1 Hijitos míos, les escribo estas cosas para que no pequen. Pero si alguno peca, tenemos ante el Padre un Defensor, que es Jesucristo, y él es justo. 2 Jesucristo se ofreció en sacrificio para que nuestros pecados sean perdonados; y no solo los nuestros, sino los de todo el mundo.
El mandamiento del amor
3 Si obedecemos los mandamientos de Dios, podemos estar seguros de que hemos llegado a conocerlo. 4 Pero si alguien dice: «Yo lo conozco», y no obedece sus mandamientos, es un mentiroso y no hay verdad en él. 5 En cambio, si alguien obedece su palabra, el amor de Dios se ha perfeccionado verdaderamente en él, y así sabemos que estamos unidos a él. 6 El que dice que está unido a Dios debe conducirse como Jesús lo hizo.
7 Queridos hermanos, este mandamiento que les escribo no es nuevo; es antiguo y es el mismo que ustedes recibieron desde el principio. Ya lo conocen. 8 Vuelvo a escribirles un mandamiento nuevo, que es verdad tanto en Cristo como en ustedes, porque la oscuridad va pasando y ya brilla la luz verdadera.
9 Si alguien dice que está en la luz, pero odia a su hermano, todavía está en la oscuridad. 10 Quien ama a su hermano vive en la luz, y no hay nada que lo haga caer. 11 Pero quien odia a su hermano vive y anda en la oscuridad, y no sabe a dónde va, porque la oscuridad lo ha dejado ciego.
La verdadera fe
12 Hijitos, les escribo a ustedes porque, en su nombre, Dios les ha perdonado sus pecados.
13 Padres, les escribo a ustedes porque han conocido al que ya existía desde el principio.
Jóvenes, les escribo a ustedes porque han vencido al maligno.
14 Hijitos, les he escrito a ustedes, porque han conocido al Padre.
Padres, les he escrito a ustedes, porque han conocido al que ya existía desde el principio.
Jóvenes, les he escrito a ustedes, porque son fuertes y la palabra de Dios permanece en su corazón, y porque han vencido al maligno.
15 No amen al mundo, ni lo que hay en el mundo. Si alguien ama al mundo, es porque el amor del Padre no está en él. 16 Ciertamente, nada de lo que el mundo ofrece proviene del Padre, sino del mundo mismo. Y lo que el mundo ofrece es lo siguiente: los malos deseos de la naturaleza humana, el deseo de poseer lo que agrada a los ojos y el orgullo de las riquezas. 17 Pero el mundo y todos sus malos deseos son pasajeros; en cambio, quien hace la voluntad de Dios permanece para siempre.
18 Hijitos, ha llegado la hora final. Ustedes han oído que viene el Anticristo, y sabemos que ha llegado la hora final porque son muchos los anticristos que ahora han aparecido. 19 Ellos salieron de entre nosotros, pero no eran de los nuestros. Si hubieran sido de los nuestros, se habrían quedado con nosotros. Pero se mostraron así para que se viera claramente que no todos son de los nuestros.
20 Ustedes han sido consagrados con el Espíritu, y todos ustedes lo saben. 21 Así que les escribo, no porque no conozcan la verdad, sino porque la conocen y saben que de la verdad no puede proceder ninguna mentira. 22 ¿Quién es el mentiroso? Pues el que dice que Jesús no es el Mesías. Y ese es el Anticristo, el que niega tanto al Padre como al Hijo. 23 Cualquiera que niega al Hijo lo niega porque no tiene al Padre; pero quien reconoce al Hijo, es porque reconoce también al Padre.
24 Ustedes retengan lo que oyeron desde el principio. Si lo hacen así, también tendrán en ustedes al Hijo y al Padre. 25 Esto es precisamente lo que el Hijo nos ha prometido: la vida eterna.
26 Les he escrito todo esto acerca de quienes tratan de engañarlos. 27 Pero ustedes fueron consagrados con el Espíritu Santo y no necesitan que nadie les enseñe, porque el Espíritu los instruye acerca de todas las cosas, y sus enseñanzas son verdad y no mentira. Así que permanezcan unidos a Cristo, conforme a lo que el Espíritu les ha enseñado.
28 Ahora, hijitos, permanezcan unidos a Cristo, para que cuando él venga y se manifieste, tengamos confianza delante de él y no nos avergoncemos.
Liberación del pecado
29 Ya que ustedes saben que Jesucristo es justo, deben saber también que todos los que hacen lo que es justo son hijos de Dios.
Cristo apteme negásenneykekxa negko'o
1 Étchek sélásekhayo, ektáxéssessek ko'o kéxegke xa aqsok nak, yaqwayam enxoho megkóllanyek megkólya'assáxma. Apkelanak agkok mey'assáxma enxama, yetneyk eyke negko'o xama negásenneykekxa, cham'a Jesucristo, apteme nak appéwomo, yaqwayam henlánekxések chá'a nápaqtók ma'a Dios Egyáp. 2 Apmeyásamákpók apagko' axta Jesucristo yaqwayam emátog, yaqwayam enxoho megkólyaqmagkásekxeyk ma'a nentémakxa mólya'assáxma; háwe eyke ekwánxa agkok negko'o, akke nahan ma'a apyókxoho énxet'ák apheykha nak keso náxop.
3 Nélyahákxók agkok negko'o m'a apkeltémókxa nak antéhek Dios, egwanchek anxének naqsók negyekpelchémo m'a Dios. 4 Aptemék agkok appeywa enxama s'e: “Ekya'ásegkók ko'o Dios”, keñe melyahakxeyk ma'a apkeltémókxa nak antéhek, apmopwána amya'a etnehek, megkeytek nahan apwáxok ma'a amya'a ekmámnaqsoho nak. 5 Keñe m'a xama énxet apkelyaheykekxoho nak appeywa, naqsók katnehek ekyágweykmoho ektaqmela apchásekhayo m'a Dios, cháxa kañék nahan negya'ásegwayam negko'o nentáha negyepetcheyo m'a Dios. 6 Apxénchek agkok enxama aptáha apyepetcheyo Dios, kéméxcheyk etnehek ma'a aptémakxa axta Jesucristo.
Axnagkok nélánémaxchexa antéhek
7 Élyáxeg sélásekhayo, háwe axnagkok nélánémaxchexa antéhek se'e sektáxéssesa nak kéxegke; cháxa nélánémaxchexa antéhek kélxawáya axta kéxegke sekxók eyeynamókxa axta xa. Cháxa amya'a kéllegaya nak kéxegke xa nanók apkeltémókxa nak antéhek Dios. 8 Akke axnagkok nélánémaxchexa antéhek se'e sektáxéssesa nak kéxegke, ektáha nak ekmámnaqsoho, ekyetnama nak ma'a Cristo tén han kéxegkáxa, hakte peyk kamaskok ma'a ekyaqtéssóxma nak, chápogwatchek kaxwók ma'a cháléwasso ekmámnaqsoho nak.
9 Apxénchek agkok enxama apha neyseksa élseyéxma, keñe etaqnók ma'a apyáxeg, makhemek makham apha neyseksa ekyaqtéssóxma. 10 Enxama apchásekhayo enxoho apyáxeg, exek neyseksa élseyéxma, megkalanaksek nahan mey'assáxma xama aqsok enxoho. 11 Enxama aptaqnagko enxoho apyáxeg, apheyk makham neyseksa ekyáqtésakxaxma, apweynchámeyha nahan neyseksa ekyáqtésakxaxma, mey'asagkek nahan ma'a apmahágkaxa enxoho, hakte ekyaqtéssóxma teméssessók meyke apaqta'ák.
12 Kélketchek, kéxegke ektáxéssásak se'e weykcha'áhak nak, hakte axta eyaqmagkáseykekxak Dios ektémakxa megkólya'assáxma eñama m'a Jesucristo. 13 Énxet'ák ekha nak apketchek, kéxegke ektáxéssásak se'e weykcha'áhak nak, hakte kélya'áseykegkók axta m'a énxet aphama axta sekxo' agko'. Kélketkók, kéxegke nahan ektáxéssásak se'e weykcha'áhak nak, hakte kélmallanmeyk axta neyseksa kelyekhama' ekmowána.
14 Kélketchek, kéxegke ektáxéssásak xa, hakte kélya'ásegkok ma'a Dios Egyáp. Énxet'ák ekha nak apketchek, kéxegke nahan ektáxéssásak xa, hakte kélya'áseykegkók axta m'a aphama axta sekxo' agko'. Kélketkók, kéxegke ektáxéssásak xa, hakte kélmelyeha'ék kéxegke, kélpekkenmeyk kélwáxok ma'a Dios appeywa, kélmallanmeyk axta neyseksa kelyekhama' ekmowána.
15 Nágkólteme aqsa kélásekhayo ektémakxa nak keso náxop, tén han ma'a aqsok ekhéyak nak keso náxop. Enxama apchásekhayo enxoho ektémakxa nak keso náxop, metnehek apchásekhayo m'a Dios Egyáp; 16 hakte megkañamak Dios Egyáp ma'a ekyókxoho aqsok ektáha nak segmésso ektémakxa nak keso náxop, hakte éñamakxa agko' katnehek keso náxop. Keso aqsok ektáha nak segmésso ektémakxa nak náxop se'e: aqsok negyespagko nenteme nak énxet, néltémo nak antéhek egagkok ma'a aqsok ekleklamo nak egwáxok anlano', tén han ma'a eyaqheykha nak egwáxok ekxámokma aqsok egagkok. 17 Peyk eyke kamassegwók keso náxop, yetlo m'a ekyókxoho aqsok ekyespeyamaxkoho ekyetna nak keso náxop; keñe m'a apkelane nak Dios apmopmenyého, memassegwomek sa' chá'a.
Ekmámnaqsoho, tén han ekmowána amya'a
18 Étchek sélásekhayo, keso ektemegwánxa néxa s'e negwánxa nak. Kéllegayak axta kéxegke amya'a apmáheyo ewak xama énxet apteme apkenmexeykha Cristo; apxámágkek kaxwók énxet'ák apteme nak apkenmexeykha Cristo. Ékeso éñamakxa negya'ásegkoho nak negko'o peya katnégwók néxa keso negwánxa nak. 19 Negyeseksa nahan apkeleñamak apkelánteyapma xa énxet'ák nak; háwe axta eyke nélxegexma'a negko'o xa énxet'ák nak, kaxtemék axta ekmámnaqsoho apkeleñama negyeseksa negko'o, exmakha axta negyeseksa. Temegkek axta eyke xa ektáha nak, yaqwayam enxoho kataqmelek ekwetamaxche metnaha apyókxoho nélxegexma'a.
20 Apméssegkek axta eyke kéxegke Cristo Espíritu Santo, kélyókxoho nahan yetnak kélya'ásegwayam kéxegke. 21 Háwe eñama megkólya'áseyak amya'a ekmámnaqsoho sektáxéssesa kéxegke weykcha'áhak, kélya'áseykegkoho keñamak sektáxéssesa; kélya'ásegkok kéxegke megkañama negmowána amya'a m'a amya'a ekmámnaqsoho nak. 22 ¿Yaqsak m'a ekteme nak ekmowána amya'a? Cham'a énxet apxeyenma nak Jesús metnaha Mesías. Cháxa apteme nak han apkenmexma m'a Cristo, hakte etaqnawhok ma'a Dios Egyáp, tén han ma'a Apketche. 23 Negko'o ektáhakxa enxoho nentaqnagko m'a Dios Apketche mantéhek nahan negyepetcheykekxa m'a Dios Egyáp; keñe negko'o ektáhakxa enxoho negma takha' m'a Dios Apketche, antéhek nahan negyepetcheykekxa m'a Dios Egyáp.
24 Ékeso éñamakxa séltamho nak kólpekkenek kélwáxok kéxegke m'a amya'a kéllege axta sekxo' agko'; yetnegkek agkok kélwáxok ma'a amya'a kéllegaya axta sekxo' agko', kóltéhek kélyepetcheyo m'a Apketche, tén han ma'a Egyáp. 25 Keso sẽltennassama axta Jesucristo hegmések se'e: ekyennaqte egnények megkatnégwayam néxa.
26 Ektáxéssessek kéxegke séltennasa m'a énxet'ák apkelenxáneykmo nak elyexanchesha kéxegke. 27 Apyetneyk eyke kéxegke Espíritu Santo apkelmeyáséyak axta Jesucristo, megkeyméxchek kólámenyéhok elxekmósek xama énxet enxoho, hakte Espíritu Santo chá'a elxekmósek kéxegke ekyókxoho aqsok, ekmámnaqsoho nahan ektémakxa nak sẽlxekmósso, háwe ekmowána amya'a. Nágkólyensem kélteme kélyepetcheyo Cristo, ekhawo ektáhakxa enxoho apkelxekmósso Espíritu.
28 Étchek sélásekhayo, ektáhak kaxwók séláneya kéxegke s'e: nágkólyensem kélteme kélyepetcheyo Cristo, yaqwayam enxoho megkatneykha negko'o egwáxok, cham'a senxekmowáseykpoho sa' Cristo, yaqwayam enxoho anhan mólmegqayhek negko'o nápaqtók Cristo, cham'a apwa'akto sa'. 29 Kélya'ásegkók kéxegke Jesucristo apteme appéwomo, kéméxcheyk nahan kólya'asagkohok kéxegke énxet'ák apkelane nak aqsok ekpéwomo apteme Dios apketchek.