1 “Yetneyk sa' agkok chá'a apkelátegmómap pók énxet, kólyentemekxak sa' chá'a m'a sẽlyekpelchémókxa nak yaqwayam sa' ékpelchekpohok chá'a, keñe sa' énxet'ák segyekpelchémo exének chá'a meyke aptémakxa m'a énxet meyke nak chá'a aptáhakxa, tén sa' yának chá'a emakpok ma'a apsexnánémap nak chá'a. 2 Payhawók sa' agkok chá'a yaqwayam kólyekpexchetmakha m'a ektáha nak chá'a apsexnánémap, yának sa' kólpólchesagkok náxop ma'a énxet'ák segyekpelchémo, yának sa' kólyekpexchetmakha m'a ekpayhókxa enxoho apchaqnágkaxa, kólhéshok sa' ma'a ekwánxa enxoho aqsok ekmaso apkelane. 3 Nágkólwagkasho aqsa cuarenta kélyekpexchetma, hakte asagkek agkok kéltáhakxa kéllegassáseygkekoho m'a kélókxa xamo' nak, emegqeyk kélnápaqta'awók kéxegke.
4 “Nágkóltehetches chá'a táma awéhek weyke kéltemessáseyncha'a enxoho chá'a kólteyágkasha kólchexakkasek apyempe'ék ma'a hótáhap apaktek.
Segánamakxa ekxeyenma nak kelán'a apketsapma atáwa'
5 “Yetneyk agkok chá'a xama énxet apha xamók apyáxeg ma'a xama tegma, keñe apketsapa enxoho xama xa énxet nak meyke apyenyeykekxa neptámen xama apketche, keñe sa' ma'a aptáwa' axta, yawanchek sa' kamekxak pók énxet megkatnaha enxoho apnámakkok apagko' ma'a atáwa' axta, sa' aqsa m'a ektáha nak yepye agko', apyáxeg nak ma'a atáwa' axta. Keñe sa' elának ma'a apkelánémakpexa nak chá'a etnahagkok ma'a kélyepyehék. 6 Sa' nahan kagkeyásekxak apwesey apmonye' ekwete enxoho étche m'a apepma axta apwesey, apketsapma axta, yaqwayam enxoho megkamassegwomek apwesey m'a kañe' Israel. 7 Sa' agkok emakók emekxak apepye axta m'a énxet, kamyekxak sa' sẽlyekpelchémókxa m'a kelán'a nak, sa' katnehek kalának apkelámha apmonye'e s'e: ‘Mopmenyék katepagkok apwesey kañe' Israel apepma axta m'a eyepye nak ko'o; memakók elának ma'a apkelánémakpexa nak chá'a etnahagkok ma'a ektáha nak egyepye.’ 8 Keñe sa' yáneyha m'a apkelámha apmonye'e nak tegma apwányam, epaqhetchesek sa', apkelenxanakmók sa' agkok apxeyenma memáheyo emekxak ma'a kelán'a nak, 9 keñe sa' keypetchegwomhok ma'a apepye nak, kalekkesek sa' apkeltéto apmagkok nápaqta'awók ma'a apkelámha apmonye'e nak, kaxpaqhak sa' eymánog nápat, keñe sa' katnehek kának se'e: ‘¡Cháxa kélteméssessamakxa énxet memáheyo nak etekkessesagkok aptawán'ák neptámen ma'a apepma!’ 10 ‘Kaltamhaxchek sa' nahan apnámakkok kañe' Israel ‘Énxet meyke Apkeltéto apmagkok apnámakkok’.
Mók segánamakxa
11 “Apkeltekpagákpek agkok apqánet énxet, keñe ekyo'ókmo enxoho aptáwa' m'a xama nak yaqwayam kamyágwók, keñe élyaqhakkasa enxoho apancha'ák ma'a pók nak, 12 kólának sa' kéxegke kólyaqténchesek ámek meyke ekmayósa kóllanok ma'a kelán'a nak.
13-14 “Nágkólmaha chá'a kélmako enxoho kólmok aqsok ma'a kelyetsátéyak ekmenyexmo nak essenhan ma'a kélmako enxoho chá'a kólchexeykxak aqsok, 15 kólmaha chá'a m'a kelyetsátéyak mehegmenyexma nak, ekhémo nak chá'a m'a ekwánxa enxoho chá'a ektegkesso, yaqwayam sa' exámhok apagko' apyeyam kélheykha m'a apchókxa apmáheyókxa nak egkések ma'a Dios Wesse' kélagkok. 16 Hakte megkalchek agko' apwáxok Wesse' egegkok elanok apyókxoho énxet apkelane nak chá'a xa ektéma nak aqsok tén han apkelane nak chá'a aqsok megkapéwomo.
Amalec énxet'ák kéltémo kólmasséssók
17 “Kaxénwakxoho sa' kélwáxok kéxegke apteméssessamakxa axta énxet'ák Amalec neyseksa kélxega m'a ámay, natámen axta kélánteyapma m'a Egipto; 18 kaxénwakxoho sa' kélwáxok, apketámeykmo axta kéxegke m'a ámay nak meyke apkeye xama enxoho m'a Dios, apkelyentamomakpoho axta apweteya kélyampaya kéxegke tén ekmassama kélyennaqte, apkeleñama axta neptámen apketámeykmo m'a énxet'ák apkelyelqamákpoho axta tén han ma'a apkelxegayam axta axayo'. 19 Apmasséssessek sa' agkok kéxegke Dios Wesse' kélagkok apkelya'assóxma apyókxoho m'a kélenmexma apheykencha'a nak neyáwa m'a apchókxa apméssamakxa axta yaqwayam kóltéhek kélagkok kélagko', kólmasséssók sa' apyókxoho m'a énxet'ák Amalec. ¡Nágkalwagqamák chá'a!
1 El discurso de Moisés continuó:
«Cuando algunos tengan un pleito, deberán presentarse ante el tribunal para que se les juzgue, y los jueces declararán inocente al que lo sea y condenarán al culpable. 2 Si el culpable merece ser azotado, el juez ordenará que se le tienda en el suelo y que en su presencia se le den los azotes que merezca la falta que ha cometido. 3 En ningún caso se darán más de cuarenta azotes, para evitar que aquel compatriota sufra un castigo demasiado duro y se sienta humillado ante ustedes.
4 »No le pongan bozal al buey cuando esté trillando el grano.
Ley del levirato
5 »Si dos hermanos comparten el mismo techo y uno de ellos muere sin dejar ningún hijo, la viuda no podrá casarse con ningún hombre de otra familia. El hermano de su marido deberá tomarla por esposa, y así cumplir con ella su deber de cuñado. 6 El primer hijo que ella dé a luz llevará el nombre del hermano muerto, con el fin de que su nombre no desaparezca de Israel. 7 Pero si el hombre no quiere casarse con su cuñada, ella presentará su queja ante los consejeros: “Mi cuñado no quiere que el nombre de su hermano se mantenga vivo en Israel; no quiere cumplir conmigo su deber de cuñado.” 8 Entonces los consejeros del poblado lo llamarán y hablarán con él, y si él insiste en no casarse con ella, 9 su cuñada se acercará a él y en presencia de los consejeros le quitará la sandalia del pie, le escupirá en la cara y dirá: “¡Así se hace con el hombre que no quiere dar descendencia a su hermano!” 10 Y su familia será conocida en Israel con el nombre de “la familia del descalzado”.
Otras leyes
11 »Si dos hombres se están golpeando, y se acerca la mujer de uno de ellos para defender a su marido y agarra al otro por los genitales, 12 ustedes ordenarán sin ninguna compasión que se le corte la mano a la mujer.
13-14 »No usen en sus compras y ventas pesas y medidas falsas, 15 sino pesas exactas y completas, para que vivan muchos años en el país que el Señor su Dios les va a dar. 16 Porque el Señor rechaza a todos los que hacen estas cosas y cometen injusticias.
La orden de exterminar a Amalec
17 »Recuerden ustedes lo que les hicieron los del pueblo de Amalec cuando estaban en camino, después de haber salido de Egipto. 18 Al verlos cansados y fatigados, los atacaron sin mostrar ningún temor a Dios. Atacaron por la espalda a los más débiles, que se habían quedado atrás. 19 Por lo tanto, cuando el Señor su Dios los haya librado de todos los enemigos que los rodean en el país que él les da en propiedad, deberán acabar con todos los descendientes del pueblo de Amalec. ¡No lo olviden!»