Énxet'ák apkelenmexamap
1 Wenaqtémók axta han natámen xa, apkelpaqmeteykha axta énxet'ák tén han apnaqteyegka'a, apkelxéneykencha'a m'a apchókxa xamo', aptémo xamo' nak judíos, 2 hakte nápakha axta chá'a apkelxéneykha apxámokma apketchek apkelennay'a tén han kelwán'ák, apkelxeyenma apmopmenyého hótáhap apaktek, yaqwayam enxoho memassehek meyk élnapma; 3 nápakha axta han chá'a apkelxeyenmak emássesha sekxók xapop eñama meyke aptéyak, tén han ma'a apkeneykekxexa nak anmen yámet, tén han apxanák, 4 keñe axta han nápakha apkelxeyenma apkeltémo kólmássesha selyaqye apkelméssama sekxók ma'a xapop apagkok, tén han apkeneykekxexa nak anmen yámet, yaqwayam eyánmagkasek selyaqye élmomaxche kélmésso m'a wesse' apwányam. Axta aptáhak han apkelpaqmeta s'e: 5 “Nempeywomo xamo' egmók negko'o, nélókxa xamo' han, hawók han mók egketchek. Kélásenneykha naqsa eyke chá'a negko'o agának kólteméssesek ma'a egketchek apkelennay'a tén han kelwán'ák nak. Tamheykegkek eyke chá'a kélásenneykha naqsa nekha m'a egketchek, mogwanchek agmágwakxa', hakte pók énxet kaxwók aptamheykegkok apagkok ma'a anmen yámet negkeneykekxexa', tén han ma'a xapop egagkok nak.”
6 Eklókek axta ko'o sekleg'a apkelpaqméteykha apkelxéneykha ektémakxa. 7 Keñe axta natámen sektaqmelchessamo élchetámeykha ewáxok, sélpaqhetchesa ekyennaqte m'a apkelwesse'e tén han ma'a apkelámha apmonye'e nak, eñama apyentaxnéssesso apheykha m'a apchókxa xamo'. Éláneyáha axta ko'o apxámokma apagko' énxet, yaqwayam anxének ma'a ektémakxa nak apheykha. 8 Axta ektáhak séláneya s'e: “Nélmeykekxeyk negko'o negókxa xamo' judíos negkegwagkexa enxoho chá'a, kélchexakha axta kélméssama m'a pók énxet'ák melya'áseyak nak Dios; keñe kéxegke kélchexeykekxo makham yaqwayam enxoho ólmekxak negko'o makham.”
Apkelwanmeyágkek axta eyke aqsa, hakte axta elya'ásegkok yaqwánxa etnehek heyátegmowagkok. 9 Axta ektáhak han séláneya s'e: “Asagkek xa kéltáhakxa nak. Kéméxcheyk kóláwhok Dios egagkok, keñe sa' mehegya'ássemek chá'a énxet'ák melya'áseyak nak Dios, cham'a sẽlenmexma nak. 10 Negmassáseykha negko'óxa selyaqye egagkok xa énxet'ák nak, tén han hótáhap apaktek, ko'o tén han ma'a énámakkok, tén han ma'a sepasmeykha nak chá'a sektamheykha. ¡Magánhek sa' eyke eyaqmagkásekxak mók! 11 Éltamhók han ko'o kólmeyásekxak xapop apagkok se'e kaxwo' nak, tén han ma'a apkeneykekxexa nak anmen yámet, tén han apkeneykekxexa nak olivo, tén han ma'a apxanák nak, kólmassés sa' ma'a apkelméyak aqsok ekyetna nak kéxegke, cham'a selyaqye, hótáhap apaktek, vino, tén han pexmok égmenek.” 12 Aptáhak axta seyátegmowágko s'e: “Ólmeyásekxak sa' ekyókxoho xa aqsok nak, mólmaxneyha sa' xama aqsok enxoho. Anlának sa' xa aptáhakxa nak sẽláneya.”
Keñe axta sélwóneyncha'a apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok, nápaqta'awók axta han éltamhók etnéssesek ekmámnaqsoho agko' ma'a apmáheyo elanagkok. 13 Ekpaxnexcháha axta han sektaxno keñe sektáha s'e: “Sa' etnéssesek elyawhesha Dios elántekkesek apxanák tén han elyementók xapop apyókxoho melane nak xa apxeyenma nak naqsók elanagkok, sa' etnehek esawhaksohok ekyókxoho aqsok kélagkok ekyetna nak se'e kaxwo' nak.” Aptáhak axta apkelátegmowágko apxámokma apagko' énxet se'e: “Katnehek sa'”, keñe axta apkelteméssesa apcheymákpoho Wesse' egegkok.
Nehemías memasma aqsok apagkok
Apkeláneykegkek axta énxet'ák ma'a apxeyenma axta elanagkok, 14 axta ko'o apaknegweykmohok ma'a aqsok sepayhémo axta eykhe yaqwayam amha sekteme séláneykha apchókxa, tén han ma'a sélxegexma'a nak, ekweykmoho doce apyeyam, eyeynmo m'a ekhem veinte setnéssessama axta séláneykha apchókxa Judá m'a wesse' apwányam Artajerjes, ekweykmoho treinta y dos apyeyam apteme wesse' apwányam. 15 Axta etnaheykegkok ma'a apkeltaqmelchesso apkelókxa apmonye'e axta aptamhéyak, matnamakxa axta ko'o, apyentaxnéssessegkek axta apheykha énxet'ák, hakte yókxoho ekhem axta apkelméyak chá'a cuarenta sawo selyaqye élmope, yaqwayam etegyagkok aptéyak, tén han vino. Apnaqtawáseykegkók axta han énxet'ák ma'a apkeláneykha nak, makke ko'o atneyk xa ektáha nak, eñama seyáyo m'a Dios. 16 Éláneyak han ma'a seyánémaxche nak alána', sekxátekháseykekxo m'a kélhaxtegkesso nak nepyáwa tegma apwányam, keñe malmoma m'a xapop, apkeltamheykha axta han apyókxoho m'a séláneykha nak. 17 Exmakha chá'a ciento cincuenta énxet sektawakxa sekto, cham'a judíos nak, tén han ma'a wesse' apwányam apkeláneykha, meyke kélyetsáteykekxa m'a senteme nak meyk'a, apkeleñama nak neyáwa' negheykegkaxa. 18 Ko'o ahagko' han chá'a sélnapma m'a weyke, seis nepkések apnaqmele, tén han tat'a, cham'a ekhánamáxche nak chá'a yókxoho ekhem; diez ekhem han chá'a kawaták ekyawe agko' ma'a vino. Makke ko'o altémók chá'a axkak ma'a sepayhémo nak sekteme séláneykha apchókxa, hakte awanhek chá'a katnehek ekyentaxnéssesso apheykha énxet'ák. 19 ¡Dios ahagkok, kaxénwakxoho sa' apwáxok ektaqmalma sekteméssessamakxa s'e énxet'ák nak!
Imboriahúva ojejopy vai
1 Umi ára ohasa, ha heta karai ha kuñakarai he'i hapicha Israel guápe: 2 “Heta niko umi ore rogagua ha omanombáta ñembyahýigui, ndoroguerekóigui ro'uka vaerã chupe kuéra.” 3 Ambue katu he'i ndorekóigui ho'u vaerã ome'ẽha ikokue, iparralty ha hóga jepe tembi'úre. 4 Oĩ avei he'íva: “Roiporu niko pláta ikatu haguã romoguahẽ umi impuésto kuéra mburuvicha guasúpe ha upevarehápe rome'ẽmba ore yvy ha ore parralty. 5 Ñande nga'u piko ndaha'éi ojuehegua meme? Ore rogagua kuéra ha umíva rogagua kuéra niko peteĩcha pánte. Mba'ére piko ore rome'ẽta ore rogagua kuéra tembiguái ramo? Oĩ ome'ẽmava voi plátare tajýra tembiguái ramo. Mba'eve ndaikatúi rojapo. Ore yvy ha ore parralty ndaha'e véima ore mba'e.”
Nehemías oñeha'ã oipytyvõ imboriahúvape
6 Ko'ã mba'e ahendúva che mbopochy. 7 Ha heta ambojere rire che akãme ahenói umi omyakãva Israel guápe ha ha'e chupe kuéra: “Pende pojopy eterei niko pende rapicha kuéra ndive.”
Pe rire ambyaty opa Israel guápe roñe'ẽ haguã ko'ã mba'ére. 8 Ha ha'e chupe kuéra: “ore niko ikatumiháicha rojogua vaekue roikóvo ore rapicha Israel guápe oñeme'ẽ vaekue tembiguái ramo tetã ambue rupi. Ha ko'ágã katu peẽ voi peme'ẽ pende rapicha plátare ore rojogua jey haguã chupe kuéra.”
Okirirĩ mbaite hikuái ndoikuaáigui mba'épa he'íta. 9 Ha'e upémarõ chupe kuéra: “Naiporãi ko pejapóva. Peiko ha pejapóna Tupã oipotaháicha, ani haguãtei umi ñande rayhu'ỹva opuka ñande rehe. 10 Che jepe aiporuka chupe kuéra pláta ha ame'ẽ chupe kuéra ho'u vaerã. Upéicha avei ojapo che rogagua ha umi che rógape omba'apóva. Jaheja reína chupe kuéra umi mba'e, 11 ha ñame'ẽmba jey ñande rapicha kuérape ijyvy, iparralty ha hóga kuéra. Ñañembyesarái pe pláta, tembi'u, kaguy térã ñandy jaiporuka vaekuégui.” 12 Ha he'i hikuái: “Pe nde ere haichaite rojapóta. Rome'ẽmba jeýta ijára kuépe opa mba'e ha ndorojerure mo'ãi chupe kuéra mba'eve.”
Ahenói upémarõ pa'i kuérape ohendu haguã mba'épa pe oje'éva ojejapotaha. 13 Upéi aityvyro che ao ruguái ha ha'e chupe kuéra: “Péicha ta pende tyvyro Tupã ndapejapói ramo pe pejéva, ha toipe'a pende hegui pende yvy, pende róga ha opa mba'e perekóva.” Maymáva he'i: “Upéicha toiko”. Romomba'e guasu Tupãme, ha oje'e haguéicha ojejapo.
Nehemías naimba'e potái
14 Mburuvicha guasu Artajerjes che moĩ vaekue mburuvicha ramo tetã Judápe 20 áño ha'e ojupi rire. Ha upéva pe ára guive 12 áño aja che ndaiporúi mba'evete umi mba'e mburuvicha kuérape guarãvagui. Upéichante avei ojapo umi che ndive omba'apóva. 15 Ndaupéichai umi ojupi vaekue che mboyve. Umíva ojerure vaekue opa árape 40 pláta pehẽngue hembi'u ha kaguy repyrã. Umi ipo guýpe omba'apóva katu vaípe oguereko vaekue opavavépe. Che katu, Tupãme amomba'égui, ndaikói upéicha. 16 Che rembiapo korapy jere ñemopu'ã ha upéva ajapo opa umi che rógape omba'apóva ndive. Yvy katu namboykéi che mba'erã. 17 Mesápe oguapy okaru che ndive 150 Israelgua ha umi omyakãva chupe kuéra, avei oime raẽ oúva tetã ambuégui ore jere rupi oĩva. 18 Opa árape Cheté voi ajukauka peteĩ vaka, 6 ovecha kyra ha ryguasu. Ku 10 arahápe katu agueruka heta kaguy. Upéicha ramo jepe ndajeruréi pe che mba'erãva, che mburuvicha haguére, añandúgui ipohyitaha opavavépe.
19 “Tupã che Jára, aipota ne mandu'a opa ko'ã mba'e porã ajapo vaekuére ko che retãre.”