Divisiones en la comunidad de creyentes
1 Hermanos, yo no pude hablarles entonces como a gente madura espiritualmente, sino como a cualquier persona, como a niños en cuanto a las cosas de Cristo. 2 Les di una enseñanza sencilla, igual que a un niño de pecho se le da leche en vez de alimento sólido, porque ustedes todavía no podían digerir la comida fuerte. ¡Y ni siquiera pueden digerirla ahora, 3 porque todavía son débiles! Si entre ustedes hay envidias y discordias, es porque todavía son débiles y actúan con criterios puramente humanos. 4 Porque cuando uno afirma: «Yo soy de Pablo», y otro: «Yo soy de Apolos», están manteniendo criterios puramente humanos.
5 A fin de cuentas, ¿qué es Apolos?, ¿qué es Pablo? Simplemente servidores, por medio de los cuales ustedes han llegado a la fe. Cada uno de nosotros hizo el trabajo que el Señor le señaló: 6 yo sembré y Apolos regó, pero fue Dios quien hizo crecer lo sembrado. 7 De manera que ni el que siembra ni el que riega son nada, sino que Dios lo es todo, pues Dios es quien hace crecer lo sembrado. 8 Quienes siembran y quienes riegan son iguales, aunque Dios recompensará a cada uno según su trabajo. 9 Somos compañeros de trabajo al servicio de Dios, y ustedes son un campo donde Dios cultiva y una construcción que pertenece a Dios. 10 Yo fui el maestro albañil al cual Dios en su gracia encargó poner los fundamentos, y otro es quien está construyendo sobre ellos. Pero cada uno debe tener cuidado de cómo construye, 11 pues nadie puede poner otro fundamento que el que ya está puesto, que es Jesucristo. 12 Sobre este fundamento, uno puede construir con oro, plata y piedras preciosas, o con madera, hojarasca y cañas; 13 pero el trabajo de cada cual se manifestará claramente en el día del juicio; porque ese día vendrá con fuego, y el fuego revelará y probará la clase de trabajo que cada uno haya hecho. 14 Si lo que uno construyó es resistente, recibirá su recompensa; 15 pero si lo que construyó llega a quemarse, perderá su trabajo, aunque él mismo logrará salvarse como quien escapa del fuego.
16 ¿Acaso no saben ustedes que son templo de Dios, y que el Espíritu de Dios habita en ustedes? 17 Si alguien destruye el templo de Dios, Dios lo destruirá a él, porque el templo de Dios es santo, y ese templo son ustedes mismos.
18 Que nadie se engañe; si alguien se cree sabio según la sabiduría de este mundo, vuélvase como un ignorante, para así llegar a ser verdaderamente sabio. 19 Pues para Dios, la sabiduría de este mundo es insensatez. En efecto, las Escrituras dicen: «Dios atrapa a los sabios en la propia astucia de ellos.» 20 Y dicen también: «El Señor sabe que los pensamientos de los sabios no sirven para nada.» 21 Por eso, nadie debe sentirse orgulloso de lo que es propio de los seres humanos; pues todo les pertenece a ustedes: 22 Pablo, Apolos, Cefas, el mundo, la vida, la muerte, el presente y el futuro; todo es de ustedes, y 23 ustedes son de Cristo, y Cristo es de Dios.
Nélxegexma'a nentamheykha nenláneya m'a nentamheykha eñama nak Dios
1 Élyáxeg, mowanchek axta ko'o sekmáheyo atnehek sélpaqhetchesso kéxegke m'a ektémól'a ólpaqhetchesek ma'a énxet apha nak apkelwáxok ma'a Espíritu apkeñama Dios, wánxa axta aqsa sektéma sélpaqhetchesso m'a nentémakxal'a ólpaqhetchesek énxet apméssól'a apkelwáxok ektémakxa keso náxop, ektémól'a sakcha'a ekmasextohol'a ekya'áséyak ma'a aqsok éleñama nak Cristo. 2 Ekméssegkek axta kéxegke nélxekmowásamáxche megkamáske, ektémól'a sakcha'a ketse' kólagkok ma'a weyke nagkeygmenek, keñe megkaxkayek ma'a ekto ekyennaqte nak, hakte megkólwanchek axta makham kéxegke kólnaqsapok ma'a kélto ekyennaqte nak. ¡Megkólwanchek eyke makham kólnaqsapok se'e kaxwo' nak!, 3 hakte kélyelqáxkók makham. Yetneyk makham kélnepyeseksa kéxegke m'a kélnatha nak, tén han kélenmexamaxche', hakte kélyelqáxkók makham, kéltemék makham ma'a apkeltémakxa nak ma'a énxet'ák apkelmésso nak apkelwáxok ektémakxa keso náxop. 4 Hakte aptemék agkok chá'a appeywa kélxama s'e: “ko'o sekteme Pablo apkelxekmósso”, keñe pók etnehek chá'a s'e: “ko'o sekteme Apolo apkelxekmósso”, makhemek makham kélteme m'a ektémakxa nak élchetamso apkelwáxok ma'a énxet'ák apkelyetleykekxa nak ektémakxa keso náxop.
5 ¿Yaqsa eyke m'a Apolo?, ¿yaqsa eyke nahan ma'a Pablo? Kélapháseykha eyke aqsa m'a, neykhe keñamak kéltamheykegko nak kéxegke megkólya'ásseyam ma'a. Enxama nahan chá'a negko'o nenlaneyk ma'a nentamheykha segmésso axta Wesse' egegkok yaqwayam anlána': 6 Ko'o chá'a séneykekxa, keñe Apolo apkelexpaqhéyak yegmen, Dios akke apkektegkesso chá'a m'a aqsok negkeneykekxa'. 7 Mékoho eyke m'a ektáha nak apkeneykekxa tén han ma'a apkelexpaqhéyak yegmen, Dios akke apwánxa apagkok chá'a apkelane ekyókxoho, hakte cha'a apkektegkesso chá'a aqsok kélcheneykekxa m'a. 8 Aphawók eyke pók ma'a ektáha nak apkeneykekxa aqsok, tén han ma'a apkelexpaqhéyak nak yegmen. Dios sa' eyke egkések ekyánmaga xama xama m'a ektémakxa nak chá'a apkelane apkeltamheykha. 9 Negko'o nenteme nélpasmomáxkoho nentamheykha nenlánésso aqsok ma'a Dios, kéxegke eyke kélteme kélhémo m'a namyep kélcheneykekxa nak aqsok, kéxegke nahan kélteme tegma apkelánamap ektáha nak apagkok ma'a Dios. 10 Ko'o eyke sekteme sémha emonye' tegma apkelánamap, ektáha axta segkésso Dios apkeltémo alának tegma apowhak ekyennaqtéssamakxa nak eñama ektaqmeleykha apwáxok sélányo, keñe pók énxet apxegkesso m'a néten nak. Enxama eyke chá'a kéméxcheyk antaqmelcheshok nenláneykegkoho ektémakxa nenlane, 11 hakte méko kawának kalánekxak makham pók tegma apowhak nanók kélpekkenma axta, cham'a Jesucristo. 12 Cháxa tegma apowhak apkelánamap nak, enxama chá'a apwanchek exegkesek néten apkelane emha m'a sawo ekyátekto élmomnáwa nak, tén han ma'a sawo ekmope élmomnáwa nak tén han ma'a meteymog éltaqmalma nak, essenhan ma'a yántéseksek, áw'ák tén han ma'a tappo; 13 sa' eyke kataqmelek agko' ekwetamaxche ektémakxa apkeltamheykha m'a ekhem nélyekpelchamáxchexa sa', hakte yetlo táxa sa' katnehek ekwa'a enxoho xa ekhem nak, táxa sa' nahan katnehek ekxekmósso ektémakxa chá'a aptamheykha apkelane m'a xama. 14 Sa' agkok emyetak apkelane xama énxet, exkak sa' ekyánmaga; 15 apmetchek sa' agkok ma'a apkelane nak, kamassegwók sa' ma'a aptamheykha, ewagkasakpok sa' eyke teyp ma'a ektáha axta apkelane, máxa sa' etnehek ma'a apkegketamakpohol'a neyseksa táxa.
16 ¿Yagkólya'áseykegkok kéxegke kélteme Dios tegma appagkanamap apagkok, tén han aphama kélwáxok ma'a Dios Espíritu apagkok? 17 Apmasséssekmek sa' agkok xama énxet Dios tegma appagkanamap apagkok, Dios sa' nahan emasséssók ma'a énxet nak, hakte Dios tegma appagkanamap apagkok apteme appagkanamap, kéxegke kélagko' nahan kélteme xa tegma appagkanamap nak.
18 Nágkólyexanchesaxchekxoho aqsa kélagko': apkeneykek sa' agkok keytnak apya'áseyak kélxama kéxegke ekhawo ektémakxa nak apkelya'áseyak énxet keso náxop, kéméxcheyk etnekxak ma'a aptémól'a xama énxet meyke apya'áseyak aqsok, yaqwayam sa' etnehek ekmámnaqsoho agko' apya'áseykegkoho aqsok. 19 Hakte ekyeyháxma chá'a etnésseshok Dios ma'a negya'ásegwayam eñama nak keso náxop, hakte temék eknaqtáxésamaxche weykcha'áhak se'e: “Emha chá'a Dios ektémakxa nak apkelya'áseykegkoho apancha'awók énxet ekha nak apkelya'áseyak, yaqwayam enxoho elmok”. 20 Temék nahan eknaqtáxésamaxche s'e: “Apya'ásegkók Wesse' egegkok ektémakxa nak élchetamso apkelwáxok énxet ekha nak apkelya'áseykegkoho ekteme ekyeyháxma.” 21 Ékeso éñamakxa méko kawának keyxkohok awáxok eñama élane m'a apkeltémakxa nak énxet; hakte ekyókxoho aqsok ekteme kélagkok kéxegke. 22 Pablo, Apolo, Cefas, tén han keso náxop, tén han negyennaqte, nétsapma, tén han se'e kaxwo' nak, tén han ma'a egmonye' sa'; ekyókxoho ekteme kélagkok kéxegke, 23 kéxegke eyke kélteme Cristo énxet'ák apagkok, keñe Cristo aptáha apagkok ma'a Dios.