Jesús apxawe apmopwána elának aqsok
(Mt 21.23-27Mc 11.27-33)1 Xama ekhem axta apkelweykmo apkelámha apmonye'e apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok, tén han ma'a apkelxekmósso axta apnámakkok ektémakxa segánamakxa, yetlo m'a apkelámha apmonye'e, neyseksa apkelxekmósso axta Jesús énxet'ák ma'a kañe' tegma appagkanamap, tén han apkeltennáseykha m'a amya'a ektaqmela. 2 Axta aptemék apkenagkama Jesús se'e:
—¿Yaqsa ekmésso exchep yaqwayam elának xa aqsok nak? ¿Yaqsa ekmésso exchep xa apmopwána nak?
3 Axta aptemék apchátegmoweykegkokxo Jesús se'e:
—Almaxneyha sa' ko'óxa kéxegke. Hélátegmowák sa': 4 ¿Yaqsa axta eyáphasso Juan yaqwayam eyaqpássesagkok yegmen énxet? ¿Diosya axta, énxet'ák enxoho axta eykel'a?
5 Yetlómók axta nahan apkelpaqhetchásamákpoho, axta aptemék chá'a apkenagkama pók se'e: “Nentemék sa' agkok agátegmowagkok Dios apcháphasso, sa' etnehek se'e: ‘¿yaqsa axta eyke ektéma kélya'ásseykmo?’ 6 Mogwanchek nahan anxének ektáha énxet apcháphasso, hakte hẽlnápok sa' énxet'ák hẽlyetnak meteymog, hakte naqsók apteméssessók apyókxoho énxet'ák Juan apteme xama Dios appeywa aplegasso.” 7 Tén axta apkelátegmoweykegkokxo apkelxeyenma melya'áseykegko ektáha eyáphasso Juan yaqwayam eyaqpássesagkok yegmen ma'a énxet'ák. 8 Tén axta Jesús aptéma anhan apchátegmoweykegkokxo s'e:
—Maltennaksek nahan ko'óxa segkésso sekmowána alának se'e.
Jesús apyetcháseykekxoho énxet'ák apkeltamheykha élmasagcha'a apkeltémakxa
(Mt 21.33-44Mc 12.1-11)9 Tén axta apcheynamo apkeltennáseykha énxet'ák ma'a Jesús, apkeltennáseykha axta aqsok apyetcháseykekxoho ektéma nak se'e: “Apkeneykekxeyk axta anmen yámet xama énxet, apmassáseykha axta nahan nápakha m'a énxet'ák ekha nak apkeltamheykha tén axta apxegama makhawók agko'. 10 Keñe axta ekweykmo ekhem eknakxamáxchexal'a ekyexna, apcháphassegkek axta xama apkeláneykha apkeltémo elmaxnegwakxak ektáha axta apkeltamheykha namyep ma'a ekyexna ekpayhémo axta yaqwayam emekxak ma'a wesse'; apchaqheykha axta eyke m'a énxet'ák nak, apchápháseykekxeyk axta aqsa anhan etaqhohok meyke apseykha. 11 Tén axta m'a wesse' apchápháseykekxo makham pók apkeláneykha; apwanyeykha axta eyke anhan ma'a, apchaqheykha axta anhan, tén axta apchápháseykekxo makham etaqhohok meyke apseykha. 12 Tén axta apchápháseykekxo makham pók, apyensassegkek axta eyke nahan ma'a énxet'ák apkeltamheykha axta namyep, tén axta apyenseykmo m'a teyp axta kélcheneykekxexa anmen yámet.
13 “Nanók axta nahan temék aptéma appaqméteykencha'a ektáha axta apagkok xapop se'e: ‘¿Háxko enxoho atnehek? Wáphaksek sa' hatte seyásekhayo nak; lapmaxcheyk sa' yáwho.’ 14 Xama axta apweteya m'a énxet'ák ektáha apkeltamheykha, axta aptemék chá'a apkelpaqhetchásamákpoho s'e: ‘Cháxa ekmáheyo nak exkekxak xapop xa; agaqhek, yaqwayam sa' katnekxak negko'o egagkok se'e xapop nak.’ 15 Aptekkessegkek axta neyseksa anmen yámet apya'assama m'a teyp nak, apchaqhegkek axta nahan.
“¿Háxko ektáhakxa ekxeyenma kélwáxok kéxegke yaqwánxa etnéssesek ektáha nak apagkok anmen yámet xa énxet'ák nak? 16 Ey'ókxak sa', elnápok sa' nahan xa énxet'ák apkeltamheykha nak, keñe sa' egkeyásekxak pók énxet'ák ma'a anmen yámet apkeneykekxa nak.”
Xama axta apkellegaya énxet'ák xa, axta aptemék apkelpaqmeyesma s'e:
—¡Megkatnehek agko' xa!
17 Apkelányók axta eyke Jesús xa énxet'ák nak. Tén axta aptéma apkelanagkama s'e:
—¿Yaqsa eyke ekxeyenma ektéma nak eknaqtáxésamaxche s'e?:
‘Tamhákxeyk kaxwók meteymog
kélmámenyého kólmaha m'a
meteymog apyamasma axta énxet'ák
apkeláneyak nak tegma.’
18 Ekyókxoho ektáhakxa enxoho ektégweykta xa meteymog nak, nekha'a étkók sa' katnekxa'; tégwa'akteyk sa' agkok xama énxet ma'a meteymog, kakpelkohok sa'.
19 Yetlómók axta eykhe nahan apmáheyo emok Jesús ma'a apkelámha apmonye'e nak apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok, tén han ma'a apkelxekmósso nak apnámakkok ektémakxa segánamakxa, hakte apkelya'ásegkók axta apkelxeyenma apxeyenma m'a aqsok apyetcháseykekxoho nak. Énxet'ák axta eyke nahan apkelayeyk.
Ekxénamaxche selyaqye élmomaxche
(Mt 22.15-22Mc 12.13-17)20 Apkeláphassegkek axta nápakha énxet'ák apkelyexamakpoho apteyánegweykmoho ektémakxa, máxa énxet meyke apkeltémakxa axta aptamheykegkok, yaqwayam enxoho etekkessesek aqsa appeywa Jesús keñe esexnenak ma'a apkelleg'a enxoho aptáhakxa appeywa, keñe egkések ma'a apkeláneykha nak apchókxa romano. 21 Axta aptemék apkelmaxneyeykencha'a s'e:
—Sẽlxekmósso, negya'ásegkók negko'o ektéma chá'a ekpéwomo agko' ma'a aqsok apxeyenma, tén han ma'a ektémakxa nak chá'a apkelxekmósso, tén han metegyeykha chá'a yaqwayam elpeykessásekxak apkelwáxok énxet'ák. Naqsók xép apkelxekmóssama chá'a énxet'ák ma'a apkeltémókxa nak antéhek Dios. 22 ¿Táseya agmések selyaqye m'a wesse' Roma, asagkek enxeykel'a?
23 Apyekpelchémók axta nahan Jesús ektémakxa ekmaso élchetamso apkelwáxok xa énxet'ák nak. Axta aptemék apkelanagkama s'e:
24 —Hélxekmós hana ko'o xama sawo' selyaqye. ¿Yaqsa nát se'e tén han ekwesey ekyetnama nak kéltáxésso s'e?
Axta aptemék apkelátegmoweykegko s'e:
—Wesse' apwányam Roma.
25 Axta aptemék apkelanagkama Jesús se'e:
—Kólmés wesse' Roma m'a ektáha nak apagkok, kólmés nahan Dios ma'a ektáha nak apagkok.
26 Axta nahan elweteyk yaqweykenxa etnahagkok esexnenak Jesús xa énxet'ák nak yaqwayam enxoho emok, cham'a aptémakxa axta apkelpeywa nápaqta'awók énxet'ák. Apkelwanmeyeykegkek axta aqsa apkellegaya m'a ektémakxa axta apchátegmowéyak ma'a Jesús.
Jesús kélmaxneyeykha ektémakxa nennaqxétekhágwayam
(Mt 22.23-33Mc 12.18-27)27 Keñe axta natámen apkelxegama nápakha saduceos apkelya'eykekxo m'a Jesús. Elxénhok axta nahan chá'a saduceos menaqxétekhágweykmo chá'a m'a apkeletsapma nak; axta keñamak aptéma apkelmaxneyeykencha'a Jesús se'e:
28 —Sẽlxekmósso, empekkencháseykekxeyk axta negko'o Moisés ektáxésamaxche weykcha'áhak, apketsapa enxoho chá'a xama énxet ekha nak aptáwa', meyke apwetasso étchek ma'a aptáwa', keñe apyáxeg enxoho m'a ektáha nak apketsapma emekxak ma'a aptáwa' axta, yaqwayam enxoho etaksek apketchek ma'a apepma' apketsapma axta. 29 Apheykha axta énxet siete apkelyáxeg xamo', kelyamhopmeyk axta m'a átnaha apketkok axta, apketsepmeyk axta eyke meykexho apwete apketchek. 30 Keñe axta m'a apyáxeg aptétéyak axta, 31 tén han ma'a pók aptáhakxa axta apqántánxo aptéma nahan aptáwa' m'a kelán'a nak, hawók axta anhan aptamheykegkaxa m'a apyókxoho nak, apkeletsepmeyk axta eyke apyókxoho m'a siete nak meyke apkelwete xama enxoho apketchek. 32 Keñe axta étsapma nahan ma'a kelán'a nak. 33 Keñe sa' ekwokmo enxoho ekhem nennaqxétekhágwayam, ¿yaqsa sa' katnehek atáwa' nepyeseksa xa énxet'ák nak, hakte apsawhomákpók axta aptéma aptáwa' xa siete nak?
34 Axta aptemék apchátegmoweykegko Jesús se'e:
—Kelyamhápeykegkek chá'a énxet'ák tén han kelán'ák se'e kaxwo' nak; 35 keñe sa' ma'a énxet'ák apkelyekpelchémo nak Dios, ekpayhémo nak yaqwayam meletsepek ma'a egmonye' sa', tén han yaqwayam nak enaqxétekhágwók, cham'a énxet'ák nak tén han ma'a kelán'ák, kamaskok sa' kalyamhopagkok, 36 hakte mopwanchek sa' kaxwók eletsapok. Sa' etnahagkok ma'a ektémakxa nak Dios apkelásenneykha, Dios apketchek sa' nahan etnahagkok eñama apnaqxétekhágwayam. 37 Weykmók axta nahan negko'o segya'assásegwayam Moisés apnaqxétekhágweykmo chá'a m'a apkeletsapma nak, cham'a amya'a ekxeyenma axta m'a eyáléwoma axta xama maktek. Cha'a apxeyenmakxa axta Wesse' egegkok apteme Dios apagkok ma'a Abraham, Isaac, tén han ma'a Jacob. 38 Háwe énxet'ák apkeletsapma Dios apagkok ma'a, wánxa m'a meletsapma nak, hakte máxa entemék meletsapma enxoho apyókxoho énxet nápaqtók ma'a.
39 Keñe axta nápakha apkelxekmósso nak apnámakkok ektémakxa segánamakxa aptéma apkenagkama Jesús se'e:
—Sẽlxekmósso, tásek aptáhakxa apchátegmowéyak.
40 Massémók axta anhan apmáheyo elmaxneyekxohok chá'a.
¿Yaqsa atáwen natámen ma'a Mesías?
(Mt 22.41-46Mc 12.35-37)41 Axta aptemék apkelmaxneyeykencha'a Jesús se'e:
—¿Yaqsa ektéma apkelxeyenma chá'a énxet'ák apteme David aptáwen neptámen ma'a Mesías? 42 Hakte David apagko' axta anhan aptemék appeywa s'e, ekyetnama nak eknaqtáxésamaxche Salmos:
‘Axta aptemék apkenagkama
Wesse' egegkok
Wesse' ahagkok se'e:
Exa sa' ekpayhókxa nak sélya'assamakxa',
43 ekwokmoho sekteméssesa
apnegkenmakxa apmagkok ma'a apkelenmexma.’
44 ¿Háxko eyke katnehek etnehek David aptáwen neptámen ma'a Mesías, hakte David apagko' axta nahan apkeltemek Wesse' apagkok ma'a?
Jesús apkelxeyenma nápaqta'awók ma'a apkelxekmósso nak apnámakkok ektémakxa segánamakxa
(Mt 23.1-36Mc 12.38-40Lc 11.37-54)45 Apyókxoho énxet axta apkelháxenmók apkeltenneykha, keñe axta Jesús aptéma apkelanagkama apkeltáméséyak se'e: 46 “Kóláwho sa' apkelxekmósso nak apnámakkok ektémakxa segánamakxa, hakte atsek chá'a emáwhok elweynchamha apkelántaxno apkelwenaqte m'a, tén han kólpeykesek chá'a yetlo kéláyo m'a apheykegkaxal'a chá'a énxet'ák. Etegyagkok nahan chá'a apkeltaháno éltaqmalma m'a kañe' apchaqneykekxexa nak judíos, tén han ektaqmalma apheykegkaxa m'a ektámáxchexa nak chá'a nento; 47 elyementók nahan chá'a axanák ma'a kelán'ák tampe' nak, elwenaqtéshok nahan chá'a aptamhéyak nempeywa nélmaxnagko yaqwayam enxoho megkataxcheyk ma'a aptamhágkaxa. Awanhók agko' sa' katnehek apkelxawéyak kéllegassáseykegkoho xa énxet'ák nak.”
Mayasinancama Jesús
(Mt 21.23-27Mr 11.27-33)1 Lhama acnim alhta apquillhicmosa Jesús tingma apponquinomap. Apquiltimnasamcaa alhta tasic amyaa enlhitaoc. Apquilyocmec alhta apquilimja apmamyi sacerdotes najan apquilyascamco apquiltemaclha najan apquilyimtalhnamo. 2 Apquiltomjac alhta apquilanya:
—Jingiltimnas siclho nincoo. ¿Soc lha ayanem lhip elana as asoc? ¿Soc ayasinancama lhip? —alhta apquiltomjac.
3 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Altamjoc coo lha, yoyam olmalhnam quellhip. Jelatingmojo sat: 4 ¿Soc ayanem Juan eyapasquisamcoc enlhit yingmin? ¿Visqui netin yai? ¿Enlhit inlhoyqui laa? —alhta aptomjac.
5 Apquilpamejitsacpec alhta:
—Ningiltomjac sat ancoc: Visqui netin apcanem, sat etnejic jinganic: “¿Soctomja apquilyascacmo nac alhta?” 6 Ningiltomjac sat ancoc: Enlhit apcanem, jingilyicnac sat mataymong enlhitaoc. Ayinyemaclha apcanyacpec alhta Juan etnejic profeta Dios aplingascama —alhta apquiltomjac.
7 Apquilatingmavoc alhta:
—Lhaja, mongilyasamcoc nincoo —alhta apquiltomjac.
8 Aptomjac alhta apquilanya Jesús:
—Moltimnacseje coo lha siyanyomalhca olanac as asoc —alhta aptomjac.
Enlhit apquiltamjaycam moyayit uva avjac
(Mt 21.33-44Mr 12.1-11)9 Apquiltimnasamcaa alhta Jesús amyaa actemaclha apyitquiscama:
—Lhama enlhit apquinaclhec nic nat moyayit uva avjac. Apquilmaycam nic nat siclho moyayit uva avjac apquiltamjaycam enlhit. Invinatemoc nic nat aplhingam. 10 Invocmec nic nat mocjitma apcapajasa lhama apquilancam apnamcaclha apquiltamjaycam enlhit. Apquiltamjoc nic nat emiclha nicja moyayit uva acyilhna acyanmongam apquilmaycam siclho uva avjac. Apquilyicpilhquetacpec nic nat apquilancam. Apquilapajasa ilhnic nat eyca mepqui asoc apsayclha. 11 Apcapajasquic nic nat mocjam poc apquilancam. Apquilyicpilhquetacpec nic nat najan apquilancam, apquilasmesa nic nat najan. Apquilapajasa ilhnic nat eyca mepqui apsayclha. 12 Apcapajasquic nic nat mocjam poc apquilancam. Innec nic nat acyinsasa apquilancam, apyamasacpec nic nat.
13 “Aptomjac alhta moyayit uva avjac avisqui ac: “¿Jalhco sat otnejic?” —nic nat aptomjac. Ongvapajacsic sat sictamongvoyam siyasicjayo. Ingyacpoc sat lhaja —ilhnic nat aptomjac. 14 Lhama ilhnic nat apquilvita apquiltamjaycam enlhit, apquilpamejitsacpec nic nat: “Apquitca nac, emiclhac sat apanco. Noc, ongajic sat. Ingancoc inganco sat ontimiclha moyayit uva avjac” —nic nat apquiltomjac. 15 Yejemoc nic nat aptipsacpo apquitca. Apmatingvocmec nic nat tap uva avjac.
Aptomjac alhta Jesús:
—¿Soc sat elanac apvisqui actomja apanco moyayit uva avjac? 16 Elnajapvotac sat apquiltamjaycam enlhit. Emquesic sat moyayit uva avjac apnaymacoc —alhta aptomjac.
Lhama alhta apquillinga appayvam, apquiltomjac alhta:
—Nongyane nasa cotnejic aplhena nac lha —alhta apquiltomjac.
17 Apquilanoc alhta Jesús enlhitaoc. Aptomjac alhta apquilanya:
—¿Jalhco actema actalhesomalhca vaycajac Dios appayvam? Actomja ilhnic nat:
Mataymong apquilyamasma apquilaneycaoc tingma,
Inpiquenalhquic tingma apvojac actajescamaclha
—nic nat intomjac vaycajac.
18 Aptolhnac sat ancoc enlhit netin as mataymong, ingyilhpocjacpojoc sat. Incapquic sat ancoc enlhit as mataymong, etpilcacpojoc sat —alhta aptomjac.
19 Yejemoc alhta apquillova apquilimja apmamyi sacerdotes najan apquilyascamco apquiltemaclha. Apquililtamjoc alhta, yoyam emacpoc Jesús. Apnaymacoc alhta apquilacpoc. Apquilyicpilcangvocmec alhta actemaclha apyitquiscama. Nincoo nac ningillhenalhca —alhta apquiltomjac.
Acninquinomalhquilha solyayem impuesto
(Mt 22.15-22Mr 12.13-17)20 Apquilapajasquic alhta enlhit, yoyam etyonamcojo apnaclha Jesús. Apquiltimesacpec alhta apanco apquilpeyvomo. Apquililtamjoc alhta elhnanimsic aplhanma, yoyam elyantamoc apnaclha apvisqui. 21 Apquiltomjac alhta apquilanya:
—Visqui, ningyasamcoc nincoo, lhip actomja acpeyvomo anco appayvam. Nasoc anco lhip aptemaclha apquillhicmoscama. Am najan colhenac apvalhoc apquiltemaclha enlhit. Inpeyvoc singillhicmoscama Dios amay pac. 22 Jingiltimnas nincoo: ¿Ingvanqui ya ongilmesic solyayem impuesto apvisqui co Roma, inlhoyqui laa mongvanqueje? —alhta apquiltomjac.
23 Apyicpilcoc alhta Jesús enlhit apquilaycmascam acna anit apquilvalhoc. Aptomjac alhta apquilanya:
—¿Soctomja seyipcona nac? —alhta aptomjac. 24 Elsanta siclho solyayem. ¿Soc enlhit napaat nac aso najan soc apvisay apanco? —alhta aptomjac.
Apquilatingmavoc alhta:
—Apvisqui co Roma apanco —alhta apquiltomjac.
25 Aptomjac alhta apquilanya Jesús:
—Elmesiclha apvisqui co Roma asoc actomja apancaoc. Elmesiclha Dios Ingyapam asoc actomja apancaoc —alhta aptomjac.
26 Am alhta colapvancaac elhnanimquisic appayvam napatavo apnaymacoc. Pilapcasquic alhta apquillinga actemaclha apcatingmaycam. Apquilvanmamquic alhta.
Actemaclha ninnalhaticjangvoycamlha
(Mt 22.23-33Mr 12.18-27)27 Apquilyoclhec alhta saduceos apnaclha Jesús. Apquilanayquic alhta mepqui ninnalhaticjangvoycamlha. Apquiltomjac alhta apquilanya:
28 —Visqui, aptalhesquic nic nat vaycajac Moisés ningilanyalhco: Apquitsepquic sat ancoc enlhit mepqui apquitca colhniclhac sat inlhapco aptava. Ingyane sat apyalhing colyimjapiclha tampeyi quilhva. Etingyacsic sat apquitca apipma — alhta apquiltomjac. 29 Siete enlhitaoc nic nat (apquilyalhinga). Inquilyimjapmec nic nat apmamyi metnaja apquitcoc. Apquitsepmec nic nat. Am nic nat apquitca ma. 30 Natamin apmaclho ilhnic nat mocjam apyalhing. Apquitsepmec nic nat. Am nic nat apquitca ma. 31 Innoc nic nat actomjaclha poc apyalhing. Apvocmec nic nat siete apquilmayquiclha. Melvitay apquitquic nic nat apquilitsepma. 32 Inquitsepmec nic nat najan quilvana. 33 ¿Soc sat enlhit aptava as quilvana acnim ninnalhaticjangvoycamlha? Siete ilhnic nat alyimjapeyquiclha —alhta apquiltomjac.
34 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Inquilyimjapamquic mataa enlhit as nalhpop. 35 Colyimjapamquejec sat maa enlhit apquilpalhaviyam netin najan aptomja aplhaticjangviyam nipyesicsa apquilmasquingvaycmo. 36 Melmasquingvomejec sat mocjam. Elinmalhningvomoc sat ángeles Dios apquilasinancama. Eltimjic sat Dios apquitquic ayinyema apnalhaticjangviyam. 37 Aplhanmec nic nat Moisés actemaclha apnalhaticjangviyam apquilmasquingvaycmo. Aplhanma nic nat Moisés acpayjo (nicja) yamit ayitcoc acmeta. Aplhenacpec nic nat Visqui ingac aptomja Abraham Dios apanco, najan Isaac Dios apanco najan Jacob Dios apanco. 38 Dios aptomja Apvisqui apancaoc enlhit apjalhnancaoc. Am etnajac Apvisqui apancaoc apquilitsepma. Ningilanalhco ningiltomja Visqui ingac ningiltomja ningileyvam —alhta aptomjac.
39 Apquilatingmavoc alhta napocja apquilyascamco apquiltemaclha:
—Visqui, intasi nac aplhanma nac lha —alhta apquiltomjac.
40 Inquilnovquic alhta elmalhneclho mocjam asoc.
¿Soc ayitca Cristo yi?
(Mt 22.41-46Mr 12.35-37)41 Aptomjac alhta apquilanya Jesús:
—¿Soctomja apquillhena nac enlhit apcanyacpo Cristo aptomja David apquitca? 42 Aplhanma ilhnic nat David aptalhescama vaycajac acvisay Salmos:
Aptomjac Dios Ingyapam apcanya Visqui ingac (Cristo):
“Ilha sat selyascamaclha.
43 Motvasaclha mocjam cotnaja ingmoc,
Apquiltoyam sat etnejic lhip”
—nic nat aptomjac David.
44 Apquiltimec nic nat David Apvisqui Cristo. ¿Apvanqui ya Cristo etnejic David apquitca? —alhta aptomjac.
Apquillhenamap apquilyascamco apquiltemaclha
(Mt 23.1-36Mr 12.38-40Lc 11.37-54)45 Apquiljalhnoc alhta enlhitaoc Jesús appayvam. Aptomjac alhta apquilanya apquiltamsoycaoc:
46 —Elavojo quellhip apquilyascamco apquiltemaclha. Apquilyispaquic anco eleyo apquilantalhnayclha apava apquilvinatem. Apquilyispaquic najan malpayvescama natingma. Apquililtamjoc elhnam apquiltajanem altamila tingma apcaneyclhilha. Apquililtamjoc najan eltimjic apquilimja apmamyi nipyesicsa caya. 47 Apquilsovjasquic alnatam lhintampaa. Incajoc apquilvinatesa apquililmalhnancama, yoyam elpocsic apquiltemaclha apancaoc. Coyimtilhojoc sat acyanmongayclha apquiltemaclha apancaoc —alhta aptomjac.