Israel apyamasma Dios
1 Epaqhetchessek axta ko'o Wesse' egegkok. Aptáhak axta seyáneya s'e:
2 “Exeg sa' elpaqhetchessók ma'a
énxet'ák Jerusalén;
énnaqtés sa' appeywa,
yaqwayam sa'
kataqmelek apkelháxenmo:
‘¡Keso aptáhakxa nak appeywa
Wesse' egegkok se'e!
Xénwákxók ko'o ewáxok
ektémakxa axta étkok,
meheyenyaweykencha'a axta chá'a,
cham'a sektémakxa axta etáwa',
seyásekhayo axta chá'a,
sétleykencha'a axta chá'a m'a
yókxexma meykexa nak énxet,
xapop megkólcheneykekxexa nak
aqsok aktek.’
3 Élpagkanchessegkek axta
ko'o m'a énxet'ák Israel,
axta aptamhéyak aqsok
séneykekxa éltaqmalma m'a.
Asagkek axta agkok chá'a
apteméssesakxa xama énxet,
añássesagkohok axta chá'a ko'o
wahak apkellegeykegkoho ekmaso.
Ko'o sekxeyenma xa,
sektáha nak Wesse' kélagkok.”
4 Kóleyxho Wesse' egegkok appeywa, Jacob aptawán'ák neptámen, tén han kélyókxoho Israel aphawóxama. 5 Aptáhak apkeláneya kéxegke Wesse' egegkok se'e:
“¿Yaqsa axta aqsok ekmaso
apkelweteya séláneya ko'o
kélyapmeyk nano' seyamasma?
Apkelyetleykekxeyk axta m'a
aqsok kéláyókxa ekteme nak mékoho,
mékoho apagko' axta han
apkelteméssásamákpekxak ma'a.
6 Axta kalyetnakhayók apkelwáxok
hektamok ko'o,
ektáha axta sélántekkesso m'a Egipto,
ektáha axta seknaqleykha m'a
yókxexma meykexa nak énxet,
ekyamáyekxa nak xapop,
ekxámokmakxa nak
maxcha'a élmattawóneg,
yókxexma meykexa nak yegmen,
ekxámokmakxa nak aqsok eyeymáxche',
yókxexma meykexa nak ekha,
meyke nak ekyeykhágwayam ma'a.
7 Eknaqleykenteyk axta ko'o s'e
ektaqmelakxa nak xapop,
yaqwayam enxoho kóltawagkok
aqsok ekyexna eñama nak xa xapop nak,
tén han ma'a aqsok éltaqmalma
éleñama nak xa.
Kélxegeykmek axta kéxegke,
keñe kéletsagkassa'a xapop ahagkok,
éltaqnawassáseykekxeyk axta s'e
apchókxa nak,
ektáha nak ko'o ahagkok ahagko'.
8 Mehektamsók ko'o m'a
apkelmaxnéssesso
énxet'ák ahagkok,
mehey'ásegkok ko'o m'a
énxet'ák apkelxekmósso nak
segánamakxa énxet'ák ahagkok,
élmexeykekxeyk ko'o m'a
apkelámha apmonye'e nak,
keñe m'a apkellegasso
nak sekpeywa,
apkelxeyenma chá'a m'a
Baal ekwesey,
apkelyetleykekxeyk ma'a
aqsok kéleykmássesso
ekteme nak mékoho.
Énxet'ák Israel apkelyekpelchamákpoho
9 “Cháxa keñamak sektáha nak ko'o
sekpeywa s'e, sektáha nak Wesse':
Alxénchásekxohok sa' ko'o kéltémakxa,
kéxegke yetlo kéltawán'ák.
10 Kólmeyekxa sa' ma'a
neyáwa wátsam ekwányam nak Chipre
ekpayho nak taxnegwánxa ekhem,
kóllano sa';
kóláphés sa' nápakha
kélápháseykha m'a Quedar,
yaqwayam sa' etaqmelcheshok apkelányo,
temegkek kexaha nahan
ekhawo nak xa aqsok nak.
11 ¿Yetneya xama apheykegkaxa
énxet melya'áseyak nak Dios
apyaqmagkasso mók ma'a
aqsok apkeláyókxa?
¡Ekteme nak eykhe aqsok kéláyókxa
élmowancha'a amya'a!
Keñe ko'o seyamasma m'a
énxet'ák ahagkok,
sekteme nak seyeymáxkoho,
apkelyetleykekxo m'a
aqsok kéleykmássesso
ekteme nak mékoho.
12 ¡Néten, keygwe
naqtók xa aqsok nak!
¡Kalpexyennem eyeye!
Ko'o sekxeyenma xa,
sektáha nak Wesse'.
13 “Apkeláneykegkek ánet
melya'assáxma m'a énxet'ák ahagkok:
eyamasmeyk ko'o,
sektáha nak ekteyapmakxa
yegmen ekyennaqtéssamo
nak egnények,
apkelánéyak apagko'
aptamheykegkok ma'a
apkelyátamakxa nak yegmen,
yámelchet élyagqaxe
megkeytno nak yegmen ma'a kañe'.
Ekyaqmageykekxa apkeltémakxa Israel eñama apkelyamasma apkelyetleykha Dios
14 “Háwe kélásenneykha
naqsa m'a énxet'ák Israel;
axta epalleykmok yaqwayam
etnahagkok kélásenneykha naqsa.
¿Yaqsa eyke ektéma
kélyementamoma nak
aqsok apagkok?
15 ¿Yaqsa eyke ektéma
kélchetámeykmo nak
ektémól'a yámakméwa,
yetlo kélpáxegkáseykha ekyennaqte?
Ekmaso kéltemessásekxak
ma'a apchókxa;
kélwatneyáseykekxók
nahan ma'a tegma
apkelyawe apagkok,
méko nahan xama énxet
enxoho apheykekxa m'a.
16 Apkelmópessessamók
apkelyaqténchesso áwa'
kélyetseksa'ák ma'a énxet'ák Menfis,
tén han ma'a énxet'ák Tafnes.
17 Temegkek kéxegke xa ektáha nak
eñama sélyamasma ko'o,
sektáha nak Dios Wesse' kélagkok,
sekpékessáseyak nak chá'a
ámay kélagkok.
18 ¿Yaqsa kagkések kéxegke
kólmeyekxak Egipto
kólyahagwakxak yegmen
ma'a wátsam Nilo?
¿Yaqsa kagkések kéxegke
kólmeyekxak Asiria
kólyahagwakxak yegmen ma'a
wátsam Éufrates?
19 Kéltémakxa ekmaso kélagko' sa'
kéxegke kallegassásegkokxa',
kélyamasma kélyetleykha
Dios sa' kalsexnena'.
Kalchetam sa' kélwáxok
keñe sa' kólya'ásegwók
asagkek ko'o hélyenyók,
tén han askehe',
tén han mehélakawo enxoho,
ko'o sektáha nak
Dios Wesse' kélagkok.
Ko'o sekxeyenma xa,
sektáha nak Wesse'
ekha sekyennaqte.
Israel apkenmexeykekxa Dios
20 “Nanók agko' ko'o
kéxegke sélenmexeykekxa',
megkalyaqwámeykegkok hélyahakxoho.’
Axta kéltemék chá'a
kélpaqméteykencha'a s'e:
‘Mogmenyeyk negko'o
exchep agyetlawha.’
Kélláneykegkek axta kéxegke
kéltémakxa megkólmasexta'a m'a
néten egkexe nak
tén han ma'a kóneg nak
yenta'a élyentaxno pessesse agkok.
21 Máxa anmen yámet
éltaqmalma axta ko'o
ekteméssessók
kéxegke séneykekxo,
ektémól'a m'a anmen yámet
aktek éltaqmalmal'a.
¡Kélesógweykmók kélagko'
axta eyke kéxegke,
massegkek axta ko'o sélyekpelche!
22 Kólchektek eykhe han
kélyempe'ék kólyaqpasagkok yegmen,
kólmaha chá'a ekyókxoho keltexnéyak
ekwánxa enxoho kélmako kólmaha,
keytek eyke aqsa chá'a ekpésyam
megkólya'assáxma nahaqtók ko'o.
Ko'o sekxeyenma xa,
sektáha nak Wesse'.
23 Megkólwanchek kéxegke kóltéhek
kélpeywa s'e:
‘Mólpeysegkesamaxchek negko'o,
mólpeykessamók han ma'a
aqsok kéláyókxa
élmowancha'a amya'a nak.’
Kóllano kéltémakxa
axta m'a yókxexma
ekyapwátegweykenxa nak xapop,
kóllano ekyókxoho aqsok
kélláneyak axta,
kéxegke kélhémo nak
yányátnáxeg apkelwána
apyennaqtél'a apxega,
apweynchámeykhal'a
ekyókxoho yókxexma;
24 yámelyeheykok
kelwána ekmeymente,
kélyenyeykekxal'a néten egkexe,
ekseykhal'a awéhek
kategyaha kennawo'.
Kelanak agkok kennawo',
méko kawának kamagkok.
Ketamchek agkok han
chá'a m'a kennawo nak,
megkayampeyk chá'a:
kóteyekxak chá'a m'a
ekwákxo enxoho ekhem
éláneykxa kelwána.
25 “¡Énxet'ák Israel,
nágkólnaqtawasha kélmagkok
kólnaqtémha meyke
kélatchesso kélmagkok,
nágkólho kalyameyk kélyespa'ák!
Keñe axta kéltéma makham se'e:
‘Ma', mogwanche';
nélásekhayók negko'o m'a
apkeleñama nak mók nekha,
ólyetlakxak sa' negko'o m'a.’
Payhawók kóllegássesagkohok Israel
26 “Sa' etnahagkok elmegqeyk
énxet'ák Israel, tén han énxet'ák,
tén han kelwesse'e apkelwányam,
tén han apkelámha apmonye'e,
tén han apkelmaxnéssesso
Dios énxet'ák apagkok
tén han apkellegasso nak
Dios appeywa m'a
aptémól'a énxet apmenyexma
emegqeyk kólwetagkohok
apmenyexakxa;
27 hakte axta aptemék chá'a
apkenagkama yámet se'e:
‘Xeye' ekteme táta ahagkok’,
tén axta meteymog aptéma
chá'a apkelanagkama s'e:
‘Xeye' ekteme méme ahagkok.’
Keñe axta ko'o seyheykekxo apkap'ák,
axta hélányo'.
Tén axta apkelwet'a enxoho chá'a
ekmaso apheykha,
etnehek chá'a heyának se'e:
‘¡Hẽlwagkasseta negko'o teyp!’
28 Énxet'ák Judá,
¿háxko ekheykegkaxa m'a
aqsok kéláyókxa kélláneyak axta?
¡Xámok agko' kéxegke
aqsok kéláyókxa,
hawók ma'a tegma
apkelyawe kélagkok nak!
¡Tásek sa' kalxegmak ma'a,
awanchek sa' kexaha kalwagkasek teyp
eyáhapwa'a sa' ekmaso kélheykha!
29 ¿Yaqsa ektéma
sélxéneykencha'a nak chá'a ko'o?
Kélyókxoho élenmexeykekxak
ko'o kéxegke.
Ko'o sekxeyenma xa,
sektáha nak Wesse'.
30 Chaqhémok ko'o
séllegassáseykegkoho m'a
kélketchek nak kéxegke,
mopmenyék elya'ásegwók ma'a
séltémókxa nak etnahagkok.
Kélhawók kéxegke m'a,
yámakméwa éllo,
kélnápeykekxeyk ma'a
énxet'ák kélagkok
apkellegasso nak sekpeywa.
31 (Kéxegke nahan, kaxwe
nak kélektegeykekxa makham,
kóltaqmelchesho kélháxenmo
Wesse' egegkok appeywa.)
Israel,
¿yókxexma meykexa énxet
kélagkok ya axta ko'o kéxegke?,
¿xapop ekyaqtéssamakxa
exma ya axta ko'o?
Énxet'ák ahagkok,
¿yaqsa ektéma kéltéma nak
chá'a kélpeywa s'e?
‘Nenteme egagko' negko'o
kaxwók nentamheykegkok;
wánxa kaxwók negye'eykekxa exchep’.
32 ¿Kalwánaqmohoya chá'a
xama kelán'a aqsok étkók
agkok élmomnáwa,
tén han élmeykha axta chá'a
élnáxameykha m'a élyamhopma?
Keñe énxet'ák ahagkok,
nanók ekmasse
élxéneykha apkelwáxok ko'o.
33 “¡Kélya'ásegkok kélagko'
nak la'a kéxegke ámay
yaqwayam kóltegyaha kélásekhayókxa!
¡Kélxekmósso aqsok ekmaso
kélnámakkok kéxegke!
34 Apkeltexneymákpek
kélnaqta éma apagkok ma'a
énxet'ák meyke nak aqsok apagkok,
tén han ma'a meyke nak
apkeltémakxa,
énxet'ák megkólweteya axta
chá'a kéxegke elanagkok
xama enxoho m'a
aqsok ekmaso agko'.
35 Naqsók eykhe chá'a
kéltéma kélpeywa kélyókxoho s'e:
‘Méko negko'o néltémakxa.
Massék negko'o
sẽltaqnaweygko m'a Dios.’
Alyekpelkohok sa'
ko'o kaxwók kéxegke,
hakte kélxeyenmeyk chá'a
megkóllánéyak megkólya'assáxma.
36 ¿Yaqsa ektáha kélpekhésa nak
kólyaqmagkasek pók kélxegexma'a?
Elyexanchesha sa' eyke nahan
kéxegke m'a énxet'ák Egipto,
ektéma axta m'a
énxet'ák Asiria.
37 Kóltaqhohok sa' makham kéxegke
kéleñama Egipto,
yetlo ekyawe agko' kélmegqakto,
hakte élyetnakhássek ko'o m'a
kélásenneykekxo nak chá'a kéxegke,
méko sa' kataksek kéxegke
kélteme kélxegexma'a m'a.”
Israel opyrũ iñe'ẽngue rehe
1 Ñandejára he'i chéve:
2 “Tereho eñe'ẽ
Jerusalén guápe.
Esapukái
oñehendu porã haguã:
‘Péicha he'i Ñandejára:
Che mandu'a
ne kuñataĩ ramo guare
che mba'énte hague,
amenda ramo guare nde rehe,
che rayhu vaekue
ha reju che ndive
yvy ojeiko'ỹháme,
oñeñotỹ'ỹháme mba'eve.’
3 Israel ojeporavo vaekue
che mba'erã,
che koga'a poravo pyre.
Oĩ ramo ombyaíva chupe,
che ainupãva upévape,
amondóvo chupe ivaíva.
Che, opa mba'e Jára,
upéicha ha'e.”
4 Pehendu Ñandejára ñe'ẽ
peẽ Jacob ñemoñare
ha opa Israel rogagua.
5 Péicha he'i Ñandejára:
“Mba'e ivaíva piko
ojuhu che rehe pende ru kuéra
ypykue,
ajeve oñemomombyry che hegui?
Oho tupã nguéra
ndaha'éiva mba'eve rapykuéri,
ha chugui kuéra voi oiko
mba'eve'ỹ.”
6 Ha'e kuéra noporandúi:
“Mamo piko oĩ Ñandejára
ñane renohẽ vaekue Egíptogui,
ñande reraha vaekue
yvy ojeiko'ỹha rupi,
yvy perõ yvy kuágui
henyhẽva,
yvy ndahi'iva ha iñypytũva,
avave ohasa'ỹha rupi,
avaveichagua yvypóra
oiko'ỹha rupi?”
7 Che aru chupe kuéra
ko yvy porãme,
ho'u haguã hi'a
ha iporãnguete
chugui heñóiva.
Peẽ katu peju
ha pemomarã che yvy,
che mbojeguaru ko tetãgui,
upe che mba'e teévagui.
8 Pa'i kuéra noporandúi:
“Mamo piko oĩ Ñandejára,
che rembiapoukapy rerekua
kuéra nda che kuaái,
mburuvicha kuéra
opu'ã che rehe,
maranduhára*f** kuéra
omomarandu Baal rérape,
ha oho tupã nguéra
mba'everã iporã'ỹva
rapykuéri.”
Israel oñembojovake
9 “Upévare che,
opa mba'e Jára,
ha'e péicha:
Pombojovakéta peẽme
ha pende ra'y kuéra ra'yrépe.
10 Tapeho Chipre rembe'y rupi
ha pehecha,
pemondo pene rembijokuái
Cedárpe toikuaa porã,
jahecha ojehúpa ra'e
peteĩ mba'e peichagua.
11 Oĩ nga'u piko tetã
omohendaguéva
itupã nguéra? Ndaipóri,
umíva ndaha'éirõ jepe tupã.
Che retãgua katu che reja chéve,
ha'éva heko mimbipa,
ha che mohendague
tupã gua'u výro reívare.
12 Eñemondýike yvága
kóva renondépe!
Eñemoĩ eryryipa kyhyjégui!”
Che, opa mba'e Jára,
upéicha ha'e.
13 “Che retãgua ojapo
mokõi mba'e ivai etereíva:
Che reja chéve, ykua satĩ
oporomoingovéva,
ha ojapo ijupe guarã
ykua oñembyaipáva
opyta'ỹháme y.”
Israel oñemotĩndy
14 “Israel ndaha'éi tembiguái,
térã tembiguái ra'y.
Mba'ére aipo ramo
oñemondapa ha ojereraha
tembiguái ramo?
15 Mba'ére ondyry hikuái
hese jaguaretéicha
okororõ mbaretéva?
Taperéicha hetã
oheja hikuái.
Ohapypa itáva kuéra
ha opyta avave'ỹre.
16 Umi Menfis ha Tafnesgua
ojoka ne akã.
17 Kóva ndéve ojehu
che reja haguére,
chéve Tupã nde Jára
ne sãmbyhýva reikoha rupi.
18 Ha ko'ágã
maerã reípa Egíptope rehose
re'u y Nilo?
Ha maerãpa rehose Asíriape
re'u y Éufrates?
19 Ne ñañangue voi
ne nupãta,
ne rembiapo vaikue
ho'áta nde ári.
Ejepy'a mongeta
ha rehecháta mba'eichaitépa
ivai ha iro ra'e
rejei che hegui
ha na che momba'éi,
chéve, Tupã nde Jára.”
Che, nde Jára ipu'akapáva
ha'e upéicha.
Israel itĩ pu'ã
20 “Ymáma
repu'ã hague che rehe,
ne rehenduséi che ñe'ẽ.
Ere vaekue:
‘Ndaikoséi
Ñandejára rembiguáirõ.’
Opa ijyvateha*f** rupi
ha opa yvyra guasu guýpe,
reñeme'ẽ vaekue
teko ky'ápe.
21 Che roñotỹ vaekue
parral poravo pyréicha,
parral ra'ỹi porãnguetéicha.
Nde katu nde tujupaite
ha ndorokuaavéi.
22 Rejekytyve ramo jepe
tanimbúpe,
ha reiporu pe havõ reipotáva,
che renondépe akóinte oĩ
ne rembiapo vai ky'akue.
Che, opa mba'e Jára
upéicha ha'e.
23 Neretĩri piko ere haguã:
‘Nañemongy'ái
ha namomba'e guasúi vaekue
tupã gua'u kuérape’?
Na ne mandu'ái piko
ne rembiapokue rehe ñúme?
Ehecha kuaána
opa mba'e rejapo vaekue,
nde kaméllo kuña ne rakuãva,
reiko vaekue águio pégotyo,
24 vúrro kuña saite
yvy ojeiko'ỹha rupi reikóva,
ne ãmbu ha rehetũva yvytu,
nde raku ramo reína
na nde jokoháiva.
Oĩ ramo mácho chupe ohekáva
natekotevẽi ikane'õ:
Pe hakuchi aja,
katuete ojuhu chupe.
25 Israel, ani rehunga nde py
reñanívo pynandi,
ani reheja nde ahy'o ikã!
Nde katu ere vaekue:
‘Nahániri, ndaikatúi.
Ahayhu mombyry guápe
ha aháta hapykuéri.’”
Israel oñenupãta mante
26 “Mondaha otĩháicha
ojehecha ramo,
péicha otĩta Israel,
tetãgua, mburuvicha guasu, mburuvicha,
pa'i ha maranduhára kuéra.
27 Peteĩ yvyrápe
niko he'i hikuái:
‘Nde hína che ru’,
ha peteĩ itápe:
‘Nde hína che sy.’
Chéve katu ome'ẽ ijatukupere
ha noma'ẽi che rehe.
Ojecha vai vove katu
he'i chéve:
‘Ejúna ore pe'a ko ivaívagui’.
28 Judá,
mamo piko oĩ umi tupã
rejapo vaekue nde jupe?
Heta eterei ne tupã
peteĩ-teĩ nde távape rereko!
Toúna ha'e kuéra,
jahecha ikatúpa nde pe'a
oúvo pe ivaíva!
29 Mba'épa peẽ
che rehe pejéta, ku opavave
pepu'ã vaekue che rehe?
Che, opa mba'e Jára,
upéicha ha'e.
30 Reínte ainupã vaekue
pende ra'y kuérape,
mba'eve voi
ndoikuaaséi vaekue.
Peẽ voi, jaguarete ñarõicha,
pejuka vaekue
maranduhára*f** kuérape
31 (Peẽ ko'agãgua avei,
pejapysakáke
Ñandejára marandúre).
Israel, che piko vaekue
ndéve guarã peteĩ
yvy ojeiko'ỹha?
Térã peteĩ yvy ypytũ?
Nde, che retãgua,
mba'ére piko ere:
‘Ore sãsóma,
ndoroiko mo'ã véima ne ndive’?
32 Ikatu nga'u piko
peteĩ kuñataĩ hesarái
imba'e repyeta ha ijeguaka
imendakuépe guarégui?
Che retãgua katu aréma
hesarái hague che hegui.
33 Oikuaa porã eterei pe tape
oheka haguã iñembokiha.
Rejapo haguã ivaíva
na nde jojahái!
34 Nde ao ojehypyipa
imboriahu ha hembiapo vai'ỹva
ruguy kuépe,
umi nderejuhúi vaekue
ojapo ramo mba'eve ivaíva.
35 Ha upeichave ramo jepe, ere:
‘Na che rembiapo vaíri.
Tupã ndaipochýi che ndive.’
Erégui nderejapói hague
mba'eve ivaíva,
rombojovakéta.
36 Mba'ére piko pya'e eterei
rehekase ne irũ pyahurã?
Egipto nosẽ porã mo'ãi ndéve,
nosẽ porãi haguéicha Asiria.
37 Ha reju jeýta mante
Egíptogui ñemotĩ reheve,
che amboyke haguére
umi rejeroviaha,
ha mba'eve nosẽ mo'ãi ndéve
reñemoirũrõ hese kuéra.”