Apvisqui Josías
(2~R 22.1-2)1 Vocmec nic nat ocho años aptiyascam Josías aptimesacpo apvisqui. Aptimec nic nat apvisqui tingma Jerusalén acvaycmo treinta y un años. 2 Impeyvoc nic nat aptemaclha Josías napato Dios Visqui ingac. Apvajanamquic nic nat aptemaclha apyeyjamcaa David, mepqui apyeycajascaoc (mepqui apsilhnanomap apanco).
Alhnancoc apquiltemaclha
3 Apquitcoc nic nat mocjam Josías. Vocmec nic nat ocho años aptimem apvisqui. Aptingyac nic nat eyiplovcasojo Dios Visqui pac apyeyjamcaa David. Vocmec nic nat doce años aptimem apvisqui Josías. Apcanama ilhnic nat colhic allanayclha apquilvalhoc co Judá najan co Jerusalén, ayinyema apquiltemaclha apancaoc apquilayo quilaycmasquiscama acyitsomalhca dios, najan quilaycmasquiscama acvisay Asera, najan quilaycmasquiscama allanomalhca tava apac. 4 Apnatovasquic nic nat altares apquilvatnamaclha asoc macmescama quilaycmasquiscama Baal. Apcapajasquic nic nat Josías, colhic acnatovasa altares apquilvatnamaclha asoc acmasis, najan quilaycmasquiscama Asera, najan quilaycmasquiscama allanomalhca tava apac. Intipilcalhquic nic nat maa, cotniclhac anic anco. Appalesquic nic nat as anic netin apcatoynamacpilha apquilayo siclhoc mataa quilaycmasquiscama. 5 Apquilvatnec nic nat talha apilhquipcoc apticyovam sacerdotes netin apquilvatnamaclha apancaoc. Apquillanescasquic nic nat apquilvalhoc enlhitaoc co Judá najan co Jerusalén. 6 Apnasoc nic nat Josías tingma apquilvanyam nipyesicsa apquilmolhama Manasés, najan apquilmolhama Efraín, najan Simeón, najan Neftalí, najan apvalhoc tingma apquilvanyam lhalhma anco. 7 Apnatovasquic nic nat altares apquilvatnamaclha, najan quilaycmasquiscama Asera najan moc lhalhma anco yoclhilhma Israel. Aptajaclhec nic nat Josías tingma pac Jerusalén.
Vaycajac acvitamalhca
(2~R 22.3—23.3)8 Aptimec nic nat apvisqui Josías acvaycmo dieciocho años. Appenasquic nic nat apquillanayclha asoc napato Dios, payjoc tingma apponquinomap najan lhalhma anco. Apcapajasquic nic nat Safan, Azalía apquitca, najan Amasías aptomja apvisqui tingma apvanyam, najan secretario Joa, Joacaz apquitca, apquilanyacpo ellaniclha mocjam tingma apponquinomap, aptomja Dios apanco. 9 Apquiltingyac nic nat apquimja apmamyi sacerdote apvisay Hilcías, apquilmesa solyayem acninquinomalhca tingma apponquinomap, najan solyayem ayinyema apquilansayclha levitas nipyesicsa apquilmolhama Manasés najan Efraín, nipyesicsa enlhit apquilaymomap yoclhilhma Israel, najan solyayem ayinyema apquilmolhama Judá najan apquilmolhama Benjamín, najan ayinyema co Jerusalén. 10 Innec nic nat acmesa solyayem apquilimja apmamyi apquiltamjaycam tingma apponquinomap, yoyam ellhovamcoc acyanmongam moclhama apquiltamjaycam apquillanayclha tingma apponquinomap. 11 Apquillhocac nic nat carpinteros najan apquillhinquiscama apquiltamjaycam, yoyam elyanmongsic mocjam mataymong yatipjaymacaoc najan yamit apquillanomap tingma apyitsicsic, acvisay amarres najan vigas. Am nic nat ellaniclhac mataa apquilviscaa ninga, Josías eyca aptomja apquillanayclha.
12-13 Impeyvoc nic nat apquiltemaclha as enlhitaoc naysicsa apquiltamjaycam. Apquilimja apmamyi ilhnic nat levitas Jahat najan Abdías, Merari aptovana niptamin, najan Zacarías najan Mesulam, Coat aptovana niptamin. Apquiltomja ilhnic nat apquillhinquiscama apquiltamjaycam. Apquilmopvan música ilhnic nat apyovoclhojo levitas, poc nic nat cronistas, poc nic nat comisarios najan porteros apquiltamilquiscama apatnaoc tingma.
14 Apquilsovjoc nic nat solyayem acninquinomalhca tingma apponquinomap, yoyam elyipsitic. Pilapcasquic nic nat sacerdote Hilcías apvita vaycajac singanamaclha Dios ayinyema Moisés. 15 Innec nic nat altimnasa cronista Safán, amyaa acvitamalhca vaycajac singanamaclha Dios congne tingma apponquinomap. Apmec nic nat tacja Safán.
16 Apsaclhec nic nat vaycajac apnaclha apvisqui, aptomja apcanya: —Lhip visqui ingac, ningilvisay ningilancam lhip, ningiltamjam ningilanyomalhca ongillana. 17 Ninsovjoc alhta solyayem acyitna tingma apponquinomap ningilmesa apquillhinquiscama apquiltamjaycam — nic nat aptomjac.
18 Apquiltimnasquic nic nat Safán apnaclha apvisqui amyaa apvitay sacerdote Hilcías lhama vaycajac singanamaclha Dios. Apquilyipsatquic nic nat Safán apnaclha apvisqui. 19 Pilapcasquic nic nat apvisqui aplinga amyaa aclhanma vaycajac singanamaclha Dios. Apyaptec nic nat aptalhnama netin. 20 Apcapajasquic nic nat colhic altimnasa Hilcías, najan Ahicam, Safán apquitca, najan Abdón, Micaías apquitca, najan Safán aptomja cronista, najan Asaías aptomja singilpilhtetemo apvisqui.
Aptomjac nic nat apquilanya: 21 —Eltingya sat amyaa Dios Visqui ingac, ongilyasamcojo yavamlha ontimjic. Am nic nat elyiplovcasac ningilyeyjamcaa singanamaclha Dios aclhanma as vaycajac. Yitnec aplom pac Dios quilhvo nac jay, apvita nintemaclha nincoo najan apquiltemaclha apquilaymomap co Israel najan co Judá — nic nat aptomjac.
22 Aplhinquic nic nat Hilcías najan apvisqui apquilasinancama, eltingya quilvana profeta acvisay Hulda, Salum aptava. Apyap nic nat Ticva, apyata ilhnic nat Harhas, aptomja aptamilquiscama apava congne tingma apponquinomap. Hulda tingma ac nic nat Jerusalén, payjoc Segundo Barrio. Pilapcasquic nic nat acvita.
23 Intomjac nic nat quilvana profeta ayanya: —Eycaso appayvam apanco Dios Visqui apancaoc Israel. Eliltimnas sat quellhip apvisqui aptomja apcapajascama jelpamejitsic coo: 24 Ingyeylhojo sicpayvam sicvisay Visqui: ellingamcojoc sat acyimtalhnama enlhitaoc as yoclhilhma, acno aclhanma vaycajac alyipsatomalhca napato apvisqui co Judá. 25 Apquiltomja selyamasma as enlhitaoc, apquilvatna asoc acmasis acyitnamaclha quilaycmasquiscama, apquiltomja selvennéycam naysicsa apquiltemaclha apancaoc, pac oyanmongsiclhac sat apquiltemaclha apancaoc as enlhitaoc, mepqui sicyeycajascaoc siclhanma — alhta aptomjac Dios — nic nat intomjac profeta quilvana. 26 Intomjac nic nat mocjam: Eliltimnas sat apvisqui co Judá, aptomja apquilapajascama quellhip, eltingya appayvam ayinyema Dios: Eycaso appayvam apanco Dios Visqui apancaoc Israel: Aplingac alhta lhip amyaa, najan acmam apvalhoc lhip. 27 Apquillaneclhec alhta apvalhoc lhip aplinga asoc acyimtalhnama, yoyam ongvapajacsic ellingamcojoc sat enlhitaoc. Apyaptec alhta apava aptalhnama lhip, apvinec alhta najato, acjalhnoc lhac lhip apquilmalhnancama. Naso coo sicpayvam sicvisay Dios. 28 Metejec sat lhip asoc acyimtalhnama, yoyam ellingamcojoc sat enlhitaoc as yoclhilhma. Cotnejic sat mepqui amyaa ingyitsapoc sat lhip, ingyatoynacpoc sat apcatoynamacpilha apquilyeyjamcaa — alhta aptomjac Dios — nic nat intomjac quilvana profeta.
Apquiltajaclhec nic nat apvisqui apquilasinancama, eliltimnacsic appayvam ayinyema Dios. 29 Apcapajasquic nic nat apvisqui, colhic altimnasa mayayo apquilvanyam co Judá najan co Jerusalén, yoyam ingyaniclhac apnaclha. 30 Apmiyaclhec nic nat tingma apponquinomap apvisqui rey, najan apyovoclhojo co Judá najan Jerusalén, najan sacerdotes, najan levitas, najan apquilvanyam najan apquitcavoc. Apquiljalhnoc nic nat apquilyipsatem apvisqui rey vaycajac acvitamalhca congne tingma apponquinomap, acvisay vaycajac actemaclha ningmiyovmalhca pacto. 31 Apquinmaclhec nic nat netin apvisqui nicja poste columna, aplhanma mepqui apyeycajascaoc, elyiplovcasojoc sat mataa singanamaclha najan singascamaclha, acno aclhanma pacto actemaclha ningmiyovmalhca acnatalhesomalhca as vaycajac. 32 Aptomjac nic nat apquilanya napatavo co Jerusalén najan apquilmolhama Benjamín, yoyam elilyejiclhojo mataa singanamaclha Dios. Inquilmec nic nat apquilvalhoc enlhitaoc, elyiplovcasojo apcanamaclha Dios, Visqui apancaoc apquilyeyjamcaa. 33 Apcapajasquic nic nat apvisqui, colhic acnatovasa quilaycmasquiscama nipyesicsa co Israel lhalhma anco. Apquilanyacpec nic nat apyovoclhojo co Israel, eltimjic apquilayo Dios Visqui ingac, apvamlha pac lhama. Am nic nat elyinyavac mocjam enlhitaoc Dios Visqui apancaoc apquilyeyjamcaa.
Josías apteme wesse' apwányam
(2 Re 22.1-2)1 Ocho apyeyam apagkok axta apkeynamo apteme wesse' apwányam Josías treinta y un apyeyam axta apteme wesse' apwányam ma'a Jerusalén. 2 Leklamók axta apwáxok Wesse' egegkok ektémakxa aqsok apkelane m'a Josías, hakte apyetlamchek axta m'a aptémakxa axta m'a David, apyapmeyk nanók axta, meyke apyetnakhásseyam xama enxoho.
Josías apkelyetnakhasso aqsok élmasagcha'a
3 Apkeynamók axta apketamso Josías ma'a Dios apagkok axta m'a apyapmeyk nano' David, apketkok apagko' axta eykhe makham, cham'a ekweykmo axta ocho apyeyam apteme wesse' apwányam. Keñe ekwokmo doce apyeyam apteme wesse' apwányam apkeynawo apcháxñáseykekxa m'a tegma apwányam Judá tén han Jerusalén ma'a kélpeykessamókxa axta chá'a aqsok kéláyókxa, cham'a kéleykmássesso nak Aserá, tén han ma'a mók kéleykmássesso, tén han ma'a sawo égmenek nak kélpeykáseykekxa kéleykmassáseykha kéláncháseyak, 4 kélmasséssekmek axta han nápaqtók ma'a kélwatnéssamakxa axta chá'a aqsok ma'a Baal. Apkeltamhók axta kóltemessásekxak nekha'a étkók Josías ma'a kélwatnamakxa nak chá'a aqsok ekmátsa nak ekpaqneyam éten agkok ekheykegko axta m'a néten nak. Apkeltamhók axta kólekkexekxak ma'a kéleykmássesso nak Aserá, tén han ma'a mók kéleykmássesso nak, tén han ma'a kélpeykáseykekxa nak sawo égmenek kéleykmassáseykha kéláncháseyak; ánek axta aptemessáseykxa', tén axta apkexpaqheyncha'a m'a takhaxpop apagkok axta m'a énxet'ák apkelnáhakkassamo axta chá'a aqsok apnaqtósso elmések. 5 Apkelwatneykxeyk axta han chá'a apexchakkok apkelmaxnéssesso énxet'ák agkok ma'a néten nak élwatnamáxchexa aqsok agkok kéleykmássesso, cháxa aptáhakxa axta apcháxñásekxo m'a Judá tén han Jerusalén. 6 Axta han aptemessásak ma'a tegma apkelyawe nak Manasés, Efraín tén han Simeón, ekweykekxoho m'a Neftalí, keñe han ma'a apheykegkaxa nak chá'a énxet'ák, yetlo m'a apyókxoho tegma apkelyawe nak. 7 Apkelyaqnegkásegkek axta m'a élwatnamáxchexa nak aqsok, tén han ma'a kéleykmássesso Aserá, tén han ma'a mók kéleykmássesso nak, ánek axta aptemessáseykxa', apmasséssekmek axta han ma'a ekyókxoho élwatnamáxchexa axta chá'a aqsok ekmátsa nak ekpaqneyam éten agkok, ekyókxoho nak ma'a kañe' Israel. Tén axta aptaqháwo makham Jerusalén.
Weykcha'áhak segánamakxa ekwetamaxchekxa'
(2 Re 22.3—23.3)8 Apkeláphássek axta elanagkokxak Wesse' egegkok tegma appagkanamap apagkok, Dios apagkok nak, cham'a Safán, Asalías axta apketche, tén han Amasías, apkemha apmonye' axta m'a tegma apwányam, tén han ma'a Joás, aptáxéssesso axta chá'a weykcha'áhak, Joacaz axta apketche, cham'a ekweykmo axta dieciocho apyeyam apteme wesse' apwányam, natámen axta apcháxñáseykekxa m'a apchókxa', keñe han ma'a tegma appagkanamap. 9 Tén axta apkelya'aweykxo m'a apkemha apmonye' apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok Hilquías, apkelméssek axta m'a selyaqye kélso axta m'a Dios tegma appagkanamap apagkok, tén han apcháncheseykekxa axta apkeltaqmelchesso átog levitas, éleñama m'a tegma apkelyawe Manasés tén han Efraín, énxet'ák apkelheykekxa axta m'a Israel, tén han ma'a ekyókxoho nak Judá, keñe han Benjamín, tén han ma'a apyókxoho énxet'ák apheykha nak Jerusalén. 10 Tén axta kélmésa m'a yaqwayam axta elanagkokxak ma'a Wesse' egegkok tegma appagkanamap apagkok, yaqwayam enxoho eyánmagkasek chá'a apkeltamheykha m'a apkeláneykekxa nak tegma appagkanamap. 11 Kélmeyásegkek axta selyaqye m'a apkelánéyak nak chá'a yántéseksek, tén han apkelámha apmonye'e nak chá'a apkeltamheykha, yaqwayam elmok chá'a m'a meteymog kélhaxyawasso nak, keñe han yámet yaqwayam kóltéhek éltegyésso tegma, tén han yaqwayam kólnegkenek néten éltegyésso m'a tegma apchahayo axta apkelmopso m'a apkelwesse'e apkelwányam nak Judá.
12-13 Aptaqmelchessamók axta apkeltamheykha xa énxet'ák nak, Jáhat tén han Abdías axta apkeltennasso chá'a yaqwánxa elanagkok ma'a, apteme axta levitas, aptawán'ák neptámen axta m'a Merarí, tén han Zacarías keñe han ma'a Mesulam, aptawán'ák neptámen axta m'a Quehat, aptamhéyak axta apkelámha apmonye'e. Axta han apkeltennasso chá'a yaqwánxa elanagkok ma'a apkelpata nak chá'a aqsok, keñe han apkelmésso chá'a apkeltamheykha m'a apyókxoho apkeltamheykha nak ma'a kélláneykekxa tegma. Apkelpáwasso axta eyke m'a apyókxoho levitas, weykcha'áhak apnaqtáxéseyak axta eyke han chá'a nápakha', tén han apkelámha apmonye'e, tén han apkeláneykha átog.
14 Xama axta kéllekwákxo selyaqye kélso axta m'a Wesse' egegkok tegma appagkanamap apagkok, apwet'ak axta weykcha'áhak Wesse' egegkok segánamakxa apagkok ma'a apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok Hilquías, kélmésso axta eñama m'a Moisés. 15 Yohok axta han apkeltennasa m'a Safán, aptáxésso axta chá'a weykcha'áhak, apwetákxo weykcha'áhak Wesse' egegkok segánamakxa apagkok ma'a Wesse' egegkok nak tegma appagkanamap apagkok; apméssek axta han weykcha'áhak ma'a Safán, 16 apsákxéssek axta wesse' apwányam, tén axta aptáha apxéna s'e:
—Apkelánegkek ekyókxoho apkeltamho axta elanagkok xép ma'a apkeláneykha wesse'. 17 Apkelpeykesákxeyk sawo ekmope élmomnáwa ekheykegko nak ma'a tegma appagkanamap, apkelmeyásegkek ma'a apkelámha apmonye'e nak chá'a apkeltamheykha, tén han ma'a apkelánémap nak chá'a elanagkok.
18 Apkeltennássek axta han Safán ma'a wesse' apwányam, apmésa xama weykcha'áhak ma'a apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok Hilquías; apkelyetsetchessek axta han wesse' apwányam ma'a Safán. 19 Xama axta apleg'a wesse' apwányam ektáhakxa ekpeywa m'a weykcha'áhak Wesse' egegkok segánamakxa apagkok, apkelyepteyk axta apkelnaqta, 20 yetlókok axta apteme apkenagko Hilquías, tén han Ahicam, Safán axta apketche, keñe han Abdón, Micaías axta apketche, tén han Safán, aptáxésso axta chá'a weykcha'áhak, tén han Asaías, appasmeykha nak chá'a aptamheykha wesse' apwányam:
21 —Hélmaxnéssessekxa hana ko'o Wesse' egegkok, tén han ma'a énxet'ák apkeleymomap nak Israel tén han Judá, ektémakxa ekxeyenma s'e weykcha'áhak ekwetamaxchekxa nak; hẽltaqnaweygkok sa' kexa negko'o m'a Wesse' egegkok, hakte axta yaháxenmók aptémakxa axta apkelanagkama Wesse' egegkok ma'a ẽlyapmeyk nanók axta negko'o, axta han eláneykegkok ekyókxoho ektémakxa nak ektáxésamaxche s'e weykcha'áhak nak.
22 Apxegkek axta Hilquías yetlo apkelxegexma'a m'a wesse' apwányam axta apkelyéseykha yaqwayam elxog ey'ókxak ma'a eklegasso axta Dios appeywa, kelán'a ekwesey axta Huldá, Salum axta aptáwa', Ticvá axta apketche, Harhás axta aptáwen, apkeltaqmelchesso axta chá'a m'a kélxátamakxa nak apáwa m'a tegma appagkanamap. Axta eghak Huldá m'a kaxwe apheykegkaxa axta énxet'ák ma'a Jerusalén, xama axta kélpaqhetchesa, 23 keñe ektáha eyátegmowágko s'e:
—Keso aptáhakxa apchátegmowéyak Wesse' egegkok, Dios apagkok nak Israel se'e: ‘Kólteme sa' kólának énxet ektáha nak apkelápháseykha hélmaxnegwaták ko'o, 24 sektáha sekpeywa, ko'o sektáha nak Wesse': Wahak sa' ko'o aqsok ekmaso s'e yókxexma nak, tén han nepyeseksa s'e énxet'ák apheykha nak, ekhawo nak ekyókxoho ektémakxa nak ekmaso negha eknaqtáxésamaxche nak se'e weykcha'áhak, kélyetsetchesa exchek nápaqtók ma'a wesse' apwányam nak Judá. 25 Hakte élyamasmeyk ko'o kéxegke, kélwatnéssegkek han aqsok ekmátsa nak ekpaqneyam éten agkok ma'a mók aqsok kéláyókxa nak, elókassegkek ma'a ekyókxoho aqsok kéllánéyak nak; cháxa keñamak seklawa nak ko'o sektaqnawaya s'e yókxexma nak, megkamassehek nahan sektaqnagko. 26 Kóltennés sa' wesse' apwányam Judá, apkeláphasso exchek kólmaxnegwaták Wesse' egegkok, aptáha han appeywa Wesse' egegkok, Dios apagkok nak Israel se'e: Aphaxnawók axta exchep ma'a aplege nak, 27 apyelaqtéssek axta han apwáxok, apkelyahákxók axta apleg'a sekpeywa peya ko'o wanmexek se'e yókxexma nak, tén han ma'a apheykha nak ma'a, chaqhak axta han apwáxok aptémakxa nahaqtók ko'o, apkelyepteyk axta apkelnaqta, apkelekxagweyha axta han nahaqtók ko'o, cháxa keñamak sekhaxnawo nak aptáhakxa. Éltennássek ko'o exchep xa, ko'o sektáha nak Wesse'. 28 Wohok sa' ko'o exchep yetsapok meyke ektáhakxa, epáxaqwakxak sa' ma'a apyapmeyk nano', metagkehek sa' aqsok ekmaso peya nak ko'o wahak se'e yókxexma nak, tén han nepyeseksa énxet'ák apheykha nak kañe'.’
Apkeltaqháwok axta m'a wesse' apwányam apkeláneykha, yaqwayam esakxések xa amya'a nak. 29 Tén axta wesse' apwányam apkeltamho kóláneyha m'a apyókxoho apkelámha apmonye'e nak Judá tén han Jerusalén, yaqwayam enxoho yaqnekxa'. 30 Keñe axta wesse' apwányam tén han ma'a apyókxoho apkelennay'a nak Judá, keñe han ma'a apheykha nak Jerusalén, tén han apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok, keñe han levitas, tén han ma'a apyókxoho énxet'ák, apketkók tén han apkelwányam, apkelmeyákxo m'a Wesse' egegkok tegma appagkanamap apagkok. Cháxa apkelyetsetchesakxa axta han wesse' apwányam ekyennaqte agko' ekyókxoho ektémakxa ekpeywa m'a weykcha'áhak, ekhémo mók nélpaqhetchásamáxche', kélweteykekxa axta m'a Wesse' egegkok tegma appagkanamap apagkok. 31 Keñe axta wesse' apwányam apkenmeyncha'a m'a nekha nak meteymog émha apagkok, apxénchek axta han elyahakxohok ma'a Wesse' egegkok, tén han elának ekyókxoho m'a apkeltémókxa nak antéhek, keñe han ma'a apchánamakxa nak antéhek, tén han ma'a segánamakxa apagkok, yetlo ekmámnaqso' agko', tén han elának éltémókxa nak antéhek ma'a ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho, ekyetna nak eknaqtáxésamaxche m'a weykcha'áhak. 32 Tén axta apkeltamho elxének elanagkok ma'a apyókxoho énxet'ák nak Jerusalén, tén han Benjamín, apheykha axta m'a. Apkelánegkek axta énxet'ák Jerusalén ma'a ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho apagkok axta m'a Dios, Dios apagkok axta m'a apyapmeyk nano'. 33 Apmasséssekmek axta Josías aqsok ekmaso agko' axta élánamáxche m'a ekyókxoho xapop apagkok nak israelitas, apkeltamhók axta elpeykeshok Dios Wesse' apagkok ma'a apyókxoho apheykha axta m'a Israel. Axta elyenseykmok Wesse' egegkok aphamakxa axta makham ma'a, Dios apagkok axta m'a apyapmeyk nano'.
