Póte ekseykha takha' yegmen
1 Xama ekhem axta aptáha apcháneya Dios appeywa apkellegasso m'a Eliseo:
—Ketsék agko' xapop se'e negheykegkaxa nak xamo' xeyep. 2 Yoho sa' ólmahagkok negko'o m'a wátsam nak Jordán, sa' ólyaqténwók chá'a yenta'a enxama m'a yaqwayam sa' anlanagkok chá'a enxanák.
—Kólmohok sa' —axta aptáhak apchátegmowágko Eliseo.
3 —Hẽlyetlow sa' xép xa —axta aptáhak xama apcháneya m'a.
—Hoy, alyetlók sa' —axta aptáhak apchátemogwágko Eliseo.
4 Apkelyetlókek axta Eliseo ekweykmoho m'a Jordán. Apkelyaqtennágkek axta han yenta'a m'a énxet'ák nak. 5 Xama axta apyaqnegkesa xama yámet ma'a, keñe eknextegawo póte apagkok ektégwokmo neygmen. Tén axta apkelpáxameyncha'a:
—¡Hay, sẽlxekmósso! ¡Sekmeykha naqsa exchek ko'o xa póte nak!
6 —¿Háxko ektéyámxa'? —axta aptáhak apkelmaxneyáncha'a m'a Dios appeywa aplegasso.
Tén axta m'a apxegexma apxekmósa ekpayhókxa ektéyámxa m'a póte. Keñe axta Eliseo apyaqtenna xama yámet, apyenyókek axta neygmen keñe ekyephagwa'akto póte eksóncha'a takha' yegmen.
7 —Emekxa' —axta aptáhak apcháneya Eliseo.
Apya'ássek axta apmek apmákxo póte m'a apxegexma.
Eliseo tén han énxet'ák Siria
8 Apkempakha'ak axta wesse' apwányam Siria m'a énxet'ák nak Israel, keñe axta apchánchesákxo sẽlpextétamo apkelwesse'e apagkok apkeltennasa yaqsa yókxexma elpakxenwók. 9 Keñe axta Eliseo apkeltamho kóltennássekxak ma'a wesse' apwányam nak Israel, apkeltamho memhagkehek ma'a yókxexma nak, hakte sirios axta peyk elmahagkok ma'a. 10 Tén axta wesse' apwányam Israel apkeláphasa sẽlpextétamo apagkok ma'a apcheysakxa axta emhagkok ma'a Dios appeywa aplegasso, cháxa ektémakxa axta apwagkásamákpo chá'a teyp ma'a.
11 Axta keñamak mey'ásegko aptáhakxa m'a wesse' apwányam nak Siria, apkeláneyáha axta sẽlpextétamo apkelwesse'e apagkok, keñe aptáha apkeláneya s'e:
—¡Héltennés hana! ¿Yaqsa enxama negko'o apwéhenayo chá'a m'a wesse' apwányam nak Israel?
12 Keñe axta xama aptáha apchátegmowágko:
—Wesse', méko neykhe. Eliseo eyke apkeltennasso chá'a wesse' apwányam nak Israel, apteme nak Dios appeywa aplegasso m'a Israel, cham'a ekyókxoho aptémakxa nak chá'a exchep apyexamakpoho appaqméteykha m'a apteyenmakxa nak.
13 Tén axta wesse' apwányam Siria aptáha s'e:
—Kóltegyaha sa' amya'a ekpayhókxa aphakxa, yaqwayam sa' aláphaksek ko'o nápakha énxet'ák yaqwayam emok.
Xama axta kéltennasa apha m'a Dotán, 14 apkeláphássek axta sẽlpextétamo apkelchánte nak yátnáxeg, keñe han yátnáxeg apkelyenyawasso apkenchesso nak kempakhakma, tén han apxámokma apagko' sẽlpextétamo apkelxega nak náxop, axta'a axta apkelwokmok ma'a Dotán, apwakhegwokmek axta m'a tegma apwányam. 15 Axto'ók axta apxatakha'a Eliseo apkeláneykha, aptepók axta aqsa keñe apwet'a sẽlpextétamo apwakha'a m'a tegma apwányam nak, yetlo apkelchánte yátnáxeg tén han yátnáxeg apkelyenyawasso apkenchesso nak kempakhakma; keñe apkeltennássekxo m'a Eliseo:
—Sẽlxekmósso. ¿Háxko sa' antéhek kaxwo'?
16 Apchátegmowágkek axta Eliseo:
—Nágkatneykha aqsa apwáxok, apxámok eyke negko'o nélxegexma'a, kaxnók ma'a.
17 Keñe axta Eliseo apkelmaxneya Wesse' egegkok aptáha s'e: “Wesse' egegkok, éltamhók ko'o exekmósek xeyep yaqwayam étak se'e.” Yetlókok axta han apxekmósso Wesse' egegkok ma'a Eliseo apkeláneykha, apwet'ak axta apsawhékxoho yátnáxeg apkelchánte m'a egkexe nak, keñe han yátnáxeg apkelyenyawasso éláléweykha táxa nepyáwa m'a Eliseo.
18 Xama axta peya ektámegmak ma'a sirios, axta aptáhak Eliseo apkelmaxneya Wesse' egegkok: “Éltamhók ko'o etnéssesagkok meyke apaqta'ák se'e énxet'ák nak.”
Keñe axta Wesse' egegkok aptemessásegko meyke apaqta'ák, apkeltamhókxa exchek etnéssesek ma'a Eliseo. 19 Tén axta Eliseo aptáha apkeláneya s'e:
—Háwe ámay se'e, háwe han tegma apyawe kélchetama nak. Hélyetlógma sa', anaqlók sa' ma'a aphakxa nak énxet kélchetama nak.
Keñe axta apnaqlákxo m'a Samaria. 20 Xama axta apkelwokmo m'a, axta aptáhak apkelmaxneya Eliseo s'e: “Wesse' egegkok, elwetásekxa makham exma s'e énxet'ák nak, yaqwayam sa' elweta'.” Apkelwet'ak axta apkelwokmo m'a kañe' tegma apwányam Samaria. 21 Xama axta apkelwet'a m'a wesse' apwányam nak Israel, apkelmaxneyáha axta Eliseo:
—¿Alnápoya sa' ko'o xa?
22 Apchátegmowágkek axta Eliseo:
—Ma', ná elnáhap aqsa. ¿Keltámeyak enxeykel'a exchep apkelnapma élmésso nak chá'a m'a sókwenaqte apagkok tén han yágke apagkok? Elmésák aptéyak tén han apyenéyak, keñe sa' elmeyásekxak makham ma'a wesse' apagkok.
23 Kéllánessek axta ektámáxche ekyawe, aptókagkek axta aptéyak tén han apyenágko apyenéyak. Keñe axta wesse' apwányam apkeláphasa makham, apkelmeyákxeyk axta chá'a m'a aphakxa wesse' apagkok. Cháxa ekmassegwánxa axta han apkelántaxnegweykekxa chá'a sirios ma'a israelitas xapop apagkok.
Tegma apwányam Samaria kélwakhegwayam
24 Apchánchesákxeyk axta apyókxoho sẽlpextétamo apagkok ma'a Ben-hadad, wesse' apwányam axta Siria natámen xa, apxegkek axta keñe apwakhegwokmo m'a Samaria yaqwayam ektamagkok. 25 Teyepmeyk axta meyk segaqhe m'a Samaria, hakte apwakhamákpók apagko' axta, meyke nentepakxa', ochenta sawok selyaqye aktek ekmope axta han weykmok ekyánmaga xama m'a yámelyeheykok apqátek, keñe axta cinco sawok selyaqye aktek élmope m'a un cuarto litro wáx'ay apteyáseykha.
26 Xama ekhem axta apweynchámeyncha'a wesse' apwányam Israel ma'a néten tegma kélhaxtegkesso nak, keñe ekwónencha'a xama kelán'a:
—¡Wesse', hepásem ko'o!
27 Apchátegmowágkek axta wesse' apwányam:
—Agkok epasmak xeye' Wesse' egegkok, mowanchek ko'óxa apasmok, mowanchek han agkések hótáhap tén han vino. 28 ¿Yaqsa eyke ektáha exche'?
Chátegmowágkek axta m'a kelán'a:
—Keltamhók xeyk ko'o agkések hatte s'e kelán'a nak yaqwayam antók se'e sakhem nak, keñe ekxéna saka antók ma'a étche nak. 29 Neghanchek axta m'a hatte nak, keñe nentókagko. Keñe mók ekhem séltamho eykhe ko'o hegkések ma'a étche yaqwayam antók, póssek axta eyke.
30 Xama axta apleg'a wesse' apwányam ektáhakxa m'a kelán'a, apkelyepteyk axta aptaxno aplóko apagko'. Apkelwet'ak axta han énxet'ák aptaxnékxo m'a apáwa sẽlwáxaqxamól'a apya'asso kañe' aptaxno, hakte néten tegma axta apkenmáha. 31 Keñe axta aptáha wesse' apwányam se'e: “¡Heñássesagkohok sa' ekyentaxno agko' Dios se'e ekhem nak, mayaqténchesa enxoho apyespok ma'a Eliseo, apketche nak Safat!”
32 Apheyk axta apxagkok ma'a Eliseo yetlo m'a apkelámha apmonye'e nak. Apcháphássek axta eyke apkeláneykha m'a wesse' apwányam nak. Aptáhak axta han Eliseo apkeláneya m'a apkelámha apmonye'e, amonye' axta yaqwayam emmok ma'a wesse' apwányam apkeláneykha:
—Apcháphássek xama énxet apkeltamho eyaqtennek eyespok ma'a tekyawa yáp nak. Kólleyxmakha sa', apwa'ak sa' agkok ma'a apchápháseykha nak, kólápekxa sa' átog kólyennaqtések sa' kélméyak yaqwayam sa' metxehe', hakte étlógmohok sa' ma'a wesse' apagkok.
33 Neyseksa apkelpaqhetchesso axta apwa'a kélásenneykha m'a aphakxa nak Eliseo. Aptáhak axta apcháneya:
—Wesse' egegkok keñamak senteméssesso negko'o s'e aqsok ekmaso nak, ¡kaqhok ko'o aleyxek elának mók aqsok ma'a!
Asoc simpilapquiscama
1 Apquiltomjac nic nat profetas apquitcoc apquilanya profeta Eliseo: —Am coyov'alhma as tingma ningnamcaclha. 2 Pac ongilyacsic sat vatsam Jordán ontingyac yamit. Moclhama apquitcoc elyatemenic lhama yamit. Ongyayincasiclhac sat tingma ingac — nic nat apquiltomjac.
Apcatingmavoc nic nat: —Noc maa — nic nat aptomjac.
3 Aptomjac nic nat lhama apquitcoc apcanya: —Pac ontimjic ninlhalhma lhip — nic nat aptomjac.
Apcatingmavoc nic nat profeta Eliseo: —Jey, noc maa — nic nat aptomjac.
4 Aplhalhma ilhnic nat aptomjac profeta Eliseo. Apquilvoclhec nic nat vatsam Jordán. Apquilyatemenquic nic nat yamit. 5 Innilhtinquic nic nat tava naysicsa apquinquem lhama apquitcoc. Intiyacmec nic nat nayingmin.
Apquilpalhamam nic nat apquitcoc: —¡Jay, tiyacme! Jave ajanco, sicmaycam alhta — nic nat aptomjac.
6 Aptomjac nic nat profeta Dios aplingascama apcanya: —¿Jalhco actiyamlha tava? — nic nat aptomjac.
Aplhicmosquic nic nat actiyamlha. Yejemoc nic nat apyatemena yamit ayitcoc. Apyinyovquic nic nat nayingmin actiyamlha tava. Pilapcasquic nic nat actepa tava acyitna netin yingmin.
7 Aptomjac nic nat profeta apcanya: —Ima sat tava — nic nat aptomjac.
Apmec nic nat tava apyimnanic.
Eliseo najan enlhitaoc Siria
8 Apnec nic nat apvisqui yoclhilhma Siria. Apquiltamjoc nic nat elnapacpoc enlhitaoc Israel. Apquilpamejitsacpec nic nat apvisqui singilpilhtetemo apancaoc.
Aptomjac nic nat apquilanya: —Elyilhanim sat quip aja — nic nat aptomjac.
9 Innec nic nat altimnasa amyaa apvisqui Israel.
Aptomjac nic nat profeta Eliseo apcanya: —Ingyavojo sat maa enlhitaoc co Siria. Apquilyilhanmec maa — nic nat aptomjac.
10 Apquilapajasquic nic nat apvisqui Israel singilpilhtetemo aplhenaclha profeta. Apquiltamilcasquic nic nat apvisqui ayinyema aplhanma profeta lhama natamin mocjam lhama. 11 Intamjam nic nat apvalhoc apvisqui co Siria.
Aptomjac nic nat apquilanya singilpilhtetemo: —¿Soc enlhit ningyesicsa aptomja apcanem? — nic nat aptomjac.
12 Apcatingmavoc nic nat lhama singilpilhtetemo: —Visqui, paj lhama apcanem. Apnec nipyesicsa enlhitaoc Israel profeta Eliseo. Apyasamcoc maa actemaclha lhip appayvam apyilhamacpo aptemaclha alhtaa. Eyqui maa aptomja apquiltimnascama apnaclha apvisqui Israel — nic nat aptomjac.
13 Aptomjac nic nat apvisqui apquilanya singilpilhtetemo: —Eltiyaningvomjo quellhip, elyasamcojo sat apnaclha. Ongilpilhtetic sat — nic nat aptomjac. Innec nic nat altimnasa apvisqui co Siria.
—Apnec profeta amyip Dotán — nic nat intomjac amyaa.
14 Apquilapajasquic nic nat apvisqui nolhing apcapaoc najan carros najan singilpilhtetemo appintalhnama. Apquilvocmec nic nat alhtaa. Apquilvocjingvocmec nic nat.
15 Aplhaticjac nic nat profeta apquilancam alhtooc anco. Pilapcasquic nic nat apvita enlhitaoc apvocjay tingma; najan aplhamoclhojo nolhing najan carros. Aptomjac nic nat apquilancam apcanya profeta. —Visqui, nincoo layi. ¿Jalhco sat ontemjic? — nic nat aptomjac.
16 Apcatingmavoc nic nat profeta: —Nongya nasa. Tap anco apquiltomja singmasma nincoo am elhnoc enlhitaoc singvocjay — nic nat aptomjac.
17 Apquilmalhnaquic nic nat profeta: —Dios Visqui ingac. Ilmayes sat apataoc selancam — nic nat aptomjac.
Inquilmayjeclhec nic nat apataoc ayinyema Dios. Apquilyajavoc nic nat. Pilapcasquic nic nat apvita enlhitaoc nolhing apcapaoc najan carros malha naysicsa talha. Apcanam nic nat nipyava profeta Eliseo. 18 Naysicsa apquimpocjamap nic nat aptomjac Eliseo apquilmalhna: —Dios Visqui ingac. Itnesquis sat mepqui apataoc as enlhitaoc — nic nat aptomjac.
Pilapcasquic nic nat apquiltomja mepqui apataoc cotnaja ingmoc, ayinyema apquilmalhnancama profeta.
19 Aptomjac nic nat profeta apquilanya mepqui apataoc: —Jave amay aso. Jave tingma apquilquitama quellhip. Jelyiplov coo, olhicmocsic sat quellhip enlhit apquilquitama — nic nat aptomjac.
Apnalaclhec nic nat tingma Savaria. 20 Apquilvoclhec nic nat tingma Savaria. Apquilmalhnaquic nic nat profeta: —Dios Visqui ingac. Ilmayesiclha sat apataoc as enlhitaoc — nic nat aptomjac.
Inquilmayjeclhec nic nat apataoc ayinyema Dios. Apquilyajavoc nic nat. Pilapcasquic nic nat apquilvita tingma Samaria. 21 Apvitac nic nat apvisqui enlhitaoc Israel. Aptomjac nic nat apcanya: —Visqui Eliseo, ¿pa ya ongilnapoc as enlhitaoc? — nic nat aptomjac.
22 Apcatingmavoc nic nat profeta: —Noelnajap nasa. Ayinyemaclha paj alhta elnapoc quellhip apquilmaycam yanca najan pilhpaalh. Ilmesaoc sat aptoycaoc najan yingmin apyinaycaoc. Ilapajas sat eltajojo apnaclha apvisqui apancaoc — nic nat aptomjac.
23 Apquilanesquic nic nat apvisqui acyivey aptoycaoc. Apquilapajasquic nic nat. Apquiltajaclhec nic nat apnaclha apvisqui apancaoc. Am nic nat cotalhcac mocjam quimpocjacme apquinyema yoclhilhma Siria.
Mayic ataoc tingma Samaria
24 Apcansaclhec nic nat Ben-adad, apvisqui co Siria, apyovoclhojo singilpilhtetemo, yoyam elimpocja tingma Samaria. 25 Mayic nic nat inquilnapac natingma Samaria. Invocmec nic nat ochenta monedas de plata acyanmongam ningmam yamelyeyjaycoc acmatnam apcatic. Invocmec nic nat cinco monedas de plata ningmam un litro valhaay apye (acvisay panatem yamit).
26 Aplhinquic nic nat apvisqui rey, apyiplayclha netin mataymong tingma apjalhtam.
Pilapcasquic nic nat aplinga quilvana acpayvam acyimnatem: —¡Visqui apyimtalhnamo, jepasim coo! — nic nat intomjac.
27 Apcatingmavoc nic nat apvisqui: —¿Evanqui ya opasmoc lhiya, mepqui inlhojo appasmom Dios Visqui ingac? Paj coo trigo apactic, paj coo uva ayingmenic. 28 ¿So actingya yi lhiya? — nic nat aptomjac.
Incatingmavoc nic nat quilvana: —Actemaclha anco siclhalhma as quilvana. Ayanyalhquic alhta ongvajic sictamongvoyam, yoyam ontovamcoc apjapitic mocjetic nimpasmeyquiclha as acnim nac jay. Secaseclha cajic sat ayitca, yoyam ontovamcoc apjapitic secaseclha. 29 Nimpenasquic alhta ningjanma sictamongvoyam, nintovcamquic alhta. Secaseclha eyca paj ongvitac ayitca, paj ematnac, ayinyema acposcama ayitca — nic nat intomjac.
30 Aplovquic nic nat apvisqui rey, aplinga quilvana acpayvam, apyaptec nic nat aptalhnama ayinyema aclom apvalhoc. Apvitacpec nic nat apvisqui netin mataymong tingma apjalhtam, apma apava yamquintimajac coning apcalomap. 31 Aptomjac nic nat apvisqui apyimnatesa appayvam: Ematong sat as acnim nac jay profeta Eliseo, Safat apquitca. ¡Jeyajic sat Dios, apvita inlhojo mepqui apmatnam profeta! — nic nat aptomjac apvisqui.
32 Apnec nic nat Eliseo tingma pac, apnaycamó lhama apquilvanyam mayayo. Apcapajasacpec nic nat apvisqui apcasinancama. Am nic nat evocmoc mocjam Eliseo tingma.
Aptomjac nic nat Eliseo apquilanya apquilvanyam: —Ticyovam inyap nac apvisqui rey. Apcapajasquic lhac, colhic sat acyatemena eyispoc coo. Quip elaylhojo quellhip, apvoctac sat ancoc apcasinancama, elyimnates tingma apatong, metalhningvotayc sat. Apquilimjamquic maa apvisqui rey — nic nat aptomjac.
33 Naysicsa appamejitquiscama Eliseo, apvaa apvisqui apcasinancama, aptomja apcanya: —¡Avanjec ninlingaycamco acyimtalhnama mepqui singilpasmom Dios! ¡Movanquejec olaylhic mocjam! — nic nat aptomjac apvisqui.