La colecta
1 Ahora, hermanos, queremos contarles cómo está actuando la gracia de Dios entre las iglesias de Macedonia. 2 A pesar de ser muy pobres, estas iglesias han ofrendado tan generosamente como si fueran ricas, y además, lo han hecho con mucha alegría, no obstante los innumerables sufrimientos por los que han tenido que pasar. 3 Yo soy testigo de que han ofrendado espontáneamente, según sus posibilidades, y aun más allá de ellas. Por su propia iniciativa 4 nos rogaron mucho que les permitiéramos tomar parte en este donativo como ayuda para el pueblo de Dios. 5 Y hasta hicieron más de lo que esperábamos, pues se ofrendaron a sí mismos, primero al Señor y luego a nosotros, conforme a la voluntad de Dios. 6 Así que, hemos pedido a Tito que recoja entre ustedes sus donativos para concluir con la colecta que él ya había empezado a recoger. 7 Pues espero que ustedes, que sobresalen en todo: en fe, en facilidad de palabra, en conocimientos, en buena disposición para servir y en el amor que ustedes recibieron de nosotros, también sobresalgan con sus donativos.
8 No les digo esto como un mandato; solamente quiero que conozcan la buena disposición de otros, para darles a ustedes la oportunidad de demostrar que su amor es genuino. 9 Porque ya saben ustedes que nuestro Señor Jesucristo, en su gracia, siendo rico se hizo pobre por causa de ustedes, para que por su pobreza ustedes se hicieran ricos.
10 Por el bien de ustedes les doy mi opinión sobre este asunto. Desde el año pasado, ustedes no solo comenzaron a hacer algo al respecto, sino a hacerlo con entusiasmo. 11 Ahora pues, dentro de sus posibilidades, terminen lo que han comenzado con la misma buena disposición que mostraron al principio, cuando decidieron hacerlo. 12 Porque a quien de veras quiere dar, Dios le acepta la ofrenda que dé, conforme a sus posibilidades. Dios no pide a nadie lo que no tiene.
13 No se trata de que por ayudar a otros ustedes pasen necesidad; se trata más bien de que haya igualdad. 14 Ahora ustedes comparten lo que a ellos les falta; en otra ocasión ellos compartirán con ustedes lo que a ustedes les falte, y de esta manera habrá igualdad. 15 Como dicen las Escrituras: «Ni le sobró al que había recogido mucho, ni le faltó al que había recogido poco.»
Recomendación a favor de Tito y sus compañeros
16 Doy gracias a Dios porque puso en el corazón de Tito la misma preocupación que yo tengo por ustedes. 17 Pues aceptó mi encargo y, como él mismo estaba tan dispuesto a ayudarlos, inmediatamente decidió ir a verlos por su propia voluntad.
18 Junto con Tito, les envío a un hermano de quien se habla muy bien en todas las iglesias, por lo bien que ha trabajado en favor del evangelio. 19 Además, las iglesias lo escogieron para que viajara con nosotros y ayudara en esta obra de caridad que estamos haciendo para honrar al Señor y para mostrar nuestra buena disposición de ayudar. 20 Con ello evitamos que se nos critique a causa de esta gran colecta que estamos recogiendo, 21 y asimismo procuramos hacer todo lo mejor posible, no solo delante del Señor, sino también delante de toda persona.
22 Juntamente con ellos, les envío a otro de nuestros hermanos, que nos ha demostrado de infinitas maneras su buena disposición, y mucho más ahora, por la gran confianza que tiene en ustedes. 23 De Tito puedo decir que es mi compañero y que trabaja conmigo para bien de ustedes. Y lo mismo acerca de los otros dos hermanos, que han sido enviados por las iglesias y que honran a Cristo. 24 Y para que las iglesias lo sepan, muéstrenles ustedes que verdaderamente los aman y que nosotros tenemos razón de estar orgullosos de ustedes.
Magmeyágweykekxa negmésso aqsok Dios
1 Élyáxeg, néltamhók negko'o kaxwók óltennasha kéxegke ektémakxa nak apxekmósso ektaqmeleykha apwáxok Dios ma'a apchaqneykekxexa nak énxet Macedonia. 2 Xámok eykhe eyáhapwe ekyepkónma, kelpayheykekxeyk eyke aqsa chá'a apkelwáxok; méko agko' eykhe nahan ma'a aqsok apagkok, melmeyágwakxeyk eyke chá'a enegkenagkok aqsok apkelmésso naqsa m'a Dios, máxa ekxákma aqsok apagkok aptamheykegkok. 3 Ko'o sekteme sekya'áseykegkoho apnegkeneykegko chá'a aqsok apkelmésso naqsa Dios apmáyheykegkoho apagko', cham'a ekyetnakxa enxoho chá'a, eyeykhássamhok nahan chá'a. Apkeltémo apagko' axta anhan 4 óghok negko'o etnehek appasmo Dios énxet'ák apagkok xa énxet'ák nak. 5 Apyeykhásseykmók axta nahan ma'a neganagkama axta negko'o etnahagkok, apkelmeyásamákpók axta apagko' sekxók ma'a Wesse' egegkok, keñe axta negko'o, ekhawo ektémakxa nak apmopmenyého m'a Dios. 6 Cháxa keñamak néltémo axta negko'o yánchásekxak kélnepyeseksa kéxegke Tito xa aqsok kélmésso naqsa nak Dios meyke kélmeyágweykekxa', ektáha axta apmonye' apcháncheseykekxa'. 7 Hakte kéxegke kélmonye'e ekteyapmakxa m'a ekyókxoho aqsok: cham'a megkólya'ásseyam, kélmowána kélpeywa, kélya'áseykegkoho, kélmáheyo chá'a kólpasmok kélmók, tén han kélásekhamaxkoho éltámeyéyak axta eñama negko'o, kéméxcheyk nahan kañék ekteyapma kéxegke xa nentamheykha ektaqmela nempasmo nak egmók.
8 Háwe ko'o séltémo kóllának sektáha séláneya kéxegke xa ektáha nak; éltamhók eyke aqsa ko'o kólya'asagkohok kéxegke apkeltémakxa nak chá'a apmáyheykegkoho enegkenagkok aqsok apmésso naqsa Dios ma'a mók apchaqneykekxexa nak, yaqwayam enxoho kataxchek kéxegkáxa ekyetna kélásekhayo ekmámnaqsoho. 9 Hakte kélya'áseykegkók kaxwók kéxegke Wesse' egegkok Jesucristo, aptemessásamákpo axta meyke aqsok apagkok eñama apkelásekhayo kéxegke, neyseksa eykhe apteme ekxámokma aqsok apagkok, yaqwayam enxoho katnéssesek kéxegke ekxákma aqsok kélagkok ma'a aptemessásamap axta meyke aqsok apagkok.
10 Éltennássek ko'o kéxegke xa ektémakxa nak ekxeyenma ewáxok, yaqwayam enxoho kapasmok. Háwe axta nahan ekwánxa agkok kéxegke kélmonye'e kélláneyak aqsok kéláncháseykekxa m'a pók apyeyam axta, yetlo kélmáyheykegkoho axta nahan kélláneykegkok. 11 Kólsawhoho sa' kóllának kéxegke m'a aqsok kéleynamo axta kéllane kélewagkexa enxoho, sa' kóltéhek ma'a ektémakxa axta kélxekmósso kélmáyheykegkoho kóllának ma'a sekxók axta, cham'a kélhéssamo axta mók kélpaqmeyesma yaqwayam kóllána'. 12 Naqsók agkok apmako egkések aqsok xama énxet, emok nahan takha' Dios ma'a aqsok apmésso naqsa enxoho m'a énxet, cham'a ekyetnakxa enxoho. Mehẽlmaxnayhek nahan Dios ma'a aqsok meykexa enxoho negko'o.
13 Háwe eyke yaqwayam kaxek kéxegke eyeyméxchexa aqsok eñama kélpasmo m'a kélnámakkok, yaqwayam kaxhok mók ekha aqsok kélagkok akke. 14 Yetneyk eyke kaxwók kéxegke m'a aqsok eyeymomáxko nak ma'a énxet'ák nak; nanók sa' kexaha nahan kaxek aqsok meykexa nak kéxegke m'a énxet'ák nak, keñe sa' kaxhok mók ektémakxa kélheykha. 15 Ekhawo ektémakxa nak eknaqtáxésamaxche s'e: “Axta kayeykhágweykmohok aqsok ma'a ektáha axta ekxámokma apcháncheseykekxa aqsok, axta anhan keymomáxchek aqsok ma'a ektáha axta ántawók apcháncheseykekxa'.”
Tito keñe anhan ma'a apkelxegexma'a
16 Ekméssek ko'o ekxeyenma ewáxok Dios, aphéssamo apwáxok Tito m'a ektémakxa nak ko'o ekyetnakhassamo ewáxok kéxegke. 17 Hakte apkelyaheykekxók axta m'a séltémókxa axta etnehek, etyánegwakxohok sa' kaxwók kéxegke m'a, eñama apmáheyo apagko' etyánegwakxoho, hakte apmopmenyého apagko' epasmok kéxegke m'a.
18 Eyáphássessek nahan ko'o kéxegke xama egyáxeg ektaqmalma nak chá'a apxénamap ekyókxoho apchaqneykekxexa yaqwayam étlók ma'a Tito, eñama ektaqmalma aptamheykha apkeltenneykha m'a tásek amya'a. 19 Ekyókxoho apchaqneykekxexa énxet axta anhan élyéseykha xa, yaqwayam enxoho hẽlyetlók negko'o m'a nélmahágkaxa enxoho, tén han hempasmok se'e nentamheykha ektaqmela nenláneykegko nak chá'a negko'o yaqwayam ólteméssesek apcheymákpoho Wesse' egegkok tén han yaqwayam kataxchek negmámenyého negko'o ampasmok egnámakkok. 20 Móltamhók negko'o ólxénaxchek ekmaso nentáha xa, eñama s'e ekxámokma nak aqsok negáncheseykekxa, 21 cháxa keñamak nenlenxáneykmo nak negko'o anlának ma'a aqsok ektaqmela, háwe eyke ekwánxa agkok nápaqtók ma'a Wesse' egegkok, akke nahan nápaqta'awók ma'a énxet'ák.
22 Eyáphássessek nahan ko'o pók egyáxeg xamók xa énxet'ák nak, senxekmóssama axta negko'o ekyetnama chá'a apmáheyo apagko' epasmok ma'a apnámakkok tén han apmopwána chá'a etnehek ma'a apmakókxa enxoho chá'a etnehek appasmo, yágwokmók eyke apmáheyo epasmok se'e kaxwo' nak eñama ekyawe apkeláyo kéxegke. 23 Ewanchek eyke ko'o axének Tito apteme sekxegexma, tén han aptamheykencha'a chá'a xamo' ko'o yaqwayam ampasmok kéxegke. Keñe m'a pók apqánet ẽlyáxeg'a nak, ekteme éláphasso m'a kélaqneykekxexa, tén han apkeláyo m'a Cristo. 24 Kólxekmós sa' kéxegke ekmámnaqsoho kélásekhayo xa énxet'ák nak, tén han naqsók ektémakxa nak chá'a negko'o eyaqheykha egwáxok nenlányo kéxegke, yaqwayam enxoho kólya'asagkohok chá'a m'a apchaqneykekxexa nak énxet.