Jesús apyetcháseykekxoho élánamáxche sẽlyamhopma
(Lc 14.15-24)
1 Apkeltennáseykha axta makham Jesús énxet'ák aqsok apyetcháseykekxoho. Axta aptemék apkelanagkama s'e:
2 “Hawók nahan aptémakxa nak Wesse' apwányam Dios ma'a ektémakxa axta xama wesse' apwányam apkelane ektámáxche nento élyamhopma m'a apketche. 3 Apkeláphássegkek axta apkeláneykha eltennássekxak ma'a énxet'ák ektáha axta apkeláneyeykha, axta eyke emáheyók epásegwók xa énxet'ák nak. 4 Tén axta apkelápháseykekxo makham pók apkeláneykha. Axta aptemék apkelanagkama s'e: ‘Kóltennés sa' ekpenchásexko élánamáxche nento m'a énxet'ák séláneyeykha axta. Éltamhók xeyk ko'o kólnápok weyke seknaqtósso tén han ma'a seknaqtósso kélnaqmelasso nak, penchásexcheyk kaxwók ekyókxoho; tásek elxegmak kaxwo'.’ 5 Axta eyke elyaheykekxak ma'a ektáha axta kéláneyeykha. Xapop apagkok axta apteyánegweykekxohok ma'a xama, keñe axta pók apmeyeykekxo m'a apkelyánmagkásamákpexa axta chá'a, 6 keñe axta m'a nápakha nak apkelmoma m'a wesse' apwányam apkeláneykha, apnaqtawáseykegkók axta ekwokmoho apkelnapa. 7 Aplómok apagko' axta m'a wesse' apwányam, apkeltémok axta elnáhapwók sẽlpextétamo apagkok xa énxet'ák apkelnapma axta apkeláneykha, tén han ewatneyásekxak ma'a apheykegkaxa. 8 Tén axta aptéma apkelanagkama apkeláneykha s'e: ‘Penchásexcheyk kaxwók élánamáxche yaqwayam katawaxchek nento hatte élyamhopma, akke kapayhawok elxegmak ma'a énxet'ák séláneyeykha axta ko'o. 9 Kólmohok sa' kéxegke m'a ámay, kólána sa' epásegwók ektámáxche nento sẽlyamhopma m'a énxet kélwet'akxa enxoho chá'a.’ 10 Apkelxegamchek axta wesse' apkeláneykha apkelmaheykegko m'a ámay, apchánchesákxeyk axta apyókxoho m'a énxet'ák apkelwet'akxa axta chá'a, élmasagcha'a apkeltémakxa, tén han ma'a éltaqmalma nak apkeltémakxa; tén axta aplánegweykmo énxet ma'a kañe' ektámáxchexa axta nento.
11 “Xama axta aptaxnegweykmo wesse' apwányam apteyánegweykmoho m'a énxet'ák ektáha axta apkeláneyeykha, apweteyak axta xama énxet metaxneykekxa m'a nentaxno nentaxneykekxohol'a ólnáxamha agya'ammok sẽlyamhopma. 12 Axta aptemék apkenagkama s'e: ‘Émók, ¿háxko aptáhakxa exchep aptaxnegwa'a s'e, meyke aptaxneykekxa m'a nentaxneykekxohol'a ólnáxamha agya'ammok sẽlyamhopma?’ Apwanmagkamchek axta eyke aqsa xa énxet nak. 13 Keñe axta wesse' apwányam aptéma apkelanagkama m'a énxet'ák ektáha axta apkeláneykha ektámáxche nento sẽlyamhopma: ‘Kólnaqtehetches apmagkok, tén han apmék, kólyenyaw sa' yókxexma ekyáqtésakxa nak exma. Sa' elekxagwaha m'a, eltakxek sa' nahan apma'ák eñama aplegeykegkoho ekmáske.’ 14 Hakte apxámok ma'a ektáha nak kéláneyeykha, apqántawók eyke m'a kélyéseykha nak.”
Ekxénamaxche selyaqye élmomaxche
(Mc 12.13-17Lc 20.20-26)
15 Apkelxegamchek axta fariseos natámen xa, aphéssamók axta nahan mók apkelpaqmeyesma apmáheyo épkónek Jesús, yaqwayam enxoho esexnenak ma'a aptáhakxa enxoho appeywa. 16 Apkeláphassegkek axta nápakha m'a ektáha axta apkelxegexma'a, yetlo m'a Herodes axta apkelxegexma'a, yaqwayam enxoho etnehek yának Jesús se'e:
—Sẽlxekmósso, negya'ásegkók negko'o exchep ektéma chá'a ekmámnaqsoho aqsok apxeyenma, tén han apkelxekmóssama chá'a ekmámnaqsoho m'a apkeltémókxa nak antéhek Dios, meyke apkenmexmo m'a ektémakxa nak apkelpaqmeyesma énxet, hakte mepaqmétek chá'a exchep yaqwayam enxoho elpeykessásekxak apwáxok ma'a énxet'ák. 17 Héltennés hana, háxko ektémakxa exchep élchetamso apwáxok se'e aqsok nak: ¿Táseya agmések selyaqye m'a wesse' Roma, asagkek enxeykel'a?
18 Apyekpelchémók axta nahan Jesús ektémakxa ekmaso élchetamso apkelwáxok xa énxet'ák nak. Axta aptemék apkelanagkama s'e:
—Kélmeyókásamáxkoho kélagko' nak kéltémakxa, ¿yaqsa ektáha peya nak hélyepkónek? 19 Hélxekmós hana ko'o sawo selyaqye kélméssamól'a chá'a wesse' Roma.
Kélsókasakmek axta xama sawo selyaqye, 20 tén axta Jesús aptéma apkelmaxneyeykencha'a s'e:
—¿Yaqsa nát se'e tén han ekwesey ekyetnama nak kéltáxésso s'e?
21 Axta aptemék apkelátegmoweykegko s'e:
—Wesse' apwányam Roma.
Tén Jesús aptéma apkelanagkama s'e:
—Kólmés wesse' Roma m'a ektáha nak apagkok, kólmés nahan Dios ma'a ektáha nak apagkok.
22 Xama axta apkellegaya xa, apkelwanmeyeykegkek axta aqsa apkelányo, tén axta apyamasma aqsa apkeltaqhémo.
Jesús kélmaxneyeykha ektémakxa nennaqxétekhágwayam
(Mc 12.18-27Lc 20.27-40)
23 Apkelya'eykekxeyk axta Jesús nápakha saduceos xa ekhem axta. Apkelxéneykha axta chá'a menaqxétekhágwayam ma'a apkeletsapma axta; axta aptemék apkelmaxneyeykencha'a Jesús se'e:
24 —Sẽlxekmósso, apxeyenmeyk axta chá'a Moisés apketsapa enxoho xama énxet meyke apwete apketchek, apyáxeg payhawok emekxak ma'a apepma axta aptáwa', yaqwayam enxoho etaksek apketchek m'a apepma' apketsapma axta. 25 Hakte apheykha axta negyeseksa negko'o siete énxet apkelyáxeg xamo'. Kelyamhopmeyk axta m'a átnaha apketkok axta, keñe apketsapma. Tén axta apmeykekxo apyáxeg ma'a aptáwa' axta, hakte axta eteyk apketchek. 26 Hawók axta anhan ektémakxa m'a pók aptétéyak axta, tén han ma'a pók aptáhakxa axta apqántánxo, cháxa ektémakxa axta xa ekweykekxoho apsawhomákpo m'a siete apkelyáxeg axta. 27 Tén axta étsapma nahan ma'a kelán'a. 28 Keñe sa' ekwokmo enxoho ekhem nennaqxétekhágwayam, ¿yaqsa sa' katnehek atáwa' nepyeseksa nak siete xa kelán'a nak?, hakte apsawhomákpók axta aptéma aptáwa' xa kelán'a nak.
29 Axta aptemék apchátegmoweykegko Jesús se'e:
—¡Awanhe nak la'a megkólaqhémo kéxegke, eñama megkólya'áseyak ma'a ektémakxa nak eknaqtáxésamaxche weykcha'áhak, tén han ma'a Dios apmopwána! 30 Apnaqxétekhágwokmek sa' agkok ma'a apkeletsapma axta, kamaskok sa' kalyamhopagkok énxet, tén han ma'a kelán'ák, hakte sa' etnahagkok ma'a apkeltémakxa nak Dios apkelásenneykha apheykencha'a nak ma'a néten. 31 Keñe m'a ekxeyenma nak apnaqxétekhágwayam chá'a m'a apkeletsapma axta, ¿yagkólyetseteyk kéxegke aptéma axta apxeyenma Dios se'e: 32 ‘Ko'o sekteme Abraham Dios apagkok, Isaac, tén han ma'a Jacob?’ ¡Háwe énxet'ák apkeletsapma Dios apagkok ma'a, wánxa m'a énxet'ák meletsapma nak!
33 Xama axta apkellegaya énxet'ák xa, kelpelakkassegkek axta apkellegaya ektémakxa apkelxekmósso m'a Jesús.
Segánamakxa ekyawakxa nak
(Mc 12.28-34)
34 Apchaqneykekxeyk axta fariseos apkellegaya amya'a apkelwanmeyáseykekxo Jesús ma'a saduceos, 35 keñe axta xama, apteme axta apkelxekmósso apnámakkok ektémakxa segánamakxa aptéma apkelmaxneyeykencha'a Jesús apmáheyo épkónek se'e:
36 —Sẽlxekmósso, ¿yaqsa ekyawakxa nélánémaxchexa antéhek neyseksa m'a segánamakxa nak?
37 Axta aptemék apkenagkama Jesús se'e:
—‘Yásekhoho Dios Wesse' apagkok, ekweykmoho kañók agko' apwáxok, yetlo apwasqápeykekxoho tén han ma'a élchetámeykegkaxa nak apwáxok.’ 38 Cháxa ekyawakxa nak segánamakxa xa tén han émha amonye'. 39 Yetneyk eyke nahan mók ekhawo nak xa, ektéma nak se'e: ‘Yásekhoho pók ekhawo ektémakxa nak apchásekhamakpekxoho apagko'.’ 40 Cháxa ánet segánamakxa nak ekteme éñamakxa m'a ekyókxoho éltémókxa nak antéhek segánamakxa, tén han ma'a ektémakxa axta apkelxekmósso m'a Dios appeywa apkellegasso.
¿Yaqsa atáwen natámen ma'a Mesías?
(Mc 12.35-37Lc 20.41-44)
41 Axta yexpánmak makham fariseos ma'a apchaqneykekxexa axta, 42 axta aptemék apkelmaxneyeykencha'a Jesús se'e:
—¿Háxko ektémakxa ekxeyenma kélwáxok kéxegke m'a Mesías? ¿Yaqsa atáwen natámen ma'a?
Axta aptemék apkelátegmoweykegko s'e:
—David aptáwen neptámen.
43 Keñe axta Jesús aptéma apkelanagkama s'e:
—¿Yaqsa eyke ektéma David, aptekkessessama nak élchetamso apwáxok Espíritu Santo apkeltéma Wesse' apagkok ma'a? Hakte axta aptemék appeywa David se'e:
44 ‘Axta aptemék apkenagkama
Wesse' egegkok
Wesse' ahagkok se'e:
Exa sa' ekpayhókxa nak sélya'assamakxa',
ekwokmoho seknegkenchesa
kóneg apmagkok ma'a apkelenmexma.’
45 ¿Háxko katnehek etnehek David aptáwen neptámen ma'a Mesías, hakte David apagko' axta nahan apkeltemék Wesse' apagkok ma'a?
46 Méko axta nahan ekmowagko kátegmowagkok xama enxoho, cháxa ekhem eyeynókxa axta nahan ekmasse chá'a apmáheyo elmaxneyha m'a énxet'ák.
Apyitquiscama Jesús caya alyimjapma
1 Apquiltimnasam alhta mocjam Jesús actemaclha apyitquiscama:
2 —Visqui netin apquilnancascama acyitsomalhco aptemaclha apvisqui. Apquiltimescasquic nic nat caya alyimjapma apquitca. 3 Apquilapajasquic nic nat apquilancam. Aptomjac nic nat apvisqui apquilanya: “Eliltimnasquiclha enlhitaoc apquilanyomap alhta, yoyam elyavac sat alyimjapma caya apto” —nic nat aptomjac. Am nic nat colyacmoc elyavac caya. 4 Yejemoc nic nat apquilapajaseclho mocjam poc apquilancam. Aptomjac nic nat apvisqui apquilanya: “Eltime sat elanic enlhitaoc apquilanyomap alhta: Aptomjac lhac apvisqui: Acpenasquic lhac caya apto, yoyam cotovalhca. Inticyovquic lhac vayqui yamquilvanaa najan moc sicnatoscama acnamilay. Inpensalhquic lhac aclhamoclhojo asoc. Elyoclhojo ilhnic lhac caya apto” —nic nat aptomjac apvisqui. 5 Apquilvinoc nic nat enlhit apquilanyomap alhta eltasomoc caya apto. Apquilhpanec nic nat enlhit. Amyip nic nat apyasac poc. Aptamjaycam apanco ilhnic nat apyoclhac poc. 6 Apquilmec nic nat poc apvisqui apquilancam. Apquilyamnam nic nat acvocmo apquilajem. 7 Lhama ilhnic nat aplinga amyaa apvisqui. Aplovquic nic nat apvisqui. Apquilapajasquic nic nat singilpilhtetemo pac, yoyam elajic. Apticyovquic nic nat aptomja acnaycaoc apquilnapma. Apquilvatnec nic nat najan tingma apancaoc. 8 Yejemoc nic nat aptomja apvisqui apquilanya apquilancam: “Inpensalhquic lhac caya apto. Apquilaponcanacpe eyca enlhit apquilanyomap elyava caya apto. 9 Elyas sat quellhip amay. Apquiltajanyac sat ancoc enlhit, elane sat elyotac caya apto” —nic nat aptomjac. 10 Apquilyasquic nic nat apquilancam amay. Apnalantac nic nat aplhamoclhojo enlhit apquiltomja apquiltajanyey, najan apquilmapsomcaa najan apquiltamalma. Apmojosacpoc nic nat enlhitaoc alyimjapmaclha.
11 ‘Yejemoc nic nat aptalhningvactamo apvisqui. Apquiltamjoc nic nat elanojo enlhitaoc. Apvitac nic nat lhama appalhaviyam metalhnayclha aptalhnama aptamila actemaclha alyimjapma. 12 Aptomjac nic nat apvisqui apcanya appalhaviyam: “Lhip emoc, ¿soctomja aptalhningvaa nac lhip metalhnayclha aptalhnama aptamila?” —nic nat aptomjac. Apvanmaquic nic nat as enlhit. 13 Yejemoc nic nat aptomja apvisqui apquilanya apquilancam: “Elpilhtejit sat apmeoc najan apmancoc. Elyejing sat yatesaclhilhma, acpayjoclha acyipcalhomalhquilha najan aptoycamcolha apmaoc” —nic nat aptomjac. 14 Aplhamo inyicje enlhit apquilanyomap, apcanito eyca apquilyacyesomap —alhta aptomjac Jesús.
Acninquinomalhquilha solyayem impuesto
15 Yejemoc alhta apquillhinga fariseos, yoyam elpamejitsacpojo. Apquililtamjoc alhta elyitnocjasquisic appayvam, yoyam emacpoc Jesús. 16 Apquilapajasquic alhta apquilancam fariseos najan apquillhalhmaa apvisqui Herodes apquilyiploycam. Apquiltomjac alhta apquilanya Jesús:
—Visqui, ningyasamcoc nincoo lhip actomja acpeyvomo anco appayvam. Nasoc anco lhip aptemaclha apquillhicmoscama. Am elyajaclhoc lhip alquitamsama apquilvalhoc enlhitaoc. 17 Jingiltimnas nincoo: ¿Ingvanqui ya ongilmesic solyayem impuesto apvisqui co Roma, inlhoyqui laa mongvanqueje? —alhta apquiltomjac.
18 Apyicpilcoc alhta Jesús actemaclha alquitamsama apquilvalhoc almasomcaa. Yejemoc alhta apcatingmavo Jesús:
—Enlhit apquilaycmascam nac quellhip acna anit apquilvalhoc. ¿Soctomja selyipcona nac? 19 Elsanta siclho solyayem —alhta aptomjac.
Apmesacpec alhta Jesús lhama solyayem. 20 Lhama alhta apquilano solyayem. Aptomjac alhta Jesús apquilanya:
—¿Soc enlhit napaat nac aso najan soc apvisay apanco? —alhta aptomjac.
21 Apquilatingmavoc alhta enlhitaoc:
—Apvisqui apanco —alhta apquiltomjac.
Aptomjac alhta mocjam Jesús:
—Elmesiclha apvisqui asoc actomja apancaoc. Elmesiclha Dios Ingyapam asoc actomja apancaoc —alhta aptomjac.
22 Pilapcasquic alhta apquillinga actemaclha apcatingmaycam. Apquilvatsamquic alhta enlhitaoc. Apquiltajavoc alhta mocjam.
Actemaclha ningnalhaticjangvoycamlha
23 Eyca as acnim nac jay apquilvaa saduceos. Apquilyascacmec alhta mataa actemaclha ningnalhaticjangvoycamlha. Apquiltomjac alhta saduceos apquilanya Jesús:
24 —Visqui. Aptomjac nic nat singanama Moisés: Apquitsepquic sat ancoc enlhit mepqui apquitca, ingyane sat apyalhing colyimjapiclha tampeyi. Etingyacsic sat apquitca apipma —nic nat aptomjac Moisés. 25 Apnam nat ningyesicsa siete apquilyalhinga. Inquilyimjapquic nat apmamyi metnaja apquitcoc. Apquitsepquic nat, am nat apquitca ma. Innaclhec nat inlhapco quilvana, yoyam emiclhac mocjam poc apyalhing. 26 Apquitsepquic nat apyalhing. Innoc nat actomjaclha poc apyalhing. Apvocmec nat siete apquilmayquiclha. Apsovjacpoc nat apquilitsepma. 27 Inquitsepquic nat najan quilvana. 28 ¿Soc sat etnejic aptava quilvana acnim ningnalhaticjangvoycamlha? Siete nat apvocmo alyimjapeyquiclha —alhta apquiltomjac.
29 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Apquillhinganacme nac quellhip. Am elyasamcoc quellhip Dios appayvam actalhesomalhca najan apmopvan apanco Dios Ingyapam. 30 Colyimjapamquejec sat enlhit acnim ningnalhaticjangvoycamlha. Melyimjapquisejec sat apquitquic. Elinmalhningvomoc sat ángeles Dios apquilasinancama apnaycam netin. 31 ¿Am ya elyipsatac quellhip actemaclha apnalhaticjangviyam apquilmasquingvaycmo? Aptomjac nic nat Dios Ingyapam. 32 “Coo nac Abraham Dios apanco najan Isaac Dios apanco najan Jacobo Dios apanco” —nic nat aptomjac. Dios Ingyapam aptomja Apvisqui apancaoc enlhit apjalhnancaoc. Am etnajac Apvisqui apancaoc apquilitsepma —alhta aptomjac Jesús.
33 Pilapcasquic alhta aplhamoclhojo enlhitaoc apquillinga actemaclha apquillhicmoscama Jesús.
Singanamaclha ayimja amamyi
34 Lhama alhta apquilvanmesamco Jesús saduceos. Yejemoc alhta apquillinga amyaa fariseos. Yejemoc alhta apcaneclho fariseos apnaclha Jesús. 35 Apquiltamjoc alhta lhama apyascamco apquiltemaclha eyipconic Jesús. Aptomjac alhta apcanya:
36 —Visqui, ¿soc ayimja amamyi anco singanamaclha? —alhta aptomjac.
37 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—“Ingyasicjojo anco Dios lhip Visqui pac. Iyiplovquis sat apvalhoc najan apyascamcolhma najan apyimnatem apanco.” 38 Eycaso actomja ayimja amamyi anco singanamaclha. 39 Inyitsamquic moc acteteycaoc ayimja amamyi singanamaclha: “Ingyasicjojo ingmoc acno lhip apcasicsamacpo apanco.” 40 Eycaso acvamlha anco anit singanamaclha actomja acyiviy anco, colhno moc singanamaclha Moisés najan apnatalhescama profetas Dios apquillingascama —alhta aptomjac.
¿Soc ayitca Cristo yi?
41 Aptomjac alhta Jesús apquilanya fariseos yicpintama yoyam ingyilhpanic alhta:
42 —¿Apquilyasamco ya quellhip apvisay Cristo? ¿Soc enlhit apquitca yi? —alhta aptomjac.
Apquilatingmavoc alhta fariseos:
—David apquitca —alhta apquiltomjac.
43 Aptomjac alhta Jesús apquilanya fariseos:
—¿Soctomja aplhanma ilhnic nat David ayinyema Espíritu Santo apvisay apquitca Apvisqui? Eycaso aplhanma ilhnic nat:

44 Aptomjac Dios Ingyapam apcanya Visqui ajac:
“Ilha sat nejicja selyascamaclha,
Motvasaclha mocjam cotnaja ingmoc.
Apquiltoyam sat etnejic lhip”

—nic nat aptomjac.
45 Aptimec nic nat David apvisay Cristo Apvisqui pac. ¿Naso ya aptomja apquitca? —alhta aptomjac.
46 Am alhta elatingmavoc fariseos. Inquilnovquic alhta elmalhneclho mocjam asoc.