Jesús sana a un enfermo en sábado
(Mt 12.9-14Lc 6.6-11)
1 Jesús entró de nuevo en la sinagoga, y se encontró con un hombre que tenía una mano paralizada. 2 Algunos de los presentes vigilaban a Jesús, pues querían ver si lo sanaba en sábado, para así tener de qué acusarlo. 3 Jesús le dijo al hombre que tenía la mano paralizada:
—Levántate y ponte en medio.
4 Luego preguntó a los otros:
—¿Qué está permitido hacer en sábado: el bien o el mal? ¿Salvar una vida o destruirla?
Pero ellos guardaron silencio. 5 Jesús miró con enojo a quienes lo rodeaban y, entristecido por la dureza de su corazón, le dijo al hombre de la mano paralizada:
—Extiende la mano.
El hombre la extendió, y su mano quedó sana. 6 Pero en cuanto los fariseos salieron, comenzaron a hacer planes, junto con los del partido de Herodes, para matar a Jesús.
La multitud a la orilla del lago
7 Jesús se fue con sus discípulos a la orilla del lago, y mucha gente de Galilea y de Judea lo siguió. 8 Y al enterarse de las grandes cosas que hacía, muchos acudían a él desde Jerusalén, de Idumea, del oriente del Jordán y de la región de Tiro y Sidón. 9 Por esto, y para evitar que la multitud lo apretujara, Jesús encargó a sus discípulos que le tuvieran lista una barca. 10 Y es que había sanado a tantos, que los enfermos se echaban sobre él para tocarlo.
11 Cuando los espíritus impuros lo veían, se arrodillaban delante de él y gritaban:
—¡Tú eres el Hijo de Dios!
12 Pero Jesús les ordenaba con firmeza que no hablaran de él en público.
Jesús escoge a doce apóstoles
(Mt 10.1-4Lc 6.12-16)
13 Después Jesús subió a un cerro, y llamó a los que le pareció bien, y estos se acercaron a él. 14 Una vez reunidos eligió de entre ellos a doce para que lo acompañaran, y para enviarlos a proclamar el mensaje. A estos les dio el nombre de apóstoles, 15 y les dio autoridad para expulsar demonios. 16 Estos son los doce que escogió: Simón, a quien puso el nombre de Pedro; 17 Santiago, y su hermano Juan, hijos de Zebedeo, a quienes llamó Boanerges (que significa: «Hijos del Trueno»); 18 Andrés, Felipe, Bartolomé, Mateo, Tomás, y Santiago hijo de Alfeo; Tadeo, Simón el cananeo, 19 y Judas Iscariote, que después traicionó a Jesús.
Acusación contra Jesús
(Mt 12.22-32Lc 11.14-23Lc 12.10)
20 Jesús entró en una casa, y otra vez se juntó tanta gente que ni siquiera podían comer él y sus discípulos. 21 Cuando los parientes de Jesús lo supieron, fueron para llevárselo, pues creían que se había vuelto loco.
22 Los maestros de la ley que habían llegado de Jerusalén decían: «Este está poseído por Beelzebú, el jefe de los demonios. De él recibe el poder para expulsarlos.»
23 Jesús los llamó, y les puso un ejemplo: «¿Cómo puede Satanás expulsar al propio Satanás? 24 Un reino dividido en bandos enemigos no puede sostenerse; 25 y una familia dividida tampoco puede permanecer. 26 Así también, si Satanás se divide y se levanta contra sí mismo, no podrá sostenerse, sino que habrá llegado su fin.
27 »Nadie puede entrar en la casa de un hombre fuerte y robarle sus cosas, si no lo ata primero; solamente así podrá robárselas.
28 »Les aseguro que Dios perdonará todos los pecados y todo lo malo que se diga: 29 pero quien ofenda con sus palabras al Espíritu Santo jamás será perdonado; más bien, será culpable para siempre.»
30 Esto lo dijo Jesús porque ellos afirmaban que tenía un espíritu impuro.
La madre y los hermanos de Jesús
(Mt 12.46-50Lc 8.19-21)
31 Entre tanto, llegaron la madre y los hermanos de Jesús, pero se quedaron afuera y mandaron a llamarlo. 32 La gente que estaba sentada alrededor de Jesús le dijo:
—Tu madre, tus hermanos y tus hermanas están allí afuera, y te buscan.
33 Él les contestó:
—¿Quiénes son mi madre y mis hermanos?
34 Luego, mirando a quienes estaban sentados a su alrededor, añadió:
—Estos son mi madre y mis hermanos. 35 Pues todo el que hace la voluntad de Dios, ese es mi hermano, mi hermana y mi madre.
Jesús aptaqmelchesseyam xama énxet apháxamap ekhem sábado
(Mt 12.9-14Lc 6.6-11)
1 Aptaxnegweykekxeyk axta makham Jesús tegma apchaqneykekxexa axta judíos; aphegkek axta han xama énxet ekyame apmek ma'a. 2 Apkeláneykha axta Jesús xa énxet'ák nak, apkeltémók axta etagkohok etaqmelchessók apháxamap ekhem sábado, keñe keytek yaqwánxa etnehek esexnena'. 3 Tén axta Jesús aptéma apkenagkama m'a énxet ekyame axta apmek:
—Etnamha, etnegwom xa neyseksa nak.
4 Keñe axta aptéma apkelmaxneyeykencha'a Jesús ma'a énxet'ák:
—¿Yaqsa aqsok megkamyawaxcheyk anlának ekhem sábado? ¿Aqsok ektaqmelaya, aqsok ekmaso enxeykel'a? ¿Agwagkasek teyp xama énxet, agmasséssók enxeykel'a?
Apkelwanmeyeykegkek axta eyke aqsa xa énxet'ák nak. 5 Aplamchek axta Jesús apkelányo énxet'ák apwakhegweykmo axta, kelapwagkassegkek axta apwáxok Jesús ektémakxa élyennaqte apkelwáxok, tén axta aptéma apkenagkama m'a énxet ekyame axta apmek:
—Epékes apaktog.
Appékessegkek axta apaktog xa énxet ekyame apmek nak, taqmeleykekxeyk axta anhan apmek. 6 Xama axta apkelánteyapma m'a fariseos, apkeláneykekxeyk axta apkelpaqmeyesma xamók ma'a Herodes axta apkelxegexma'a, apkelxeyenma yaqwayam yaqhek ma'a Jesús.
Énxet apxámokma neyáwa wátsam ekpayhegwayam
7 Apmeyeykekxeyk axta Jesús yetlo apkeltáméséyak ma'a neyáwa wátsam ekpayhegwayam, apxámok axta han énxet apkelyetlo apkeleñama Galilea. 8 Xama axta apkellegaya m'a aqsok élyawe apkelane axta m'a Jesús, apkelya'áyekmek axta han apxámokma m'a apkeleñama nak Judea, Jerusalén, Idumea, tén han ma'a apheykha nak neyp wátsam Jordán ekpayho nak ekteyapmakxa ekhem, keñe han ma'a yókxexma Tiro tén han Sidón. 9 Axta keñamak apméssama appeywa Jesús apkeltáméséyak apkeltémo epencheshok elánekxések ekyetno yántakpayhe, yaqwayam enxoho meyaqhápek ma'a énxet apxámokma. 10 Hakte apxámok axta énxet apkeltaqmelchesseykmo, apcháhapweykmek axta chá'a apkelháxamap apmáheyo epaknegwomho'.
11 Xama axta chá'a kalwetak Jesús ma'a espíritu élmasagcha'a, kaltekxeyagkok axta chá'a atapnák nápaqto', axta katnahagkok chá'a kalpáxamha ekyennaqte s'e:
—¡Xép apteme Dios Apketche!
12 Enókasha axta eyke chá'a Jesús yának megkaxének nepyeseksa énxet'ák.
Jesús apkelyéseykha doce apkelápháseykha
(Mt 10.1-4Lc 6.12-16)
13 Keñe axta Jesús apchántama néten egkexe, apkelwóneykha axta chá'a m'a ekleklamókxa axta chá'a apwáxok. Xama axta apchaqneykekxo, 14 apkelyéseykha axta doce énxet nepyeseksa xa énxet'ák nak, yaqwayam enxoho etnehek apkelxegexma'a, tén han eláphaksek eltennaha amya'a ektaqmela. Apteméssessegkek axta han apkelwesey apkelápháseykha xa, 15 apméssegkek axta han apkelmopwancha'a elántekkesek kelyekhama'. 16 Keso apkelwesey axta doce énxet apkelyéseykha s'e: Simón, apteméssessama axta apwesey Pedro; 17 Santiago yetlo apyáxeg Juan, Zebedeo axta apketchek, apteméssessama axta apkelwesey Boanerges (néltéma nak, “Takha' Apketchek”); 18 tén han Andrés, Felipe, Bartolomé, Mateo, Tomás, tén han Santiago, Alfeo axta apketche; axta han ma'a Tadeo, Simón apteme axta cananeo, 19 tén han Judas Iscariote, cham'a appelakkassessama axta apkeltémo emakpok Jesús.
Jesús apxénamap naqsa
(Mt 12.22-32Lc 11.14-23Lc 12.10)
20 Keñe axta Jesús aptaxnegweykmo xama tegma, apchaqneykekxeyk axta makham apxámokma énxet ma'a, mopwanchek axta apmáheyo etwok apto m'a yetlo apkeltáméséyak. 21 Xama axta apkellegaya amya'a m'a Jesús apnámakkok, apyentaweykekxeyk axta, hakte apxénamakpek axta Jesús aptéma yenè.
22 Axta aptemék nahan apxeyenma apkelxekmósso axta apnámakkok ektémakxa segánamakxa, apkelwaya axta apkeleñama m'a Jerusalén: “Beelzebú ekmésso apmopwána elántekkesek kelyekhama' xa énxet nak, cham'a kelyekhama' wesse' agkok nak.”
23 Apkelwóneykha axta Jesús xa énxet'ák nak, keñe axta aptéma apkeltenneykencha'a apyetcháseykekxoho s'e: “¿Háxko katnehek katekkesek Satanás ma'a Satanás? 24 Apkexpáncháseykpek agkok énxet'ák xama apkelókxa eñama apkelenmexamap, megkawegqók apheykha; 25 megkawegqók apheykha m'a apkexpánchásamap nak chá'a apheykha xama tegma. 26 Hawók han ektémakxa éxpánchásexko enxoho Satanás, énmexáxchekxoho enxoho chá'a agko', yawanchek kawegqohok ekweynchámeykha; kammok sa' néxa ekha.
27 “Méko kawának kataxnegwók apxagkok ma'a énxet apyennaqte nak, tén han kólmenyexchesek aqsok apagkok, megkólpexteta enxoho sekxo'; wánxa aqsa kélteméssesa enxoho xa ektáha nak, kélwanchek kólmenyexchesek aqsok apagkok.
28 “Naqsók ko'o sekxéna Dios meyaqmagkásekxeyk ekyókxoho melya'assáxma m'a énxet'ák, tén han ekyókxoho aqsok ekmaso apkelxeyenma nak chá'a; 29 sa' eyke megkatnehek meyaqmagkáseykekxa aptémakxa m'a énmexeykha nak chá'a appeywa Espíritu Santo, megkatnégwomek sa' néxa apsexnánémap.”
30 Cháxa aptémakxa axta appeywa Jesús xa, eñama apxénamap ekha apwáxok espíritu ekmaso.
Jesús egken tén han ma'a apkelyáxeg
(Mt 12.46-50Lc 8.19-21)
31 Weykmek axta Jesús egken tén han apkelyáxeg ma'a, yókxexma axta eyke chaqnágweykmok, keltémók axta aqsa kóltennássekxa'. 32 Axta aptemék apkenagkama Jesús ma'a énxet'ák apheykha axta xamo':
—Kenegwa'ak egken ma'a yókxexma yetlo apkelyáxeg'a apkelennay'a tén han kelwán'ák, ketamche'.
33 Axta aptemék apchátegmoweykegko s'e:
—¿Yaqsa ko'o méme, tén han élyáxeg?
34 Tén axta apsawheykencha'a exma apkelányo m'a énxet'ák apheykha axta nepyáwa', axta aptemék appaqmeyesma s'e:
—Keso ko'o méme s'e, tén han élyáxeg. 35 Hakte cham'a ektáhakxa enxoho élane apmopmenyého nak Dios, cháxa élyáxeg'a apkelennay'a tén han kelwán'ák xa, tén han méme.