Dios apkelmeyáséyak maná énxet'ák
1 Apyókxoho israelitas axta apkelánteyapmak apkeleñama m'a yókxexma Elim, apkelwokmek axta m'a meykexa énxet ekwesey nak Sin, teyp nak yókxexma Elim halep nak Sinaí. Ekhem quince axta nahan chaqhawo', ektáhakxa axta apqánet pelten, natámen axta apkelánteyapma m'a Egipto. 2 Apyókxoho israelitas axta nahan apcheynawok apkelpaqméteyncha'a apxéna ekmaso Moisés tén han ma'a Aarón, cham'a yókxexma meykexa nak énxet. 3 Axta etnehek chá'a yának se'e:
—¡Hẽgho anna axta aqsa agmaskok negko'o Wesse' egegkok ma'a Egipto! Hakte aghakha axta chá'a antawagkok ápetek ekláneyo weygke m'a, antawagkok axta nahan chá'a ekwokmoho nélyaqkanakmo, kéxegke eyke ennaqleykekmok se'e yókxexma meykexa nak énxet yaqwayam hẽlnápok negko'o negyókxoho m'a meyk sẽlnapma.
4 Tén axta Wesse' egegkok aptáha apcháneya Moisés se'e:
—Wának sa' ko'o kapallenták nento éleñama néten. Elántépok sa' nahan chá'a yókxoho ekhem énxet'ák, yánchásekxak sa' chá'a m'a ekwánxa enxoho yaqwayam kaxhok apmeykha m'a ekhem nak. Émenyeyk ko'o ótak yaqsa élyeheykekxoho m'a sekpeywa tén han yaqsa megkalyeheykekxa'. 5 Tén sa' ma'a ekhem seis, kélmákxo enxoho makham yaqwayam kólsakxak ma'a kélxagkok, kéméxcheyk kóltéhek ánet kélmeykekxoho yaqwayam enxoho kammohok ma'a ánet ekhem, ekyeykhágweykmoho m'a ekweykenxa nak chá'a xama ekhem kélmà.
6 Tén axta Moisés tén han Aarón, aptáha apkeláneya israelitas se'e:
—Taxnám sa' kólya'ásegwók kéxegke ektáha Wesse' egegkok apkelántekkesso m'a Egipto, 7 tén sa' ma'a axto'o kólwetak ma'a ektémakxa apcheymákpoho Wesse' egegkok, hakte aplegayak chá'a ektémakxa kéxegke kélxéneykha ekmaso m'a. Negko'o eyke kaqhok henxénmakha kéxegke ekmaso.
8 Tén axta Moisés aptáha appeywa s'e:
—Taxnám sa' elmésagkok kéxegke Wesse' egegkok ápetek yaqwayam kóltawagkok, tén sa' ma'a saka elmésagkok kelpasmaga apxámokma apagko', hakte aplegayak chá'a ektémakxa kéxegke kélxéneykha ekmaso. Negko'o eyke kaqhok hẽlxénmakha. Mehẽlxénaha nahan chá'a negko'o ekmaso kéxegke, akke kélxénaha chá'a ekmaso m'a Wesse' egegkok.
9 Tén axta Moisés aptáha apcháneya Aarón se'e:
—Eltennasák sa' apyókxoho israelitas yának elyepetchegwatámhok aphakxa m'a Wesse' egegkok, hakte aplegayók chá'a ektémakxa apkelxéneykha ekmaso m'a.
10 Neyseksók apkelpaqhetchesso axta Aarón ma'a israelitas, apyókxoho axta apkelenmexawok ma'a ekpayhókxa axta m'a yókxexma meykexa énxet, apkelwet'ak axta nahan Wesse' egegkok élseyéxma apagkok ekxekmowásexkoho m'a neyseksa xama yaphope. 11 Keñe axta m'a Wesse' egegkok appaqhetchesa Moisés. Aptáhak axta apcháneya s'e:
12 —Eklegayók chá'a ko'o apkelpaqméteykha ekmaso sexeyenma m'a israelitas. Elpaqhetches sa' xép ma'a. Sa' etnehek elának se'e: ‘Taxnakmek sa' agkok, kóltawagkok sa' kéxegke m'a ápetek, tén sa' ma'a saka kóltawagkok ma'a kelpasmaga ekwokmoho kélyaqkanakmo. Tén sa' kólya'ásegwók ko'o sektáha Wesse' Dios kélagkok.’
13 Apkelwa'ak axta apxámokma apagko' sénhek xa taxnám nak. Apsawhekxók axta nahan ma'a apkelpakxeneykegkaxa axta, tén axta axto'o ekwetáxko élpexyawánto yálye nápakhaw'ék apkelpakxenéyak ma'a apheykegkaxa nak. 14 Keñe axta ekmassa m'a yálye nak, wetáxcheyk axta élyaqyaheykekxa aqsok élexyawáyo agko', máxa axta eykhe m'a ektémól'a yeyam appok élyenneykekxal'a, ekhágkokxo m'a néten yókxexma meykexa nak énxet. 15 Aptáhak axta nahan chá'a apcháneya pók israelitas apkelwet'a s'e: “¿Yaqsa aqsok se'e ektéma nak?” hakte maxta elya'ásegkok ma'a ektéma nak aqsok apkelwet'a. Tén axta m'a Moisés aptáha apkeláneya s'e:
—Ékeso kelpasmaga apmésso kéxegke Wesse' egegkok yaqwayam kóltawagkok. 16 Keso apkeltamhókxa nahan chá'a kóltéhek kéxegke Wesse' egegkok se'e: Kólma sa' chá'a kélxama kéxegke m'a ekwánxa enxoho chá'a kélmáheyo kóltók, tén han ma'a apwánxa enxoho énxet apheykha m'a kélxanák nak, elmok sa' chá'a ekweykmoho ánet kilos xama énxet.
17 Aptamhágkek axta nahan israelitas xa ektáha nak. Pók axta nahan chá'a apxámásawok apkelmà, tén axta nahan chá'a pók apkelma apqántawo'. 18 Apheyásawók axta chá'a m'a ekwánxa axta ekxénamaxchexa néxa ektéyam ma'a kelyetsáteyak; axta nahan kayeykhágweykmohok ketse' enxoho aqsok ma'a énxet ektáha axta apcháncheseykekxa ekxámokma, maxta keymomáxchek nahan aqsok ma'a énxet ektáha axta apcháncheseykekxa ántawo'. Xama xama axta nahan chá'a apkelmak ma'a ekwánxa axta chá'a néxa apmáheyo etwok.
19 Keñe axta Moisés aptáha apkeláneya s'e:
—Nágkólanchesaxche aqsa kélxama enxoho yaqwayam kólmaha makham ma'a mók ekhem.
20 Yetneyk axta eyke chá'a pók melyeheykekxa aptáhakxa apkeláneya m'a Moisés, apkeltaqmelchessek axta aqsa chá'a aqsok yaqwayam elmaha m'a mók ekhem; keñe axta m'a apkeltaqmelchesso nak, apkellánegkek axta m'a yápa apketkók, keltahapchek axta nahan. Keñe axta apkeltaqnaweygko Moisés ma'a énxet'ák nak.
21 Xama xama axta nahan chá'a elmagkok ma'a axto'o eyéméxchexa enxoho chá'a yaqwayam etawagkok, hakte kalpayhekxohok axta chá'a ekwa'a enxoho néten ekhem ma'a aqsok nak. 22 Keñe axta m'a ekhem seis, ánet apkelmeykegkokxoho axta chá'a etnahagkok ma'a aptéyak, yaqwayam enxoho katnehek chá'a cuatro ektéyam kelyetsáteyak xama énxet; keñe axta m'a apkelámha apmonye'e nak chá'a apheykegkaxa apkeltennássékxo m'a Moisés, 23 aptáhak axta apkeláneya Moisés se'e:
—Keso apkeltémókxa katnehek Wesse' egegkok se'e. Saka sa' sábado, xama ekhem néllókassamakxa nélyampe nempagkanchesamaxchexa m'a Wesse' egegkok. Kólhan sa' sakhem ekyetnakxa enxoho yaqwayam kólhánek, kólméxenches sa' ma'a ekyetnakxa enxoho yaqwayam kólméxenchesek, kóltaqmelches sa' yaqwayam kólmaha saka m'a ekyókxoho eyémomáxche enxoho. 24 Apkelyahákxók axta nahan aptáhakxa apkeláneya Moisés ma'a, apkeltaqmelchessek axta chá'a yaqwayam elmaha mók ekhem ma'a nento eyémomáxche axta, maxta nahan chá'a kathápak, axta nahan ellánegkok chá'a m'a yápa apketkók nak. 25 Keñe axta m'a Moisés aptáha s'e:
—Kóltawák sa' sakhem se'e, hakte sakhem sábado kélpagkanchessamakxa ekhem apagkok ma'a Wesse' egegkok, hakte keso ekhem nak se'e megkólwetyehek sa' kéxegke xama aqsok enxoho kéltegyeykha m'a yókxexma. 26 Kélwanche eyke chá'a kóltegyaha aqsok ekweykmoho seis ekhem, wánxa agkok ma'a ekhem siete, cham'a sábado nak, megkólwetyehek sa' xama aqsok enxoho kéltegyeykha.
27 Yetneyk axta eyke chá'a pók xama apkelánteyapma aptegyágko aqsok xa ekhem siete nak, axta eyke elwet'ak chá'a m'a aqsok aptegyéyak. 28 Keñe axta Wesse' egegkok aptáha apcháneya Moisés se'e:
—¿Háxko ekwánxa peya kammok kéxegke kéllenxanmeykegkoho megkólyeheykekxa m'a segánamakxa ahagkok nak, tén han ma'a ektémakxa nak chá'a sélxekmósso? 29 Kólya'asagkoho hana ko'o, Wesse' kélagkok, sekméssama kéxegke xama ekhem kéllókassamakxa kélyampe; cháxa keñamak sekméssama nak chá'a ko'o kéltéyak ekhem seis yaqwayam kammohok ma'a ánet ekhem. Tén sa' ma'a ekhem siete nak kéméxcheyk kólhakha aqsa chá'a kéxegke kélxama m'a kélxanák nak tén han megkólántephek xa ekhem nak.
30 Keñe axta m'a énxet'ák, apkellókassek axta chá'a apkelyampe m'a ekhem siete.
31 Apteméssessegkek axta nahan ekwesey israelitas maná m'a aqsok apkelmágko axta. Élmope axta nahan ma'a, máxa axta m'a aqsok ekwesey nak cilantro aktek, atsek axta nahan, máxa axta m'a ektémól'a kelpasmaga apkelexyawáyol'a kéltexnéyak la'a m'a yányawhéna' apyegmenek. 32 Keñe axta Moisés aptáha s'e:
—Keso apmésso appeywa apkeltamhókxa chá'a kóltéhek Wesse' egegkok se'e: ‘kólxátem sa' maná ekweykmoho chá'a ánet kilos, tén sa' kóltaqmelchessesek ma'a kéltawán'ák nak, yaqwayam sa' elwetak ma'a nento sekmésso axta ko'o kéxegke m'a yókxexma meykexa nak énxet, cham'a sélántekkesa axta kéxegke m'a Egipto.’
33 Keñe axta Moisés aptáha apcháneya Aarón se'e:
—Ema sa' xama hówenaq apxagkok, tén sa' exatmok ekweykmoho ánet kilos maná. Tén sa' natámen epekkenwakxak ma'a aphakxa nak Wesse' egegkok, yaqwayam sa' kóltaqmelchessesek ma'a kéltawán'ák nak kéxegke. 34 Apkelyahákxók axta m'a aptáhakxa axta Wesse' egegkok apkeltamhókxa etnehek ma'a Moisés, appekkenwokmek axta hówenaq apxagkok Aarón ma'a ekyetnamakxa axta m'a yántéseksek ekyetchesamaxkoho nak ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho Dios yaqwayam enxoho kóltaqmelchesek.
35 Apteykegkek axta nahan israelitas maná ekweykmoho cuarenta apyeyam, ekweykmoho apkelwokmo m'a yókxexma apheykegkaxa axta nahan ma'a énxet'ák. Apteykegkek axta ekweykmoho apkelwokmo m'a néxa xapop ekyekpenta axta antexek ma'a yókxexma Canaán.
36 Gomer axta eyke ekteme diez xama malámog ma'a xama efa .
Dios apmescama aptoycaoc maná
1 Apquilquimpaclhec nic nat mocjam aplhamoclhojo enlhitaoc Israel. Apnam nic nat siclho acyitnamaclha yingmin acvisay Elim. Apquilmiyaclhec nic nat yoclhilhma actamopeycaoc acvisay Sin, acyitna jalip inquilhe Sinaí. Apvocmec nic nat apcanit piltin quince acnim apquilyamasma yoclhilhma Egipto. 2 Apquilpametam nic nat aplhamoclhojo enlhitaoc Israel. Moisés nic nat apquilinmelhac najan Aarón.
3 Apquiltomjac nic nat apquilanya: —Incaymalhquic alhta inyicje jingilnapoc Dios Apyimtalhnamo yoclhilhma Egipto. Nintovquic alhta apitic aclaneyo vaynca. Nintovquic alhta nintom acvocmo ningilyipcanyam. Quellhip ayinyema singnalayquinta as yoclhilhma actamopeycaoc yoyam ongilmasquingvomoc mayic singilnapma — nic nat apquiltomjac.
4 Aptomjac nic nat Dios apcanya Moisés: —Quip ilanojo. Olapajacsic sat nintom ayinyema netin. Malha acmamay sat cotnejic. Incaymalhquic enlhitaoc elansiclhac mataa nintom acmenmalhem lhama acnim. Elhnasojoc sat mataa aclhamoclhojo acnim. Pac oyipconic apquiltemaclha enlhitaoc. Nasoc lhaja elyiplovcasojo siyanamaclha, paj lhaja. 5 Invocmec sat ancoc seis acnim, ilane sat elpenacsojo apquilansayclha aptoycaoc acmenmalhem anit acnim — nic nat aptomjac.
6 Aptomjac nic nat Moisés najan Aarón apquilanya enlhitaoc: —Elyasingvomoc sat actalhnam aplhamoclhojo quellhip aptomja alhta singilyinyovquiscama yoclhilhma Egipto Dios Apyimtalhnamo. 7 Elvitac sat quellhip actemaclha apyimtalhnamo Dios Apyimtalhnamo. Aplingac alhta apquilpameteycam quellhip apquilinmelhaycam Dios Apyimtalhnamo. ¿Soctomja apquilpametamcaa alhta singilinmelhaycam nincoo lha? — nic nat aptomjac.
8 Aptomjac nic nat mocjam Moisés apquilanya: —Elvitac sat quellhip actalhnam sat apitic ayinyema Dios Apyimtalhnamo. Elvitac sat nintom secaseclha yoyam elyipcanmojo. Ayinyemaclha aplingac alhta Dios Apyimtalhnamo apquilpameteycam actemaclha apquilinmelhaycam quellhip. Ningillhenalhquic alhta nincoo lha. Cotnaja singilinmelhaycam nincoo, Dios Apyimtalhnamo apquilinmelham quellhip — nic nat aptomjac.
9 Aptomjac nic nat Moisés apcanya Aarón: —Itne sat elanic aplhamoclhojo enlhitaoc Israel: Elmiyanta jalip. Pac onganiclhac napato Dios Apyimtalhnamo. Ayinyemaclha aplingac alhta apquilpameteycam actemaclha apquilinmelhaycam quellhip — nic nat aptomjac.
10 Apquiltimnasquic nic nat Aarón aplhamoclhojo enlhitaoc. Apquililyajavoc nic nat yoclhilhma actamopeycaoc. Pilapcasquic nic nat apquilvita naysicsa yipjopay ayitsayolhma ayinyema Dios Apyimtalhnamo.
11 Aptomjac nic nat Dios apcanya Moisés: 12 —Aclingac alhta apquilpameteycam enlhitaoc Israel selinmelhaycam coo. Itne sat elanic lhip: Actalhnam sat eltovamcoc apitic quellhip. Secaseclha sat eltovamcoc nintom yoyam elyipcanmoc quellhip. Elyasingvomoc sat quellhip sictomja Dios Apvisqui apancaoc — nic nat aptomjac.
13 Pilapcasquic nic nat actalhnam apquilvaa senjic appintalhnama nipyesicsa tingma apquicjingvoycamlha. Pilapcasquic nic nat secaseclha apquilvita malha yingmin alyayem nipyava tingma apquicjingvoycamlha. 14 Inmasquec nic nat apquilvitay yingmin alyayem. Pilapcasquic nic nat apquilvita nalhpop lhalhma anco asoc alyayem, malha anic, malha piyam aptiyam as nalhpop. 15 Apquilvitac nic nat enlhitaoc. Apquilpamejitsacpec nic nat: ¿Soc asoc lha? — nic nat apquiltomjac. Am nic nat elyasamcoc asoc apquilvitay.
Aptomjac nic nat Moisés apquilanya: —Eycaso acvisay nintom ayinyema Dios Apyimtalhnamo — nic nat aptomjac. 16 Aptomjac alhta Dios Apyimtalhnamo singilanya nincoo: Elhnasojo sat apquilansayclha acno acvamlha lhama. Acvamlha lhama pocó (alhancoc) moclhama apmolhama apnaycamo lhama carpa tingma — nic nat aptomjac.
17 Apquilyajaclhoc nic nat enlhitaoc Israel. Avanjec nic nat apcansayclha poc, quitsic apcansayclha poc. 18 Apquilyipsatquic nic nat apvamlha pocó. Am nic nat coyeycajangvocmo aptomja apcansayclha acyivey nintom. Am nic nat coymalhca aptomja apcansayclha quitsic. Apnasoc nic nat apquilansayclha acvamlha aptoycaoc moclhama apmolhama.
19 Aptomjac nic nat Moisés apquilanya: Noelayim nasa aptoycaoc yoyam eltovamcoc secaseclha — nic nat aptomjac.
20 Am nic nat elilyajaclhoc Moisés appayvam. Apquilaycmec nic nat aptoycaoc acvocmo secaseclha. Apyeticponquic nic nat yapa. Intajapquic nic aptoycaoc. Aplovquic nic nat Moisés apvita apquiltemaclha. 21 Apquilansaclhec nic nat mataa secaseclha. Apnasoc nic nat apquilansayclha moclhama apmolhama. Inmasquec nic nat acvitalhco nintom acpaliyam actepa acnim. Inquilpayjeclhec nic nat. 22 Invocmec nic nat seis acnim. Apquilansaclhec nic nat aptoycaoc acmenmalhem anit acnim. Acvamlha apcanit pocó (alhancoc) moclhama apmolhama. Apquilyoctac nic nat apquilimja apmamyi enlhitaoc Israel apnaclha Moisés. Apquililtimnascactac nic nat acvamlha apquilansayclha.
23 Aptomjac nic nat Moisés apquilanya: —Eycaso actomjaclha alhta appayvam Dios: Acnim ninnayclha sat cotnejic secaseclha, acvisay acnim acponquinomalhca yoyam ongilpayicsojo Dios Apyimtalhnamo. Elpayes sat aptoycaoc quilhvo nac jay. Elpenacsojo eljanic aptoycaoc. Am sat ancoc elsovjac aptoycaoc, eltamilquis sat yoyam eltovamcoc secaseclha — nic nat aptomjac.
24 Apquilyajaclhoc nic nat actomjaclha appayvam Moisés. Apquiltamilcasquic nic nat aptoycaoc ayaymomalhca. Am nic nat elvitacpoc yapa. Am nic nat cotjapac.
25 Aptomjac nic nat Moisés apquilanya: —Acnim ninnayclha quilhvo nac jay yoyam ongilpayicsojo Dios Apyimtalhnamo. Eltovaoc sat ayaymomalhca aptoycaoc acnim alhta. Am coyitnac nintom amyip quilhvo nac jay. 26 Invocmec alhta seis acnim apquilansayclha aptoycaoc. Siete acnim quilhvo nac jay acvisay acnim ninnayclha. Melvityejec sat aptoycaoc acnim nac jay — nic nat aptomjac.
27 Invocmec nic nat siete acnim. Apquilantipquic nic nat napocja enlhit eltingya nintom. Am nic nat elvitac.
28 Aptomjac nic nat Dios apcanya: —Eyastinquic coo melilyajayquiclho mataa sicpayvam siyanamaclha najan siyascamaclha actemaclha sicyascasingviyam. 29 Quip elaylhojo quellhip: —Coo sicvisay Dios, sicmescama quellhip acnim ninnayclha. Vocmec sat ancoc 6 acnim, elansiclha sat nintom acmenmalhem anit acnim. Vocmec sat ancoc 7 acnim, elhnam sat congne tingma. Colapvanquejec elanteypoc — nic nat aptomjac Dios Apyimtalhnamo. 30 Vocmec nic nat mataa acnim acvisay siete, apnaclho ilhnic nat apyovoclhojo enlhitaoc.
31 Apquiltimec nic nat nintom acvisay maná, acyitsomalhca sepo apnic. Mocjam acyitsomalhca cilantro actic acmopoy. Atsic alhta, malha ningilpayescama ningincajay yovjan intomjac.
32 Aptomjac nic nat Moisés apquilanya: —Eycaso Dios Apyimtalhnamo appayvam singanama: Ellic sat nintom maná, malha 2 litros, elponquinquis sat. Elvitac sat aptovana niptamin actemaclha aptoycaoc enlhitaoc yoclhilhma actamopeycaoc. Coo ayinyema siyaycaoc nalhit amay, sicnalovsingvoyam yoclhilhma Egipto — alhta aptomjac Dios — nic nat aptomjac Moisés.
33 Aptomjac nic nat Moisés apcanya Aarón: —Ilic sat lhama alhancoc (valhva apquitcoc), ilhatim nintom maná malha 2 litros. (Iponquinquis maa) Etac sat mataa Dios Apyimtalhnamo. Colhic sat actamilsa, elvitac sat aptovana niptamin quellhip — nic nat aptomjac Moisés. 34 Apquilyiplovcasquic nic nat apcanama Dios Apyimtalhnamo. Appiquinquic nic nat Aarón as alhancoc (valhva apquitcoc) congne yamit aysicsic acyitnamaclha Dios appayvam, colhic sat actamilsa.
35 Aptovcamquic nic nat nintom maná enlhitaoc Israel acvaycmo 40 años. Apquilvocmec nic nat yoclhilhma apquileyvomaclha enlhit, ningiltimem nicja yoclhilhma Canaán.
36 (Litro acvisay hebreo appayvam: 1 gomer = 2 litros; 1 efa = 20 litros).