. 21 Moc acnim nic nat intomjac. Apquilnapquic nic nat apnatoscama macmescama Dios acyanmongam melyascalhma najan moc asoc macmescama Dios: mil vayqui inquilinava, mil nipquesic apquilinava najan mil nipquesic apquitcoc. Yiplovcoc nic nat apquilmescama nasa uva ayingmenic najan cotlaycaoc moc asoc, yoyam eltovamcoc. 22 Aptovcamquic nic nat, apquilyinamquic nic nat naysicsa acpayjayclha apquilvalhoc napato Visqui ingac Dios. Apquiltimescasquic nic nat mocjam lhama apvisqui apancaoc Salomón, David apquitca, apquilmalhnesquisa napato Dios. Sacerdote ilhnic nat apvisay Sadoc. 23 Aptimec nic nat apvisqui Salomón apya'monquiscama apyap David, mayayo ilhnic nat najan apyimtalhnamo. Apquililyajaclhoc nic nat apyovoclhojo enlhitaoc Israel. 24 Apquilpasmec nic nat mataa singilpilhtetemo apquilviscaa najan David apquitquic, mepqui apquilinmelhaycam. 25 Innec nic nat ayaco apvisqui Salomón ayinyema Dios nipyesicsa enlhitaoc Israel, am nic nat elhno poc apvisqui nano.
Apquitsepma David
(1~R 2.10-12)26 Aptimec nic nat apvisqui David nipyesicsa enlhitaoc Israel. Isaí apquitca ilhnic nat David. 27 Aptimec nic nat apvisqui tingma Hebrón siete años najan tingma Jerusalén treinta y tres años, acyovoclhojo ilhnic nat cuarenta años. 28 Apquitsepquic nic nat David aptomjaclha apvanyam, actamilaycam apvalhoc, mayayo najan cascama apquilnatam. Apya'monquiscama ilhnic nat apquitca Salomón aptomjayclho apvisqui.
29 Aptiyascam nic nat David, ayenmo aptiyaycamlha acvaycmo apquitsepma, acyitna actalhesomalhca vaycajac crónicas profeta Samuel, najan crónicas profeta Natán najan enlhit apvitayo apvisay Gad. 30 Yitnec as vaycajac acnatalhesamalhca aptemaclha apvisqui David, actemaclha apmopvan, actemaclha apquilimpocjay najan aclhamoclhojo amyaa naysicsa aptiyascam David, nipyesicsa enlhitaoc Israel najan lhalhma anco.
1 Aptáhak axta wesse' apwányam David apkeláneya apyókxoho énxet'ák se'e: “Wánxa xama apkelyéseykencha'a Dios ma'a hatte Salomón, apketkok apagko' makham, mopwanchek elának aqsok. Awanhók agko' ma'a aqsok peya nak kalanaxche', háwe xama énxet yaqwayam kóllanaksek ma'a tegma apyawe nak, Dios Wesse' egegkok tegma appagkanamap apagkok akke m'a. 2 Awanhek ko'o sekwasqápeykekxoho séláneykekxa ekyókxoho aqsok eyeyméxchexa nak yaqwayam elanakpok ma'a Dios ahagkok tegma appagkanamap apagkok, cham'a: sawo élyátekto élmomnáwa, sawo ekmope élmomnáwa, sawo élyexwase, sawo élyentaxno tén han yámet, cháxa yaqwayam chá'a kalanaxchek xama aqsok xa. Tén han ma'a meteymog ekmope ekwesey nak cornalina, meteymog éltaqmalma, meteymog mók ektémakxa nak chá'a élyenméyak, tén han ma'a meteymog élpaxqamáxche nak chá'a ektáxama, keñe han ma'a mók ektémakxa nak meteymog, tén han ma'a meteymog éláxñe nak. 3 Élméssek han ko'o sawo ekyátekto élmomnáwa tén han sawo ekmope élmomnáwa ektáha nak ko'o ahagkok ahagko', eñama seyásekhayo m'a Dios ahagkok nak tegma appagkanamap apagkok: 4 cien mil kilos ma'a sawo ekyátekto ekmomnáwa éltaqmalma agko' nak, doscientos treinta mil kilos ma'a sawo ekmope élmomnáwa kélaxñáseykekxa nak yaqwayam kólyepetchesek nápakhaw'ék ma'a tegma nak. 5 Ekyókxoho sawo ekyátekto élmomnáwa tén han ma'a sawo élmope élmomnáwa yaqwayam kóllának chá'a m'a aqsok eyeyméxchexa enxoho, keñe han ma'a ekyókxoho aqsok yaqwayam elanagkok ma'a énxet'ák apkeláneyak nak aqsok. ¿Yaqsa énxet ekxéna apwáxok egkések aqsa aqsok ma'a Wesse' egegkok?”
6 Keñe axta apkelmeyásegko aqsok ma'a apkelámha apmonye'e apagkok nak apnámakkok, apkelámha apmonye'e apagkok nak ma'a énxet'ák Israel, apkelámha apmonye'e nak chá'a kempakhakma, tén han ma'a sẽlpextétamo nak, keñe han ma'a apkelámha apmonye'e nak chá'a apkeláneykha apkeltamheykha apagkok ma'a wesse' apwányam, 7 ciento sesenta y cinco mil kilos tén han diez mil selyaqye aktek sawo élyátekto élmomnáwa axta apkelmeyásak yaqwayam elanakpok ma'a tegma nak, tén han trescientos treinta mil kilos ma'a sawo élmope élmomnáwa, xegkessek axta han seiscientos mil kilos ma'a sawo élyexwase nak, keñe tres millones trescientos mil kilos ma'a sawo élyentaxno.
8 Keñe han ma'a ekhakxa axta chá'a meteymog élyenma éltaqmalma, apkelmésa chá'a m'a ektáha axta apkeltaqmelchesso aqsok ma'a tegma appagkanamap nak, cham'a Jehiel, Guersón axta aptáwen neptámen.
9 Kelpayhékxók agko' axta apkelwáxok énxet'ák nak, hakte axta elmeyágweykxak aqsok apagkok apkelmésa m'a Wesse' egegkok, yetlo éltaqmeleykha apkelwáxok. Payhékxók agko' axta han apwáxok ma'a wesse' apwányam David.
10 Keñe axta David apteméssesa apcheymákpoho Wesse' egegkok nápaqta'awók ma'a apyókxoho énxet'ák. Aptáhak axta s'e: “¡Apcheymákpoho sa' chá'a kólteméssesek xép Wesse' egegkok, Dios apagkok nak ma'a ẽlyapmeyk nanók Israel! 11 ¡Wesse', xép apagkok ma'a aptémakxa nak apteme apwányam apagko', apmopwána, apcheymákpoho, apteme apkeláneykha ekyókxoho aqsok, tén han apteme wesse'! Hakte xép apagkok ma'a ekyókxoho aqsok ekhéyak nak néten, tén han ekhéyak nak náxop. Xeyep han apagkok ma'a aptémakxa nak wesse' apwányam, hakte xeyep Wesse' egegkok, apteme néten agko' ekyókxoho aqsok. 12 Xép keleñamak ma'a ekxámokma nak aqsok egagkok tén han ma'a ekha nak sẽláyo. Xép apteme apkeláneykha ekyókxoho aqsok, yetlo apyennaqte, tén han apmopwána, xép han apteme apmésso apyennaqte tén han apmopwána apyókxoho énxet'ák. 13 Cháxa keñamak negmésa nak ekpayheykekxa egwáxok xép Dios egagkok, tén han nélpeykásawo m'a ektémakxa nak xép apwesey eyeymáxkoho; 14 ¡mowanchek ko'o almések ekxámokma aqsok ahagkok, mopwancha'ak han énxet'ák ahagkok nak! Hakte xép keleñamak xa ekyókxoho aqsok nak, wánxa egwanchek ólmések ma'a xeyep nak chá'a sẽlmésso. 15 Hakte máxa negko'o nápaqtók xép ma'a énxet'ák apkeleñama nak mók nekha, apkelwe nak chá'a yaqwatakxoho, ekhawo ektamheykegkaxa axta apheykha m'a apyókxoho ẽlyapmeyk nano', máxa pessesse temék negko'o nélyennaqte s'e náxop, mogwanchek antaqheksohok ma'a nétsapma.
16 “¡Dios, Wesse' egegkok, xép apagkok xép han keleñamak ekyókxoho s'e aqsok ekxámokma nak, negancháseykekxo nak yaqwayam anlanaksek tegma appagkanamap, yaqwánxa chá'a kólteméssesek eyeymáxkoho m'a apwesey ekteme nak ekpagkanamaxche'! 17 Dios ahagkok, ekya'ásegkók ko'o apteme apkelányo chá'a egwáxok, tén han apchásekhayo m'a ekpéwomo nentémakxa. Cháxa keñamak sélmésa nak xép ekyókxoho s'e aqsok nak yetlo eyáxñeyo ewáxok. Payhékxeyk kaxwók ewáxok sekwet'a énxet'ák apagkok apchaqnákxo nak se'e, apkelmésa chá'a aqsok apkelmésso naqsa yetlo melmeyágweykekxa. 18 Wesse' egegkok, Dios apagkok axta m'a ẽlyapmeyk nano', cham'a Abraham, Isaac tén han Israel, epekkenches sa' chá'a megkalleklágwayam apkelwáxok énxet'ák apagkok, yána sa' nahan kalxénmakha chá'a apkelwáxok xép. 19 Egkés sa' han hatte Salomón eyáxñeyo apwáxok yaqwayam enxoho elyahakxohok ma'a apkeltémókxa nak antéhek xép, tén han ekyókxoho m'a aptémakxa nak chá'a apkenagkama exchep, yaqwayam sa' yepwának elának ma'a tegma appagkanamap sekpenchessamo nak ko'o séláneykekxa ekyókxoho aqsok.”
20 Tén axta David aptáha apkeláneya apyókxoho énxet'ák se'e: “Kólpeykesho sa' kaxwo' Dios Wesse' kélagkok.” Keñe axta apyókxoho énxet'ák apkelpeykásawo Wesse' egegkok, Dios apagkok axta m'a apyapmeyk nano', apkelháxahágkek axta apkeltekxeyágko aptapnák nápaqtók ma'a Wesse' egegkok, tén han nápaqtók wesse' apwányam, ekwokmoho apkeltekxeyágko nápaqta'a xapop. 21 Mók ekhem axta entáhak apkelmésa Wesse' egegkok ma'a aqsok ektekyawa, keñe han ma'a aqsok ektekyawa kélwatno nak: mil weyke étkók kelennay'awo, mil nepkések apkelennay'awo, keñe han mil ma'a nepkések apketkók nak, yetlo chá'a m'a apkelmésso naqsa nak anmen yámet égmenek, xámok agko' axta han aqsok kélnaqtósso ektekyawa m'a ekyókxoho kañe' nak Israel. 22 Cháxa ekhem aptókagkaxa axta aptéyak keñe han apyenágko apyenéyak, nápaqtók Wesse' egegkok yetlo élpayheykekxa apkelwáxok. Tén axta apxénakpekxoho makham apteme wesse' apwányam ma'a Salomón, David apketche, keñe axta kélteméssesa wesse' apwányam, tén axta Sadoc kélteméssesa appasmo apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok. 23 Cháxa ektáhakxa axta aptáha wesse' apwányam Salomón aphakmo m'a taháno aphamakxa nak Wesse' egegkok, apyaqmagkasa m'a apyáp David, keñe axta apwetaya ekxámokma agko' ma'a aqsok apagkok. Apkelyaheykekxók axta han ma'a apyókxoho énxet'ák nak Israel. 24 Keñe m'a apyókxoho apkelámha apmonye'e nak tén han ma'a kempakhakma yapmék, ekweykekxoho m'a wesse' apwányam David apketchek nak, apkelxéna epasmok ma'a wesse' apwányam Salomón. 25 Wesse' egegkok axta apteméssesso ekyawe agko' kéláyo Salomón nápaqta'awók ma'a apyókxoho énxet'ák Israel, keñe han apméssama ekyawe agko' apcheymákpoho neyseksa apteme wesse' apwányam, axta étémakpok xama enxoho wesse' apwányam kañe' Israel ekteme xa ektéma nak, cham'a nano' metyapmakxa axta makham ma'a.
David apketsapma
(1 Re 2.10-12)26 Aptemegkek axta wesse' apwányam David, apketche nak Jesé, cham'a ekyókxoho kañe' nak Israel. 27 Cuarenta apyeyam axta weykmok apteme wesse' apwányam ma'a Israel, siete apyeyam axta apteme wesse' apwányam ma'a Hebrón, keñe treinta y tres apyeyam ma'a Jerusalén. 28 Apwányamók apagko' axta aptemék apketsapma, tásek axta apteme apwányamo', xámok axta aqsok apagkok, ekha kéláyo axta han. Apyaqmagkassek axta apteme wesse' apwányam ma'a apketche apwesey nak Salomón.
29 Naqtáxésamaxcheyk axta weykcha'áhak eknaqtáxésamaxchexa axta chá'a aqsok apkelane m'a Dios appeywa aplegasso Samuel, tén han Dios appeywa aplegasso Natán keñe han ma'a Gad, apteme axta apwetayo aqsok apxekmóssamo Dios, cham'a ektémakxa axta chá'a aqsok apkelane m'a wesse' apwányam David, eyeynmo sekxók axta, ekweykmoho m'a néxa apteme wesse' apwányam, 30 ekyókxoho aptémakxa axta wesse' apwányam, tén han apmopwána, keñe han ektémakxa axta chá'a apweynchámeykha m'a, keñe han ma'a Israel tén han ma'a mók apkelókxa nak.