Énxet'ák ekxákma aqsok apagkok kélpaqhetchesso
1 ¡Kóleyxho kéxegke s'e, ekxákma nak aqsok kélagkok! Kóllekxagwaha, kalpayheykha nahan kélatña'ák kaxének kélwáxok ma'a aqsok peya nak kóllegagkoho'! 2 Kalesók sa' ma'a aqsok kélagkok ekxámokma nak; askok sa' nahan katwok ma'a kélnaqta. 3 Ayéw'ák sa' kalántépok ma'a sawo ekyátekto élmomnáwa kélagkok, tén han ma'a sawo ekmope élmomnáwa kélagkok nak, sa' kañék ekwetamaxche aqsok yaqwayam kasexnenak kéxegke xa ayéw'ák nak, máxa táxa eksawhoma sa' katnehek kamasséssók. Kélxámássessegkek kéxegke aqsok kélagkok se'e ekhem nak, ektemegwánxa nak néxa ekhem. 4 Kelwóneykha kéxegke énmexa m'a selyaqye megkólyánmagkassama axta apkeltamheykha m'a énxet'ák, apnakxéyak axta aqsok ekyexna namyep kélagkok; apleg'awók nahan apkelwóneykha Wesse' egegkok ekha apyennaqte m'a énxet'ák ektáha axta apkeltamheykha. 5 Taqmalmók kéxegke kélheykha keso náxop, yetlo ektaqmelcháseykha kélwáxok ma'a aqsok kélyespagko nak, kélnaqmelaye' ektémól'a weyke kélnaqtósso, ¡wokmek eyke ekhem kéltekyómakxa'! 6 Kélsexnenagkamchek axta kéxegke m'a énxet'ák meyke nak apkeltémakxa, kélnapmeyk axta nahan, meyke apkenmexeykekxa, apkelhamakpók axta aqsa.
Nélhaxanma meyke nempekhésamaxche tén han nélmaxnagko
7 Élyáxeg, kólteme kéxegke megkólpekhésamaxche', ekwokmoho apkexyekmo sa' ma'a Wesse' egegkok. Énxet apkelane nak namyep, apkeltémo nak étak ektaqmalma apnakxo ekyexna apkeneykekxa, eleyxek chá'a mámeye meyke appekhésamap ekwokmoho ekwa'akto. 8 Kólteme kéxegkáxa megkólpekhésamaxche', kóllenxanmoho aqsa kélwasqápeykekxoho, hakte kaxwók sa' ewaták ma'a Wesse' egegkok.
9 Élyáxeg, nágkólpaqmésmakha aqsa chá'a kólxének kélnámakkok, yaqwayam sa' megkólyekpelkók kéltémakxa kéxegke; hakte apkenegwa'akteyk kaxwók átog ma'a Segyekpelchémo nak. 10 Élyáxeg, kólyetlakxa kéxegke ektémakxa axta apkelenmáxamákpoho apkellegeykegkoho tén han melpekhésamap ma'a Dios appeywa apkellegasso, apkelxeyenmo axta chá'a m'a Wesse' egegkok appeywa. 11 Hakte anxénhok chá'a negko'o apteme apkeleñémo m'a apkelenmáxamákpoho nak chá'a apkellegeykegkoho yetlo apkelwasqápeykekxoho. Kéllegayak kéxegke ektémakxa axta apkelenmáxamákpoho aplegeykegkoho m'a Job, kélya'ásegkok nahan apteméssessamakxa axta Wesse' egegkok natámen ektemegwánxa néxa aplegeykegkoho, hakte Wesse' egegkok apteme segásekheykekxoho, tén han apmopyósa henlano'.
12 Élyáxeg, akke ekyágwánxa agkok, nágkólmés ekmámnaqsoho kélpeywa kólxének ma'a néten tén han keso náxop, essenhan ma'a mók aqsok enxoho. Kéltemék sa' agkok chá'a kélpeywa “ehay”, naqsók sa' nahan chá'a kóltéhek “ehay”; kéltemék sa' agkok nahan chá'a kélpeywa “ma'”, naqsók sa' nahan chá'a kóltéhek “ma'”, yaqwayam enxoho melyekpelchássesók kéxegke m'a Dios.
13 Yaqhápawók sa' agkok apwáxok kélxama kéxegke, kéméxcheyk etnehek nempeywa nélmaxnagko. Payhékxeyk sa' agkok nahan apwáxok kélxama kéxegke, kéméxcheyk enneykmaksek elteméssesek apcheymákpoho Dios. 14 Apháxékpek agkok nahan kélxama kéxegke, kéméxcheyk eláneyha m'a apkelámha apmonye'e nak kélaqneykekxexa, yaqwayam enxoho elmaxnéssesek, tén han eltexnágkok pexmok égmenek yetlo apxeyenma m'a Wesse' egegkok apwesey. 15 Kélmaxnakkek agkok chá'a yetlo megkólya'ásseyam, etaqmelwók ma'a apháxamap, exneyásekxak néten ma'a Wesse' egegkok; apkeláneyak agkok nahan mey'assáxma m'a apháxamap enxoho, megkólyaqmagkásekxeyk ma'a aptémakxa mey'assáxma. 16 Kóltennés chá'a kélnámakkok ma'a ektémakxa kéllane megkólya'assáxma, kólmaxnésses nahan chá'a kélnámakkok yaqwayam enxoho eltaqmelchessók Dios. Yetneyk ekyawe agko' ekmowána apkelmaxnagko meyenseyam ma'a énxet ektaqmela nak aptémakxa. 17 Énxetók xamo' axta negko'o m'a Elías, apteme axta Dios appeywa aplegasso, xama axta aptéma nempeywa nélmaxnagko yetlo meyenseyam apkeltémo megkammakye', massegkek axta ekweykta mámeye keso náxop, ekweykmoho apqántánxo apyeyam nepxet pók. 18 Xama axta apkelmaxneyeykekxo makham apkeltémo kamme', mámeyeykekxeyk axta makham, tén axta xapop ektekkessama aqsok yaqwayam kanakxaxchek ekyexna.
19 Élyáxeg, apyetnakhágwokmek agkok kélxama kéxegke apyetlo m'a amya'a ekmámnaqsoho nak, keñe kélmók etaqheksohok makham ey'ókxések ma'a Dios, 20 kólya'asagkoho sa' kéxegke énxet apyaqmagkassesso nak apwáxok ma'a apkelane nak aptémakxa ekmaso, ewagkasek teyp yaqwayam eykhe yetsapok, yának nahan meyaqmagkásekxeyk Dios ekxámokma megkólya'assáxma.
Advertencias a los terratenientes
1 ¡Ahora escúchenme, ustedes los ricos! ¡Lloren y griten por las desgracias que van a sufrir! 2 Sus riquezas están podridas; sus ropas, carcomidas por la polilla. 3 Su oro y su plata se han oxidado, y ese óxido será un testigo contra ustedes y los destruirá como el fuego. Han amontonado riquezas en estos días, que son los últimos. 4 Miren, el salario que no pagaron a los trabajadores que cosecharon sus campos está gritando contra ustedes; y el Señor todopoderoso ha oído el clamor de esos trabajadores. 5 Aquí en la tierra se han dado ustedes una vida de lujo y placeres, engordando como ganado, ¡y ya llega el día de la matanza! 6 Ustedes han condenado y matado a los inocentes sin que ellos puedan defenderse.
Esperar con paciencia
7 Pero ustedes, hermanos, esperen con paciencia hasta que el Señor venga. Miren, el campesino que espera recoger la preciosa cosecha tiene que aguardar con paciencia las temporadas de lluvia: las tempranas y las tardías. 8 Ustedes también esperen con paciencia y manténganse firmes, porque el Señor está por llegar.
9 Hermanos, no se quejen unos de otros, para que no sean juzgados; pues el Juez ya está a la puerta. 10 Hermanos míos, tomen como ejemplo de sufrimiento y paciencia a los profetas que hablaron en nombre del Señor. 11 Miren, nosotros consideramos dichosos a quienes soportan con perseverancia el sufrimiento. Ustedes han oído cómo Job soportó sus sufrimientos con perseverancia, y saben de qué modo lo trató el Señor al final, porque el Señor es muy compasivo y misericordioso.
12 Sobre todo, hermanos míos, no juren: ni por el cielo, ni por la tierra, ni por ninguna otra cosa. Cuando digan «sí», que sea sí; y cuando digan «no», que sea no, para que Dios no los condene.
La oración
13 Si alguien entre ustedes está afligido, que ore. Si alguien está contento, que cante alabanzas. 14 Si alguien está enfermo, que llame a los ancianos de la iglesia, para que lo unjan con aceite y oren por él en el nombre del Señor. 15 Y si oran con fe, el enfermo sanará, y el Señor lo levantará; y si ha cometido pecados, le serán perdonados. 16 Confiésense unos a otros sus pecados, y oren unos por otros para ser sanados. La oración del justo es muy poderosa y eficaz. 17 El profeta Elías era un ser humano como cualquiera de nosotros, y cuando oró con fervor pidiendo que no lloviera, dejó de llover sobre la tierra durante tres años y medio. 18 Después, cuando oró otra vez, el cielo dejó caer su lluvia, y la tierra dio su cosecha.
La conversión del pecador
19 Hermanos míos, si alguien de ustedes se desvía de la verdad y otro lo hace volver, 20 sepan que quien hace volver al pecador de su mal camino lo salva de la muerte y hace que muchos pecados sean perdonados.