La ofrenda de la viuda pobre
(Mc 12.41-44)
1 Jesús observaba con atención cómo los ricos echaban dinero en los cofres de las ofrendas, 2 luego vio a una viuda pobre que echaba dos moneditas de cobre. 3 Entonces dijo:
—Les aseguro que esta viuda pobre ha dado más que todos; 4 pues todos dan ofrendas de lo que les sobra, pero ella, en su pobreza, ha dado todo lo que tenía para vivir.
Jesús anuncia la destrucción del templo
(Mt 24.1-2Mc 13.1-2)
5 Algunos estaban hablando del templo, de la belleza de sus piedras y de las ofrendas especiales que lo adornaban. Jesús dijo:
6 —Vendrán días en que todo esto que ustedes ven será destruido; no quedará ni una piedra sobre otra.
Señales antes del fin
(Mt 24.3-28Mc 13.3-23)
7 Entonces le preguntaron:
—Maestro, ¿cuándo va a ocurrir esto? ¿Cuál será la señal de que estas cosas estén a punto de suceder?
8 Jesús contestó:
—Tengan cuidado, no se dejen engañar. Porque vendrán muchos haciéndose pasar por mí. Dirán: “Yo soy”, y “Ahora es el tiempo.” Pero no los sigan. 9 Y cuando tengan noticias de guerras y revoluciones, no se asusten, pues esto tiene que ocurrir primero; sin embargo, el fin no llega de manera inmediata.
10 Y continuó diciéndoles:
—Un pueblo peleará contra otro pueblo y un reino contra otro reino. 11 Y no solo habrá fuertes terremotos, y hambrunas y enfermedades en diferentes lugares, sino que en el cielo se verán cosas espantosas y grandes señales.
12 »Pero antes de esto, a ustedes les echarán mano y los perseguirán. Los entregarán a las sinagogas, los meterán en la cárcel y los llevarán a comparecer ante reyes y gobernadores por mi causa. 13 Allí tendrán oportunidad de dar testimonio de mí. 14 Propónganse no preparar su defensa de antemano, 15 porque yo les daré palabras tan llenas de sabiduría, que ninguno de sus enemigos podrá resistirlos ni contradecirlos. 16 Y sepan que ustedes serán traicionados incluso por sus padres, sus hermanos, sus parientes y sus amigos; y a algunos de ustedes los matarán. 17 Además, todo el mundo los odiará por causa de mí; 18 sin embargo no se perderá ni un solo cabello de su cabeza. 19 ¡Manténganse firmes para alcanzar la verdadera vida!
20 »Cuando vean Jerusalén rodeada de ejércitos, sepan que pronto será destruida. 21 Entonces, quienes estén en Judea, huyan a las montañas; quienes estén en Jerusalén, salgan de la ciudad, y quienes estén en el campo, no regresen a ella. 22 Porque estos serán días de castigo, en que se cumplirá todo lo que dicen las Escrituras. 23 ¡Pobres de las mujeres que en esos días estén embarazadas o tengan niños de pecho! Porque habrá un sufrimiento muy grande en esta tierra, y un castigo terrible contra este pueblo. 24 Unos morirán a filo de espada y a otros los llevarán prisioneros a todos los pueblos; y Jerusalén será pisoteada por gente extranjera, hasta que a esta gente se le cumpla el tiempo señalado.
La llegada del Hijo del hombre
(Mt 24.29-35Mt 42-44Mc 13.24-37)
25 »Habrá señales en el sol, en la luna y en las estrellas; y angustia y confusión en todos los pueblos de la tierra por el estruendo del mar y de las olas. 26 La gente se desmayará de miedo al pensar en el desastre que caerá sobre el mundo; porque hasta las fuerzas celestiales serán sacudidas. 27 Entonces verán al Hijo del hombre venir en una nube, con gran poder y gloria. 28 Cuando comiencen a suceder estas cosas, anímense y levanten la cabeza, porque su liberación está cerca.»
29 También les puso esta comparación:
—Fíjense en la higuera, o en cualquier otro árbol. 30 Cuando ven que brotan las hojas, ustedes saben que el verano está cerca. 31 De la misma manera, cuando vean que estas cosas suceden, sepan que el reino de Dios ya está cerca.»
32 »Les aseguro que todo esto sucederá antes de que pase esta generación. 33 El cielo y la tierra dejarán de existir, pero mis palabras jamás dejarán de cumplirse.
34 »Tengan cuidado y no dejen que sus corazones se hagan insensibles por los vicios, las borracheras y las preocupaciones de esta vida, para que aquel día no caiga de pronto sobre ustedes 35 como una trampa. Porque vendrá sobre todos los habitantes de la tierra. 36 Estén preparados, oren sin cesar, para que puedan escapar de todas estas cosas que van a suceder, y para que puedan presentarse delante del Hijo del hombre.»
37 Jesús enseñaba de día en el templo, y de noche se quedaba en el monte llamado de los Olivos. 38 Y toda la gente iba temprano al templo para escucharlo.
Kelán'a tampe' meyke aqsok ekmésso aqsok Dios
(Mc 12.41-44)
1 Apkeláneykha axta Jesús apxatmeykegko chá'a selyaqye énxet'ák ekxámokma axta aqsok apagkok ma'a kélxátamakxa axta chá'a selyaqye kélmésso Dios, 2 apweteyak axta anhan xama kelán'a tampe' meyke aqsok eknegkenma ánet sawo selyaqye. 3 Tén axta aptéma appeywa s'e:
—Naqsók ko'o sektáha séláneya kéxegke, cháxa kelán'a tampe' meyke aqsok nak awanhek ekpekkenma selyaqye, kaxnók ma'a apyókxoho énxet'ák nak; 4 hakte apyókxoho énxet chá'a apnegkenak ma'a selyaqye apagkok ekyeykhágweykmoho nak, keñe xa kelán'a nak ekpekkena ekyókxoho selyaqye agkok yaqwayam eykhe kamha neyseksók ekha, neyseksa eykhe ekteme meyke aqsok.
Jesús apxeyenma kóltegkesek tegma appagkanamap
(Mt 24.1-2Mc 13.1-2)
5 Nápakha énxet axta apkelxeyenmak tegma appagkanamap, cham'a ektémakxa nak éltaqmalma meteymog tén han ma'a aqsok kélmésso nak yaqwayam kólnáxegkesha. Axta aptemék Jesús se'e:
6 —Kammok sa' ekhem yaqwánxa kamassegwók kélwete ekyókxoho kéxegke m'a kélweteya nak chá'a, megkeymaxcheyk sa' xama enxoho ektaháneykekxa mók meteymog. Kólmasséssók sa' ekyókxoho.
Magkenatchesso yaqwánxa sa' katnehek amonye' ektemegwánxa néxa ekhem
(Mt 24.3-28Mc 13.3-23)
7 Tén axta aptéma apkelmaxneyeykencha'a apkeltáméséyak se'e:
—Sẽlxekmósso, ¿Yaqsa sa' ekhem katnehek xa? ¿háxko sa' katnehek aqsok magkenatchesso agwetak eyágketwokmo sa' yaqwánxa katnehek xa?
8 Axta aptemék apchátegmoweykegkokxo Jesús se'e: “Kóllanagko sa', yaqwayam enxoho megkólhók kólyexanchesha. Hakte elwak sa' apxámokma énxet apkeltemessásamap nak ko'o. Sa' etnehek apkelpeywa s'e: ‘Ko'o s'e’. Sa' etnehek nahan se'e: ‘Wokmek kaxwók ekhem.’ Eyke nágkólyetlakxa aqsa kéxegke. 9 Kélleg'ak sa' agkok amya'a ektepa kempakhakma tén han éllámáxche, nágkólyegwe aqsa, hakte cháxa yaqwánxa katnehek sekxók amonye' xa; háwe eyke makham yaqwánxa katnégwók néxa ekhem xa.”
10 Axta aptemék makham se'e: “Elnapakpok sa' énxet xama yókxexma, yenmexek ma'a pók énxet'ák nak, kampakhaxchek sa' nahan xama apkelókxa yenmexek ma'a mók apkelókxa nak. 11 Katyapok sa' ekyennaqte agko' ekyawheykha xapop, meyk segaqhe tén han negmasse ekyókxoho apheykegkaxa énxet, keñe sa' néten kataxchek aqsok magésso nak agè', tén han aqsok magkenatchesso nak agweta' élyawe agko'.
12 “Kólmaxchek sa' eyke sekxók kéxegke amonye' ekteme xa, kólmenxenmakha sa' nahan. Kólnaqlakxak sa' yaqwayam kólyekpelchexkohok ma'a kañe' apchaqneykekxexa nak judíos, kólxatmok sa' kañe' sẽlpextétamakxa, kólnaqlók sa' nahan nápaqta'awók ma'a kelwesse'e apkelwányam, tén han ma'a apkeláneykha nak apkelókxa, ko'o éñamakxa. 13 Keñe sa' keytek yaqwayam hélxenek ko'o. 14 Nágkaxén aqsa kélwáxok kólpenaksohok kóllánekxak kéltáhakxa yaqwayam kólátegmowagkok amya'a, 15 hakte agkések sa' ko'o kéxegke kélpeywa ekyawe agko' ekmowána, megkamopwána nak elenmaxakpohok ma'a apkelenmexma nak kéxegke tén han megkamopwána nak yátegmowagkok xama enxoho m'a kéltáhakxa kélpeywa. 16 Kawomhok sa' eyke appelakkassesso kéxegke yának kólmaxchek ma'a kélyapmeyk nak, kélyapma', kélteme kélnámakkok, tén han ma'a kélxegexma'a nak chá'a. Kóltekyók sa' nahan chá'a kélnápakha kéxegke, 17 apyókxoho énxet sa' nahan eltaqnók kéxegke ko'o éñamakxa; 18 megkaxyenmek sa' eyke xama enxoho m'a kélwa nak. 19 ¡Kólyennaqtés sa' kélteme megkólya'ásseyam, yaqwayam sa' kólewának kólwagkasaxchek teyp!
20 “Kélwet'ak sa' agkok apwakheykxo sẽlpextétamo m'a Jerusalén, kólya'asagkoho sa' peya kólmasséssók kaxwo'. 21 Keñe sa' ma'a apheykha nak Judea, tásek sa' elmahagkok yenyahagkok ma'a néten meteymog élekhahéyak élyawe nak; keñe sa' ma'a apheykha nak Jerusalén, tásek elántépok ma'a tegma apwányam nak, keñe sa' ma'a apkelmahéyak nak yókxexma, tásek melmeyekxeyk ma'a tegma apwányam. 22 Hakte katnehek sa' ekhem sẽllegassáseykegkoho, yaqwánxa sa' katnehek ma'a ektémakxa nak eknaqtáxésamaxche weykcha'áhak. 23 ¡Ayósekak sa' kelán'ák ektamhéyak nak lós'awók ma'a ekhem sa', essenhan ma'a keyetsék étchek nak! Hakte keytek sa' ekyawe agko' apkellegeykegkoho ekmáske énxet'ák ma'a apchókxa, tén han kéllegassáseykegkoho ekmaso agko' xa énxet'ák nak. 24 Nápakha sa' etekyók kélyetxaqxo sókwenaqte, keñe sa' nápakha elmakpok kólya'aksek ekyókxoho apkelókxa; keñe sa' elteyammaha Jerusalén ma'a énxet'ák melya'áseyak nak Dios ekwokmoho ekwokmo m'a ekhem appekkenchessamakxa axta m'a Dios.
Apkexyeyam sa' makham ma'a aptáha nak Apketche énxet
(Mt 24.29-35Mt 42-44Mc 13.24-37)
25 “Kataxchek sa' aqsok megkatnama nak katnehek ma'a ekhem, pelten, tén han ma'a yaw'a; melya'asagkek sa' nahan aptamhágkaxa énxet'ák apheykha nak keso náxop, elyegweyk sa' nahan eñama ekyennaqte ekpáwà awáxok yegmen ma'a wátsam ekwányam tén han élyaqyahayam. 26 Eletsapok sa' nahan chá'a apkelyennákxoho énxet'ák eñama apkelaye élxéna enxoho chá'a apkelwáxok yaqwánxa katnehek keso náxop; kawomhok sa' nahan élektamáxche m'a aqsok ekhéyak nak néten. 27 Keñe sa' etakpok aptáha nak Apketche énxet éxyók neyseksa yaphope, yetlo ekyawe agko' apmopwána, tén han apcheymákpoho. 28 Cheynawók sa' agkok ekteme xa aqsok nak, kólwasqápekxoho sa', kólleyxmakha sa' nahan, hakte kaxwók agko' sa' kólwagkasaxchek teyp kéxegke.”
29 Apkeltennassegkek axta anhan se'e aqsok apyetcháseykekxoho nak: “Kóllano ektémakxa nak higo yámet essenhan ma'a mók yámet élyawe nak. 30 Kélwet'ak agkok chá'a ektepeykxo axnagcha'ák áwa', kólya'asagkohok chá'a kéxegke eyágketwokmo m'a ekmexanmakxal'a exma. 31 Hawók nahan ektémakxa, kélwet'a sa' katnehek xa aqsok nak, kólya'asagkohok sa' eyágketwa'a m'a aptémakxa nak Wesse' apwányam Dios.
32 “Naqso' eyke ko'o sektáha séláneya kéxegke peya katnehek ekyókxoho xa, cham'a amonye' sa' apkeletsapma énxet'ák apheykencha'a nak se'e kaxwo' nak. 33 Kamaskok sa' néten, tén han keso náxop, megkatnehek sa' eyke megkatne m'a sektémakxa nak ko'o sekpeywa.
34 “Kóllanagkoho sa' kéltáhakxa, nágkólho kalmohok agko' kélwáxok ma'a aqsok ekmaso kélyespagkamakxa nak, tén han ma'a segaqhe nak anmen, aqsok ekxéneykha nak egwáxok neyseksók negha, yaqwayam sa' megkatlakkasek káhapwak kéxegke ekwa'a sa' xa ekhem nak 35 ektémól'a kélhanma segmà. Hakte káhapwak sa' apyókxoho énxet apheykha nak keso náxop. 36 Kóllánekxa kéltáhakxa kéxegke, kólteme chá'a nempeywa nélmaxnagko yókxoho ekhem, yaqwayam sa' kólewának kólegketaxchek kéxegke neyseksa xa ekyókxoho aqsok nak peya nak katnehek, yaqwayam sa' nahan kólewának kólchánwók nápaqtók ma'a aptáha nak Apketche énxet.”
37 Ekhakxoho ekhem axta chá'a elxekmósek Jesús énxet'ák ma'a kañe' tegma appagkanamap, keñe axta axta'a exnakxak chá'a m'a egkexe ekwesey nak élaqneykegkaxa Olivos. 38 Axto'ók axta nahan chá'a elmeyekxak énxet'ák tegma appagkanamap yaqwayam yeyxwakxohok Jesús apkeltenneykha.