La mujer y el monstruo
1 Entonces uno de los siete ángeles que tenían las siete copas, vino y me dijo: «Ven, te voy a mostrar el castigo de la gran prostituta que está sentada sobre las aguas. 2 Los reyes de la tierra se han entregado a la prostitución con ella, y los habitantes de la tierra se han emborrachado con el lujurioso vino de su prostitución.»
3 Y en la visión que el Espíritu me hizo ver, el ángel me llevó al desierto. Allí vi a una mujer montada sobre un monstruo rojo, el cual estaba cubierto de nombres ofensivos contra Dios, y tenía siete cabezas y diez cuernos. 4 Aquella mujer iba vestida con ropa de colores púrpura y rojo, y estaba adornada con oro, piedras preciosas y perlas. Tenía en la mano una copa de oro llena de inmundicia y de la impureza de su prostitución; 5 y en la frente llevaba escrito un nombre misterioso: «La gran Babilonia, madre de todas las prostitutas y de toda la inmundicia que hay en el mundo.» 6 Luego me di cuenta de que la mujer se había embriagado con la sangre del pueblo santo y de los que habían sido muertos por ser testigos de Jesús.
Al verla, me quedé muy asombrado. 7 Entonces el ángel me dijo: «¿Por qué te asombras? Te voy a explicar el misterioso significado de la visión de esa mujer y del monstruo que la lleva, el que tiene las siete cabezas y los diez cuernos. 8 El monstruo que has visto es uno que antes vivía, pero ya no existe; sin embargo, antes de ir hacia su destrucción total va a subir del abismo. Los habitantes de la tierra, cuyos nombres no están escritos en el libro de la vida desde la creación del mundo, se asombrarán cuando vean ese monstruo que antes vivía y ya no existe, pero que volverá a venir.
9 »Aquí se verá quién tiene sabiduría y entendimiento: Las siete cabezas representan siete montes, sobre los cuales esa mujer está sentada; las cabezas también representan siete reyes. 10 Cinco de estos reyes ya cayeron, uno de ellos gobierna ahora y el otro todavía no ha llegado. Pero cuando llegue, no durará mucho tiempo. 11 El monstruo que antes vivía y que ya no existe es el octavo rey; aunque es también uno de los otros siete, y se encamina a su destrucción total.
12 »Los diez cuernos que has visto son diez reyes que todavía no han comenzado a reinar; pero durante una hora recibirán, junto con el monstruo, autoridad como de reyes. 13 Estos diez reyes se pondrán de acuerdo, y darán su poder y autoridad al monstruo. 14 Pelearán contra el Cordero; pero el Cordero los vencerá, ya que cuenta con los que Dios ha llamado y escogido, y son fieles, porque el Cordero es Señor de señores y Rey de reyes.»
15 El ángel me dijo también: «Las aguas que viste, sobre las cuales está sentada la prostituta, son pueblos, gentes, lenguas y naciones. 16 Y los diez cuernos que viste y el monstruo odiarán a la prostituta, y la dejarán abandonada y desnuda; comerán la carne de su cuerpo, y la quemarán totalmente. 17 Dios les ha puesto en el corazón la determinación de hacer lo que él quiere que hagan: se pondrán de acuerdo para entregar al monstruo su autoridad de reyes, hasta que se cumpla lo que Dios ha dicho. 18 La mujer que has visto es la gran ciudad que gobierna a los reyes del mundo.»
Kelán'a ekma chá'a ekyánmaga ekpathetéyak énxet eksexnánémaxche'
1 Ey'awak axta ko'o xama Dios apchásenneykha apkeñama axta nepyeseksa m'a siete Dios apkelásenneykha nak, cham'a apkelmeyncha'a axta siete egheykok éltaqmela. Aptáhak axta seyáneya s'e: “Émpoho hana, axekmósek sa' xép yaqwánxa nak katnehek kéllegassáseykegkoho m'a kelán'a ekma nak chá'a ekyánmaga ekpathetéyak énxet, ekha nak ma'a néten yegmen. 2 Apyaqmagkáseykegkek axta chá'a pók kelwesse'e apkelwányam apheykha nak ekyókxoho nélwanmégkaxa appatheteykegko xa kelán'a nak, máxa énnahakkasso vino axta nahan teméssessók élánéseykegko nentémakxa ekmaso mansexta m'a énxet'ák apheykha nak keso náxop.”
3 Apmeyk axta ko'o sekwanmagko Espíritu, keñe axta séntamákxo Dios apchásenneykha m'a yókxexma meykexa énxet. Ekwetágwokmek axta ko'o kelán'a eyánte aqsok nawhak eklo ekyexwase m'a, héyegkek axta kéltáxésso énmexma Dios ma'a émpehek, siete axta akqatkok, keñe axta diez ma'a kepet'ák. 4 Hómáyok axta ektaxno m'a kelán'a nak tén han apyexwase, wakhésamaxcheyk axta nahan eknatanma sawo ekyátekto élmomnáwa, tén han ma'a meteymog éltaqmalma, tén han ma'a lamom élmope élmomnáwal'a. Egheykok axta nahan ekmeykha élánamáxche nak sawo' ekyátekto ekmomnáwa ekláneyo m'a aqsok megkaleklo nak egwáxok anlano' tén han ekmanyása nak ektémakxa eñama kamasexta; 5 Yetnegkek axta nahan kéltáxésso ekpayhakxa nát megkólya'áseyak ektémakxa, ektéma nak se'e: “Tegma apwányam Babilonia, ektepakxa m'a ekmaso nak nentémakxa mansexta, ektáha nak han ektepakxa m'a ekyókxoho aqsok ekmanyása ekheykegko nak keso náxop.” 6 Keñe axta ko'o sekwet'a ekyeykesáxma kelán'a m'a Dios énxet'ák apagkok apkelpagkanamap nak éma apagkok ektémól'a hegaqhek anmen, tén han éma apagkok axta m'a énxet'ák aptekyawa axta eñama melyenseyam apteme melya'ásseyam ma'a Jesús.
Etlakkassek axta ko'o sekwet'a xa. 7 Keñe axta aptáha seyáneya Dios apchásenneykha s'e: “¿Yaqsa ektáha ekpelakkasa nak apwet'a? Altennaksek sa' ko'o exchep ektémakxa nak megkólya'áseyak ektémakxa xa kelán'a nak, tén han ektémakxa xa aqsok nawhak eklo eyánte nak, cham'a siete akqatkok nak, tén han ma'a diez kepet'ák nak. 8 Cham'a aqsok nawhak eklo apwet'a exchek xép, cháxa ekyáqtama axta nano', massegkek eyke kaxwo' ekyáqto; kañe' máxek ekmattawóneg sa' eyke kañenták katyapok amonye' ekmahéyak ma'a yaqwánxa sa' kólmasséssamhok agko'. Kalpelakkasek sa' nahan elwetak énxet'ák apheykha nak keso náxop, cham'a megkanaqtáxésamaxko nak apkelwesey weykcha'áhak ekyennaqtéssamo nak egnények eyeynamókxa m'a sekxók axta élánamáxko keso náxop, cham'a apkelwet'a sa' xa aqsok nawhak eklo ekyáqtama axta nano', massegkek eyke kaxwók ekyáqto, kawaták sa' eyke makham.
9 “Sa' kólámenyéhok énxet ekha nak apya'áseyak se'e tén han ma'a ekha nak apyekpelchémo: Cham'a siete akqatkok nak ekyetchesamaxkoho m'a siete egkexe élyawe ekhamakxa nak néten xa kelán'a nak; kelwesse'e apkelwányam nahan ekyetchesamaxkoho xa siete akqatkok nak. 10 Apkeletsepmeyk nahan xa cinco kelwesse'e apkelwányam nak, aptamháha eyke kaxwók xama xa kelwesse'e apkelwányam nak, keñe mew'a makham ma'a pók nak. Apwa'ak sa' agkok ma'a, megkawegqók sa' apteme wesse'. 11 Cham'a aqsok nawhak eklo ekyáqtama axta nano', ekmassama nak kaxwók ekyáqto, cháxa apteme m'a aptáhakxa nak ocho wesse' apwányam; akke nahan apteme apkeñama nepyeseksa m'a siete kelwesse'e apkelwányam nak, apkelmahágko nak ma'a yaqwánxa nak kólmasséssamhok kélagko'.
12 “Diez egkepet'ák apwet'a exchek xép, apteme m'a diez kelwesse'e apkelwányam melma nak makham apkeltamheykha; yaqwatakxoho agko' sa' eyke elxawagkok aptamhéyak ekha kélyaheykekxoho, yetlo m'a aqsok nawhak eklo, ektémól'a kelwesse'e apkelwányam. 13 Hawók axta nahan mók apkelpaqmeyesma xa diez kelwesse'e apkelwányam nak, egkések sa' ektémakxa nak ekha apmopwancha'a tén han ekha kélyaheykekxoho m'a aqsok nawhak eklo nak. 14 Elnapakpok sa' ma'a Nepkések Apketkok nak; emallánek sa' eyke m'a Nepkések Apketkok, eñama apteme apkelxegexma'a m'a Dios axta apkelwóneykha tén han apkelyéseykha tén han melyenseyam nak apteme melya'ásseyam, hakte Nepkések Apketkok apteme Wesse' nepyeseksa m'a kelwesse'e nak, tén han Wesse' apwányam nepyeseksa kelwesse'e apkelwányam nak.”
15 Aptáhak axta nahan Dios apchásenneykha seyáneya s'e: “Yegmen apwet'a exchek xép ekha néten ma'a kelán'a ekma nak chá'a ekyánmaga ekpathetéyak énxet, ekteme ekyetchesamaxkoho m'a apkelókxa, énxet, tén han ma'a mók ektémakxa nak chá'a apkelpaqmeyesma, tén han ma'a apkeleñama nak ekyókxoho yókxexma. 16 Keñe m'a diez egkepet'ák apwet'a exchek xép tén han ma'a aqsok nawhak eklo, kataqnók sa' ma'a kelán'a ekmà nak chá'a ekyánmaga ekpathetéyak énxet, kayenyók sa' aqsa nahan meyke apáwa; katókasek sa' ápetek ekyókxa, kawatnekxak sa' nahan. 17 Appekkenchessek axta apkelwáxok Dios aqsok apkeltémo nak elanagkok xa énxet'ák nak: kaxhok sa' mók apkelpaqmeyesma kelwesse'e apkelwányam yaqwayam egkések aqsok nawhak eklo m'a ektémakxa nak ekha kélyaheykekxoho, ekwokmoho eksawhéxkoho ektáha m'a apxeyenma axta katnehek Dios. 18 Kelán'a apwet'a exchek xép, cháxa ekteme m'a tegma apwányam apkeláneykencha'a nak apyókxoho kelwesse'e apkelwányam apheykha nak keso náxop.”