1 Sigan ustedes mi ejemplo, como yo sigo el ejemplo de Cristo.
Las mujeres en el culto
2 Los felicito porque siempre se acuerdan de mí en todo lo que les enseñé y mantienen las tradiciones que les transmití. 3 Pero quiero que entiendan que Cristo es el origen de todo varón, y que el varón es el origen de la mujer, así como Dios es el origen de Cristo. 4 Si un varón se cubre la cabeza cuando ora o cuando comunica mensajes proféticos, deshonra a Cristo. 5 En cambio, si una mujer no se cubre la cabeza cuando ora o cuando comunica mensajes proféticos, deshonra al varón. Es igual que si se hubiera rapado. 6 Porque si una mujer no se cubre la cabeza, más vale que se la rape de una vez. Pero si la mujer considera vergonzoso cortarse el cabello o raparse la cabeza, entonces que se la cubra. 7 El varón no debe cubrirse la cabeza, porque él es imagen de Dios y refleja la gloria de Dios. Pero la mujer refleja la gloria del varón, 8 pues el varón no procede de la mujer, sino la mujer del varón. 9 Y el varón no fue creado por causa de la mujer, sino la mujer por causa del varón. 10 Precisamente por esto, y por causa de los ángeles, la mujer debe ejercer control sobre su cabeza. 11 Sin embargo, entre los creyentes, tanto el varón como la mujer deben reconocer su mutua dependencia. 12 Pues aunque es verdad que la mujer tiene su origen en el varón, también es cierto que el varón nace de la mujer; y todo tiene su origen en Dios.
13 Ustedes mismos juzguen si está bien que la mujer ore a Dios sin cubrirse la cabeza. 14 La naturaleza misma nos enseña que es una vergüenza que el varón se deje crecer el cabello; 15 en cambio, es una honra para la mujer dejárselo crecer, porque a ella se le ha dado el cabello largo para que le cubra la cabeza. 16 En todo caso, si alguno quiere discutir este asunto, debe saber que ni nosotros ni las iglesias de Dios conocemos otra costumbre.
Abusos en la Cena del Señor
17 Al escribirles lo que sigue, no puedo felicitarlos, pues parece que sus reuniones les hacen más daño que bien. 18 En primer lugar, se me ha dicho que, cuando la comunidad se reúne, hay divisiones entre ustedes; y en parte creo que esto es verdad. 19 De hecho, tiene que haber divisiones entre ustedes para que se conozca realmente quiénes de ustedes son los que están aprobados. 20 El problema es que cuando ustedes se reúnen, la cena que toman ya no es la Cena del Señor. 21 Porque a la hora de comer, cada uno se adelanta a tomar su propia cena; y mientras unos se quedan con hambre, otros hasta se emborrachan. 22 ¿No tienen ustedes casas donde comer y beber? ¿Por qué menosprecian la iglesia de Dios y ponen en vergüenza a los que no tienen nada? ¿Qué les voy a decir? ¿Que los felicito? ¡No en cuanto a esto!
La Cena del Señor
(Mt 26.26-29Mc 14.22-25Lc 22.14-20)23 Porque yo recibí del Señor la misma tradición que les he transmitido: Que la noche que el Señor Jesús fue traicionado, tomó en sus manos pan 24 y, después de dar gracias a Dios, lo partió y dijo: «Esto es mi cuerpo, que muere en favor de ustedes. Hagan esto en mi nombre.» 25 Así también, después de la cena, tomó en sus manos la copa y dijo: «Esta copa es la nueva alianza confirmada con mi sangre. Cada vez que beban, háganlo en mi nombre.» 26 De manera que, cada vez que coman de este pan y beban de esta copa, proclaman la muerte del Señor hasta que él venga.
Modo de celebrar la Cena del Señor
27 Así pues, cualquiera que come del pan o bebe de la copa del Señor de manera indigna será culpable de pecar contra el cuerpo y la sangre del Señor. 28 Por lo tanto, cada uno debe examinar su propia conciencia antes de comer del pan y beber de la copa. 29 Porque si come y bebe sin discernir que se trata del cuerpo del Señor, come y bebe para su propia condena. 30 Por eso, muchos de ustedes están enfermos y débiles, y también algunos han muerto. 31 Si nos examináramos bien a nosotros mismos, el Señor no tendría que juzgarnos, 32 aunque si el Señor nos juzga es para que aprendamos y no seamos condenados junto con los que son del mundo.
33 Así que, hermanos míos, cuando se reúnan para comer, espérense unos a otros. 34 Y si alguien tiene hambre, que coma en su propia casa, para que sus reuniones no sean condenables. Los otros asuntos los arreglaré cuando vaya a verlos.
1 Kólteme sektémakxa nak ko'o, ekhawo sektémakxa nak ko'o sekyetlama aptémakxa m'a Cristo.
Kelán'ák kañe' kélaqneykekxexa
2 Ekméssegkek chá'a ko'o ekxeyenma ewáxok kéxegke, hakte kaxénhok chá'a kélwáxok ko'o, kéllenxáneykmók nahan kéllane m'a sektémakxa axta sélxekmósso kéxegke. 3 Éltamhók ko'o kólya'asagkohok kéxegke Cristo apteme chá'a apkemha apmonye' apagkok apyókxoho énxet, keñe énxet apteme apkemha apmonye' agkok ma'a aptáwa', ekhawo ektémakxa nak han Dios apteme apkemha apmonye' apagkok ma'a Cristo. 4 Apchaqlássek agkok apqátek xama énxet aptáha enxoho nempeywa nélmaxnagko, essenhan apkeltenneyncha'a enxoho m'a amya'a eñama nak Dios, emegqaksek ma'a apqátek. 5 Agkok nahan kaqlásak akqátek kelán'a ektáha enxoho nempeywa nélmaxnagko, essenhan ma'a éltenneyncha'a enxoho amya'a eñama nak Dios, kamegqaksek ma'a atáwa' ektáha nak akqátek, máxa katnehek ma'a kelán'a kélmópéssessamól'a ekyese. 6 Agkok kaqlásak akqátek xama kelán'a, tásek kamopaksohok ekyese. Xénchek agkok awáxok kelán'a kamegqaksek ekyaqtenna enxoho áwa', essenhan kamopaksohok ekyese, tásek kaqlaksek chá'a akqátek. 7 Akke kapayhawok chá'a yaqlaksek apqátek ma'a apkenna', hakte énxet apteme kélheyáseykegkoho m'a aptémakxa nak Dios. Kataxkohok chá'a nápát ma'a ektémakxa nak apcheymákpoho Dios, keñe m'a kelán'a, kataxkohok chá'a nát ma'a ektémakxa nak apcheymákpoho m'a énxet. 8 Hakte, háwe axta apkeñamakxa kéltekkessama énxet ma'a kelán'a, énxet axta eyke keñamak élánamáxko m'a kelán'a. 9 Háwe axta nahan kelán'a éñamakxa apkelánamákpo m'a énxet, énxet axta eyke keñamak élánamáxko m'a kelán'a. 10 Cháxa keñamak eyéméxko nak chá'a kaqlaksek akqátek kelán'a magkenatchesso ekha élyaheykekxoho m'a atáwa', eñama m'a Dios apkelásenneykha. 11 Mopwanchek exek meyke aptáwa' énxet, yawanchek nahan kaxek meyke atáwa' kelán'a, nenteme nak negyepetcheyo Cristo. 12 Naqsók eykhe eñama élánamáxche kelán'a m'a énxet, naqsók nahan énxet apkeñama chá'a aptéyam ma'a kelán'a; ekyókxoho aqsok akke ekteme éleñamakxa m'a Dios.
13 Kólxénho kélagko' kéxegke tásek kexaha kalmaxnak Dios kelán'a meyke eyaqlasso akqátek. 14 Nentémakxa eyke chá'a negko'o keñamak senxekmóssama segmegqassamo elwenaqtések apwa' énxet; 15 keñe chá'a kelán'a ekméssama ektaxnémo kalwenaqtések ma'a áwa'; hakte xawáyak axta yaqwayam kalwenaqtések áwa', yaqwayam enxoho kápok ma'a akqátek. 16 Yetneyk agkok nahan xama énxet megkaleklo apwáxok exének xa aqsok nak, kéméxcheyk ey'asagkohok magya'áseykegko negko'o m'a mók apkeltémakxa nak énxet, tén han melya'áseykegko m'a Dios énxet'ák apagkok nak.
Nentawáseykha nempasmo ektaqmela eñama nak Wesse' egegkok
17 Mowanchek ko'o agkések ekpayheykekxa ewáxok kéxegke s'e sektáxéssesa nak kaxwo', hakte máxa entemék eknaqtawáseykencha'a enxoho kéxegke m'a kélaqneykekxexa nak, yaqwayam eykhe kapasmok. 18 Amonye' séltennáseykha axta ko'o séltennásencha'a, apchaqnákxoho enxoho chá'a énxet'ák, ekyetnama chá'a kélexpánchesamaxche kélnepyeseksa kéxegke; nekha axta nahan ko'o ekteméssessók naqsók xa. 19 Megkatnehek eyke megkólexpanchásamáxche kéxegke yaqwayam enxoho kólya'asagkohok ekmámnaqsoho m'a apkelyetleykekxa nak Cristo. 20 Kélaqnákxeyk agkok chá'a kéxegke háwe ekmámnaqsoho Wesse' egegkok nempasmo ektaqmela apagkok ma'a kélteykegko nak chá'a kéxegke. 21 Hakte epekhaksohok chá'a etwok apto kélxama kéxegke, mewagkasók ma'a ekweykenxal'a nentamakxa nento, keñe chá'a nápakha kalnápok meyk, keñe nahan nápakha kalnápok anmen. 22 ¿Mékoya kéxegke tegma kéltamakxa chá'a kélto, tén han kélyeneykegkaxa chá'a kélyenéyak? ¿Yaqsa ektéma kélwanyémo nak kéxegke Dios énxet'ák apagkok, tén han kélméssama apkelmegqakto m'a énxet'ák meyke nak aqsok apagkok? ¿Háxko sa' atnehek alának kéxegke? ¿Axéneya sa' ko'o ektaqmela kéltémakxa kéxegke? Ma', maxének ko'o ektaqmela xa kéltémakxa nak.
Nempasmo ektaqmela
(Mt 26.26-29Mc 14.22-25Lc 22.14-20)23 Ekxawáyak axta ko'o nélxekmowásamáxche eñama nak Wesse' egegkok, cham'a sélxekmóssama axta kéxegke: chaqhémók axta apmoma pan Wesse' egegkok Jesús ma'a axta'a kélpelakkassessamakxa axta kéltémo emakpok, 24 keñe axta natámen apmésso ekxeyenma apwáxok Dios apyeptama nepyeseksa pan. Axta aptemék se'e: “Keso sekyókxoho ko'o s'e, ekmatña nak ekyánmaga kéxegke. Kóllána' sa' chá'a s'e, yaqwayam sa' kaxénwakxohok chá'a kélwáxok ko'o.” 25 Hawók axta anhan aptémakxa natámen aptéyak, apmomchek axta egheykok, axta aptemék se'e: “Keso egheykok ekteme axnagkok ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho Dios kélteméssessama nak ekmámnaqsoho m'a éma ahagkok nak ko'o, kélyenágkek sa' agkok chá'a, kóllána' sa' chá'a yaqwayam kaxénwakxoho kélwáxok ko'o.” 26 Kéltókagkek sa' agkok chá'a s'e pan nak tén han kélyenágko enxoho chá'a s'e aqsok kélyeta nak egheykok, kéllegássek kéxegke m'a apketsapma axta Wesse' egegkok, ekwokmoho m'a apkexyekmo sa' makham.
Ektémakxa nenlane nempasmo ektaqmela
27 Enxama ektáhakxa enxoho apto Wesse' egegkok pan apagkok, essenhan apyà enxoho m'a kélyeta nak egheykok apagkok, yetlo metaqmelchesso, apkelanak mey'assáxma énmexma nak Wesse' egegkok apyókxa, tén han ma'a éma apagkok nak. 28 Cháxa keñamak eyéméxko nak chá'a anlanok egwáxok enxama amonye' nentéyak ma'a pan nak, tén han amonye' negyenéyak ma'a kélyeta nak Wesse' egegkok egheykok apagkok. 29 Hakte aptókek agkok aqsa enxama, tén han apyena enxoho aqsa meyke ekxeyenma apwáxok ektáha m'a Wesse' egegkok apyókxa, apsexnánémap apagko' sa' etnehek ma'a aptawa enxoho, tén han ma'a apyena enxoho. 30 Cháxa keñamak kélxámokma nak chá'a kéxegke kélháxamáxche, tén han kélyelqamáxche', apkeletsepmeyk nahan chá'a kélnápakha'. 31 Nentaqmelchásawók agkok chá'a sekxók negko'o nenlányo egwáxok, mehenlegássesagkók chá'a m'a Wesse' egegkok. 32 Enlegassásegkók agkok chá'a negko'o Wesse' egegkok, yaqwayam hẽltámeyagkok akke, keñe anhan mantéhek nélsexnánémaxche xamo' ma'a énxet'ák apheykha nak keso náxop.
33 Élyáxeg sélásekhayo, kélaqnákxeyk sa' agkok chá'a kéxegke yaqwayam kóltawagkok, kólleyx chá'a kélmók. 34 Meyk agkok chá'a chaqhak kélxama, tásek etwok apto apxagkok, yaqwayam enxoho mellegássesagkók chá'a Dios eñama kéllane chá'a xa ektéma nak kélaqneykekxa'. Mók aqsok sa' alánekxések kéxegke, cham'a sekwa'akto sa' makham kélheykegkaxa kéxegke.