Tegma nápakha kéltáxésso
1 Apkelanak axta ektámáxche ekyawe Belsasar, wesse' apwányam nak Babilonia, apkeláneyáha axta mil énxet'ák ekyawe nak kéláyo m'a apchókxa', apyenágkek axta vino yetlo wesse' apwányam ma'a ektáha axta apkeláneyeykha. 2-3 Chátsegwokmek axta apyenéyak vino, apkeltamhók axta kólsantagkasek egheykok Belsasar, tén han egheykok élyawe sawo élyátekto élmomnáwa, keñe han sawo élmope élmomnáwa, apkelseykekxa axta Nabucodonosor, apyáp axta, éleñama tegma appagkanamap nak Jerusalén. Kélsánteyk axta m'a egheykok tén han egheykok élyawe, apkelmáha axta apyena wesse' apwányam vino xa egheykok nak, yetlo apnaqteyegka'a, tén han kelán'a apkelmeykha naqsa, keñe han ma'a apyókxoho ektáha axta apkeláneyeykha epásegwók ektámáxche ekyawe. 4 Apyókxoho axta apyenágkok vino, apkelpeykásawók axta m'a aqsok apkeláyókxa nak, élánamáxche nak sawo ekyátekto ekmomnáwa, tén sawo ekmope ekmomnáwa, sawo ekyexwase, sawo ekyentaxno, yántéseksek tén han meteymog.
5 Pelakkassek axta ektepa xama kélmek, yetlókok axta han ektáxésso kélaphék ma'a nápakha tegma ekpayhókxa axta éltátchesakxa m'a cháléwasso. Xama axta apwet'a wesse' apwányam ektáxésa kélmek ma'a nápakha tegma, 6 mopeykxók axta nápat, apkelpexyennegkek axta apkeye. 7 Tén axta apyennaqtésa appeywa apkelwónencha'a m'a apkelya'áseykegkoho nak chá'a aqsok ekpowásamáxche', tén han énxet ekha apmopwancha'a, tén han apwetayo nak chá'a aqsok yaqwánxa katnehek, apheykha nak Babilonia, aptáhak axta apkeláneya s'e:
—Énxet ektáha enxoho apkelyetsete xa kéltáxésso nak, keñe han séltennasso enxoho ko'o ektémakxa ekpeywa, kóltaxneyásekxak sa' apáwa apmomnáwa hómáyok, kólnatmeyásekxak sa' han cadena sawo ekyátekto ekmomnáwa, exek sa' chá'a m'a ketók sekhamakxa nak ko'o, sektémakxa nak wesse' apwányam.
8 Apkelántaxneyk axta kañe' tegma m'a apyókxoho ekha nak apkelmopwancha'a, apkelásenneykha axta m'a wesse' apwányam, méko axta eyke apya'áseykegkoho enxoho ektémakxa kéltáxésso, tén han apmopwána eltennásekxohok ma'a wesse' apwányam. 9 Yágwokmók axta aqsa apyegwakto apkeye m'a wesse' apwányam Belsasar, mopeykxók agko' axta nápat. Axta elya'ásegkok aptamhágkaxa m'a énxet'ák ekyawe nak kéláyo apagkok ma'a wesse' apwányam, 10 leg'ak axta apkelpáxameykha wesse' apwányam ma'a egken, tén han ma'a énxet'ák ekyawe kéláyo ektáha axta apkeláneyeykha, yetlókok axta han ektaxnegwayam ma'a élánéxchexa axta ektámáxche ekyawe, axta táhak se'e:
—¡Megkamassegwomek sa' apteme wesse' apwányam! Nágkatneykha apwáxok, nágkamópekxa nápát, 11 hakte apheyk xama énxet se'e aptémakxa nak xép wesse' apwányam, appékessáseyak nak chá'a m'a Dios appagkanamap espíritu apagkok. Hakte cham'a aptémakxa axta wesse' apwányam ma'a apyáp axta exchep wesse', cháxa énxet nak, wetamaxcheyk axta ektaqmalma apyekpelchémo aqsok, tén han apmopwána, keñe han apya'áseykegkoho aqsok, ektéma nak ma'a aqsok kéláyókxa'. Axta keñamak wesse' apwányam Nabucodonosor, apyáp axta exchep wesse', apteméssessama apkemha apmonye' nepyeseksa apkelyohóxma, tén han apkelya'áseykegkoho nak chá'a aqsok ekpowásamáxche, ekha nak apkelmopwancha'a, tén han apwetayo nak chá'a aqsok yaqwánxa katnehek ma'a apchókxa nak, 12 hakte cham'a Daniel, apteméssessama axta apwesey wesse' apwányam Beltsasar, apyetnegkek axta apwáxok ma'a espíritu apya'áseykegkoho apagko' nak aqsok, tén han apmopwána, tén han apyekpelchémo, keñe han apya'áseykegkoho ektémakxa kélwanmagko, apmopwána exének ektémakxa m'a amya'a megkólya'áseyak nak, tén han elánekxak ma'a aqsok ekmáske nak ampékásekxa'. Yáneyha sa' Daniel wesse', sa' eltennaksek ektémakxa kéltáxésso nak nápakha tegma.
13 Kélyentamákxeyk axta Daniel aphakxa m'a wesse' apwányam, aptáhak axta wesse' apwányam apkelmaxneyáncha'a s'e:
—¿Xeyepya Daniel? ¿Xeyepya axta han apkelxegexma'a m'a judíos apkelmoma axta wesse' apwányam Nabucodonosor, táta axta ko'o, kéleñama axta kélnaqleykenta m'a Judea? 14 Eklegayak ko'o exchep apha apwáxok Dios espíritu apagkok, tén han ektaqmalma apyekpelchémo, keñe han apmopwána aqsok, tén han apyekpelchémo aqsok. 15 Kélnaqlánteyk eykhe ekha nak apkelmopwancha'a s'e apheykha nak seyókxa', yaqwayam elyetsetek se'e amya'a nak, tén han héltennaksek ektémakxa', makke elya'ásegkok ektémakxa'. 16 Eklegayak eyke ko'o exchep apmopwána exnek epékásekxak aqsok ekpowásamáxche, tén han ekmáske nak agya'asagkoho'. Apwanchek sa' agkok xép apkelyetseta s'e amya'a nak, tén han séltennásekxo enxoho ektémakxa, wának sa' kóltaxneyásekxak apáwa apmomnáwa hómáyok, tén han kólnatmeyásekxak cadena sawo ekyátekto ekmomnáwa, tén han exek ketók sekhakxa sektémakxa nak wesse' apwányam.
17 Aptáhak axta Daniel apchátegmowágko:
—Katnehek agkok xa aqsok apmáheyo nak hélmések aqsa wesse', egkés pók énxet apmáheyo nak exnések ma'a apxagkok aptaqmalma nak. Alyetsetchesek sa' eyke aqsa ektáhakxa nak kéltáxésso nápakha tegma wesse'.
18 “Dios meyke nak ekhémo axta apmésso aptémakxa axta wesse' apwányam Nabucodonosor, apyáp axta exchep wesse', tén han apcheymákpoho, tén han ekha kéláyo. 19 Elyahakxohok axta chá'a apyókxoho énxet'ák, tén han ma'a énxet'ák mók ektémakxa nak chá'a apkelpaqmeyesma, elpexyennók axta chá'a apmonye', eñama m'a ektémakxa axta apmésso ekha apmopwána m'a Dios. Elnápok axta chá'a m'a apmakókxa enxoho chá'a elnápok, melnápek axta chá'a memakókxa enxoho chá'a elnápok, ekha kéláyo axta han chá'a etnéssesek ma'a apmakókxa enxoho chá'a etnéssesek, mékoho axta han chá'a etnéssesek ma'a apmakókxa enxoho chá'a etnéssesek. 20 Xama axta apmoma eyeymáxkoho apwáxok, tén han aptéma ekyennaqte apwáxok yetlo apcheymákpoho, keñe kélyementameykekxo m'a aptémakxa axta ekha apmopwána, tén han apcheymákpoho apteme wesse' apwányam. 21 Kéltekkessegkek axta nepyeseksa apnámakkok, aqsok nawhak axta aptamheykekxa'; yámelyeheykok nawha'ák axta appaxqeykha, pa'at axta aptók ektémól'a weyke, yássessegkek axta yálye m'a apyókxa, ekwokmoho apya'ásegwokmo ekha apmopwána m'a Dios meyke nak ekhémo, nepyeseksa m'a aptamheykegkaxa nak chá'a kelwesse'e apkelwányam énxet, tén han apteméssesso chá'a apkeláneykha apchókxa m'a apmakókxa enxoho chá'a etnéssesek. 22 Tén han xépxa wesse' Belsasar, ektáha axta apketche m'a Nabucodonosor, apya'ásegkok eykhe m'a ektémakxa axta m'a, makke eyeylaqtéssók apwáxok. 23 Apkenmexeykekxeyk xép Wesse' egegkok, apkeltémo kólsantagkasek egheykok tén han egheykok élyawe ekhéyak axta m'a tegma appagkanamap, apkelmáha axta apyena vino xa, yetlo m'a ektáha axta apkeláneyeykha, apkelpeykásawók han ma'a aqsok kéláyókxa élánamáxche nak sawo ekyátekto ekmomnáwa, tén han sawo ekmope ekmomnáwa, sawo ekyexwase, sawo ekyentaxno, yántéseksek tén han meteymog; aqsok kéláyókxa megkate nak exma, megkañe nak ektemegweykmoho exma, megkay'áseyak nak aqsok. Melpeykessamók ma'a Dios apmésso nak apyennaqte wesse', tén han apmésso nak chá'a ekyókxoho m'a apkelanakxa enxoho chá'a. 24 Cháxa keñamak apcháphasa nak kélaphek ektáxésa s'e ektéma nak amya'a: 25 MENÉ, MENÉ, TEKEL tén han PARSÍN. 26 Cháxa ekteme xa amya'a nak: MENÉ: Dios apkelyetsáteykegkok ekwánxa ekhem apteme wesse' apwányam xép, wesse', appekkenchessek han néxa; 27 keñe TEKEL ekxeyenma: kélyetsáteyák xép kelyetsáteyak wesse', apkexyókok han; 28 keñe PARSÍN ekxeyenma: ekyeptamáxche neyseksa m'a aptémakxa nak wesse' apwányam, énxet'ák medos sa' kólmeyásekxa', tén han persas.”
29 Yetlókok axta han apkeltémo kólántaxneyásekxak apáwa apmomnáwa hómáyok wesse' apwányam Belsasar ma'a Daniel, keñe han apkeltamho kólnatmeyásekxak ma'a cadena sawo ekyátekto ekmomnáwa, keñe axta apkeltennásegko apyókxoho énxet'ák, peya kaxwók exek ketók aphakxa m'a Daniel aptémakxa nak wesse' apwányam.
30 Cháxa axta'a nak, apmatñakxa axta m'a Belsasar, wesse' apwányam apagkok axta m'a caldeos, 31 apmákxeyk axta aptémakxa nak wesse' apwányam ma'a Darío, apkeñama axta m'a yókxexma Media. Sesenta y dos apyeyam apagkok axta m'a Darío.
Amyaa actalhesamalhca
1 Apnec nic nat poc apvisqui yoclhilhma Babilonia (apya'monquiscama apyap) apvisay nic nat Belsasar. Apcapajasquic nic nat elansiclha mil apnaymacoc apquilyimtalhnamo, eltasomoc apvisqui tingma pac, malha fiesta. Avanjec nic nat apyinaycaoc anmin uva ayingmenic. 2-3 Apyinquic nic nat apvisqui Belsasar, apcanya colhic alsantimquisa alhanaoc najan ingjaycaoc altamila, allanomalhca oro najan plata. Alhanaoc apquilmaycam nic nat tingma apponquinomap tingma Jerusalén. Apyap ninga Nabucodonosor appatmeyquinta ilhnic nat as alhanaoc. Apquilyinamquic nic nat as alhanaoc apvisqui, najan apnatamcaa, najan moc apnatamcaa najan apyovoclhojo yatapquilviscaa. 4 Apquilyinamquic nic nat apyovoclhojo, acyiplomo apquilayo quilaycmasquiscama allanomalhca oro, moc najan plata, najan bronce, najan hierro, najan yamit, najan mataymong.
5 Pilapcasquic nic nat acvitalhco malha apmic apanco enlhit. Payjoc ayapongmatem calevascama, tingma napocja acmopoy. Intalhosalhquic nic nat maa apmic apanco. Pilapcasquic nic nat apvita apvisqui. 6 Intiyacmec nic nat apvalhoc ayinyema apcay. Appilhyinimquic nic nat apyovoclhojo apvisqui. 7 Apquevam nic nat apyimnatesa appayvam, yoyam elpasingvota apquilyascamco actemaclha ingjangaoc, najan apquilyascamco apquiltemaclha, najan apquilyascamco apquiltemaclha apyová.
Aptomjac nic nat apvisqui apquilanya: —Apvanquic sat ancoc quellhip elyipsitic actalhesomalhca najan jeyascasingvomoc amyaa. Elhcac sat apava aptamila apanco najan apnatanma apyispoc cadena allanomalhca oro alyinmom. Etnesacpoc sat yatapvisqui, tercer sictamjaycamó lhama siyanamaclha coo — nic nat aptomjac.
8 Apquilantalhnec nic nat apyovoclhojo apnaymacoc apquilyascamco. Am nic nat copvanac lhama eyascasingvomoc actemaclha actalhesomalhca napato apvisqui. 9 Intiyacmec nic nat apvalhoc apvisqui Belsasar ayinyema acyivey apcay. Am nic nat elyasamcoc apnaymacoc apquiltamjaycamó lhama, yavamlha eltimjic. 10 Pilapcasquic nic nat apvisqui inquin, aclinga ayitca appayvam najan apquilpayvam apquiltamjaycamó lhama. Intalhnec nic nat apnamcaclha yatapquilviscaa.
Intomjac nic nat ayanya ayitca: —¡Lhip visqui apyimtalhnamo etnejic apyimnatem cotmongvoycamlha nelha! ¡Nocotyim nasa apvalhoc! ¡Nongya nasa lhip! 11 Apnec lhama enlhit as ningileyvomaclha, apna apvalhoc espíritu apanco Dios. Apvitac alhta lhip apyap ninga, apya'monquiscama lhip apvisqui, aptemaclha apyascamco as enlhit, acno alyascamco nincoo dioses quilaycmasquiscama ingancaoc. Aptimescasquic alhta apyap ninga Nabucodonosor, etnejic as enlhit apquimja apmamyi nipyesicsa apquilyojolhma, najan apquilyascamco actemaclha ingjangaoc, najan apquilyascamco apquiltemaclha, najan apquilyascamco apyová. 12 Apvisay alhta Daniel, moc apvisay Beltsasar. Lhip visqui ingac, ingyapajas sat lhip colhic altimnasa Daniel, eyascasingvomoc sat actomjaclha actalhesomalhca tingma napocja. Acyasamcoc alhta apvalhoc Daniel, moc apvisay Beltsasar. Apvanquic eyascasingvomoc aclhamoclhojo asoc acvitay ningvanmoncama, najan asoc acyilhamalhca. Apvanquic epquiniclha ayalhnaclhojo asoc acyilhamalhca — alhta intomjac inquin — nic nat aptomjac profeta.
13 Innec nic nat acyantama Daniel apnaclha apvisqui. Aptomjac nic nat apcanya: —¿Lhip ya apvisay Daniel, lhama nipyesicsa apquilmomap alhta co Judá? Apquilmam najan apnalayquinta alhta singilpilhtetemo apvisqui alhta tata ninga Nabucodonosor. 14 Aclingac coo amyaa, apna lhip apvalhoc espíritu apanco Dios. Acyascamco lhip apvalhoc najan apyascamco nintemaclha. 15 Apcaneclhec alhta apyovoclhojo apquilyascamco nintemaclha, am eyca colapvancaac elyasamcojo najan elpiqueniclha ayalhnaclhojo amyaa actalhesomalhca ningvitay nincoo. 16 Naso, aclingac coo amyaa apyascamco lhip asoc ningyasquiyam najan apmopvan lhip epquiniclha ayalhnaclhojo asoc acyilhamalhca. Apvanquic sat ancoc lhip elyipsitic actalhesomalhca, najan jeyascasingvomoc actomjaclha amyaa. Elhcac sat lhip apava aptamila apanco, najan apnatanma apyispoc cadena allanomalhca oro alyinmom. Etnejic sat lhip tercer sictamjaycamó lhama siyanamaclha coo as yoclhilhma — alhta aptomjac apvisqui.
17 Apcatingmavoc nic nat Daniel: —Lhip visqui apyimtalhnamo. Jeyacmoc coo olhcac as asoc. Tasic lha poc enlhit elhcac sat, aptamjaycamó lhama apvisqui tingma pac. Quilhvoc sat oyascasingvomoc lhip actalhesomalhca tingma napocja, eyasamcojoc sat lhip:
18 Dios apna netin aptimesquiscama alhta lhip apyap ninga Nabucodonosor, etnejic apvisqui apyimtalhnamo, najan mayayo nipyesicsa enlhitaoc. 19 Apquilvitac alhta enlhitaoc lhalhma anco aptemaclha apmopvan apyap ninga. Apquilyajaclhoc alhta mataa apcanama acyiplomo acpilhyinamam apquilvalhoc. Am alhta emyavac napocja, apmiyovquic alhta poc apnaymacoc. Aptimescasquic alhta apquilyimtalhnamo napocja, apquilvatescasquic alhta apquilyimtalhnamo poc apnaymacoc, acno aclhanma apvalhoc apanco. 20 Apvitac alhta Dios aptemaclha ayajamalhco apvalhoc najan apyimtalhnesomacpo apanco. Apyinyovcasquic alhta Dios aptemaclha apvisqui mayayo najan apmopvan. 21 Apyinyovacpec alhta nipyesicsa enlhitaoc, aptomjayclho asoc navjac. Aptomjaclhec alhta yamelyeyjaycoc navjac actom paat. Najan malha vayqui actom paat. Intiyacmec tiyam etin apyitnamaclha. Invocmec alhta acnim apyicpilcangviyam Dios apna netin, mayayo najan apmopvan nipyesicsa enlhitaoc. Dios ayinyema aptimesquiscama apvisqui apjalhnancoc, najan aptomja apquilvatesquiscama apvisqui, acno aclhanma apvalhoc apanco Dios. 22 Lhip visqui Belsasar, apya'monquiscama apyap ninga, apyasamcoc lhip apquiltemaclha apancaoc alhta. Lhip aptomja apyimtalhnesomacpo apanco. 23 Lhip visqui apyimtalhnamo aptomja apvenneycam Dios apna netin. Lhip lhac apcanama, colhic acsantimquisa apquilmaycam ingjaycaoc najan alhanaoc alinyema alhta Dios tingma pac apponquinomap. Apmaycam lhac lhip najan apnaymacoc apquilyimtalhnamo, elyinamcoc vino uva ayingmenic as ingjaycaoc. Apquiltimec lhac apquilayo quilaycmasquiscama allanomalhca oro, moc najan plata, moc najan bronce, moc najan hierro, moc najan yamit, moc najan mataymong. Mepqui ataoc as quilaycmasquiscama, mepqui ajaycaoc, mepqui acyascamco avalhaoc. Am etnajac lhip apcayo Dios apna netin, ayinyemayaclha lhip acyimnatem apnenyic. 24 Dios lhac apcapajascama, colhic actalhesa as amyaa apvitay lhip. 25 MENE, MENE, TEKEL, y PARSIN 26 moc ningiltimem nincoo: MENE - Dios aptomja apquilyipsatem lhip apcanamaclha, cotmongvomoc sat nelha. 27 TEKEL - ningiltimem apquilyipsatomap lhip balanza, covocmo inlhojo kilo pac. 28 PARSIN - ningiltimem apquilhpansomap enlhitaoc apcanamaclha lhip, eltimjic sat apquilviscaa co Media najan co Persia — nic nat aptomjac Daniel.
29 Quilhvoc nic nat apcapajasa apvisqui Belsasar, colhic acmesa apava aptamila Daniel. Colhic acmesa apnatanma apyispoc cadena oro alyinmom. Aplingasquic nic nat amyaa, etnejic sat Daniel tercer aptamjaycamó lhama apcanamaclha tingma pac. 30 Alhtaa ilhnic nat apmatnac apvisqui Belsasar nipyesicsa caldeos. 31 Aptimesacpec nic nat apvisqui apjalhnancoc Darío de Media. Vocmec nic nat sesenta años aptiyascam Darío.