1 Al séptimo año, Joyadá mandó llamar a los siguientes capitanes: Azarías hijo de Jeroán, Ismael hijo de Johanán, Azarías hijo de Obed, Maseías hijo de Adaías, y Elisafat hijo de Zicri, e hizo que se le unieran como aliados. 2 Ellos recorrieron Judá, y reunieron a los levitas de todas las ciudades de Judá y a los jefes de las familias de Israel, y todos juntos fueron a Jerusalén. 3 Allí, en el templo de Dios, todos los que se habían reunido hicieron un pacto con el rey.
Joyadá les dijo: «¡Aquí tienen ustedes al hijo del rey! Tal como lo prometió el Señor acerca de los descendientes de David, él es quien debe ser rey. 4 Esto es lo que van a hacer ustedes: una tercera parte de ustedes, los sacerdotes y levitas que están de servicio el sábado, cuidarán las puertas del templo; 5 otra tercera parte estará en el palacio real; y la otra tercera parte estará en la puerta de los Cimientos. Mientras tanto, todo el pueblo estará en los atrios del templo. 6 Pero que nadie entre en el templo, fuera de los sacerdotes y levitas que estén de servicio. Solamente ellos pueden entrar, porque están consagrados; pero el resto del pueblo montará guardia en honor del Señor. 7 Los levitas formarán un círculo alrededor del rey, cada uno con sus armas en la mano, y el que intente penetrar en el templo morirá. Acompañarán al rey dondequiera que él vaya.»
8 Los levitas y la gente de Judá hicieron todo lo que el sacerdote Joyadá les había ordenado. Cada cual tomó el mando de sus hombres, tanto los que entraban de guardia en sábado como los que salían, porque el sacerdote Joyadá no dejó que se fueran los que terminaban su turno. 9 Entonces Joyadá entregó a los capitanes las lanzas y los diversos escudos que habían pertenecido al rey David, y que estaban en el templo de Dios. 10 Luego colocó en sus puertas a toda la gente, desde el ala derecha hasta el ala izquierda del templo, y alrededor del altar, cada uno con su lanza en la mano para proteger al rey. 11 Entonces Joyadá y sus hijos sacaron al hijo del rey, le pusieron la corona y las insignias reales y, después de derramar aceite sobre él, lo proclamaron rey. Luego todos gritaron: «¡Viva el rey!»
12 Cuando Atalía oyó los gritos de la gente que corría y aclamaba al rey, fue al templo del Señor, donde estaban todos. 13 Vio allí al rey, de pie junto a su columna, a la entrada. A su lado estaban los jefes y la banda de música, y la gente muy alegre y tocando trompetas; los cantores, con instrumentos musicales, dirigían los himnos de alabanza. Entonces Atalía rasgó sus vestidos y gritó:
—¡Traición! ¡Traición!
14 Pero el sacerdote Joyadá hizo salir a los capitanes que estaban al mando del ejército, y les dijo:
—¡Sáquenla de entre las filas, y pasen a cuchillo al que la siga!
Como el sacerdote había ordenado que no la mataran en el templo del Señor, 15 la apresaron y la sacaron por la puerta de la caballería hasta el palacio real, y allí la mataron.
16 Después Joyadá hizo un pacto con todo el pueblo y con el rey, de que ellos serían el pueblo del Señor. 17 Luego fueron todos al templo de Baal y lo derribaron, destrozaron sus altares y sus ídolos. En cuanto a Matán, el sacerdote de Baal, lo degollaron ante los altares. 18 A continuación, Joyadá puso una guardia en el templo del Señor, bajo las órdenes de los sacerdotes y los levitas, a quienes David había repartido por turnos para servir en el templo y ofrecer al Señor los holocaustos, según está prescrito en la ley de Moisés, y cantar con alegría, como lo había dispuesto David. 19 También puso porteros en las entradas del templo del Señor, para que no pudiera entrar nadie que por algún motivo estuviera ritualmente impuro. 20 Luego tomó a los capitanes, a las personas más importantes, a los gobernadores del pueblo y a toda la gente, y acompañó al rey desde el templo del Señor hasta el palacio real, entrando por la puerta superior. Luego sentaron al rey en el trono real, 21 y todo el pueblo se alegró. Y como Atalía había muerto a filo de espada, la ciudad quedó tranquila.
1 Siete apyeyam axta entáhak, apkeltamhók axta kólnaqlósawakxések Joiadá s'e sẽlpextétamo apkelámha apmonye'e nak: Azarías, Jeroham axta apketche, Ismael, Johanán axta apketche, Azarías, Obed axta apketche, Maaseías, Adaías axta apketche, tén han Elisafat, Zicrí axta apketche, apkeltamhók axta exnéshok mók apkelpeywa epasmekxa'. 2 Apkelweynchámeyha axta yókxexma Judá xa énxet'ák nak, apchánchesákxeyk axta levitas apkeleñama m'a apyókxoho tegma apkelyawe nak Judá, tén han ma'a apkelámha apmonye'e nak chá'a nepyeseksa aphawóxama m'a Israel, apkelmahágkek axta apyókxoho m'a Jerusalén. 3 Aphésawók axta han mók apkelpaqhetchásamákpoho wesse' apwányam ma'a Dios nak tegma appagkanamap apagkok, cham'a apyókxoho apchaqneykekxa axta m'a.
Aptáhak axta apkeláneya Joiadá s'e: “¡Keso wesse' apwányam kélagkok apketche s'e! Sa' etnehek wesse' apwányam se'e, apxeyenma axta katnehek Wesse' egegkok ma'a David aptawán'ák neptámen. 4 Keso yaqwánxa sa' kóltéhek kéxegke s'e: kélxama sa' chá'a kóllanha kéxegke m'a atña'ák nak tegma appagkanamap, kélteme nak kélmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok, tén han levitas, kéltamheykha nak chá'a sábado; 5 keñe sa' kélnápakha han kólchaqnaha m'a wesse' apwányam apxagkok apyawe nak; keñe sa' han kélnápakha m'a átog nak tegma apowhók. Apyókxoho énxet'ák sa' yaqnaha m'a awáxok nak kélhaxtegkesso m'a tegma appagkanamap. 6 Méko sa' xama énxet apwanchek etxek ma'a kañe' tegma appagkanamap, wánxa sa' aqsa m'a appasmo apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok, tén han levitas, apkeltamheykha nak chá'a m'a. Wánxa sa' aqsa apwanchek elántexek ma'a, hakte apkelpagkanchásamákpek Wesse' egegkok ma'a; keñe sa' ma'a pók énxet'ák nak, elyahakxohok aqsa m'a apkeltémókxa nak etnehek Wesse' egegkok yaqnaha yókxexma. 7 Ewakhak sa' chá'a levitas ma'a wesse' apwányam nak, yetlo apkelmeykha sókwenaqte, keñe sa' apmáheyo enxoho etaxnegwók tegma appagkanamap, emátog sa'. Elyetlawha sa' chá'a wesse' apwányam apmahágkaxa enxoho chá'a.”
8 Aptamhágkek axta levitas ma'a ekyókxoho apkeltamhókxa axta etnahagkok ma'a appasmo apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok Joiadá, tén han ma'a énxet'ák Judá. Xama xama axta chá'a apnaqláwak apkelxegexma'a apagko', cham'a apkeltamheykha axta chá'a m'a sábado, tén han ma'a apyenyeykekxa axta chá'a apkeltamheykha, hakte axta ya'awok chá'a eltaqhekxak appasmo apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok Joiadá. 9 Apkelmeyásegkek axta sawhéwa Joiadá m'a apkelámha apmonye'e nak sẽlpextétamo, keñe han mók ektémakxa chá'a apkeláhakkásamap, ektáha axta apagkok ma'a wesse' apwányam David, ekheykegko nak ma'a Dios tegma appagkanamap apagkok. 10 Keñe axta apkeltamho chá'a yaqnaha apyókxoho énxet'ák ma'a atña'ák apagkok nak, eyeynmo m'a apkelya'assamakxa ekweykekxoho m'a ekpayho nak nepsagqalwa m'a tegma appagkanamap nak, keñe han ma'a neyáwa nak ekwatnamáxchexa aqsok, yetlo apkelmeykha sawhéwa, yaqwayam elanha m'a wesse' apwányam. 11 Tén axta Joiadá yetlo apketchek aptekkesa m'a wesse' apwányam apketche, apketchessessek axta han apqátek apketchesso apqátek élyenma, tén han apmésa m'a magkenatchesso nak nenteme wesse' apwányam, keñe axta natámen apyegkenchesso apqátek pexmok égmenek apxéna apteméssesa wesse' apwányam. Tén axta apyókxoho aptáha apkelyennaqtésawo apkelpeywa s'e: “¡Megkamassegwomek sa' apteme wesse' apwányam!”
12 Xama axta ekleg'a Atalía apkelwehéseykha énxet'ák, tén han apxéna wesse' apwányam, meyákxeyk axta m'a Wesse' egegkok tegma appagkanamap apagkok, apchaqnákxexa axta apyókxoho énxet'ák. 13 Wet'ak axta wesse' apwányam apkenmeyncha'a m'a nekha nak meteymog émha, nentaxnamakxa nak tegma. Apchaqnáha axta han nápakha apkenmágkaxa m'a apkelámha apmonye'e nak, tén han ma'a apkelpáwasso, kelpayhekxók agko' axta apkelwáxok énxet'ák, apkelpáwássek axta apkelaqkahasso; apkelxegkessek axta negmeneykmasso m'a apkelxegkesso nak chá'a negmeneykmasso yetlo apkelpáwasso. Tén axta élyepta élnaqta m'a Atalía, axta táhak ekpaqmeta ekyennaqte s'e:
—¡Énmexáxche'!
14 Tén axta apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok Joiadá apkeltamho elántépok ma'a sẽlpextétamo apkelámha apmonye'e, apnaqleykha axta chá'a m'a sẽlpextétamo. Aptáhak axta apkeláneya s'e:
—¡Kóltekkes halep apchaqnágkaxa nak sẽlpextétamo! ¡Kólyetxa sa' chá'a sawo m'a ektáha nak chá'a apkelyetláyam!
Apkeltamhók axta han megkólaqhek apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok ma'a kañe' nak Wesse' egegkok tegma appagkanamap apagkok, 15 máxcheyk axta, keñe kélya'ásekxo m'a apkelántaxnamakxa nak chá'a apkelchánte yátnáxeg ma'a wesse' apwányam apxagkok apyawe, cha'a apchaqhakxa axta han ma'a.
16 Keñe axta Joiadá apkelana ekhémo mók apkelpaqhetchásamákpoho m'a apyókxoho énxet'ák, tén han ma'a wesse' apwányam, apxéna etnahágkok Wesse' egegkok énxet'ák apagkok. 17 Tén axta apkelmeyákxo apyókxoho m'a tegma kélpeykessamókxa axta chá'a Baal, keñe apyaqnegkesa, appalchessessek axta ekyókxoho m'a kélwatnéssamakxa axta chá'a aqsok, tén han ma'a kéleykmássesso. Keñe axta Matán kélaqha m'a nekha nak élwatnamáxchexa aqsok, apteme axta apkelmaxnéssesso énxet'ák agkok ma'a Baal. 18 Tén axta Joiadá apnegkena apkeláneykha m'a Wesse' egegkok tegma appagkanamap apagkok, apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok axta apkeltennasso chá'a yaqwánxa elanagkok, tén han ma'a levitas, apkelmeyáseyak axta chá'a ektémakxa apkeltamheykha m'a David, yaqwayam eltemeykha m'a tegma appagkanamap, elwatnések Wesse' egegkok ma'a aqsok élwatnamáxche nak, ekhawo ektémakxa axta eknaqtáxésamaxche m'a Moisés segánamakxa apagkok, tén han elmeneykmaksek yetlo élpayheykekxa apkelwáxok, apkeltémókxa axta etnahágkok ma'a David. 19 Apnegkenchek axta han apkelmeykesso chá'a átog nentaxnamakxa nak Wesse' egegkok tegma appagkanamap apagkok, yaqwayam enxoho megyohok etxek xama enxoho m'a ekmanyása nak apyempehek. 20 Keñe axta apnaqlákxo sẽlpextétamo apkelámha apmonye'e, énxet ekha nak kéláyo, tén han apkeláneykha nak chá'a apkelókxa', keñe han apyókxoho énxet'ák, apyetlákxeyk axta wesse' apwányam eyeynamo m'a Wesse' egegkok tegma appagkanamap apagkok, ekweykekxoho m'a wesse' apwányam apxagkok apyawe nak, apkelántaxneyk axta m'a átog ekyetno nak néten. Keñe axta kélhésa wesse' apwányam ma'a wesse' apwányam aptaháno nak, 21 kelpayhekxeyk axta han apkelwáxok apyókxoho énxet'ák. Méko axta táhak ektáhakxa apheykha énxet'ák ma'a tegma apwányam, hakte ketsekkek axta Atalía kélyetxaya sawo m'a wesse' apwányam apxagkok apyawe nak.