Asuero apkelmasma judíos
1 Cháxa ekhem apmésakxa axta wesse' apwányam Asuero wesse' ekwányam Ester ma'a Amán axta apxagkok, apkelenmexma axta m'a judíos, apmahágkek axta Mardoqueo m'a aphakxa nak wesse' apwányam, hakte keltennassegkek axta Ester ektáha yaha' apketche m'a. 2 Tén axta wesse' apwányam apleya m'a kélatchesso kélaphék apyementameykekxa axta m'a Amán apmésa m'a Mardoqueo. Teméssessek axta nahan Ester apkeltaqmelchesso ekyókxoho aqsok ma'a Mardoqueo, ektáha axta apagkok ma'a Amán. 3 Paqhetchásekxeyk axta makham wesse' apwányam ma'a Ester, kelpólénteyk axta ekpayhókxa aphakxa yetlo élekxagweykha, éltamho emasséssók ma'a ekmaso agko' apkeltémo axta kalanaxchek ma'a Amán, éltamho nahan megkalanaxcheyk ma'a aptáhakxa axta apkeláneykekxa amya'a apmakókxa etnéssesek ma'a judíos. 4 Apya'ássek axta ekpayhókxa énmágkaxa Ester wesse' apwányam ma'a sawo ekyátekto ekmomnáwa ekwenaqte apagkok apmeykha axta chá'a. Kempákxeyk axta néten, kenmáha axta apmonye'. 5 Axta entáhak eyáneya s'e:
—Wesse', leyawók agkok apwáxok, apxéna enxoho ekpéwo m'a aqsok sélmaxneyeykha, ektáha enxoho naqsók semámenyého ko'o exchep wesse' tén han seyásekhayo, etaxés sa' weykcha'áhak appeywa yaqwayam sa' kamasseksek ma'a weykcha'áhak apcháphasso axta Amán apkeltémo kólmasséssók judíos ma'a ekyókxoho apchókxa aptémakxa nak chá'a exchep wesse' apwányam, 6 hakte ¡mowanchek ko'o alenmaxaxkohok ótak káhapwak aqsok ekmaso m'a sekpeywomo xamo' nak! ¡mowanchek nahan alanha kólmasséssók ma'a énámakkok ahancha'awo' nak!
7 Tén axta wesse' apwányam Asuero apchátegmowágkokxo m'a wesse' ekwányam Ester tén han ma'a Mardoqueo, judío nak. Aptáhak axta s'e:
—Ekméssek eyke ko'o kaxwók Ester ma'a Amán axta apxagkok, kélmakheyáseyncha'a axta néten yámet élwenaqte eñama apmáheyo elnápok ma'a judíos. 8 Ekméssek ko'o kaxwók kéxegke yaqwayam kóltaxaksek kélmakókxa enxoho kóltéhek kéltáxésso yaqwayam kólmeyók ma'a judíos yetlo kélxeyenma sekwesey. ¡Kólqahes sa' nahan weykcha'áhak kéltáxésso m'a sélqahassól'a chá'a weykcha'áhak!
(Megkólwanchek kólmasseksek weykcha'áhak ektáxésamaxche kéltáxésso nak wesse' apwányam apwesey, tén han kélqahasso nak ma'a apkelqahasso nak.)
9 Yetlókok axta nahan kéláneyeykha m'a énxet'ák apnaqtáxéssesso axta chá'a weykcha'áhak ma'a wesse' apwányam. Ekhem veintitrés axta nahan ma'a, aptáhakxa axta apqántánxo pelten, éltamhomaxchexa axta Siván. Táxésaxcheyk axta nahan ekyókxoho apkeltamhókxa axta katnehek Mardoqueo kéltáxéssesso m'a judíos, tén han ma'a apkeltaqmelchesso nak chá'a xama apkelókxa tén han ma'a kelwesse'e nak chá'a m'a apkelókxa, tén han ma'a pók kelwesse'e apkeltamheykha nak chá'a m'a ciento veintisiete apchókxa eyeynamo nak ma'a India apchókxa ekweykekxoho m'a Etiopía. Apkelpeywa apagko' axta nahan chá'a xama apheykegkaxa tén han ma'a ektémakxa axta chá'a eknaqtáxésamaxche m'a apkelpeywa. Kéltáxéssessek axta nahan apkelpeywa apagko' ma'a judíos tén han ma'a ektémakxa axta chá'a eknaqtáxésamaxche m'a apkelpeywa. 10 Wesse' apwányam Asuero apwesey axta nahan chá'a kélnaqtáxésagkok ma'a weykcha'áhak, tén axta natámen kélqaháseyak ma'a wesse' apkelqahasso nak, kéláphasa chá'a apkelseykha weykcha'áhak apkelchánte m'a yátnáxeg apkelyennaqte nak apkelxega, apkeleñama axta nepyeseksa m'a wesse' apwányam apkelchánte. 11 Yetneyk axta ektáxésamaxche weykcha'áhak wesse' apwányam apkeltémo yaqnekxak judíos ekyókxoho apheykegkaxa nak chá'a tegma apwányam yaqwayam elmeyawakpohok apagko', tén han elnápok, emasséssók tén han etnehek apagkok ekyókxoho aqsok apagkok nak ma'a énxet'ák ekha nak apkelmeykha m'a ekyókxoho apheykegkaxa tén han apchókxa apketámeyam enxoho chá'a, meyke apkelmeyágweykekxa elnápok ma'a kelán'ák tén han ma'a sakcha'a létkók. 12 Xama ekhem agko' axta nahan apkeláneyákpok elanagkok xa, cham'a ekyókxoho apchókxa aptémakxa nak chá'a wesse' apwányam ma'a Asuero; cham'a ekhem ekxénamaxchexa axta, ekhem trece, pelten doce, pelten Adar. 13 Xénamaxcheyk axta katnehek segánamakxa xa weykcha'áhak ektáxésamaxche nak wesse' appeywa, tén han kóllegaksek ma'a ekyókxoho apheykegkaxa nak chá'a énxet tén han apkelókxa, yaqwayam enxoho elanagkokxak aptamhágkaxa judíos xa ekhem nak, eyaqmagkásekxak mók apteméssesakxa m'a apkelenmexma. 14 Apkelxegkek axta nahan ekmanyehe agko' ma'a apkelseykha weykcha'áhak eñama apkeltémo m'a wesse' apwányam, apkelchánteyk axta yátnáxeg apkeleñama axta nepyeseksa m'a wesse' apwányam apkelchánte. Kelyetsátexcheyk axta nahan weykcha'áhak ekpeywa m'a tegma apyennaqte nak Susa.
15 Aptekkek axta Mardoqueo m'a tegma apyawe yetlo aptaxneykekxa m'a xama wesse' apwányam aptaxno apwenaqte apyápaqmate tén han apmope, tén han yetlo apkelháxaqxo ektaqmalma agko' sawo ekyátekto ekmomnáwa, tén han apchaqlamap ma'a apáwa apkeláxñe hómáyok. Apkelwónchessek axta élpayhékxo apkelwáxok apyókxoho énxet'ák apheykha axta m'a tegma apwányam Susa, 16 apkelátseyha axta nahan judíos élxéna apkelwáxok apkelmallana m'a aqsok ekmaso tén han ekyetna kaxwók kéláyo. 17 Kelpayhekxeyk axta apkelwáxok judíos ekyókxoho apchókxa tén han tegma apkelyawe, tén han yókxexma ekweykenxa axta chá'a m'a wesse' apwányam appeywa. Apkelánegkek axta ektámaxche ekyawe tén han apkelsawássessamo. Apxámok axta nahan apkeltemessásamakpekxa chá'a judíos nepyeseksa m'a énxet'ák apheykha axta m'a apkelókxa nak, hakte apkeláyak axta kaxwo'.
Asuero oñemoĩ judío kuéra ykére
1 Upe árape Asuero ome'ẽ Estérpe Amán, upe judío kuérape ohayhu'ỹva, róga. Mardoqueo oñehenoika Asuero rendápe, Ester omombe'úma chupe mávapa ha'e. 2 Asuero oguenohẽ upe kuãirũ oipe'a jey vaekue Amángui ha ome'ẽ Mardoquéope. Ester omoĩ Mardoqueo po guýpe opa umi mba'e Amán mba'ekuéva. 3 Oñe'ẽ jeýtavo Asuérope, Ester yvýre ojeity henondépe ha hasẽ. Ojerure chupe ojoko haguã upe kuatia Amán omondo vaekue, ani haguãtei ojehu umi mba'e Amán he'i vaekue ojejapotaha judío kuérare. 4 Asuero oipyso ijyva ha ipokoka*f** órova Ester gotyo, ha ha'e opu'ã oñembo'y Asuero renondépe, 5 ha he'i chupe:
—Oĩ porã ramo ha rejuhu ramo oĩha hendápe ko ajeruréva ndéve; ha oimérõ ha'a porã ndéve, emondo kuatia ojoko haguã umi Amán omondo vaekue. Upévape oje'e hína judío kuéra ko nde retã pýre oikóva ojejukapa vaerãha. 6 Ndaikatu mo'ãi añembo'y ha ahecha mba'éichapa che retãgua oñehundi ha ojejuka.
7 Asuero he'i Ester ha Mardoquéope:
—Pehecháma niko ame'ẽmbaha Estérpe opa umi mba'e Amán mba'e kuéva. Amán katu ojejuvýma judío kuérape ojukase haguére. 8 Aheja peẽme ko'ágã pemoĩ haguã kuatiáre upe iporãveháicha peẽme. Che rérape pejapo ha upéi pemoĩ hese che kuãirũmbore. Kuatia che réra ha che kuãirũmbore oguerekóva ndaikatúi ojejoko.
9 Upe árape voi, ára 23 upe mes mbohapyhápe, hérava Siván, oñehenoika umi Asuero kuatiañe'ẽ haihára. Ha Mardoqueo he'íva oñemoĩ kuatia rehe ha oñemondo judío kuérape, ha opa mburuvicha kuérape upe tetã pýre. Upe tetã oñemboja'o 127 hendápe ha ojepyso tetã hérava India guive, Etiopía peve. Opa tetãme, oĩva Asuero po guýpe, oñemondo ko kuatia iñe'ẽ nguérape voi, ha judío kuérape avei oñemondo iñe'ẽme. 10 Upe kuatia ojejapo Asuero rérape ha oñemoĩ avei hese ikuãirũmbore. Asuero kavaju kuéra iporãvéva ári oñemondo ñe'ẽ rerahahára, upe kuatia reheve. 11 Upe kuatiápe oje'e opa judío kuéra mamo oikoha rupi oñembyaty haguã oñorãirõ. He'i avei ikatuha ojuka hikuái opa oúva chupe kuéra, oimehágui upe tetãgui. Ikatu avei ojuka hikuái kuña ha mitã. Opa umi mba'e opytáva rehe ikatu oñemomba'e hikuái. 12 Kóicha ikatu ojapo hikuái opa Asuero retã pýre ára 13hápe, upe mes héravagui Adar, upéva hína mes 12ha.
12a Kóicha he'i upe kuatiápe:
12e Che, mburuvicha guasu Artajerjes amoguahẽ che maitei opa mburuvicha kuérape oĩva ko tetãme ojepysóva Índia guive Etiopía peve ha oñemboja'óva 127 hendápe.
12g Oĩ kuimba'e oñepytyvõve ramo jepe chupe upépe katu ha'e oñemoha'entese ha ojerovia ijehe. Opa umi che po guýpe oĩvape oreko vai, ha amo ipahápe ndoikuaa véiguima mba'épa ojapóta, opu'ã upe ipytyvõháre rehe. 12h Chupe guarã ndaipóri ñe'ẽ porã hapicháre ha umi ivýrova jurúpe héra ohendúgui, upépema katu ovu. Oimo'ã oheja reitaha chupe Tupã, upe opa mba'e oikuaáva ha nohechaséiva mba'e vai. Sapy'ánte oĩ pe mburuvicha ohejágui ijeroviaha pópe umi mba'e ha'e voi ojapo vaerã ou hetápe reiete ohundi ha hembiapo vai. 12i Ha péicha, japu ha ñe'ẽ reípe mburuvicha kuérape oñembotavy.
12j Ko'ã mba'e niko ojehu yma ha ko'ã árape ojehu ñande resa renondetépe. ¡Mba'e mba'épa ndojapói ko'ã mburuvicha ahẽ! 12k Upéva rehe, ko'ága guive añeha'ãta ikatu haguáicha maymáva oiko py'a guapýpe ko ñane retãme. Ñamboyke ha jahejáta umi mba'e naiporãiva; ha opa mba'e oñemoguahẽva chéve hendapete jahejáta. 12l Amán, Amedata ra'y, ndaha'éi ramo jepe che retãgua, tetã Macedoniagua ha'e; upéicha ramo jepe ojerereko chupe oreichagua ramo. 12m Chupe rohecha kuaa opa tetãguápe ojehecha kuaaháicha, ha hi'ári oñemoĩ chupe che rire ramo ha maymávante oñesũ henondépe. 12n Ha'e katu oñemoha'enteségui, oñeha'ã oñemoĩ che rendaguépe ha amo ipahápe che jukase. 12o Opáicha oha'ã ojuka haguã Mardoquéope, upe hetaite mba'e ojapo vaekue che rehe, ha che rembireko Estérpe ha opa hetãgua rehehápe. 12p Péicha ha'e ore reityse ikatu haguã umi Macedoniagua ou ojupi ore rendaguépe ko tetã Pérsiape.
12r Jepe Amán, ku aña ahẽ, ohundise vaekue ko'ã judíope, che ajuhu ha'e kuéra mba'eve ivaíva ndojapoiha ha oikoha iléi kuéra he'iháicha; ha iléi kuéra rehe ndaipóri mba'eve ja'e vaerã. 12s Ha'e kuéra niko Tupã yvága pegua ra'y, upe chéve ha che ypy kuérape ore pytyvõva roisambyhy porã haguã ko ñane retã.
12t Upéva rehe toñepena'ỹ upe kuatia Amán omondo vaekue rehe. Chupe ajuvykáma opa hogagua kuéra ndive táva Súsa rokẽ rovái. Péicha Tupã, upe ipu'akaitéva, omyengovia chupe upe hembiapo. 12u Aipota ko kuatia oñemoĩ okáre ikatu haguáicha maymáva ohecha. Aipota avei ojeheja judio kuérape oiko hekópe ha oñepytyvõ chupe kuéra oime ramo oĩva ojukaséva chupe kuéra upe 13 arahápe upe 12 meshápe hérava Adar. 12v Tupã, opa mba'e Jára ningo oipota upéva upe árape hetãgua ovy'a, ha anítei oñehundi.
12y Peẽ judíova katu aipota upe árape pe vy'a ha pembyarete. Upéicha ko'ága ha opa árape oho porãta chéve ha ko tetã Pérsiape; ha topyta mandu'arã opa umi opu'ãsévape che rehe. 12b Oĩ ramo táva térã oime raẽ henda rupi ko tetãme ndojejaposéi ko che ñe'ẽ, opa umi upepegua tojejukapa, upe táva tjehapy ani haguátei oikose upe rupi avave, mymba térã guyra kuéra avei.
13 Upéva upe kuatia isarambi opa rupi. Oiko chugui léi opa upe tetã pýre ikatu haguã judío kuéra oñembosako'i upe árape ha oñorãirõ umi hese kuéra ija'e'ỹvare. 14 Pya'e Asuero omondo ñe'ẽ rerahahára henda kuéra iporãvéva ári. Upe kuatia oñehenduka avei táva Súsape.
15 Mardoqueo osẽvo Asuero rendágui, osẽ ao jegua morotĩ ha hovýva reheve. Iñakãre katu mba'e jegua órova ha ijapére ahoja pytã ha morotĩva. Súsape oñehendu jesapukaipa guasu vy'águi. 16 Judío kuéra upéva upe árape ovy'a joa. 17 Ha upe tetã pýre mamo oguahẽha rupi upe kuatia judío kuéra ovy'a joa ha tuicha jeroky ha karu guasu ojapo hikuái. Heta oĩ upe tetã pýre ojeréva ha oñembojudíova, okyhyjégui hikuái judío kuéragui.