Nintanovasquiscama quilaycmasquiscama acyitsomalhca Dios
1 Quellhip elyalhinga. Altamjoc elyasingvoclhojo quellhip apquiltemaclha ilhnic nat ningilyeyjamcaa enlhitaoc Israel. Apnalaclhec nic nat Dios aplhamoclhojo ningilyeyjamcaa. Apquinimcasquic nic nat yipjopay apmamyi ningilyeyjamcaa yoyam elyiplovc. Apquilmilanquic nic nat aplhamoclhojo ningilyeyjamcaa yingmin acvanyam acvisay Mar Rojo. 2 Innec nic nat acyapascasamco yingmin ningilyeyjamcaa. Yipjopay actomja acyitsomalhca yapasquiscama yingmin. Najan yingmin acvanyam actomja acyitsomalhca yapasquiscama yingmin naysicsa apquillhanma apvisay Moisés. 3 Apquiltovcamquic nic nat nintom ayinyema Dios. 4 Apquilyinamquic nic nat ningyam ayinyema Dios. Apquilyinamquic nic nat mataa yingmin ayinyema actiyapma mataymong ayinyema Dios. Apquillhalhma ilhnic nat apquiltomjac as mataymong. Eyca as mataymong aptomja ilhnic nat Cristo. 5 Am nic nat eyispac Dios apquiltemaclha aplhamoclhojo ningilyeyjamcaa. Apquilmasquingvocmec nic nat yoclhilhma actamopeycaoc.
6 Eycaso actomja singillhicmoscama actemaclha apquillhenamap ningilyeyjamcaa yoyam ongiltamilsalhcojo inganco. Noelyiplovquis nasa apquiltemaclha ilhnic nat ningilyeyjamcaa alitsepma apnenyaoc. 7 Noelyiplovquis nasa apquiltemaclha ilhnic nat napocja ningilyeyjamcaa apquilmalhnesquiscama quilaycmasquiscama acyitsomalhca Dios. Intomjac nic nat Dios appayvam actalhesomalhca: “Apnam nic nat nalhpop enlhitaoc yoyam eltovamcoc najan elyinamcoc. Apquilaneclhec nic nat netin yoyam eliltam” —nic nat intomjac. 8 Noelyiplovquis nasa apquiltemaclha ilhnic nat napocja ningilyeyjamcaa apquilanatama. Apquilitsepquic nic nat veintitrés mil enlhitaoc acvamlha lhama acnim. 9 Noelyiplovquis nasa apquiltemaclha ilhnic nat napocja ningilyeyjamcaa. Apquilinlhanacmec nic nat ellovsic Dios Ingyapam. Inquiltaclhamquic nic nat aclhamoclhojo acyeyva acyanmongayclha apquiltemaclha. Apquilitsepquic nic nat. 10 Noelyiplovquis nasa apquiltemaclha ilhnic nat napocja ningilyeyjamcaa apquiltomja apquilvinéycam Dios. Apticyovquic nic nat as enlhitaoc. Lhama ángel nic nat apquilnapma apvisay ángel singajem.
11 Eycaso actomja singillhicmoscama actemaclha apquillhenamap ningilyeyjamcaa yoyam ongiltamilsalhcojo inganco. Ayinyemaclha incamquitvaac actamongvomlha nelha acnim. 12 Ninganayquic sat ancoc ongyimnac nintimem mongyasquiyam incaymalhquic ongavojo yoyam mongilsilhnanalhqueje. 13 Inyipconalhquic mataa actemaclha mongyasquiyam nincoo acno najan poc enlhitaoc. Am eyeycajasac mataa appayvam Dios. Mengyanejec sat Dios jingyipconic mongvanco asoc. Ningilyipconalhquic sat ancoc mocjam, Dios sat jinlhicmosic yoyam ongilyipjongvomoc tap. Jingilpasmoc sat yoyam mongilsilhnanalhquejec nincoo.
14 Quellhip elyalhinga. Noelpasmiclha nasa yoyam elmalhnesquisic quellhip quilaycmasquiscama acyitsomalhca Dios. 15 Quellhip apquiltomja apquilyascamco. Elyasamcojo sat quellhip actemaclha siclhanma. 16 Inlhenalhquic ingjaycoc uva yingmenic ningiltomja ningilmalhnesquiscama. Ningyinamquic sat ancoc ingjaycoc uva yingmenic, cotnejic sat monquinatquiscama ningiltomja ninpasmeyquiclha Cristo, ayinyema em pac acyinquinomalhca netin asoc timyescama. Nintovcamquic sat anco quilpasmongam apyaptomap, cotnejic sat monquinatquiscama ningiltomja ninpasmeyquiclha Cristo, ayinyema apyinyovsomacpo apanco netin asoc timyescama. 17 Nincoo eyca ninlhamoclhojo, malha lhama ningyovoclhojo ningiltomjac. Lhama apanco quilpasmongam. Nintovcamquic nincoo ninpasmeyquiclha lhama quilpasmongam.
18 Elyasingvoclhojo mocjam quellhip apquiltemaclha enlhitaoc Israel. Apquiltovquic mataa Dios apquilancam nicja asoc macmescama Dios acyitna netin acvatnamalhquilha. Aptovquic sat ancoc as aptom, cotnejic sat monquinatquiscama aptomja appasmeyquiclha acvatnamalhquilha, ayinyemaclha aptomja apquilancam. 19 Am oltamjoc olhenic actemaclha acmovan quilaycmasquiscama acyitsomalhca Dios. Cotnaja actamila anco apitic macmescama quilaycmasquiscama, innoc moc apitic. 20 Altamjoc olhenic apquiltemaclha metnaja Jesucristo apmolhama. Am inyicje elmasac asoc actemaclha yoyam elmesic Dios. Apquilmasquic acvamlha asoc apancaoc somquic quilyicjamo. Am oltamjoc coo yoyam elpasmiclhac quellhip somquic quilyicjamo. 21 Colapvanquejec quellhip elyinamcoc uva yingmenic ayinyema Visqui ingac naysicsa apyinaycaoc quellhip ayinyema somquic quilyicjamo. Colapvanquejec quellhip eltovamcoc nintom ayinyema Visqui ingac naysicsa aptoycaoc quellhip ayinyema somquic quilyicjamo. 22 ¿Ningiltamjo ya nincoo ongilvinam Visqui ingac? ¿Ningilyimnatem ya nincoo, am elhno Visqui ingac? Paj.
Actemaclha mepqui singascama ontoc najan actemaclha ningasicjayo
23 Yitnec alhta apquillhanma quellhip: Evanquic ollanac aclhamoclhojo siltamjoclha ollana —alhta apquiltomjac. Actomjac coo silanya quellhip: Naso, ingvanqui inyicje. Cotnaja aclhamoclhojo altamila yoyam comoc ingvalhoc. Ingvanqui inyicje mepqui singilyascamalhma. Cotnaja aclhamoclhojo asoc acyimnatescama ingvalhoc. 24 Jave acvamlha yoyam ongillhenalhcojo inganco. Incaymalhquic ongilmiyovcasojo aclhanma ingvalhoc poc.
25 Apquilmec sat ancoc quellhip apitic, nocollhen nasa apquilvalhoc ayinyemaclha apitic. Eltovaoc sat aclhamoclhojo apitic. 26 Ayinyemaclha intomjac nic nat Dios appayvam actalhesomalhca: “Visqui ingac aptomja apanco as nalhpop najan aclhamoclhojo asoc as nalhpop” —nic nat intomjac. 27 Apquilanyacpec sat ancoc quellhip eltasomoc tingma pac metnaja Jesucristo apmolhama. Eltovaoc sat aclhamoclhojo nintom mepqui aclhanma apquilvalhoc ayinyemaclha nintom. 28 Aptomjac sat ancoc lhama ingyalhing: “Eyca as apitic ayinyema macmescama quilaycmasquiscama acyitsomalhca Dios” —sat etnejic. Noeltovaoc nasa quellhip ayinyema aplhanma ingyalhing. 29 Yoyam cotnajamejec apvalhoc ingyalhing. Am olhenac coo yoyam coltamjam apquilvalhoc quellhip.
Aptomjac sat ancoc ingyalhing seyanya coo: “¿Apvanqui ya enlhit eyicpilcojo sictemaclha mepqui selyascamalhma, ayinyema alhta actamjaycam apvalhoc? 30 Actimec sat ancoc gracias Dios ayinyema simquescama sictom, ¿apvanqui ya enlhit etipsam sicvisay ayinyema apvitay sictom?” —sat etnejic. 31 Actomjac coo silanya quellhip: Eltime sat mataa apquilayo Dios naysicsa aptoycaoc najan naysicsa apyinaycaoc najan naysicsa apquiltingyey moc asoc. 32 Eltamilsacpojo apanco nipyesicsa judíos najan nipyesicsa metnaja judíos najan nipyesicsa Dios apmolhama. 33 Eycaso sictemaclha sicyiplovquiscama. Altamjoc elyispac mataa enlhitaoc sictemaclha coo. Am olhenalhcoc ajanco coo. Inlhenquic mataa evalhoc enlhitaoc yoyam elvomsacpoc tap.
Sẽlésso ólpeykeshok aqsok kéleykmássesso
1 Élyáxeg, mómenyeyk ko'o kalwagqamagkok kéxegke apkelxegama axta kóneg yaphope apyókxoho m'a ẽlyapmeyk nano', tén han apkelyeykheykekxo axta apyókxoho m'a Wátsam Ekwányam Ekyexwase. 2 Cháxa ektémakxa axta apkelyepetcheykekxo apyókxoho m'a Moisés eñama m'a apkelxega axta kóneg yaphope tén han apkelyeykheykekxa axta wátsam ekwányam ektémól'a yaqpássessama yegmen. 3 Apyókxoho axta anhan apteykegkok ma'a nento apkelmésso axta eñama Dios apmopwána, 4 apyeneykegkek axta nahan ma'a yegmen apmésso axta eñama apmopwána m'a Dios. Hakte apyeneykegkek axta m'a yegmen eñama axta ekteyapma m'a meteymog, apmésso axta m'a Dios, élyetlama axta chá'a m'a apkelmaheykegkaxa, cham'a Cristo. 5 Apxámók axta eyke mepeykessáseykekxa apwáxok Dios xa énxet'ák nak, axta keñamak ekheykegko aphopák ma'a yókxexma meykexa nak énxet.
6 Temegkek axta ekyókxoho xa, yaqwayam enxoho hẽlaksek negko'o, yaqwayam enxoho magkegmenyéhok negko'o m'a aqsok ekmaso nak, ekhawo apkelmopmenyého axta m'a énxet'ák nak. 7 Nágkólpeykesho aqsa kéxegke m'a aqsok kéleykmássesso nak, aptamheykegkaxa axta nápakha xa énxet'ák nak, ekhawo ektémakxa nak eknaqtáxésamaxche weykcha'áhak se'e: “Apheykha axta apteykegko aptéyak énxet'ák, tén han apyeneykegko m'a apyenéyak nak, keñe apkelchampeykekxo néten apnéweykegko.” 8 Manlanagkehek sa' negko'o m'a ekmeyámáxchexa nak antéhek negmeykha mansexta, apkeláneykegko axta nápakha xa énxet'ák nak, axta keñamak apkeletsapma veintitrés mil xama ekhem agko' ma'a. 9 Magyepkónek sa' nahan ma'a Cristo, aptamheykegko axta nápakha m'a énxet'ák nak, axta keñamak apkeletsapma éltakxéyak ma'a yéwa. 10 Nágkólpaqmésmakha nahan kólxének ekmaso m'a Dios, aptamheykegko axta nápakha m'a énxet'ák nak, apkelpaqméteykencha'a chá'a apxeyenma ekmaso m'a Dios, axta keñamak apkelnapma m'a Dios apchásenneykha apteme nak tekyawa yáp.
11 Temegkek axta nepyeseksa ẽlyapmeyk nano' ekyókxoho xa ektéma nak, yaqwayam enxoho agya'asagkohok negko'o. Naqtáxésamaxcheyk axta anhan xa, yaqwayam enxoho hẽlaksek negko'o nentáha nak negheykha makham amonye' ektemegwánxa néxa ekhem. 12 Énxet apkenagko nak énnák apkenmeykha, elanagkoho sa' aptáhakxa yaqwayam enxoho metyemhe'. 13 Megkáhapweyk makham kéxegke xama enxoho segyepkónma magmowánal'a ólenmaxaxkohok nenteme nak énxet. Kélwanchek kéxegke megkólya'ássók ma'a Dios, hakte megyohok sa' kéxegke kóllegagkohok ma'a segyepkónma ekyentaxno agko' magmowánal'a ólenmaxaxkoho'. Cháhapwa'ak sa' agkok kéxegke m'a segyepkónma, Dios sa' nahan egkések yaqwánxa kóltéhek kólmallánek kéxegke xa ekyepkónma nak, yaqwayam enxoho kólenmaxaxkoho'.
14 Élyáxeg sélásekhayo, cháxa keñamak séltamho nak ko'o megkólpeykesók ma'a aqsok kéleykmássesso nak. 15 Ektáhak ko'o sélpaqhetchesa kéxegke m'a sektémakxal'a alpaqhetchesek ma'a énxet'ák ekha nak apkelya'áseyak: kólyekpelkoho kélagko' kéxegke xa séltennasa nak. 16 Negmáha agkok negyenágko negko'o m'a egheykok negméssól'a chá'a ekxeyenma egwáxok ma'a Dios, cháxa nempasma negko'o m'a Cristo éma apagkok; nentókagkek agkok nahan ma'a pan nélyeptól'a nápakha'a apketkók, cháxa nempasma negko'o m'a Cristo apyókxa. 17 Nenxámok eykhe negko'o, negyókxoho eyke nenteykegkok chá'a negko'o xa xama pan nak. Cháxa keñamak nentamheykekxo negko'o xama xa.
18 Kóllano aptamheykegkaxa nak énxet'ák Israel: énxet aptéyak nak chá'a m'a aqsok kélnaqtósso ektekyawa kélmésso Dios, epasmekxak chá'a élánéxchexa enxoho aqsok ma'a ekwatnamáxchexa nak aqsok. 19 Akke ko'o axénak aqsok kéleykmássesso ektáha ekha ekmowána sektáha sekpeywa xa, maxénak nahan ko'o ápetek kélméssól'a kéleykmássesso megkaxnawo m'a mók ápetek nak. 20 Akke ekxénak ko'o apmésa enxoho chá'a aqsok apkelnapma m'a énxet'ák melya'áseyak nak Dios, kólmések chá'a m'a kelyekhama', keñe Dios megkólmése', mómenyeyk ko'o kólwéhenekxohok kéxegke ektémakxa nak kelyekhama'. 21 Megkólwanchek kéxegke kólhéshok mók kélyenéyak Wesse' egegkok egheykok apagkok, keñe kólyenagkokxak nahan ma'a kelyekhama' egheykok agkok nak; megkólwanchek nahan kóltáswók kélto m'a Wesse' egegkok mésa apagkok nak, keñe kóltáswakxak nahan ma'a kelyekhama' mésa agkok nak.
22 ¿Néltamhók enxeykel'a anlókasek Wesse' egegkok? ¿Egmelyéha'ak enxeykel'a negko'o, ya aghawok ma'a?
Mantawassáseykha ektáhakxa élchetamso apwáxok egmók
23 Katnohok chá'a amya'a s'e: “Egwanchek anlának negko'o negmakókxa enxoho anlána'.” Naqsók xa. Háwe eyke ekyókxoho aqsok ekpayhawo anlána'. Egwanchek anlának negko'o negmakókxa enxoho anlána', háwe eyke ekyókxoho aqsok ekyennaqtéssesso melya'ásseyam énxet'ák. 24 Nágkólchetam chá'a kélagkok kélagkók aqsok yaqwayam nak kapasmok, kólchetagkas chá'a aqsok yaqwayam kapasmok ma'a kélnámakkok.
25 Kóltawák chá'a kéxegke ekyókxoho ápetek ekhéyak nak ma'a kélchexeykekxexa nak ápetek, meyke kélmaxneyeykha xama enxoho eñama ektamheykha kélwáxok. 26 Hakte Wesse' egegkok apagkok ekyókxoho keso náxop, tén han ma'a ekhéyak nak awáxok.
27 Apkeláneyáha agkok kóltáswók kélto apxagkok énxet metne nak mey'ásseyam, kólmáwhok nahan kólmahagkok kéxegke, kóltawák chá'a ekyókxoho apmésakxa enxoho, meyke kélmaxneyeykha eñama ektamheykha kélwáxok enxoho. 28 Aptemék agkok elának xama énxet se'e: “Kéleykmássesso kélmésso s'e ápetek nak”, nágkóltaw, eñama kélyaheykekxoho m'a aptáha nak apkeltennasso, tén han eñama ektemessáseykha apwáxok. 29 Ekxénak ko'o m'a ektémakxa nak ektamheykha apwáxok pók énxet, háwe m'a ektamheykha nak kélwáxok kéxegke.
Mowanchek ko'o wohok hélmássesagkok ma'a sekmowána nak alának sekmakókxa alának eñama ektamheykha apwáxok ma'a pók énxet. 30 Ekméssek agkok ko'o ekxeyenma ewáxok Dios eñama m'a sekto nak, mowanchek ko'o wának kaxénaxchek ekmaso m'a aqsok sekmésso nak ko'o ekxeyenma ewáxok ma'a Dios. 31 Kéltókagkek agkok kélto, essenhan kélyenágko enxoho chá'a m'a kélyenéyak nak, essenhan kéllana enxoho chá'a mók aqsok enxoho, kóllána chá'a ekyókxoho yaqwayam kólteméssesek apcheymákpoho m'a Dios. 32 Nágkóllanés ekmaso xama énxet enxoho; tén han ma'a judíos nak, tén han ma'a metnaha nak judíos, tén han ma'a Dios énxet'ák apagkok nak. 33 Kólteme sektémakxa nak ko'o sélenxáneykmo chá'a alpeykessásekxak apkelwáxok apyókxoho énxet'ák, meyke sektegyeykha ahagkok ahagko' aqsok yaqwayam hepasmok, wánxa yaqwayam kapasmok ma'a apyókxoho énxet, yaqwayam enxoho elwagkasakpok teyp.