Enlhit levita najan moc aptava
1 Nalhit acnim nic nat intomjac. Mepqui ilhnic nat apvisqui nipyesicsa enlhitaoc Israel. Apnec nic nat lhama levita inquilhe alvinatem Efraín, mocjay anco. Aptimec nic nat moc aptava quilvana ayitcoc ayinyema tingma Belén yoclhilhma Judá. 2 Innatjavoc nic nat avalhoc apnaclha atava. Intajaclhec nic nat inyap tingma pac Belén. Innec nic nat maa cuatro piltin. 3 Appecjam nic nat levita esovjam quilvana acyamasma, eyantamenta sat mocjam. Apcanyacpec nic apquilancam etnejic aplhalhma, enaliclha anit apnatoscama yamelyeyjaycoc. Invitac nic nat quilvana apvactama atava. Inmec nic nat tacja inyap tingma pac. 4 Apmec nic nat tacja inyap, acyiplomo acpayjayclha apvalhoc. Apcanyacpec nic nat apipjayim elhojoc lhama. Apnaclhec nic nat natqui acnim levita najan apquilancam, payjoc apipyata tingma pac. Aptovcamquic nic nat, apyinamquic nic nat, apnatinquic nic nat maa. 5 Invocmec nic nat cuatro acnim apnalhaticja alhtoo yoyam eltajiclha. Apvitac nic nat quilvana inyap.
Aptomjac nic nat apcanya apipjayim: —Itov siclho pan apquitcoc, colhic sat apyimnatem — nic nat aptomjac.
6 Apquilnaclhec nic nat mocjam, yoyam eltovamcoc najan elyinamcoc. Apcanyapec nic nat elhic mocjam lhama alhtaa. 7 Appecjam nic nat inyicje elhong levita. Apquilinlhanacmec nic nat apipyata elhic mocjam.
8 Invocmec nic nat cinco acnim. Aplhaticjac nic nat alhtoo levita, appecjam elhong. Apquilinlhanacmec nic nat mocjam quilvana inyap, yoyam etoc siclho amamyi aplhingam apipjayim, colhic sat apyimnatem. Aptovcamquic nic nat mocjam acvaycmo actalhnam. 9 Appecjam nic nat levita elhong, aclhalhma sat moc aptava najan apquilancam. Apquilinlhanacmec nic nat mocjam apipyata, apcanya elhnam mocjam, ayinyema actomjayclho alhtaa. Etyinic siclho alhtaa, elhaticjac sat secaseclha, elhong sat alhtoo. 10 Am nic nat coyacmoc levita elhic mocjam alhtaa. Appecjam nic nat elhong, eyantemiclha moc aptava, najan apquilancam, najan apquilquinamtem yamelyeyjaycoc. Apquilvocmec nic nat tingma Jebús, ningiltimem Jerusalén.
11 Aptomjac nic nat apquilancam apcanya levita: —¿Tasi ya onlhic alhtaa nac jay as tingma apvanyam nipyesicsa jebuseos? — nic nat aptomjac.
12 Apcatingmavoc nic nat levita: —Mongvanquejec ongilpalhcac tingma apvanyam metnaja nintemolhama israelita. Ongilpeyvojoc sat tingma Gabaa. 13 Ningvitac sat ancoc tingma Gabaa, tasic najan Ramá, onlhic sat alhtaa — nic nat aptomjac.
14 Apquilmiyaclhec nic nat mocjam, actalhnacmo apquilvita tingma Gabaa, tingma apancaoc apquilmolhama tribu Benjamín. 15 Apquilyinyovquic nic nat amay, elantilhic tingma Gabaa, elhnam sat alhtaa nac jay. Am nic nat elmac tacja enlhit maa. Apnaclhec nic nat acyivey olhma tingma apvanyam.
16 Alhtaa ilhnic nat intomjac. Apyeycajac nic nat enlhit apvanyam apquinyema amyip, aptajaclho tingma pac. Apquinyemayaclha ilhnic nat inquilhe alvinatem Efraín, appalhaviyam metnaja apquiltemolhama tribu Benjamín, aptomja tingma apancaoc Gabaa.
17 Pilapcasquic nic nat enlhit apvanyam apvita maycaa. Aptomjac nic nat apcanya: —¿Co laa apquimpaa, co laa apyasa? — nic nat aptomjac.
18 Apcatingmavoc nic nat levita: —Siclhingam coo, ningilinyemac lhac tingma Belén yoclhilhma Judá. Ongmiyaclhac sat mocjay anco, inquilhe alvinatem Efraín. Payjoc maa tingma ajac. Acnec alhta tingma Belén, quilhvoc sictajayclha mocjam. Paj coo otac lhama enlhit semam tacja. 19 Yitnec nincoo actoycaoc ninatoscama yamelyeyjaycoc. Yitnec nintom pan najan uva ayingmenic, yoyam cotoc etava najan coo najan selancam. Coymalhquejec nincoo lhama asoc — nic nat aptomjac.
20 Aptomjac nic nat apvanyam apcanya: —Ingmoc nac lhip. Omoc sat tacja lhip najan apquillhalhmaa. Copvanquejec lhip elhic quip aso alhtaa nac jay — nic nat aptomjac.
21 Apnalaclhec nic nat tingma pac enlhit apvanyam. Apliquic nic nat yingmin apmancoc, aptovcamquic nic nat, apyinamquic nic nat. Apcamquic nic nat actoycaoc yamelyeyjaycoc enlhit apvanyam. 22 Yiplovcoc nic nat acpayjayclha apquilvalhoc. Pilapcasquic nic nat apquilvaa enlhit apquilmapsomcaa apquilvocjay tingma. Apquilticpamquic nic nat tingma apatong.
Apquiltomjac nic nat apquilanya aptomja tingma pac: —¡Itipquis sat enlhit maycaa! ¡Ongilpatjetamcoc siclho as enlhit!— nic nat apquiltomjac.
23 Aptomjac nic nat apcatingmavo: —¡Quip elaylhojo enaymacoc! ¡Maycaa nac as enlhit sicnaclha coo! ¡Noeltovas nasa quellhip! 24 Quip elanojo sictamongvoyam quilvana ayitcoc, mepqui atava. Innec mocjam moc quilvana, maycaa aptava. Olantipsic sat as quilvanaa, yoyam eltimjic acmajayoclha apquilvalhoc quellhip. Noelsilhnanap apanco quellhip apnaclha as maycaa — nic nat aptomjac.
25 Am nic nat elilyajaclhoc appayvam apvanyam. Aptipcasquic nic nat levita quilvana moc aptava. Apquilpatjetamquic nic nat maa, apquiltovasquic nic nat alhtaa acvaycmo secaseclha. Natamin apquilyinyovquic nic nat. 26 Intajavoc nic nat quilvana payjoc tingma apatong apmaclha enlhit apvanyam. Inyaninquic nic nat quilvana ayitsepa. Apnec nic nat atava congne tingma. 27 Alhtooc nic nat aplhaticja atava, apliquic nic nat atong. Pilapcasquic nic nat apvita moc aptava acyitnama, acpayvescama actengaoc tingma apatong, ayitsepma.
28 Aptomjac nic nat apcanya: —¡Lhiya, cotnimiclha netin, poc ongillhong! — nic nat aptomjac.
Am nic nat catingmavoc quilvana ayitsepma. Yejemoc nic nat appatmaoclho ayitsepma netin yamelyeyjaycoc, apquiltajaclho tingma poc mocjay. 29 Apvoclhec nic nat tingma pac. Apliquic nic nat sovo pac. Apyatemenquic nic nat navayc alyiptetaclha ayitsepma. Apyatemenquic nic nat doce navayc, apquilapajasa lhalhma anco yoclhilhma Israel.
30 Pilapcasquic nic nat apquilvita. Apquiltomjac nic nat: —Cotamalhcac mocjam actema nac lha, ayenmo apquilantiyapma nic nat yoclhilhma Egipto israelitas. Elyasamcojo actemaclha yavamlha ontimjic — nic nat apquiltomjac apquilpamejitsacpo.
Levita tén han kelán'a apmeykha naqsa
1 Apmomchek axta levita xama kelán'a apmeykha naqsa eñama axta m'a Belén nak Judá, apha axta m'a makhawo agko' nak egkexe Efraín, meykexa axta makham wesse' apwányam ma'a Israel. 2 Taqnawágweykmek axta eyke m'a kelán'a nak, keñe axta ektaqhémo m'a Belén, aphakxa axta yáp. Cuatro pelten axta temék ekheykekxa m'a, 3 tén axta apkemheykegkokxo m'a levita, yaqwayam enxoho yának keytlakxak makham. Apyentegkek axta xama apkeláneykha, keñe han ánet yámelyeheykok, meyk axta han takha' m'a yáp apxagkok nak. 4 Apmeyk axta han takha' m'a yáp yetlo ekpayheykekxoho apwáxok, apkeltamhók axta han exnakxak xamo' ma'a. Apkelhakmek axta han ántánxo ekhem ma'a yáp apxagkok nak kelán'a, cham'a levita yetlo m'a apkeláneykha, etawagkok axta chá'a aptéyak, énagkok axta han chá'a apyenéyak, tén axta enaqtének han chá'a, 5 axto'ók agko' axta han apnaqxétekhágko peya eltaqhekxak ekwokmo cuatro ekhem. Xama axta peya eltaqhoho', aptáhak axta apcháneya apepháyem kelán'a yáp se'e:
—Etaw sa' amonye' aptaqheykekxa s'e pán nak, nápakhók sa' eykhe, yaqwayam énnáwho'.
6 Apháha axta apqánet aptókagko tén han apyenágko apyenéyak, keñe axta yáp ma'a kelán'a nak apkeltamho makham kalhekxa', tén han kanaqténekxak makham axta'a yetlo élpayheykekxa awáxok. 7 Apkempákxeyk axta eykhe néten peya etaqhohok ma'a levita, apkelenxanakmek axta eyke apepyáta', tén axta aphákxo makham.
8 Wokmek axta cinco ekhem, axto'ók agko' axta apxatakha'a m'a levita peya eykhe etaqhekxa', apkeltamhók axta eyke makham etwekxak apto m'a kelán'a yáp amonye' aptaqheykekxa', yaqwayam enxoho kagkések apyennaqte; aptókek axta apto xamo' ekwokmoho ektaxnakmo. 9 Apkempákxeyk axta néten peya etaqhekxak ma'a levita yetlo m'a kelán'a apmeykha naqsa, tén han apchásenneykha, apkeltennássek axta eyke apepyáta' ektaxnakmo, tén han peya katxek ekhem, tén axta apkeltamho makham exnekxak axta'a, tén han etyenek, yetlo élpayheykekxa awáxok, keñe kalántépok axto'ók agko'. 10 Axta eyke emakók exnekxak makham mók axta'a m'a levita, aptaqhákxeyk axta yetlo m'a kelán'a apmeykha naqsa, tén han apchásenneykha, yetlo han ánet yámelyeheykok apkeltahanchesso axta. Xama axta eyágketwákxo m'a Jebús, cham'a Jerusalén, 11 aptáhak axta apcháneya apchásenneykha m'a levita:
—¿Mannaqténeya axta'a s'e tegma apwányam apagkok nak jebuseos?
12 Apchátegmowágkek axta levita:
—Ma', mogwanchek annaqtének se'e tegma apwányam nak, hakte háwe israelitas apheykegkaxa'. Ólxog sa' aqsa ekweykekxoho m'a Guibeá, 13 sa' kexa annaqteyenwakxak axta'a m'a Guibeá, essenhan ma'a Ramá.
14 Keñe axta apkelxega aqsa, peyk axta katxek ekhem apkelwákxo m'a Guibeá, tegma apwányam apagkok axta m'a Benjamín énxet'ák apagkok. 15 Tén axta apkelyetnakhágwokmo apkelmahágko m'a Guibeá, peya enaqtének axta'a m'a, aptaxnegwokmek axta levita m'a, axta aphakmok ma'a apheykegkaxa axta chá'a énxet'ák elweynchamha m'a tegma apwányam, hakte méko axta ekmésa yaqwánxa enaqtének.
16 Yáqtéssek axta, apyeykhágwa'akteyk axta xama kelaphope apkeñékto aptamheykegkaxa'. Egkexe Efraín axta apkeñamak xa kelaphope nak, aphegkek axta m'a, máxa axta aptemék ma'a énxet apkeñama mók nekha, hakte Benjamín énxet'ák apagkok axta m'a apheykencha'a axta Guibeá. 17 Xama axta apwet'a ekheykha kelaphope m'a apheykegkaxa axta chá'a énxet elweynchamha, aptáhak axta apkelmaxneyáncha'a s'e:
—¿Háxko kéleñamakxa'? ¿Háxko peyk kólmahagkok?
18 Apchátegmowágkek axta levita:
—Yaqwatakxoho negko'o negháha s'e. Néleñamak negko'o m'a Belén, cham'a Judá, peyk ólmahagkok ma'a makhawók agko' nak egkexe Efraín, sekhamakxa nak ko'o. Axta ekheykmok sekxók ko'o m'a Belén, keñe sekmeyákxo makham exagkok, méko eyke xama énxet enxoho segkésso yaqwánxa atyenek se'e. 19 Yetneyk eyke negko'o m'a pa'at, tén han weyke ekto yaqwayam agagkok ma'a yámelyeheykok, yetneyk han nento yaqwayam antawagkok negko'o, tén han vino yaqwayam agyenagkok, ko'o tén han ma'a kelán'a sekmeykha naqsa, keñe han ma'a seyásenneykha nak. Yetneyk negko'o ekyókxoho aqsok.
20 Tén axta kelaphope aptáha apchátegmowágko s'e:
—Nók sa' exagkok. Ko'o sa' almések chá'a ekyókxoho aqsok kélámenyéxa enxoho chá'a. Maltamhók ko'o kólnaqtének axta'a s'e apheykegkaxa nak chá'a énxet elweynchamha.
21 Apnaqlákxeyk axta apxagkok ma'a kelaphope nak, apkelyenyeyásegkek axta sekxók apmagkok ma'a meyk'a, keñe axta aptókagko aptéyak, tén han apyenágko, tén axta m'a kelaphope nak apkelássásegko ektéyak ma'a yámelyeheykok apkelchánte. 22 Apwakhegwokmek axta tegma énxet'ák élmasagcha'a nak apkeltémakxa, apheykha axta m'a tegma apwányam nak, chaqhawók axta m'a élpayheykxexa axta apkelwáxok, aptekpagáha axta átog. Keñe aptáha apcháneya kelaphope ektáha axta apxagkok ma'a tegma:
—¡Etekkes énxet meyk'a apagkok hek xeyk! ¡Ampathetagkok sa' negko'o!
23 Tén axta m'a énxet ektáha axta apxagkok ma'a tegma, aptáha apkeláneya s'e:
—¡Ma', énámakkok! ¡Nágkóllána aqsa aqsok ekmaso agko', meyk'a ahagkok ko'o s'e énxet nak! 24 Heyk eyke han hatte s'e, meyke nak makham kéltemessesseykmoho exma. Heyk han kelán'a apmeykha naqsa nak se'e énxet nak. Alántekkessesek sa' yaqwayam kólteméssessamhok exma, kólteméssesek sa' kélmakókxa enxoho kólteméssesek. Eyke nágkólteméssesha s'e énxet nak, ekhawo nak se'e ektéma nak aqsok ekmaso agko'.
25 Axta eyke elyahákxak aptáhakxa apkeláneya m'a kelaphope nak, tén axta m'a levita aptekkessesa yókxexma m'a kelán'a apmeykha naqsa axta, aptawásegkok axta xa énxet'ák nak, apkelsásawók axta apteméssesseykmoho exma, tén axta apyenyékxo. 26 Kelsakak axta ekmeyákxo makham kelán'a m'a apxagkok axta m'a kelaphope, aphakxa axta m'a atáwa', ketsapwákxeyk axta han ma'a ekpayho nak átog. 27 Xama axta apxatakha'a m'a atáwa', apmeykessek axta átog peya exñekxak makham, apwet'ak axta kelán'a apmeykha naqsa ekyetna m'a ekpayho nak átog, élmágwokmo m'a átog nak. 28 Tén axta aptáha apcháneya s'e:
—Kaxnekxa néten, ólxegekxak makham.
Axta eyke kátegmowágkok ma'a kelán'a. Keñe axta apkexna aqsa ápak néten yámelyeheykok, tén axta apxegákxo makham apmeyákxo m'a apxagkok. 29 Xama axta apwákxo apxagkok, yetlókok axta apma sawo apkelyaqtennágko ápak ma'a kelán'a apmeykha naqsa, apteméssesa doce nekha'a étkók apkelyaqténma, apkexpáncháseyha axta apkelya'asa chá'a ekyókxoho yókxexma nak kañe' Israel. 30 Aptáhak axta chá'a apkelpaqmeta m'a ektáha axta apkelwete:
—Axta agweteyk ekhawo ektéma nak xa, cham'a sekxók axta apkelánteyapma israelitas ma'a Egipto. Kalchetamha sa' sekxók egwáxok, háxko sa' anteméssesek xa.
