Sebá apkenmexeykekxa' David
1 Aphegkek axta han xama énxet ekmaso aptémakxa m'a Guilgal, apkeñama axta nepyeseksa Benjamín énxet'ák apagkok, Sebá axta apwesey m'a, Bicrí axta apketche. Appáwássek axta apchaqkahasso Sebá apkeltamho yenmexek David, axta aptáhak se'e: “¡Mogwanchek negko'o agyepetchegwakxak ma'a David, kaqhók anleyxek ma'a Jesé apketche nak! ¡Israelitas, kóltaqhekxa kélxanák kélyókxoho!”
2 Apyókxoho énxet'ák Israel axta apyenyáwak David apkelyetlákxo m'a Sebá, apketche nak Bicrí. Keñe m'a Judá énxet'ák apagkok, apkelenxanmeygkok axta aqsa makham apkelyetleykha m'a wesse' apwányam apagkok, eyeynmo m'a Jordán, ekweykekxoho m'a Jerusalén. 3 Xama axta apwákxo David ma'a apxagkok apyawe, apyetnama nak Jerusalén, apnaqlákxeyk axta m'a diez kelán'ák apkelmeykha naqsa, apkeltémo axta kalánésha apxagkok apyawe, apkelhéssakxeyk axta kañe' tegma apkeltamho kóllanha. Axta han kélláneykha chá'a m'a, massegkek axta apkelpathetéyak, máxa tampe' axta tamheykegkok ekwokmoho életsapa.
4 Keñe axta wesse' apwányam aptáha apcháneya m'a Amasá:
—Yánchásekxa sa' ma'a Judá énxet'ák apagkok, wokmek sa' agkok ántánxo ekhem, keñe sa' ewaták makham se'e yetlo m'a énxet'ák nak.
5 Apxegkek axta Amasá apchánchesákxo m'a énxet'ák nak, yeyk'ak axta eyke m'a ekhem kéltennasakxa axta. 6 Tén axta David aptáha apcháneya m'a Abisai:
—Asagkók agko' sa' katnehek senteméssesakxa m'a Sebá, megkaxók sa' ma'a senteméssessamakxa axta Absalón. Enaqlow sa' sẽlpextétamo ahagkok, elamhák sa', elántaxnegwók katnehek tegma apkelyawe kélhaxtegkesso nak nepyáwa', keñe hẽlxegánegkesek.
7 Apkelántekkek axta apkeleñama Jerusalén ma'a Joab énxet'ák apagkok yetlo Abisai, tén han quereteos, peleteos, apkelyetleykha axta chá'a m'a wesse' apwányam, yaqwayam yemhagkok ma'a Sebá. 8 Xama axta apkelwokmo m'a nekha axta émhakxa meteymog ekyawe, ekpayho nak Gabaón, aptekkek axta apmonye' m'a Amasá. Kempakhakma kélanchesso axta aptaxno m'a Joab, kayhek axta han apyaqhakkasso nepxet ma'a aptétamap, apmakheyáseyha axta han nápakha sókwenaqte yetlo axagkok, leyáxcheyk axta axagkok ma'a sókwenaqte apagkok keñe ekteyekmo náxop. 9 Apkelmásseságkek axta Joab apmek apkelya'assamakxa áwa' apátog ma'a Amasá apmako epetsesek, axta aptáhak apcháneya s'e:
—¿Táseya eyáxeg? 10 Axta han eláneyha Amasá apmeyncha'a sókwenaqte apagkok ma'a Joab. Apkelyetxaqkassek axta apwokmo, pallénteyk axta náxop ekhéyak apwáxok. Apketsekkek axta han meyke apkelyetxeykxoho makham Joab. Keñe axta Joab tén han apyáxeg Abisai, apkelchampákxo makham apkemhéyak ma'a Sebá, Bicrí axta apketche. 11 Keñe axta apkenegwokmo xama Joab sẽlpextétamo apagkok ma'a apyetnakxa axta Amasá aphápak, tén axta aptáha s'e:
—¡Énxet ektáhakxa enxoho apxegexma Joab tén han David, étlók sa' ma'a Joab!
12 Yetneyk axta aqsa han Amasá aphápak neyseksa ámay, apkeltexneykpek axta éma apagkok; xama axta apwet'a sẽlpextétamo apchaqnágwa'a chá'a énxet'ák, apyetnakhássek axta appekkenwokmo nekha ámay Amasá aphápak, apchaqlássek axta apáwa, hakte apwet'ak axta chá'a apchaqnágwokmo apyókxoho apkelwayam axta chá'a m'a. 13 Xama axta apyetnakhasa appekkena nekha ámay, keñe apkelyeyk'a m'a apyókxoho Joab axta apkelxegexma'a apkemhágko m'a Sebá.
14 Apweynchámeyha axta Sebá ekyókxoho apheykegkaxa nak ma'a énxet'ák Israel, ekweykekxoho m'a Abel-bet-maacá, apchaqnákxeyk axta m'a apyókxoho aptawán'ák neptámen nak Bicrí, keñe axta apkelxega neptámen apyetlawa apmahágko m'a tegma apwányam. 15 Xama axta apkelwokmo Joab sẽlpextétamo apagkok ma'a Abel-bet-maacá, apkelánegkek axta nenchántamakxa néten apkekhesa xapop ma'a halep nak kélhaxtegkesso tegma, yaqwayam enxoho ektamagkok ma'a tegma apwányam, keñe axta m'a apyókxoho nak apkelenxanakmo eyaqnegkesek ma'a meteymog kélhaxta nak nepyáwa tegma. 16 Pelakkassek axta élpáxameyncha'a xama kelán'a ekmanyehe axta chá'a kay'asagkohok yaqwánxa katnehek ma'a néten nak kélhaxtegkesso tegma apwányam:
—¡Kóleyxho sekxók sekpeywa! ¡Kóleyxho sekxo'! ¡Kóltennés sa' sektáhakxa sekpeywa Joab, hey'áwak sa', hakte éltamhók ko'o alpaqhetchesaxkoho'!
17 Xama axta apyepetchegwokmoho Joab, keñe axta ektáha élmaxneyáncha'a s'e:
—¿Xépya Joab?
—Ko'o —axta aptáhak apchátegmowágko.
Entáhak axta eyáneya m'a kelán'a:
—Yeyxho sa' sekpeywa wesse' ahagkok.
—Ekhaxnawo neykhe —axta aptáhak apchátegmowágko.
18 Keñe axta ektáha kelán'a s'e:
—Axta katnehek chá'a nanók amya'a s'e: “Énxet apmáheyo enxoho ey'asagkohok aqsok, etegyaha sa' chá'a amya'a m'a tegma apwányam Abel.” Cháxa ektémakxa axta chá'a kataqmelekxak élánamáxche ekyókxoho aqsok. 19 Méko apkello énxet'ák tegma apwányam egagkok, apkelwanmeyeykha aqsa, melyamasmak han ma'a Israel, ¡apkemha apmonye' apagko' nahan! Apmakók eyke exchep emasséssók. ¿Yaqsa ektáha apmako nak emasséssók ektáha nak Wesse' egegkok apagkok?
20 Apchátegmowágkek axta Joab:
—¡Megkaxeyenmak ko'o ewáxok atnehek xa! Háwe sekmáheyo amasséssók tén han atnessásekxak nápakha'a apketkók. 21 Háwe negko'o yaqwánxa antéhek xa, xama énxet akke apkeñama nak egkexe Efraín, apwesey nak Sebá, apkenmexeykekxak ma'a wesse' apwányam David. Hegkés aqsa ko'o m'a, keñe sa' atyapok se'e tegma apwányam nak.
—Agyenyenták sa' apqátek eñama s'e néten kélhaxtegkesso tegma —axta entáhak eyátegmowágko Joab ma'a kelán'a.
22 Yahamok axta ektaqháwo m'a kelán'a éltennássekxo apyókxoho énxet'ák apheykha nak tegma apwányam, yetlo ekya'áseykegkoho ektáhakxa ekpeywa, tén axta kélyaqténchesa apyespok Sebá, kélyenyeyntegkessek axta apqátek ma'a Joab. Tén axta Joab apkeltamho kólpáwaksek kélaqkahasso yaqwayam elwátesagkok, tén axta apkeltaqháwo apyenyékxo tegma apwányam, apkelmeyákxo chá'a m'a apxanák nak, keñe axta Joab apmeyákxo Jerusalén yaqwayam elpaqhetchesakpohok wesse' apwányam.
David sẽlpextétamo apkelwesse'e apagkok
(2 Sa 8.15-181 Cr 18.14-17)
23 Joab axta aptamhákxak apkemha apmonye' apagkok ma'a apyókxoho sẽlpextétamo nak Israel; keñe axta Benaías, Joiadá axta apketche, aptamhákxo apkemha apmonye' apagkok ma'a quereteos, tén han ma'a peleteos. 24 Keñe axta Adoram apkemha apmonye' apkeltemessáseykha chá'a énxet'ák; keñe axta Josafat, Ahilud axta apketche, appasmeykha chá'a aptamheykha wesse' apwányam. 25 Keñe axta Sevá apnaqtáxéseyak chá'a weykcha'áhak, keñe axta Sadoc tén han Abiatar, aptamhéyak apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok. 26 Axta han apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok David ma'a Irá, apkeñama axta m'a Jaír.
Sublevación de Sebá
1 Un malvado de la tribu de Benjamín, que se llamaba Sebá y era hijo de Bicri, se encontraba en Gilgal. Este hombre incitó al pueblo a levantarse en armas, diciendo: «¡Nosotros no tenemos parte ni herencia con David hijo de Yesé! ¡Todos a sus casas, israelitas!»
2 Y así, los hombres de Israel abandonaron a David para seguir a Sebá. Pero todos los de Judá se mantuvieron fieles a su rey.
3 Pasados unos días, David regresó a su palacio en Jerusalén, y decidió llevar a una casa a las diez concubinas que había dejado para que cuidaran el palacio, y allí las puso bajo vigilancia. Siguió cuidando de ellas, pero no volvió a tener con ellas relaciones sexuales, de modo que quedaron encerradas y vivieron como viudas hasta el día de su muerte.
4 Después el rey ordenó a Amasa:
—Llama a los hombres de Judá, y dentro de tres días preséntate aquí con ellos.
5 Amasa fue a reunirlos, pero tardó más tiempo del que se le había señalado, 6 por lo que David le dijo a Abisay:
—Sebá nos va a causar más daño que Absalón. Así que toma el mando de mis tropas y persíguelo, no sea que encuentre algunas ciudades amuralladas y se nos escape.
7 Los hombres de Joab salieron de Jerusalén con Abisay y con los cretenses y peleteos de la guardia real, y con los mejores soldados, para perseguir a Sebá. 8 Cuando se encontraban cerca de la gran roca que está en Gabaón, Amasa les salió al encuentro. Joab llevaba puesto su uniforme de batalla, ajustado con un cinturón, y al costado una espada envainada, la cual podía desenvainar con solo tirar hacia abajo. 9 Y mientras Joab tomaba a Amasa por la barba con la mano derecha para besarlo, le preguntó:
—¿Todo bien, hermano?
10 Amasa no prestó atención a la espada que Joab llevaba en la mano. De pronto, Joab lo hirió con ella en el vientre, y todas sus entrañas se derramaron por el suelo. Murió sin que Joab tuviera que rematarlo. Luego, Joab y su hermano Abisay siguieron persiguiendo a Sebá hijo de Bicri. 11 Pero uno de los soldados de Joab se puso al lado del cuerpo de Amasa, y dijo:
—¡El que esté a favor de Joab y de David, que siga a Joab!
12 Amasa seguía en medio del camino, revolcándose en su sangre; y viendo aquel soldado que toda la gente se detenía, hizo a Amasa a un lado del camino y lo tapó con una capa, pues se dio cuenta de que todos los que llegaban se quedaban parados junto a él. 13 Después de apartarlo del camino, pasaron todos los que andaban con Joab en persecución de Sebá.
14 Sebá pasó por todas las tribus de Israel hasta Abel Betmacá, y todos los descendientes de Bicri se reunieron y entraron tras él en la ciudad. 15 Cuando los hombres de Joab llegaron a Abel Betmacá, construyeron una rampa sobre la muralla exterior para atacar la ciudad, y luego entre todos trataron de derribar la muralla. 16 De pronto, una mujer muy astuta gritó desde la muralla de la ciudad:
—¡Escúchenme! ¡Escúchenme, por favor! ¡Díganle de mi parte a Joab que se acerque, porque quiero hablar con él!
17 Cuando Joab se acercó, la mujer le preguntó:
—¿Tú eres Joab?
—Yo soy Joab —respondió él.
Ella dijo:
—Escucha las palabras de esta sierva tuya.
—Te escucho —contestó él.
18 Entonces ella comenzó a decir:
—Antiguamente decían: «Quien quiera saber algo, que pregunte en Abel.» Y así se solucionaba el asunto. 19 Nuestra ciudad es una de las más pacíficas y fieles de Israel, ¡una de las más importantes! Sin embargo, tú estás tratando de destruirla. ¿Por qué quieres destruir lo que pertenece al Señor?
20 Joab le contestó:
—¡Eso ni pensarlo! No es mi intención destruirla ni dejarla en ruinas. 21 No se trata de eso, sino que un hombre de los montes de Efraín, llamado Sebá, se ha levantado en armas contra el rey David. Entréguenmelo a él solo, y yo me retiraré de la ciudad.
—Te echaremos su cabeza desde el muro —respondió la mujer a Joab.
22 En seguida fue ella a convencer con su astucia a toda la gente de la ciudad, y le cortaron la cabeza a Sebá y se la arrojaron a Joab. Entonces Joab ordenó que tocaran retirada, y se alejaron de la ciudad, cada cual a su casa, mientras que Joab regresó a Jerusalén para hablar con el rey.
Oficiales de David
(2~S 8.15-181~Cr 18.14-17)
23 Joab quedó al mando de todo el ejército de Israel, en tanto que Benaías hijo de Joyadá estaba al mando de la guardia de cretenses y peleteos. 24 Adorán era el encargado del trabajo obligatorio, y el secretario del rey era Josafat hijo de Ajilud. 25 Sevá era el cronista, y Sadoc y Abiatar eran los sacerdotes. 26 Ira, del pueblo de Jaír, era también sacerdote de David.