Contra el culto a los ídolos
1 Varios ancianos de Israel vinieron a verme para consultar al Señor. 2 Entonces el Señor se dirigió a mí, y me dijo: 3 «Estos hombres se han entregado por completo al culto de sus ídolos y han puesto sus ojos en lo que les hace pecar. ¿Y acaso voy a permitir que me consulten? 4 Habla con ellos y diles: “Esto dice el Señor: Todo israelita que se entregue al culto de los ídolos y ponga sus ojos en lo que les hace pecar, y que venga luego a consultar al profeta, recibirá de mi parte la respuesta que se merece por tener tantos ídolos.”
5 »Yo les tocaré el corazón a todos los israelitas que por causa de sus ídolos se apartaron de mí. 6 Por eso, diles a los israelitas: “Esto dice el Señor: Vuélvanse a mí, apártense de sus ídolos y dejen todas esas cosas detestables.” 7 Si un israelita o un extranjero que viva en Israel se aparta de mí y se entrega por completo al culto de sus ídolos, y pone sus ojos en lo que le hace pecar, y luego recurre a un profeta para consultarme, yo mismo le daré la respuesta: 8 Me enfrentaré con ese hombre y le daré un castigo ejemplar, algo de lo que todos hablen, y lo eliminaré de entre mi pueblo. Entonces reconocerán ustedes que yo soy el Señor.
9 »Y si un profeta anuncia un mensaje falso, es porque yo, el Señor, engañé a ese profeta; y yo levantaré mi mano para castigarlo y lo eliminaré de mi pueblo Israel. 10 Tanto el que haga la consulta como el profeta serán castigados por su pecado, 11 para que el pueblo de Israel no vuelva jamás a apartarse de mí ni a mancharse con esos crímenes. Ellos serán mi pueblo, y yo seré su Dios. Yo, el Señor, lo afirmo.»
Jerusalén merece ser castigada
12 El Señor se dirigió a mí, y me dijo: 13 «Si un país peca contra mí y me es infiel, yo levantaré la mano para castigarlo y le quitaré sus provisiones de alimentos; enviaré hambre sobre ese país, y haré que mueran hombres y animales. 14 Y si en ese país vivieran Noé, Danel y Job, solo ellos tres se salvarían por ser justos. Yo, el Señor, lo afirmo.
15 »Y si envío animales feroces a un país, para que maten a sus habitantes y lo conviertan en un desierto por el que nadie se atreva a pasar por miedo a las fieras, 16 aun si esos tres hombres vivieran allí, no podrían salvar ni a sus hijos ni a sus hijas; solo ellos se salvarían, y el país quedaría convertido en un desierto. Yo, el Señor, lo afirmo.
17 »Y si hago que se desate la guerra sobre todo ese país, y ordeno la muerte de hombres y animales, 18 aun esos tres hombres, si vivieran allí, no podrían salvar ni a sus hijos ni a sus hijas; solo ellos se salvarían. Yo, el Señor, lo afirmo.
19 »Y si envío enfermedades a ese país, y en mi ira siembro allí la muerte y hago que mueran hombres y animales, 20 aun Noé, Danel y Job, si vivieran allí, no podrían salvar ni a sus hijos ni a sus hijas; solo ellos se salvarían por ser justos. Yo, el Señor, lo afirmo.
21 »Yo, el Señor, digo: Peor aun será cuando yo mande contra Jerusalén mis cuatro castigos terribles: la guerra, el hambre, los animales salvajes y las enfermedades, y mate a hombres y animales. 22 Solo unos cuantos quedarán con vida y podrán salir de allí con sus hijos e hijas. Cuando ellos recurran a ustedes, ustedes verán cómo se han portado y las cosas que han hecho, y se consolarán del castigo que hice venir sobre Jerusalén. 23 Se consolarán al ver cómo se han portado ellos, y las cosas que han hecho. Entonces ustedes reconocerán que no me faltaba motivo para hacer todo lo que hice con Jerusalén. Yo, el Señor, lo afirmo.»
Kéleykmássesso kélpeykessamo ektaqnómaxche'
1 Ey'awekteyk axta ko'o nápakha apkelámha apmonye'e Israel. Apháha axta sekhakxa apkeltamho elya'asagkohok amya'a eñama Wesse' egegkok. 2 Tén axta ko'o sepaqhetchesa Wesse' egegkok, aptáhak axta seyáneya s'e: 3 “Apkelméssamok apagko' apkelwáxok ektémakxa nak chá'a apkelpeykessamo aqsok kéleykmássesso apagkok xa énxet'ák nak, apnegkenmeyk ekpayhémókxa nak chá'a apkelenmexmókxa m'a aqsok éltémo nak chá'a elanagkok melya'assáxma. ¿Wohoya sa' ko'o hélpaqhetchesakpohok xa? 4 Elpaqhetches sa' xép xa énxet'ák nak, etne sa' elának se'e: ‘Keso aptáhakxa exchek appeywa Wesse' egegkok se'e: Apyókxoho israelitas apkelméssamo apagko' nak chá'a apkelwáxok apkelpeykessamo m'a aqsok kéleykmássesso tén han apnegkenma nak chá'a ekpayhókxa apkelenmexmókxa m'a élánéssamo nak chá'a melya'assáxma, tén han apye'eykekta nak chá'a natámen elmaxnegwaták ma'a Dios appeywa aplegasso, ko'o sa' wátegmowagkokxak ekpayhawo nak atnehek seyátegmoweykegkokxa eñama ekxámokma m'a aqsok kéleykmássesso apagkok.’
5 “Alpaknegkessamhok sa' ko'o apkelwáxok apyókxoho israelitas ektáha nak seyamasma eñama apkelpeykessamo m'a kéleykmássesso apagkok nak. 6 Cháxa keñamak séltamho nak etnehek elának israelitas se'e: ‘Keso aptáhakxa exchek appeywa Wesse' egegkok se'e: Hélyo'óta ko'o, kólyetnakhés kéleykmássesso kélagkok, kólchexeykxa ekyókxoho xa aqsok élmasagcha'a agko' nak.’ 7 Eyenyókek agkok ko'o xama israelita essenhan ma'a metnaha nak israelita apha nak kañe' Israel tén han apméssamo apagko' nak apwáxok apkelpeykessamo m'a aqsok kéleykmássesso apagkok, tén han appekkenma nak ekpayhókxa apkenmexmókxa m'a aqsok éltémo nak elának mey'assáxma, keñe natámen ey'ókxak ma'a xama Dios appeywa aplegasso nak yaqwayam etegyaha sekpeywa, ko'o ahagko' sa' nahan wátegmowagkokxak ma'a. 8 Magwaksek sa' ko'o alanok xa énxet nak, agkések sa' aplegeykegkoho sẽstehegkessamo nak, yaqwayam enxoho elpaqmétek chá'a exének ma'a apyókxoho énxet, amasséssók sa' nepyeseksa m'a énxet'ák ahagkok. Keñe sa' kólya'ásegwók kéxegke sektáha ko'o Wesse'.
9 “Aplegássek agkok xama amya'a megkamámnaqsoho m'a xama aplegasso nak Dios appeywa, katnehek nahan, hakte ko'o keñamak sélyexancháseykha xa aplegasso nak sekpeywa, ko'o sektáha nak Wesse'; añássesagkohok sa' nahan ko'o m'a, amasséssók sa' nepyeseksa m'a énxet'ák ahagkok Israel. 10 Kóllegássesagkohok sa' eñama mey'assáxma m'a aplegasso nak sekpeywa tén han ma'a ektáha nak chá'a apye'eykekxa aptegyeykha amya'a, 11 yaqwayam sa' meheyenyewekxók ko'o kaxwo' ma'a énxet'ák Israel, yaqwayam sa' megkalpeysegkásekxeyk kaxwók ma'a aqsok ekmaso nak apkelánéyak. Énxet'ák ahagkok sa' ko'o atnehek ma'a, keñe sa' hetnehek ko'o Dios apagkok. Ko'o sekxeyenma, sektáha nak Wesse'.”
Jerusalén ekpayhémo yaqwayam kóllegássesagkoho'
12 Epaqhetchessek axta ko'o Wesse' egegkok, aptáhak axta seyáneya s'e: 13 “Apkelánegkek sa' agkok melya'assáxma xama apkelókxa hénmexek ko'o tén han seyensakmo enxoho sétleykha, allegássesagkohok sa' ko'o, amasséssók sa' ma'a ektémakxa nak ekha aptéyak; wáphaksek sa' meyk nepyeseksa, wának sa' eletsapok énxet tén han ma'a aqsok kélnaqtósso. 14 Apheyk agkok Noé, Danel tén han Job xa apkelókxa nak, wánxa aqsa nahan elwagkasakpok teyp xa apqántánxo nak eñama apteme ekpéwomo apkeltémakxa. Ko'o sekxeyenma xa, sektáha nak Wesse'.
15 “Éláphássek agkok aqsok nawha'ák éllo m'a xama apkelókxa, yaqwayam enxoho kalnápok ma'a énxet apheykha nak kañe' tén han sektemessásekxo enxoho yókxexma meykexa énxet megkeyqwayam nak epéwhok eyeykhágwók xama énxet eñama apkeye m'a aqsok nawha'ák éllo, 16 apháha agkok nahan, cháxa apqántánxo énxet nak, cham'a apkelókxa nak, mopwanchek elwagkasek teyp ma'a apketchek apkelennay'a nak ekweykekxoho m'a kelwán'ák nak; wánxa aqsa elwagkasakpok teyp xa apqántánxo nak, keñe m'a apkelókxa nak katnekxak yókxexma meykexa énxet. Naqsók ko'o sektáha sekxéna xa, sektáha nak Wesse'.
17 “Eyáphássek agkok nahan kempakhakma ekyókxoho xa kañe' nak apchókxa, séltamho enxoho eletsapok énxet tén han ma'a aqsok kélnaqtósso, 18 apháha agkok nahan xa apqántánxo énxet nak, mopwanchek elwagkasek teyp ma'a apketchek nak ekweykekxoho m'a kelwán'ák apketchek nak; wánxa aqsa elwagkasakpok teyp xa apqántánxo nak. Naqsók ko'o sektáha sekxéna xa, sektáha nak Wesse'.
19 “Eyáphássek agkok nahan negmasse xa apkelókxa nak, sektekkesa enxoho nétsapma eñama seklo m'a tén han séltamho enxoho eletsapok ma'a énxet tén han aqsok kélnaqtósso, 20 apháha agkok xa énxet'ák nak, cham'a Noé, Danel tén han ma'a Job, mopwanchek elwagkasek teyp ma'a apketchek nak ekweykekxoho m'a kelwán'ák apketchek nak; wánxa aqsa elwagkasakpok teyp xa apqántánxo nak eñama ekpéwomo apkeltémakxa. Naqsók ko'o sektáha sekxéna xa, sektáha nak Wesse'.
21 “Ektáhak ko'o sekpeywa s'e sektáha nak Wesse': Kayágwomhok sa' aqsa ekmaso seyáphasa sa' ko'o cuatro nenlegeykegkoho ekmaso agko' ma'a Jerusalén, cham'a kempakhakma, meyk segaqhe, aqsok nawha'ák éllo tén han ma'a negmasse ekmaso, yaqwayam sa' kalnápok ma'a énxet tén han ma'a aqsok kélnaqtósso. 22 Apqántawók sa' aqsa eleymakpok meletsapma, yaqwayam sa' elántépok yetlo apketchek apkelennay'a m'a tén han ma'a kelwán'ák nak. Apkelya'awékteyk sa' agkok kéxegke m'a, kólwetak sa' apkeltémakxa tén han ma'a aqsok ekmaso apkelánéyak, keñe sa' kaltaqmelchessásekxak kélwáxok kéxegke m'a nenlegeykegkoho seyáphasso nak ko'o m'a Jerusalén. 23 Kaltaqmelekxak sa' kélwáxok kélwet'a sa' apkeltémakxa m'a tén han ma'a aqsok apkelánéyak. Keñe sa' kólya'ásegwók kéxegke megkatnaha eyaqhémo yaqwayam alának ekyókxoho m'a sekteméssesakxa enxoho m'a Jerusalén. Ko'o sekxeyenma xa, sektáha nak Wesse'.”