Apweykxa axta Espíritu Santo
1 Xama axta ekweykmo ekhem kélessawássessamókxa megkólwagqayam kéltéma nak Pentecostés apchaqneykekxeyk axta apyókxoho énxet'ák melya'ásseyam nak Dios ma'a xama tegma. 2 Pelakkassegkek axta eklegamaxko éxtegyawa eñama néten ektémól'a kaxtegyók éxchahayam ekyennaqte, kextegyawomchek axta m'a tegma apheykegkaxa axta. 3 Kelánteyepmeyk axta ekhó táxa éláléwe étkók, máxa axta kélaxkok, payheykekxeyk axta ekhagweykmo chá'a apyetseksa'ák xama xama xa énxet'ák nak. 4 Apyókxoho axta nahan apkelláneykegkohok apkelwáxok ma'a Espíritu Santo, yetlómók axta nahan chá'a apkelpaqmeyesma mók ektémakxa apkelpeywa, cham'a ektémakxa axta chá'a apmésso Espíritu Santo yaqweykenxa katnehek apyaqmaga m'a mók amya'a.
5 Apheykha axta nahan Jerusalén, Judíos apkeláneykegkoho axta chá'a m'a apkelánémakpexa nak chá'a etnahagkok ma'a apcháyo nak Dios, apkeleñama axta apkelwaya m'a ekyókxoho yókxexma nak keso náxop. 6 Apchaqneykekxeyk axta énxet'ák apkellegaya xa éxtegyawa nak, axta eyke elya'áseykegkok ektémakxa, hakte xama xama axta chá'a apkellegeyk apkelpaqmeyesma apkelpeywa apagko' ma'a énxet'ák melya'ásseyam nak Dios. 7 Kelpelakkassamók agko' axta apkelweteya xa énxet'ák nak, axta aptemék apkelpaqmeyesma s'e:
—¿Háwe enxeykel'a énxet'ák Galilea apyókxoho xa apkelpaqmeta nak? 8 ¿Yaqsa ektáha nenleg'a nak negko'o apkelpaqmeta m'a nélpeywa nak? 9 Apháha nahan énxet'ák apkeleñama nak Partia s'e, tén han Media, Elam, Mesopotamia, Judea, Capadocia, Ponto, tén han ma'a apkeleñama nak yókxexma Asia, 10 Frigia tén han ma'a Panfilia, Egipto tén han ma'a apkeleñama nak Libia keto nak Cirene. Apháha nahan énxet'ák apkeleñama nak Roma apheykencha'a nak se'e; 11 judíos apancha'awók nahan chá'a nápakha, keñe nahan nápakha apkelma nak chá'a aptamheykegkaxa apkelpeykessamo Dios ma'a judíos. Apháha nahan ma'a apkeleñama nak Creta tén han Arabia. ¡Nenleg'ak nahan apkelpaqmeta m'a nélpeywa nak negko'o apkelxéna ektaqmalma agko' ma'a ektémakxa nak Dios aptamheykha!
12 Kelpelakkassamók agko' axta apkelweteya apyókxoho xa, meyke apkelya'áseyak ektémakxa; keñe axta aptéma chá'a apkelmaxneyeykencha'a pók se'e:
—¿Yaqsa aqsok xa ektéma nak?
13 Nápakha énxet axta eyke apkesmessók chá'a, axta aptemék apkelpaqmeyesma s'e:
—¡Anmen kelnápak!
Pedro apkeltenneykha
14 Tén axta Pedro apkempeykekxo néten yetlo m'a once kélápháseykha. Axta aptemék apyennaqtéssamo appeywa s'e: “Judíos, tén han kélyókxoho kélheykha nak Jerusalén, kólya'asagkoho sa' kéxegke s'e sekmako nak altennaksek, tén han kóltaqmelchesho sa' kélháxenmo. 15 Megkalnápak anmen se'e, kéláneya nak kéxegke kalnápak anmen, hakte las nueve axto'ók kaxwók entáhak se'e kaxwo' nak. 16 Akke entáhak kaxwók ma'a ektémakxa axta apkeltenneykha Joel, apteme axta Dios appeywa aplegasso, aptéma axta apkeltenneykha s'e:
17 Aptáhak Dios se'e:
‘Katnehek sa' amonye'
ektemegwánxa néxa,
almésagkok sa' ko'o Espíritu ahagkok
apyókxoho énxet'ák;
eltennaha sa' amya'a
eñama nak ko'o m'a
kélketchek apkelennay'a nak kéxegke,
tén han ma'a kélketchek kelwán'ák nak,
elwetak sa' chá'a aqsok
kélxekmóssamo m'a wokma'ák,
keñe sa' elwetak chá'a apkelwanmagko
m'a apkelwányam nak.
18 Almésagkok sa' nahan
Espíritu ahagkok
séláneykha apkelennay'a,
tén han kelwán'ák xa ekhem nak,
kaltennaha sa' nahan amya'a
eñama nak ko'o.
19 Axekmósek sa' ko'o aqsok
sempelakkasso agko' nak
agwetak ma'a néten,
keñe sa' éma, tén han táxa,
éten ekpánma keso náxop.
20 Kapeysemekxak sa' ma'a ekhem,
keñe sa' pelten
etnekxak máxa éma,
amonye' ekwayam ma'a
Wesse' egegkok ekhem apagkok,
ekhem ekyawe apagkok
tén han apcheymákpoho.
21 Keñe sa' ma'a apyókxoho énxet
sewóneykha nak chá'a ko'o,
sekteme nak Wesse' egegkok
elwetak sa' apkelwagkásamap teyp.’
22 “Israelitas, kóleyxho hana s'e sekmako nak altennaksek kéxegke: Kélya'ásegkok kéxegke apxekmóssama axta Dios kélnápaqta'awók kéxegke apmopwána m'a Jesús apkeñama nak Nazaret, apkeláneya axta aqsok éltaqmalma agko' tén han ma'a aqsok sempelakkasso nak agweta', tén han ma'a magkenatchesso nak agweta' eñama m'a Jesús. 23 Kélméssegkek axta énxet'ák élmasagcha'a apkeltémakxa xa énxet nak, ekhawo ektémakxa axta apkeláneykekxa yaqweykenxa etnéssesek tén han apmopmenyého m'a Dios, kélaqhegkek axta kéxegke, kélyepetchessegkek axta aqsok ektegyésso eñama apyepetchesso m'a énxet'ák élmasagcha'a nak apkeltémakxa. 24 Apxátekhásseykmek axta eyke m'a Dios, apmallahanchessegkek axta m'a ektémakxa nak ekmowána nétsapma, hakte yawanchek katnéssásekxak kóneg ma'a ektémakxa nak nétsapma. 25 Axta aptemék wesse' apwányam David apxeyenma Jesús se'e:
‘Óthok axta chá'a ko'o
emonye' m'a Wesse' egegkok;
aphegkek ekpayho nak sélya'assamakxa'
méko kawának hetegkesek.
26 Cháxa keñamak
ekpayheykekxo nak ewáxok,
tén han sekmeneykmassama
yetlo ekmátsa agko' ewáxok.
Méko sa' katnehek ektáhakxa sekyókxa,
27 hakte meheyensemek sa' xép ma'a
kañe' takhaxpop,
megyohok sa' nahan kasók
sekyókxa, ko'o sektáha nak
xép apkeláneykha ektaqmalma sektémakxa'.
28 Exekmóssegkek axta exchep ámay
ekyennaqtéssamo nak egnények,
heyánchesseshok sa' nahan
ekpayheykekxa ewáxok,
nápaqtók xép.’
29 “Élyáxeg, hélho hana sekxók altennaksek kéxegke yetlo sekpékessessamo m'a apketsapma axta egyáp nanók David, tén han kélátawañama axta, tén han ekyetnama makham takhaxpop apagkok se'e negyeseksa nak negko'o. 30 Dios appeywa aplegasso axta eyke m'a David, apya'ásegkók axta nahan m'a ektémakxa axta appekkencháseykekxa appeywa Dios yetlo apteméssesso ekmámnaqsoho agko' apmáheyo etnéssesek wesse' apwányam xama m'a aptáwen neptámen. 31 Nanók axta apwete David apxátekhágwayam ma'a Mesías amonye' ekteme axta xa, apkeltenneykha axta, apxeyenmeyk axta Mesías ekmáheyo métek chá'a m'a kañe' takhaxpop, tén han megkasagkehek ma'a apyókxa nak. 32 Apxátekhásseykmek axta Dios ma'a Jesús, negyókxoho axta nahan negko'o ektáha negweteykegkoho. 33 Kélya'áseykekxeyk axta néten Jesús eñama Dios apmopwána, kélhésseykekxeyk axta m'a ekpayhókxa nak apkelya'assamakxa Dios Apyáp apméssama axta Espíritu Santo, apkeltennassama axta egkések, keñe segméssama negko'óxa. Cháxa kélweteya nak kéxegke xa, tén han kéllegaya nak. 34 Háwe eyke David ma'a apmeyeykekxo axta néten; hakte David apagko' axta nahan ma'a aptéma axta appeywa s'e:
‘Aptáhak Wesse' egegkok
apcháneya Wesse' ahagkok se'e:
Exa ekpayhókxa nak sélya'assamakxa
35 ekwokmoho seknegkenchesa kóneg apmagkok ma'a apkelenmexma nak.’
36 “Kólya'ásegwakxoho hana kélyókxoho kéxegke kélteme nak énxet'ák Israel, cháxa Jesús kélyepetchessama axta kéxegke aqsok ektegyésso, Dios axta apteméssessók Wesse' tén han Mesías.”
37 Xama axta apkellegaya ektáha axta apchaqneykekxa m'a, kelyaqhápeykekxók agko' axta apkelwáxok, keñe axta aptéma apkelmaxneyeykencha'a Pedro s'e, tén han ma'a pók kélapháseykha nak:
—Ẽlyáxeg, ¿yaqsa eyéméxko anlának negko'o?
38 Axta aptemék Pedro apchátegmoweykegko s'e:
—Kólyo'ókxa makham Dios, kóltegye nahan yaqpassama yegmen eñama nak Jesucristo apwesey, yaqwayam enxoho meyaqmagkásekxeyk Dios ma'a kéltémakxa megkólya'assáxma, keñe sa' elmésagkok kéxegke m'a Espíritu Santo. 39 Hakte kéxegke appekkencháseykekxa Dios xa appeywa nak, tén han ma'a kélketchek, tén han ma'a apyókxoho apheykha nak makhawo'; cham'a apyókxoho apmakókxa enxoho chá'a ewónmakha m'a Dios Wesse' egegkok.
40 Cháxa amya'a tén han ma'a mók amya'a apkeltennáseykencha'a axta m'a Pedro, tén han apkelxekmóssama axta m'a, axta aptemék apkelanagkama s'e:
—¡Nágkólpaxqaha aqsa xa énxet'ák élmasagcha'a nak apkeltémakxa'!
41 Kélyaqpassásegkek axta yegmen ma'a ektáha axta melya'ásseyam apkeltenneykha Pedro; tres mil axta apweykmok apxámeykekxa énxet'ák melya'ásseyam nak Dios xa ekhem nak. 42 Axta nahan elyenseykmok ektémakxa axta apkelxekmósso m'a kélapháseykha nak, emlassakpohok axta chá'a aqsok apagkok ekyetnakxa enxoho, etnahagkohok axta nahan chá'a nempeywa nélmaxnagko, yaqnekxohok axta nahan chá'a aptókagko enxoho aptéyak.
Apkeltémakxa axta m'a apmonye'e axta melya'ásseyam Cristo
43 Pelakkassamók agko' axta apkelweteya apyókxoho énxet, eñama m'a ekxámokma aqsok sempelakkasso nak agweta', tén han ma'a aqsok magkenatchesso nak agweta' apkelane axta Dios eñama apkelásenneykekxa apkeltémo elanagkok ma'a apkelápháseykha nak. 44 Apyepetcheykekxók apagko' axta pók apyókxoho m'a énxet'ák melya'ásseyam nak, emlassakpohok axta chá'a m'a aqsok apagkok; 45 apkexeykekxeyk axta ekha ekyánmaga xapop apagkok tén han ma'a ekyókxoho aqsok apagkok ekyetnakxa nak, tén axta emlassakpohok chá'a m'a selyaqye, cham'a ekwánxa enxoho chá'a eyeyméxchexa m'a xama. 46 Yókxoho ekhem axta chá'a yaqnekxak ma'a kañe' tegma appagkanamap, keñe axta apxanák etawagkok chá'a aptéyak, epasmekxak axta chá'a etawagkok yetlo élpayheykekxa apkelwáxok tén han yetlo megkaleymáxkoho apkelwáxok. 47 Elteméssesek axta chá'a apcheymákpoho Dios, apyókxoho énxet nahan elásekhoho'; yókxoho ekhem axta nahan apxámáseyak Wesse' egegkok ma'a énxet'ák melya'ásseyam, apmáheyo axta elwónmakha yaqwayam elwagkasakpok teyp.
Apvayveyquintamlha Espíritu Santo
1 Lhama alhta acvocmo acnim acvisay Pentecostés. Apnam alhta apquilanomacpo apóstoles. Am alhta coyeycajalhcac apquilvalhoc. 2 Pilapcasquic alhta anco aclingalhco ayilhtingyovam netin. Malha piyam apquilhcajayam alhta intomjac. Inlanoc alhta tingma apnaycamcaclha. 3 Invitalhquic alhta alhcaoc, malha talha alayvom alhta intomjac aclhingacmo. Inquilticlhicvocmec alhta apyitsicsaoc enlhitaoc. 4 Inquillanamcoc alhta apquilvalhoc enlhit Espíritu Santo. Apquilpametam alhta cotnaja apquilpayvam, ayinyema Espíritu Santo aptimesquiscama.
5 Apnaycam alhta tingma Jerusalén judíos. Enlhit apquilpeyvomo apquilinyema lhalhma anco. 6 Lhama alhta aclingalhco ayilhtingyovam. Apquicjingvoctac alhta enlhitaoc. Pilapcasquic alhta apquillinga apquilpameteycam appayvamo lhama moclhama enlhit. 7 Pilapcasquic alhta enlhitaoc. Apquilpamejitsacpec alhta:
—¿Am ya elanacpo co Galilea actomja nac apquilpamesma? —alhta intomjac amyaa. 8 Am lha ongilanalhco nincoo. ¿Soctomja ninlinga nac ninpayvamo lhama, malha nintemaclha inquitcoc? 9 Apnam asi enlhitaoc co Partia najan co Media najan co Elam najan co Mesopotamia najan co Judea najan co Capadocia najan co Ponto najan co Asia. 10 Najan co Frigia najan co Panfilia najan co Egipto najan co Africa tap yoclhilhma Cirene. Najan maycaa apquilinyema tingma Roma apquiltomja judíos apanco najan poc quilhva apquiltimem judíos. 11 Najan co Creta najan co Arabia. Ninpayvamo lhama enlhitaoc nac maa. Ninlingac aclhenomalhca mataa apmopvan aptamjaycam Dios Ingyapam —alhta apquiltomjac.
12 Pilapcasquic alhta anco aclingalhco. Apquilpamejitsacpec alhta:
—¿Soc laa pa incotnejic qui? —alhta apquiltomjac apquilpamesma.
13 Apquilasmasquic alhta apnaymacoc:
—Intajapo uva yingmenic inquilnapac as enlhitaoc —alhta apquiltomjac.
Apquiltimnaycam Pedro
14 Yejemoc alhta apquinmaclho netin Pedro. Apquillhalhmaa alhta once apóstoles apquilapajasomap. Apyimnatasquic alhta appayvam:
—Quellhip co Judea najan co Jerusalén. Elyasamcojo quellhip, elaylhojo siltimnaycam. 15 Am lhac colnapac anmin as enlhitaoc. Alhtooc mocjam, las nueve intomjac. 16 Eycaso actomja aplhanma ilhnic nat Dios Ingyapam. Aplingasquic nic nat Joel profeta Dios aplingascama:
17 Otnejic sat yicpintama actamongvomlha nelha acnim —nic nat aptomjac Dios Ingyapam.
Oyanquincajac sat Espíritu ajanco tacjaplhit enlhitaoc.
Ellingacsic sat sicvisay quellhip apquitquic apquilinava najan quilvanaa.
Malha ningvitayo ningaat sat cotnejic enlhitaoc apquitcaoc.
Colhic sat apquilvanmoncama enlhit apquilvanyam.
18 Oyanquincajac sat Espíritu ajanco tacjaplhit selancam apquilinava najan quilvanaa.
Ellingacsic sat sicvisay.
19 Otnesquisic sat asoc sinpilapquiscama netin. Najan asoc monquinatquiscama as nalhpop: ema najan talha najan acpanma etin.
20 Coyinaticsic sat olhma acnim. Eyilhvesic sat piltin, malha ema sat etnejic. Natamin covac sat Visqui ingac acnim apác acvanyam najan actamila.
21 Moclhama aptomja aplhanma apvisay Visqui ingac, evomsacpoc sat tap
—nic nat aptomjac profeta.
22 “Quellhip enlhitaoc Israel, elaylhojo sicpayvam. Pac olhenic Jesús co Nazaret. Apcasinaquic alhta Dios Ingyapam. Apquiltamjoc alhta etnejic apmopvan aptamjaycam najan aptamjaycam sinpilapquiscama najan asoc monquinatquiscama nipyesicsa quellhip. Eycaso apquilyasamcoc quellhip aptomjaclha Dios Ingyapam. 23 Apmacpec alhta Jesús. Actemaclha ilhnic nat aclhanma apvalhoc Dios Ingyapam najan actemaclha apmayjayoclha. Apyasamcoc nic nat yoyam cotnejic. Apquilmec alhta quellhip. Apquilanayquic alhta quellhip metnaja judíos apquilmapsomcaa, yoyam elyipitsic asoc timyescama, yoyam najan elajic. 24 Eyca Dios Ingyapam alhta aplhaticjascacmoc. Apvomcasac tap apquitsepma. Covanquejec comyoc actemaclha ningitsepma. 25 Aplhenacpec nic nat Jesús. Apvisqui David nic nat aplhanma:
Alanoc coo mataa najato Visqui ingac.
Apnec mataa selyascamaclha,
yoyam cotyemejec evalhoc.
26 Payjeclhec evalhoc.
Intipquic sicpayvam actemaclha siyitsovascama.
Inyiplovcoc siljalhanma sicyitna sicyovoclhojo congne tacjalhop.
27 Meyinyovejec sat lhip ejangaoc nipyesicsa apquilmasquingvaycmo.
Sictomja lhip apquilancam.
Lhip alhta seponcanma.
Mejeyinyovejec sat coo.
Mengyojoyc sat otjapoc sicyovoclhojo.
28 Elhicmosquic lhip amay acyimnatem ingnenyic.
Lhip sat jimquesic acpayjayclha evalhoc napato lhip
—nic nat aptomjac David.
29 “Elyalhing, mejelnovqueje coo olhenic ningilyeyjamcaa David. Apquitsepmec nic nat. Apcatongnacpec nic nat. Yitnec mocjam aso tacjalhop apác. 30 David aptomjac nic nat profeta Dios aplingascama. Apyasamcoc nic nat aplhanmaclha Dios Ingyapam. Nasoc anco sat etnesquisic appayvam. Apquiltamjoc nic nat etnescasiclha apvisqui, yoyam elhic aptavin niptamin David. Yoyam eyanmongsic sat aptavin niptamin apvisay Cristo. 31 Lhama ilhnic nat aplhena David as appayvam. Am alhta coyinyovalhcac apjangaoc nipyesicsa apquilmasquingvaycmo. Am alhta ingyavo etjapoc apyovoclhojo. Apyasamcoc nic nat David asoc yoyam cotnejic nanoc sat. Cristo yoyam elhaticjangvomoc nic nat aplhenac. 32 Dios Ingyapam aptomja aplhaticjasquiyam as Jesús. Ninlhamoclhojo nincoo ningiltomja ningvitayo. 33 Apyasacpec alhta netin. Apnesacpec alhta apyimnatamaclha Dios Ingyapam. Apmesquic Apyap Espíritu Santo aplhanma alhta yoyam emquesic. Eyca as asoc apquilvitay najan apquillingay quellhip alvaa ayinyema Espíritu Santo. 34 Am nic nat eyasac netin David. Eycaso actomja aplhanma ilhnic nat David:
Aptomjac Ingyapam apcanya Visqui ajac:
Ilha sat nejicja selyascamaclha.
35 Motvasaclha mocjam cotnaja apnaymacoc.
Apquiltoyam sat etnejic lhip
—nic nat aptomjac.
36 Eyca as Jesús apquilyipitquiscama alhta quellhip asoc timyescama. Elyasamcojo quellhip enlhitaoc Israel. Noelyasquim nasa amyaa. Apvisqui Apponquinomap aptimescasac Dios Ingyapam —alhta aptomjac Pedro.
37 Alpilapacmo alhta apquilvalhoc apquillinga apquiltimnaycam. Apquilmalhnacpec alhta Pedro najan apnaymacoc apóstoles apquilapajasomap:
—Elyipmaa, ¿co sat ontimjic nincoo? —alhta apquiltomjac.
38 Apcatingmavoc alhta Pedro:
—Elyanmonquis apquilvalhoc napato Dios Ingyapam. Eltingya macyapascaseycaoc yingmin actema apquillhanma apvisay Jesucristo. Colmascosalhcac sat melyascalhma quellhip. Ellhovac sat Espíritu Santo Dios apmescama. 39 Eycaso aptomja aplhanmaclha Dios Ingyapam. Quellhip alhta apquillhenacpoc yoyam ellhovac najan apquitquic najan apnaycam mocjay. Najan aplhamoclhojo aptomja apquilanyomap, aptomja apquilanem Dios Visqui ingac —alhta aptomjac.
40 Aplhamasoc alhta apquiltimnaycam Pedro. Aptomjac alhta apquilanya:
—Elvomsap tap quellhip nipyesicsa as enlhitaoc melpeyvomo —alhta aptomjac.
41 Inquilmec alhta apquilvalhoc Dios appayvam. Yejemoc alhta aptingyamco yapasquiscama yingmin. Malha tres mil alhta apquilpalhacsomap enlhitaoc apquilyanmonquiscama apquilvalhoc. 42 Apquilinlhanacmec alhta apquilvajaneycaoc apquillhicmoscama apóstoles najan apquilpasmom najan apquilyaptama quilpasmongam najan apquilmalhnancama.
Apquiltemaclha cristianos apquilmamyi
43 Apquilangvocmec alhta aplhamoclhojo enlhit. Apquillhamasoc alhta apquiltamjaycam sinpilapquiscama najan asoc monquinatquiscama apóstoles apquilapajasomap. 44 Apnaycamoc alhta lhama apquiltimem melyasquiyam. Apquilpasmec alhta mataa aclhamoclhojo asoc. 45 Apquilhaquic alhta aclhamoclhojo apquilnatam najan asoc apancaoc. Apquilmilasquic alhta mataa acyanmongam solyayem actomja ayaymalhquilha inlhojo asoc. 46 Am alhta coyeycajalhca moc apquiltemaclha. Apquilinlhanacmec alhta aclhamoclhojo acnim apquilyoyquiclha tingma apponquinomap. Apquilyaptama quilpasmongam alhta aptomjac moclhama tingma. Inquilpayjeclhec alhta mataa apquilvalhoc naysicsa aptoycaoc apquilpasmeyquiclha. 47 Apquilacoc alhta mataa Dios Ingyapam. Apquilasicjacpec alhta apquiltomja melyasquiyam tasic amyaa. Apquilpalhacasquic alhta apmolhama Jesucristo aclhamoclhojo acnim apquiltomja apquilvomsomap tap.
