Dios apkeltennasso elwagkasek teyp énxet'ák Israel
1 “Kólwanmeyák nahaqtók ko'o,
kéxegke kélheykha nak apkelókxa
neyáwa wátsam ekwányam.
Énxet'ák, kólyennákxoho sa'.
Kólxegma sa' yaqwayam
anxének se'e aqsok nak;
agaqnekxak sa'
yaqwayam ólpaqmétek.
2 ¿Yaqsa axta éltémo
éphagwak teyapmakxa ekhem xa
wesse' apwányam
apmallanmo nak chá'a
kempakhakma?
¿Yaqsa axta éltémo elmok chá'a m'a
pók aptémakxa nak chá'a énxet'ák?
¿Yaqsa axta éltémo
etnéssásekxak chá'a mékoho m'a
kelwesse'e apkelwányam nak,
yaqwayam enxoho etnekxohok chá'a
xamo' apnek ma'a
sókwenaqte apagkok nak
tén han ma'a yágke apagkok nak,
keñe yexpánchesha chá'a
ektémól'a m'a yámet áwa' apák?
3 ¿Yaqsa axta éltémo
emenxenek chá'a
yetlo meyke ektamheykha apwáxok,
ektémól'a ónyehek meyke ekyetno
xama aqsok ma'a egmonye'?
4 ¿Yaqsa axta élane xa aqsok nak?
¿Yaqsa axta éltémo chá'a katnehek
ekyókxoho aqsok ektéma
axta chá'a m'a
sekxók eyeynamókxa axta
keso nélwanmégkaxa?
Ko'o sekwánxa ahagkok
sekteme exakko' Wesse' Dios,
eyeynókxa tén han
ektemegwánxa néxa.
5 Apkelweteyak axta m'a énxet'ák
apheykha nak neyáwa
wátsam ekwányam,
apkeláyók apagko' axta nahan;
apkelyegwaktegkek axta énxet'ák
ekyókxoho apheykegkaxa
ekweykekxoho m'a
mók néxa xapop nak.
Apchágketchessa'ak kaxwo',
apkelxegakme'.”
6 Epasmok chá'a apxegexma m'a
apkelánéyak nak chá'a
aqsok kéleykmássesso,
ewasqakkásekxohok nahan chá'a.
7 Ewasqakkásekxohok chá'a apkelane
yántéseksek ma'a
apkelane nak chá'a
aqsok étkók éltaqmalma;
ewasqakkásekxohok chá'a
apkeltekpaga nak chá'a aqsok ma'a,
aptekpagéyak nak chá'a
sawo ekyentaxno,
etnehek nahan chá'a yának se'e:
tásek kélyepetchesso sawo,
keñe etaqmelcheshok chá'a
apkelatchesso láwa m'a
yántéseksek kéleykmássesso nak
yaqwayam enxoho megkayawheykha.
8 “Israel, apteme nak séláneykha,
yeyxho sa' sekpeywa.
Jacob, apteme axta sélyéseykha,
aptáwen neptámen axta m'a
sekteme émók Abraham:
9 Ekyentaweykekxeyk axta ko'o
exchep ma'a
mók nekha xapop nak,
Ekwóneykha axta m'a
makhawók agko' nak.
Axta ektemék seyenagkama s'e:
‘Xép apteme séláneykha.’
Élyéseykha axta ko'o exchep
axta ataqhessamo'.
10 Nágyé aqsa, ekheyk ko'o
xamók xép;
nágkatneykha aqsa apwáxok,
ko'o sekteme Dios apagkok.
Agkések sa' ko'o
exchep apyennaqte,
apasmok sa' nahan,
amagkok sa' ko'o exchep apmek
ma'a émek
ekmallahanmo nak
chá'a kempakhakma.
11 Elmegqágwakxohok sa'
apyókxoho m'a
aptaqnagko nak chá'a,
melya'asagkek sa' aptamhágkaxa;
esawhakpohok apagko' sa' ma'a
apkelnápomákpo nak chá'a exchep.
12 Elchetmok sa' eykhe chá'a m'a
apkelenmexma nak chá'a,
melwetekxeyk sa' eyke;
máxa méko sa' etnahagkok ma'a
apkempakhaya nak chá'a exchep.
13 Hakte amagkok sa' ko'o
exchep ma'a apmék,
ko'o sektáha nak Dios
Wesse' apagkok,
ektemék xeyk ko'o
seyáneya exchep se'e:
‘Nágyé aqsa, apasmok sa'.’”
14 Aptáhak Wesse' egegkok se'e:
“Énxet'ák Israel,
kélketcheyetsék eykhe kéxegke,
nágkóle';
Jacob énxet'ák apagkok,
kélyelqáxkók eykhe kéxegke,
apasmok sa'.
Ko'o sekteme sélmallanchesso
chá'a ekyentaxno kélheykha,
ko'o sektáha nak Dios
sektaqmalma m'a Israel.
15 Atnessásekxak sa' ko'o exchep
aqsok ektekxekxo axnagkok;
élmahamtakcha'a am'ák,
etekxók sa' ma'a
meteymog élekhahéyak nak,
ánek agko' sa' etnéssásekxa',
máxa yámet áwa' apák sa'
etnéssásekxak ma'a egkexe
náxap'awo nak.
16 Yempaksek sa'
tén sa' kalsók éxchahayam;
segyettekhane ekyennaqte sa'
kaxpánchesha.
Keñe sa' xép kapayhekxak apwáxok
xamók ma'a Wesse' egegkok,
kaqheykha sa' apwáxok ma'a
Dios Aptaqmalma nak Israel.
17 “Aptegyágkek yegmen
ma'a énxet'ák
meyke nak aqsok apagkok
tén han ma'a apmopyóseka
nak chá'a,
makke elwet'ak.
Kelyamakak apaxkok
élnapma ekhem;
apasmok sa' eyke ko'o,
ko'o sektáha nak Wesse',
makxayhek sa' chá'a,
ko'o sektáha nak
Israel Dios apagkok.
18 Wának sa' katyapok
yegmen ényé m'a
neyseksa egkexe
meykexa nak énxet
tén han ekteyapmakxa chá'a
yegmen ma'a neyseksa nak
élyapwátegweykenxa xapop;
ekyetnamakxa yegmen sa'
atnessásekxak ma'a
meykexa nak énxet,
wának sa' kanyehek yegmen ma'a
ekyamáyekxa nak xapop.
19 Aknekxak sa' ko'o
yámet cedros ma'a
yókxexma meykexa nak énxet,
tén han yámet acacia,
tén han ma'a yámet élmope nak
exnamok arrayán
tén han ma'a olivo yámet;
atekkesek sa' yámet pino m'a
ekyamáyekxa nak xapop
yetlo m'a yámet
élwenaqte abeto
tén han ma'a yámet ciprés,
20 yaqwayam sa' elwetak
apyókxoho énxet
tén han elya'asagkoho',
tén han etaqmelcheshok apkelányo,
tén han elyekpelkoho'
ektáha ko'o sélane yetlo
sekmowána xa,
ko'o sektáha nak Wesse',
tén han ektáha sélántekkesso
ko'o sektáha nak Dios
Sektaqmalma m'a Israel.”
Dios apkelwanyeykha aqsok kéláyókxa élmowancha'a amya'a nak
21 Aptáhak Wesse' egegkok se'e,
Jacob wesse' apwányam
apagkok nak:
“Kéleykmássesso, kólchempoho,
kólyentementa apkelmasma
nak chá'a,
kólmeyágwata m'a
ektémakxa nak chá'a
kélsexnánémaxche'.
22 Hẽltennáseta yaqwánxa
katnehek egmonye',
hẽltennásekxoho nahan
ektémakxa axta m'a nentámen axta,
ageyxhok sa' negko'o;
henlegés aqsok peya nak kaxegma',
yaqwayam sa' agya'asagkohok
ekwánxa katnehek.
23 Hẽltennés sa' yaqwánxa
katnehek natámen,
henxekmós naqsók kélteme
aqsok ekha élmowancha'a.
Kóllána sa' kélewagkexa
enxoho kóllána',
ektaqmalma essenhan
ma'a ekmaso nak,
aqsok yaqwayam enxoho
negko'o agè'
tén han hẽlyegwakkasek.
24 ¡Mékoho kélancha'awók
eyke kéxegke,
megkólwanchek kóllának ma'a aqsok!
Eltaqnaweykpohok apagko'
nahan chá'a m'a
ektáha nak chá'a apkelpeykessamo
kéxegke.
25 “Éltamhók axta ko'o éphagwak
xama énxet ma'a ekpayho nak
teyapmakxa ekhem;
ekwóneyha axta apwesey,
tén axta apyephagwa'a m'a
ekpayho nak nexcheyha.
Máxa axta yelpa' aptemessásak
apkelteyammeyncha'a
m'a kelwesse'e
apkeláneykha nak chá'a apkelókxa;
máxa axta aptáhak ma'a
aptémól'a apkelane yátegwáxwa
eyélaqtések yelpa' m'a apmagkok.
26 ¿Yaqsa axta eklegassama
sekxók eyeynókxa axta xa
yaqwayam enxoho agya'asagkoho'?
¿Yaqsa axta éltenneykencha'a
sekxók axta,
yaqwayam enxoho anxének
ekpayhawo ektémakxa?
Méko kélxama kéxegke
kélxeyenma xa,
méko eklegaya xama
enxoho kélpeywa.
27 Ko'o axta seklegasso
sekxók eyeynókxa axta m'a Sión,
ko'o axta nahan seyáphasso xama
apseykha amya'a m'a Jerusalén
séltémo eltennaksek
peya elwaták makham ma'a
énxet'ák apagkok.
28 Élyaháha axta ko'o,
méko axta xama enxoho
ekwe m'a aqsok kéláyókxa nak;
méko axta m'a yaqwayam enxoho
agkések sekpeywa,
méko axta m'a yaqwayam enxoho
heyátegmowagkokxak
sektáhakxa sélmaxneyeykha.
29 ¡Mékcha'awo agko' ekyókxoho m'a!
Méko xama aqsok kalanagkok;
kéleykmássesso aqsa,
meyke nak ekyennaqte.
Dios promete la liberación a Israel
1 «Habitantes de las islas y las costas, ¡callen ante mí!
¡Demuestren, naciones, que tienen valor,
y vengan y hablemos de este asunto!
¡Vamos a reunirnos para discutirlo!
2 ¿Quién hizo aparecer en el oriente
a ese rey que siempre sale victorioso?
¿Quién le entrega las naciones
y hace que ante él se humillen los reyes,
para que con su espada y con su arco
los triture y los disperse como hojarasca?
3 ¿Quién hace que los persiga y que avance tranquilo
como si no tocara el camino con los pies?
4 ¿Quién ha realizado esta obra?
¿Quién, desde el principio,
ha ordenado el curso de la historia?
Yo, el Señor, el único Dios,
el primero y el último.
5 Lo han visto los habitantes de las islas y las costas,
y se han llenado de miedo;
la tierra tembló de un extremo al otro.
Ya se acercan, ya vienen.»
6 Cada artesano ayuda
y anima a su compañero.
7 El escultor anima al joyero;
el que martilla anima al que golpea el yunque,
aprueba si la soldadura es buena,
y luego asegura la estatua con clavos
para que no se tambalee.
8 «Escucha, Israel, pueblo de Jacob,
mi siervo, a quien yo he elegido,
pueblo descendiente de mi amigo Abrahán:
9 Yo te saqué del extremo de la tierra,
te llamé desde el rincón más alejado;
yo te dije: “Tú eres mi siervo.”
Yo te elegí, y no te he rechazado.
10 No tengas miedo, pues yo estoy contigo;
no temas, pues yo soy tu Dios.
Yo te doy fuerzas, yo te ayudo,
yo te sostengo con mi mano victoriosa.
11 Todos los que te odian
quedarán avergonzados y humillados;
los que luchan contra ti
serán exterminados.
12 Buscarás a tus enemigos
y no los encontrarás;
los que te hacen la guerra
serán como si no existieran.
13 Porque yo, el Señor tu Dios,
te he tomado de la mano;
yo te he dicho: “No tengas miedo, yo te ayudo.”»
14 El Señor afirma:
«Israel, pueblo de Jacob,
aunque seas pequeño y débil,
no tengas miedo; yo te ayudo.
Yo, el Dios santo de Israel, soy tu redentor.
15 Haré de ti un instrumento para trillar,
un instrumento nuevo y con dientes fuertes;
trillarás los montes, los harás polvo,
convertirás en paja las colinas.
16 Los lanzarás al aire y se los llevará el viento;
serán esparcidos como por un torbellino.
Entonces tú te alegrarás en el Señor,
estarás orgulloso del Dios santo de Israel.
17 »La gente pobre y sin recursos busca agua
y no la encuentra.
Tienen la lengua reseca por la sed;
pero yo, el Señor, los atenderé,
yo, el Dios de Israel, no los abandonaré.
18 Haré brotar ríos en los cerros desiertos
y manantiales en medio de los valles;
convertiré el desierto en estanques,
haré que broten arroyos en la tierra seca.
19 En el desierto plantaré cedros,
acacias, arrayanes y olivos;
haré crecer pinos en la tierra seca,
juntamente con abetos y cipreses,
20 para que todo el mundo vea y sepa,
y pongan todos atención y entiendan
que yo, el Señor, hago esto con mi poder,
que yo, el Dios santo de Israel, lo he creado.»
Dios desafía a los falsos dioses
21 El Señor, el rey de Jacob, dice:
«Ustedes los ídolos, vengan a presentar sus pruebas,
vengan a defender su causa.
22 Vengan a anunciarnos el futuro
y a explicarnos el pasado,
y pondremos atención;
anúnciennos las cosas que vendrán,
para ver qué sucederá;
23 dígannos qué va a pasar después,
demuéstrennos que en verdad son dioses.
Hagan lo que puedan, bueno o malo,
algo que nos llene de miedo y de terror.
24 ¡Pero ustedes no son nada
ni pueden hacer absolutamente nada!
Tan despreciable como ustedes es quien los escoge.
25 »Hice aparecer un hombre en el oriente;
lo he llamado por su nombre,
y llegará desde el norte.
Pisotea a los gobernantes como si fueran barro;
como el alfarero, que amasa el barro con sus pies.
26 ¿Quién comenzó a anunciar esto,
para que lo supiéramos?
¿Quién lo predijo desde antes,
para que digamos que tiene la razón?
¡Ninguno de ustedes lo anunció,
nadie les oyó decir una sola palabra!
27 Yo fui quien lo anunció a Sión desde el principio,
y quien envió a Jerusalén un mensajero
para decirle que su gente pronto volvería.
28 Veo que ninguno de los otros dioses aparece,
ni nadie que pueda dar consejo;
nadie que responda a mis preguntas.
29 ¡Todos esos dioses no son nada,
ni pueden hacer absolutamente nada!
No son más que ídolos inútiles.