Aqsok ekyentaxno negha kóneg
1 Appaqhetchessek axta Wesse' egegkok Jeremías, ekweykmo axta cuatro apyeyam apteme wesse' apwányam Sedequías ma'a Judá, Josías axta apketche. 2 Axta aptáhak apcháneya s'e: “Elána sa' táma', tén han xama yámet kélchexenchessamól'a nanyétek weyke, tén sa' epekkenek nápenyétek. 3 Keñe sa' yáphássesek amya'a m'a kelwesse'e apkelwányam nak Edom, Moab, Amón, Tiro tén han Sidón. Sa' elsók ma'a apkelseykha nak chá'a amya'a apkelwe nak Jerusalén, apteme nak meyk'a m'a wesse' apwányam Sedequías. 4 Yána sa' eltennaksek kelwesse'e apkelwányam apagkok, sektáha ko'o sekpeywa s'e, sektáha nak Wesse' ekha sekyennaqte, Dios apagkok nak Israel: 5 Yetlo ekyawe sekmowána axta ko'o élaneyk nélwanmégkaxa, tén han énxet'ák, tén han aqsok nawha'ák élleykha nak awáxok, ewanchek han ko'o agkések sekmakókxa enxoho agkések. 6 Ekméssek ko'o séláneykha Nabucodonosor yaqwayam elanha s'e ekyókxoho xapop nak, wesse' apwányam nak Babilonia, ekwokmók nahan séltémo etnehek apkeláneykha m'a aqsok nawha'ák nak. 7 Apkelásenneykha sa' etnehek ma'a apyókxoho pók aptémakxa énxet'ák nak, ekweykekxoho m'a apketche, tén han aptáwen, ekwokmoho sa' nahan ekmáxko m'a Babilonia. Apkelásenneykha sa' etnehek ma'a pók énxet'ák apkelókxa élyawe nak, tén han ma'a kelwesse'e apkelwányam apkelyennaqte nak. 8 Yetneyk sa' agkok chá'a mók xam'a apkelókxa, essenhan kelwesse'e apkelwányam melmésamap ma'a Nabucodonosor, wahak sa' chá'a ko'o kempakhakma, meyk, tén han negmasse, ekwokmoho apkelma m'a apyókxoho nak. Ko'o sekxeyenma xa, sektáha nak Wesse'.
9 “Nágkólyahakxa aqsa chá'a kéxegke apkelpeywa xa apkelxeyenma nak chá'a apkellegasso sekpeywa, tén han apkelxeyenma nak chá'a apkelya'áseykegkoho aqsok ekpowásamáxche', tén han apkelpékáseykekxa nak chá'a ektémakxa kélwanmagko, tén han ma'a kelyohóxma'a apkelxeyenma nak chá'a apkelya'áseykegkoho yaqwánxa katnehek egmonye', tén han apkeltémo nak chá'a megkólmésaxcheyk ma'a wesse' apwányam Babilonia. 10 Wanchek amya'a m'a aptémakxa nak chá'a apkelanagkama, wánxa aqsa apkeltémo kéxegke yának kólántekkesek ma'a kélókxa kólnaqlakxak mók nekha, tén han waxpánchesek ko'o, keñe kóletsapok. 11 Keñe sa' ma'a énxet'ák apkelmeyásamap nak wesse' apwányam Babilonia, wának sa' aqsa chá'a ko'o exmakha m'a xapop apagkok nak, yaqwayam exmakha m'a kañe' nak, tén han elcheygkok. Ko'o sekxeyenma xa, sektáha nak Wesse'.”
12 Éltennássek axta nahan ko'o Sedequías xa ekyókxoho nak, cham'a wesse' apwányam nak Judá, ko'o Jeremías. Axta ektáhak han seyáneya s'e: “Egkésáp sa' wesse' apwányam Babilonia, yetlo énxet'ák apagkok, keñe sa' kólweynchamha chá'a. 13 ¿Yaqsa ektáha apkeltamho nak xép yetsapok, tén han énxet'ák apagkok, eñama kempakhakma, meyk, tén han negmasse? Hakte apxénchek Wesse' egegkok katnehek apyókxoho énxet'ák xa, melmésamap nak ma'a wesse' apwányam Babilonia. 14 Nágkóleyxho aqsa xa apkelxeyenma nak chá'a apkellegasso Dios appeywa, apkeltémo nak chá'a megkólmésaxcheyk ma'a wesse' apwányam Babilonia, hakte wanchek amya'a m'a aptémakxa nak chá'a apkelanagkama. 15 Apxeyenmeyk Wesse' egegkok melápháseykencha'a m'a; apkelmopwancha'a amya'a aptamheykegkok apkelxeyenma m'a Wesse' egegkok appeywa. Yexpánchesek sa' kéxegke m'a Wesse' egegkok, keñe sa' kéxegke tén han apkelxeyenma nak chá'a apkellegasso Dios appeywa, kélxeyenma nak chá'a xa aqsok nak, kóletsapok sa'.”
16 Élpaqhetchessek axta han ko'o m'a apkelmaxnéssesso nak Dios énxet'ák apagkok, tén han ma'a apyókxoho énxet'ák. Axta ektáhak séláneya s'e: “Keso aptáhakxa exchek appeywa Wesse' egegkok se'e: ‘Nágkóleyxho aqsa m'a apkelxeyenma nak chá'a apkellegasso sekpeywa, apkeltennasso nak chá'a kaxwók sa' kólsanták makham ma'a aqsok kélmeykegkaxa nak tegma appagkanamap, éleñama m'a Babilonia. Wanchek amya'a m'a aptémakxa nak chá'a apkelanagkama. 17 ¡Nágkóleyxho aqsa! Kólmésaxche sa' ma'a wesse' apwányam Babilonia, keñe sa' kólweynchamha chá'a. ¿Yaqsa ektéma kéltémo nak etnekxak nápakha'a apketkók se'e tegma apwányam nak? 18 Naqsók agkok aptamhéyak apkellegasso sekpeywa, tén han sélpaqhetchessama chá'a ko'o, tásek hélmaxnak chá'a ko'o, sekteme nak Wesse' ekha sekyennaqte, magwohok ko'o kólsakxak Babilonia m'a aqsok kélmeykegkaxa éleymomáxche nak ma'a tegma appagkanamap, tén han ma'a wesse' apwányam Judá apxagkok nak, tén han ma'a Jerusalén.’
19-21 “Xama axta apyentameykekxo wesse' apwányam Nabucodonosor apkeñama Jerusalén ma'a Jeconías wesse' apwányam axta m'a Judá, Joaquim axta apketche, apyentameykekxeyk axta Babilonia, yetlo apyókxoho énxet'ák apkelámha apmonye'e axta m'a Judá, tén han ma'a Jerusalén, axta elseykekxak ma'a meteymog élámha nak, tén han ma'a kélyeta yegmen ekyawe agko' élánamáxche axta sawo ekyexwase, tén han ma'a kéltahanchesso nak chá'a, tén han ma'a éleymomáxche axta aqsok kélmeykegkaxa m'a tegma appagkanamap. Axta aptáhak Wesse' ekha nak apyennaqte apxéna xa aqsok éleymomáxche nak tegma appagkanamap, tén han ma'a wesse' apwányam Judá nak apxagkok, tén han Jerusalén: 22 ‘Kólsakxak sa' Babilonia xa, sa' kaxnagwók ma'a ekwokmoho séltamho makham ko'o kólsanták se'e ekheykegkaxa nak. Ko'o sekxeyenma xa, sektáha nak Wesse'.’”
El yugo como acción simbólica
1 En el año cuarto del reinado de Sedequías hijo de Josías en Judá, el Señor se dirigió a Jeremías 2 y le dijo: «Hazte unas correas y un yugo, y póntelo todo al cuello. 3 Luego, por medio de los mensajeros que han venido a Jerusalén para visitar al rey Sedequías, manda un recado a los reyes de Edom, Moab, Amón, Tiro y Sidón. 4 Mándales decir a sus soberanos que yo, el Señor todopoderoso, el Dios de Israel, digo: 5 Con gran despliegue de poder hice el mundo y a la gente que lo habita, y los animales que hay en él, y puedo dárselo a quien yo quiera. 6 Pues bien, yo he puesto todas estas tierras bajo el poder de mi servidor Nabucodonosor, rey de Babilonia, y hasta a los animales salvajes los he puesto bajo su dominio. 7 Todas las naciones estarán sometidas a él, a su hijo y a su nieto, hasta que a su país le llegue el momento de estar también sometido a grandes naciones y reyes poderosos. 8 Y si algunas naciones o reyes no se someten al yugo de Nabucodonosor, yo los castigaré con guerra, hambre y peste, hasta que todos queden bajo su poder. Yo, el Señor, lo afirmo.
9 »Por tanto, no hagan ustedes caso a esos profetas, adivinos o intérpretes de sueños, ni a los hechiceros, que pretenden predecir el futuro y les aconsejan no someterse al rey de Babilonia. 10 Es mentira todo eso que dicen, y lo único que van a conseguir ustedes es que los destierren de su país, y que yo los disperse y mueran. 11 En cambio, a la nación que se someta al poder del rey de Babilonia, yo la dejaré quedarse en su tierra para que viva en ella y la cultive. Yo, el Señor, lo afirmo.»
12 Yo, Jeremías, repetí todo esto a Sedequías, rey de Judá, y además le dije: «Sométanse al poder del rey de Babilonia y de su pueblo, y vivirán. 13 ¿Qué necesidad hay de que mueran tú y tu pueblo a causa de la guerra, el hambre y la peste? Porque el Señor ha dicho que esto le pasará a toda nación que no se someta al rey de Babilonia. 14 No hagan caso a esos profetas que les aconsejan rebelarse contra el rey de Babilonia, porque lo que les dicen es mentira. 15 El Señor afirma que él no los envió, y que falsamente hablan ellos en su nombre. Y así, el Señor acabará por dispersarlos a ustedes, que morirán junto con los profetas que les han dicho esas cosas.»
16 También me dirigí a los sacerdotes y a todo el pueblo, y les dije: «Esto dice el Señor: “No hagan caso a los profetas que les aseguran que muy pronto van a ser devueltos de Babilonia los utensilios del templo. Eso que les dicen es mentira. 17 ¡No les hagan caso! Sométanse al rey de Babilonia y vivirán. ¿Qué necesidad hay de que esta ciudad se convierta en un montón de ruinas? 18 Si realmente son profetas, y en verdad yo les he hablado, que me pidan a mí, el Señor todopoderoso, que no permita que sean llevados a Babilonia los utensilios que aún quedan en el templo, en el palacio del rey de Judá y en Jerusalén.”
19-21 »Cuando el rey Nabucodonosor se llevó de Jerusalén a Jeconías hijo de Joacín, rey de Judá, y lo desterró a Babilonia junto con todos los hombres principales de Judá y de Jerusalén, no se llevó las columnas, ni el enorme estanque de bronce para el agua, ni las bases, ni el resto de los utensilios del templo. A propósito de esos objetos que quedaron en el templo y en el palacio del rey de Judá y en Jerusalén, el Señor todopoderoso dice: 22 “Se los llevarán a Babilonia, y allí se quedarán hasta que yo decida traerlos otra vez a este lugar. Yo, el Señor, lo afirmo.”»