Jesús apha Nazaret
(Mt 13.53-58Lc 4.16-30)1 Apxegeykekxeyk axta makham Jesús apkeñama m'a, apmeyeykekxo m'a apkeñémekxa axta, apkelyetleykekxeyk axta nahan ma'a apkeltáméséyak. 2 Xama axta ekweykmo ekhem sábado, apkeynamók axta apkelxekmósso énxet'ák ma'a kañe' apchaqneykekxexa nak judíos. Apxámok axta nahan apháxenmo apkeltenneykha m'a Jesús, axta aptemék nahan chá'a apkelmaxneyeykencha'a pók énxet élpelakkassama apkellege s'e:
—¿Háxko éltámegweykenxa xa ekxámokma aqsok nak? ¿Háxko kexaha éñamakxa xa apya'áseyak nak, tén han xa apmopwána nak elának aqsok sempelakkasso agweta'? 3 ¿Háweya yántéseksek apkelanél'a xa, María étchel'a, Santiago apepmal'a, tén han José, Judas, tén han Simón? ¿Yagkaxneykha nahan apkelyáxeg kelwán'ák se'e negyeseksa nak negko'o?
Axta yaháxenmók aptémakxa appeywa m'a.
4 Axta eyke aptemék apkelanagkama Jesús se'e:
—Ekyókxoho yókxexma chá'a kóltéhek kéláyo m'a xama aplegasso nak Dios appeywa, keñe megkóltéhek kéláyo m'a apchókxa, nepyeseksa nak apnámakkok, tén han ma'a apxagkok nak.
5 Mopwanchek axta apkeláneya xama aqsok sempelakkasso agwetak ma'a, wánxa axta aqsa apkeltaqmelchesseykmo apqántawók apkelháxamap ma'a ektáha axta chá'a apkelpaknegweykmoho. 6 Pelakkassegkek axta nahan apweteya Jesús hakte apya'ásseykmek axta xa énxet'ák nak.
Jesús apkeláphasso apkeltáméséyak yaqwayam eñeksek ma'a aptémakxa nak Wesse' apwányam Dios
(Mt 10.5-15Lc 9.1-6)Apweynchámeykha axta Jesús nátegma eyágketexa nak apkelxekmóssama chá'a énxet'ák. 7 Apkelwóneykha axta m'a doce apkeltáméséyak, tén axta apkeláphassama chá'a apqánet, apkelmeyáseykegkek axta chá'a apkelmopwancha'a elántekkesek espíritu élmasagcha'a. 8 Apkeltémók axta han melsewek xama aqsok enxoho yaqwayam elmaha m'a ámay, wánxa axta aqsa chá'a xama aptasqapeykha. Axta keymomáxchek elsók ma'a pan, tén han nento, tén han selyaqye. 9 Apwancha'ak axta elatchásekxak ma'a apkeltéto apmagkok, keñe axta mopwanchek elsók ma'a apkelnaqta yaqwayam eyaqmagkasek pók. 10 Axta aptemék apkelanagkama s'e:
—Kélántaxnegwokmek sa' agkok kéxegke xama tegma, kólhem sa' ma'a ekwokmoho kélxegákxo makham mók nekha. 11 Sa' agkok kólmáxchek takha' xama yókxexma, essenhan megkamako enxoho kóleyxhok chá'a kéltenneykha, kólántép sa' ma'a, kólpalches sa' chá'a kélmagkok xapop ánek, yaqwayam sa' melchenatchesek peya ellegássesagkohok Dios xa énxet'ák nak.
12 Tén axta apkelánteyapma Jesús apkeltáméséyak yaqwayam eltennasagkok énxet'ák yának elyo'ókxak makham ma'a Dios. 13 Apkelántekkessegkek axta nahan chá'a ekxámokma kelyekhama' énxet apwáxok, apkeltaqmelchesseykmek axta nahan apxámokma apkelháxamap apkeltexneykegko chá'a pexmok égmenek.
Juan el Bautista apmatñà
(Mt 14.1-12Lc 9.7-9)14 Aplegayak axta amya'a wesse' apwányam Herodes apxénákpo Jesús, cham'a ekpayheykekxo axta apwesey ekyókxoho yókxexma. Hakte axta aptemék chá'a nápakha énxet'ák apxeyenma s'e: “Juan el Bautista apxátekhágwokmok, la'a ekha nak xa apmopwána nak elának aqsok sempelakkasso agweta'.”
15 Nápakha énxet axta nahan chá'a aptemék apxeyenma s'e: “Dios appeywa aplegasso Elías xa.”
Nápakha énxet axta nahan chá'a aptemék apxeyenma s'e: “Dios appeywa aplegasso xa, ektéma axta m'a nanók Dios appeywa apkellegasso axta.”
16 Xama axta aplegaya xa aqsok nak, axta aptemék Herodes se'e:
—Juan neykhe xa. Éltémók axta ko'o kólyaqténchesek apyespok, keñe kaxwók apxátekhágwokmo.
17 Herodías axta keñamak apkeltémo emakpok Herodes ma'a Juan, apkeltémók axta kólpextétek cadenas ma'a kañe' negmomaxchexa nak. Filipo axta aptáwa' m'a Herodías, cham'a Filipo Herodes axta apyáxeg, apmeykekxeyk axta eyke Herodes aptéma aptáwa' m'a kelán'a nak. 18 Hakte axta aptemék Juan apkenagkama Herodes se'e: “Megkapayhawok xép etnehek aptáwa' m'a apyáxeg aptáwa' nak.”
19 Axta keñamak Herodías ektaqnagkama m'a Juan, máheyók axta kaqhek; yawanchek axta eyke, 20 hakte apcháyak axta m'a Herodes, apya'áseykegkók axta apteme énxet ekpéwomo aptémakxa, tén han appagkanamap, apmasmeyk axta chá'a. Mey'asagkehek axta eykhe chá'a yaqwánxa elának Herodes aphaxnawo enxoho chá'a apkeltenneykha m'a Juan, atsek axta eyke nahan chá'a yeyxho'. 21 Keñe axta Herodías ekweteya ekweykmo ekhem yaqweykenxa kalyentamaxkoho', cham'a apkelánéssama axta ektámáxche ekyawe apkelámha apmonye'e, tén han sẽlpextétamo kelwesse'e apagkok ma'a Herodes, tén han ma'a énxet'ák ekha axta kéláyo m'a Galilea, cham'a ekweykmo axta aptéyekemxa m'a Herodes. 22 Taxnegweykmek axta nahan Herodías étche m'a ektámáxchexa axta nento, néweykha axta, leklamók agko' axta nahan apwáxok Herodes ma'a ektémakxa axta eknéweykha, ekweykekxoho m'a ektáha axta aptómo xamo' ma'a apto, axta aptemék wesse' apwányam apkenagkama kelán'a étkok se'e:
—Hélmaxna sa' aqsok eyámenyéxa enxoho, keñe sa' agkések.
23 Naqsók axta han apteméssessók appeywa apmáheyo egkések ma'a aqsok élmaxneyakxa enxoho, axta emáheyók yeyxek egkések élmaxneya enxoho nekha m'a yókxexma apkeláneykegkaxa nak. 24 Teyepmeyk axta sekxók xa kelán'a étkok nak, axta entemék élmaxnegweykekxo egken se'e:
—¿Yaqsa sa' aqsok almaxnak ko'o?
Axta entemék eyátegmoweykegkokxo s'e:
—Kalmaxna sa' Juan el Bautista apqátek.
25 Taxnegweykekxeyk axta makham ekmanyehe agko' kelán'a étkok ma'a aphakxa axta wesse' apwányam, axta entemék eyenagkama s'e:
—Émenyeyk ko'o hegkések Juan el Bautista apqátek se'e kaxwo' nak, heyaqxegkessesek xama sokpayhe.
26 Yaqhápeykekxók axta nahan apwáxok wesse' apwányam; kelnawagkamchek axta eyke nahan etaqheksohok ma'a ektémakxa axta aqsok élmaxnagko, hakte naqsók axta apteméssessók appeywa nápaqta'awók ma'a ektáha axta apkeláneyeykha. 27 Yetlómók axta nahan apcháphasso xama sẽlpextétamo apkeltémo esantagkasek ma'a Juan apqátek. Apmeyeykekxeyk axta negmomaxchexa m'a sẽlpextétamo nak, apyaqténchesseykekxeyk axta apyespok ma'a Juan, 28 tén axta apseykekxéssama apchaqxegkessessama xama sokpayhe. Apméssegkek axta m'a kelán'a étkok nak, keñe axta m'a kelán'a étkok nak ekseykekxéssama ekméssama m'a egken.
29 Xama axta apkellegaya amya'a m'a Juan axta apkeltáméséyak, apweykekxeyk axta m'a Juan aphápak, apseykekxeyk axta yaqwayam yátawanyek.
Jesús apkelmeyáseyak aptéyak énxet apxámokma
(Mt 14.13-21Lc 9.10-17Jn 6.1-14)30 Apchaqneykekxeyk axta apkelapháseykha yetlo Jesús natámen xa, apkeltennáseykha axta ekyókxoho ektémakxa axta aqsok apkeláneyak tén han apkelxekmósso. 31 Axta aptemék apkelanagkama Jesús se'e:
—Kólchempoho, ólmahagkok negko'o enxakcha'awók óllókassók sekxók nélyampe m'a meykexa nak énxet.
Hakte apyaqmagamakpek axta énxet apkelweykta chá'a aphágkaxa, mopwanchek axta apmáheyo etawagkok aptéyak. 32 Tén axta Jesús tén han apkelapháseykha apkelchántama xama yántakpayhe apkelmaheykegko m'a meykexa nak énxet. 33 Apxámok axta eyke han énxet apkelweteykegkoho apkelxega, apkelyekpelchémók axta nahan; keñe axta apnaqtémeykegko apkelmaheykegko m'a, apkeleñama m'a apyókxoho tegma apkelyawe nak, apmonye'e axta nahan apkelweykmok ma'a, melweykenxa axta makham ma'a Jesús yetlo apkelxegexma'a. 34 Xama axta apteyapweykmo Jesús yántakpayhe, apweteyak axta énxet apxámokma, apyósekak axta nahan apkelányo, hakte máxa axta aptamheykegkok ma'a nepkések meykel'a éltaqmelchesso; tén axta apcheynamo apkelxekmósso ekxámokma agko' aqsok. 35 Keñe axta ektaxneykmo, apkelya'eykekxeyk axta m'a apkeltáméséyak, axta aptemék apkenagkama s'e:
—Taxnakmek kaxwo', méko nahan énxet se'e yókxexma nak. 36 Eláphés sa' énxet'ák, yaqwayam sa' elmeyekxak ma'a yókxexma, tén han ma'a nátegma neyáwa' nak apheykegkaxa énxet, etegyagkok sa' aqsok yaqwayam etawagkok.
37 Axta eyke aptemék apchátegmoweykegko Jesús se'e:
—Kólmésák kéxegke aptéyak.
Keñe axta aptéma apkelátegmoweykegkokxo s'e:
—¿Apkeltamhóya negko'o antegyágwók pan ekhémo nak doscientos ekhem ekyánmaga nentamheykha, yaqwayam enxoho ólagkok aptéyak?
38 Axta aptemék apkelanagkama Jesús se'e:
—¿Háxko apwánxa apyetna kéxegke pan? Kólteyánegwakxoho hana.
Xama axta apkelweteya apwánxa, axta aptemék apkenagkama s'e:
—Cinco pan, keñe ánet kelasma.
39 Tén axta apkeltémo yának elyaqyésagkok apheykha énxet'ák ma'a néten pa'at ekpayhe; 40 apkelyaqyeyáseykegkek axta chá'a apheykha cien xama appasmeykekxa, tén axta nahan chá'a cincuenta. 41 Tén axta Jesús apkelmoma m'a cinco pan nak, tén han ma'a ánet kelasma, apsekheykekxók axta néten, keñe apméssama ekxeyenma apwáxok Dios, apkelyeptégkek axta pan, keñe apkelmeyáseykegko apkeltáméséyak yaqwayam enxoho emlaskok nepyeseksa énxet'ák. Apmelásektegkek axta han ánet kelasma nepyeseksa m'a apyókxoho nak. 42 Apyókxoho axta nahan apteykegkok ekweykmoho apkelyaqkáneykmo; 43 apkelmeykekxeyk axta han pan nápakha'a apkeleymomap tén han ma'a kelasma, doce hówenaq apxagkok axta nahan weykmok apkellánéseyak. 44 Cinco mil axta apyókxoho apkelennay'a ektáha axta aptéyak xa pan nak.
Jesús apxega néten yegmen
(Mt 14.22-27Jn 6.16-21)45 Tén axta Jesús apkeltémo elchántekxak apkeltáméséyak yántakpayhe natámen xa, yaqwayam enxoho elyeykhekxak apmonye'e m'a neyp wátsam ekpayhegwayam, ekpayho nak ma'a Betsaida, keñe axta Jesús apkeláphassama eltaqhekxak énxet'ák. 46 Xama axta appenchessama apkeláphasso, apmaheykegkek axta apkenátweykmo néten egkexe yaqwayam etnehek nempeywa nélmaxnagko. 47 Xama axta ekyáqtéssama, neyseksók wátsam axta nahan weykekxak ma'a yántakpayhe. Keñe axta m'a Jesús, apheykekxo axta apxakkók ma'a néten xapop, 48 apweteya ekmassama apkelyennaqte apkelyekwe yegmen ma'a apkelxegkesso axta yántakpayhe, hakte apkenmexmeyk axta éxchahayam. Amonye' élseye axta nahan apkelamheykegkokxo Jesús ma'a apxegama néten yegmen, máxa axta aptemék apmáheyo enxoho eyeykhágwakxa'. 49 Xama axta apkelweteya apxegama néten yegmen, kélhagák axta apkenagkók, kelpayheykha axta apatña'ák, 50 hakte apyókxoho axta apkelweteyk, apkelyegwaktegkek axta nahan. Yahamók axta eyke nahan apkelpaqhetchessama m'a, axta aptemék apkelanagkama s'e:
—¡Kólyennaqteyásekxoho kélwáxok! ¡Ko'o s'e: nágkóle'!
51 Apchántegkek axta Jesús yántakpayhe, tén axta ekmassama éxchahayam; kelpelakkassamók agko' axta han ma'a apkeltáméséyak, 52 hakte axta elya'áseykegkok ma'a ekpelakkassama axta apxámáseykekxo m'a pan, hakte chápomáxcheyk axta m'a apkelya'áseykegkaxa nak aqsok.
Jesús apkeltaqmelchesseyam énxet apkelháxamap ma'a Genesaret
(Mt 14.34-36)53 Apkelyeykheykekxeyk axta m'a neyp wátsam ekpayhegwayam, apkelweykmek axta m'a Genesaret, aptehetweykmek axta han yántakpayhe m'a neyáwa nak. 54 Xama axta apkelánteyapma yántakpayhe, apyekpelchémók axta han énxet'ák ma'a Jesús. 55 Apsawhomákpók axta apnaqtémeykegko énxet'ák apkelmahágko m'a yókxexma nak, kélnaqlamchek axta apkelháxamap ma'a eklegamaxchexa axta amya'a apha m'a Jesús. 56 Kélnegkenweykmek axta chá'a apkelháxamap ámay, cham'a apmaheykegkaxa axta chá'a, cham'a nátegma nak, tén han ma'a tegma apkelyawe nak tén han ma'a yókxexma nak, kéltamhók axta nahan yohok aqsa chá'a kólpaknegkessamhok napwa'a eykhe katnehek ma'a apchaqlamap nak; apkeltaqmelweykmek axta nahan chá'a apyókxoho m'a ektáha axta chá'a appaknegweykmoho.
Jesús Nazarétpe
(Mt 13.53-58Lc 4.16-30)1 Jesús oho upégui oikove ypy haguépe, ha hemimbo'e kuéra oho hendive. 2 Oguahẽvo pytu'uha ára oñepyrũ oporombo'e judío kuéra tupaópe. Ha heta ohendúva Jesúspe, ijurujái ha oporandu ojupe:
—Moõgui piko oikuaa kóva hetaite mba'e? Moõgui piko oguenohẽ imba'e kuaa ha umi mba'e rechapyrã ojapóva? 3 Ndaha'éi piko kóva ku karpintéro, María memby, ha ityvýra kuéra Santiago, José, Judas ha Simón? Ha heindy kuéra nga'u piko ndoikói ñande apytépe?
Ha ndojeroviái hese hikuái. 4 Jesús katu he'i chupe kuéra:
—Opa rupi niko maranduhára kuérape oñembojerovia, hógape ha hogagua apytépe, ha oikove ypy haguépe katu nahániri.
5 Ndaikatúi ojapo upépe mba'eve hechapyrãva, mbovymi hasývarente omoĩ ipo ha omonguera. 6 Ha ohecha ramó ndojeroviaiha hese hikuái.
Jesús ombo'e hemimbo'e kuérape
(Mt 10.5-15Lc 9.1-6)Jesús ohóva umi táva aguĩha rupi oporombo'évo. 7 Ohenói umi 12 hemimbo'épe ha oñepyrũ omondo chupe kuéra mokõi-mokõi, ha ome'ẽ chupe kuéra pokatu ipu'aka haguã mba'epochýre. 8 He'i chupe kuéra ani haguã ogueraha mba'eve tapére guarã, yvyra ipo peguánte. Ndoguerahái vaerã ijaviorã térã viru. 9 Ikatu omonde sapatupe, ijao jopyrurã katu ani ogueraha. 10 He'i chupe kuéra:
—Upe óga peike haguépe peiko haguã, pesẽtaha árape peve peikóta. 11 Ha na pene moguahẽséi ramo térã na pene renduséi ramo katu, pesẽ pe óga térã pe távagui, ha peityvyro pende pýgui pe yvytĩmbo oikuaa haguã upéva maranduha Tupã oinupãtaha chupe kuéra.
12 Upérõ osẽ hikuái hemimbo'e kuéra he'i haguã opavavépe ojevy haguã Tupã gotyo. 13 Omosẽ avei heta mba'epochy, ha omonguera heta hasývape omonávo hese kuéra ñandyry.
Juan Bautista ojejukárõ guare
(Mt 14.1-12Lc 9.7-9)14 Mburuvicha guasu Herodes ohendu pe oje'éva Jesús rehe, herakuãmava opa rupi. Oĩ he'íva: “Juan Bautista niko opu'ã jeýma omanóva apytégui, ha upévare ipokatu ojapo haguã hechapyrãva.” 15 Oĩ he'íva: “Maranduhára*f** Elías hína upéva.”
Ha ambueve he'i: “Peteĩ umi maranduhára yma guaréva hína.”
16 Ohendúvo ko'ã mba'e, Herodes he'i:
—Upéva hína Juan. Che añakã'ouka vaekue chupe ha ko'ágã oikove jeýva.
17 Herodes niko, Herodías rehehápe, ojopyka vaekue Juánpe yvyrakuápe ha ombotyka chupe koty ypytũme. Herodías, Herodes ryvy Filipo rembirekore vaekue, ha Herodes omenda hese. 18 Ha Juan he'i vaekue Heródespe: “Ndaikatúi remendávo nde ryvy rembirekorére.” 19 Upévare Herodías ndaija'éi Juan rehe, ojukase chupe ha ndaikatúi, 20 Herodes niko okyhyje chugui oikuaágui ha'eha kuimba'e marangatu, ha omo'ã chupe. Ohendu ramo chupe opyta jepi oikuaa'ỹre mba'épa ojapóta. Upéicharõ jepe Herodes ohenduse Juánpe. 21 Herodías katu ohecha oguahẽha peteĩ ára ou porãtava chupe. Herodes ojapo karu guasu hi'ára mbotýre, mburuvicha kuéra ha poguasu kuéra Galiléa guápe guarã. 22 Herodías memby oike ha ojeroky pe karu guasuhápe. Herodes oguerohory eterei pe ijeroky ha opavave upépe oĩva rovake, he'i pe kuñataĩme:
—Ejerure chéve reipotáva ha ame'ẽta ndéve.
23 Ha ome'ẽ jey-jey chupe iñe'ẽ, he'ívo ome'ẽtaha chupe oimeraẽ mba'e, taha'e hetã mbytere jepe. 24 Ha'e osẽ ha oporandu isýpe:
—Mba'épa ajeruréta?
He'i chupe:
—Ejerure chupe Juan Bautista akãngue.
25 Pe kuñataĩ oike pya'e oĩháme mburuvicha guasu ha he'i chupe:
—Aipota reme'ẽ chéve ko'agãite voi peteĩ ña'ẽmbépe Juan Bautista akãngue.
26 Upéva tuicha oguapy mburuvicha guasúre. Ha ome'ẽ haguére iñe'ẽ opavave rovake ndaikatúi opyrũvo hese. Upévare ojapo mante pe mitãkuña ojeruréva chupe. 27 Ha pya'ete omondo peteĩ ñorãirõhára ogueru haguã chupe Juan akãngue. Upéva oho koty ypytũme, oñakã'o Juánpe, 28 ha ogueraha iñakãngue peteĩ ña'ẽmbépe. Ome'ẽ upe kuñataĩme ha ha'e ome'ẽ isýpe.
29 Juan remimbo'e kuéra oikuaávo, ogueraha hetekue ha oñotỹ.
Jesús omongaru hetápe
(Mt 14.13-21Lc 9.10-17Jn 6.1-10)30 Upe rire Jesús remimbo'e kuéra oñembyaty Jesús ndive ha omombe'u chupe opa mba'e ojapo ha ombo'e vaekue. 31 Jesús he'i chupe kuéra:
—Jaha japytu'umi ñane año peteĩ ojeiko'ỹháme.
Heta etereígui umi ou ha ohóva niko ndaijái chupe kuéra okarúvonte jepe. 32 Upéicha Jesús ha ijapóstol kuéra oho kanóape peteĩ ha'eñoháme. 33 Heta oĩ ohecháva ha oikuaa ha'e kueraha. Upérõ opa táva guio ojeho upe gotyo ha oguahẽ hikuái ha'e kuéra mboyve. 34 Oguejývo Jesús pe kanóagui, ha ohechávo hetaha umi ijatýva, oiporiahurereko chupe kuéra, oĩgui ovecha herekua'ỹvaicha. Ha oñepyrũ ombo'e chupe kuéra heta mba'ére. 35 Ka'aru pytũma ramo hemimbo'e kuéra ou hendápe, ha he'i chupe:
—Ka'aruetéma niko, ha ko'arupi ndaipóri avave oikóva. 36 Emondómana opavavépe toho umi táva rupi, tojogua hembi'urã. 37 Jesús katu he'i chupe kuéra:
—Peẽ voi pemongaru chupe kuéra.
Ha'e kuéra katu he'i chupe:
—Reipota piko roho rojogua 200 pláta pehẽngue repy mbuja, romongaru haguã chupe kuéra? 38 Jesús he'i:
—Mboy mbuja piko pereko? Tapeho pehecha.
Oikuaa vove he'i chupe:
—5 mbuja ha mokõi pira.
39 Ha omboguapy opavavépe aty-atýpe, kapi'ipépe. 40 Ha oguapy hikuái peteĩ atýpe 100 ha ambuépe 50. 41 Upéi katu ojapyhy ipópe umi 5 mbuja ha mokõi pira ha oma'ẽvo yvága gotyo ohovasa. Upéi oipehe'ã umi mbuja ha ome'ẽ ohóvo hemimbo'e kuérape, ha ha'e kuéra ome'ẽ opavavépe. Oipehe'ã avei umi pira opavavépe. 42 Opavave ho'u hyguãtã meve. 43 Ombyaty hikuái umi mbuja ha pira pehẽngue hembývagui, ha omyenyhẽ 12 ajaka. 44 Umi ho'u vaekue pe mbuja niko hína 5.000 kuimba'e rupi.
Jesús oguata y apére
(Mt 14.22-27Jn 6.16-21)45 Upéi, Jesús he'i hemimbo'e kuérape ojupi haguã peteĩ kanóape ha ohasa haguã henonderã y mboypýri, Betsaida gotyo. Upe aja ha'e he'íta opavavépe oho haguã hógape. 46 Omondopa rire opavavépe hógape, Jesús ojupi peteĩ yvytýpe oñembo'e haguã. 47 Pyhare oguahẽvo, pe kanóa ohupytýma pe y mbyte rupi. 48 Pe y pochy katu oñenupã pe kanóa tĩre, ohuguãitĩgui ohóvo hikuái yvytu, ha ohecha umi kanóa pegua oho mbegueha, yvytu ojokógui chupe kuéra. Ko'ẽ mbotávo, Jesús oñemboja hendápe kuéra oguatahápe pe y apére. Ha oñemotenondese hese kuéra. 49 Hemimbo'e kuéra ohechávo oguataha pe y apére, oimo'ã hikuái póra, ha osapukái, 50 opavave ohechágui chupe ha oñemondýi. Jesús katu pya'e oñe'ẽ chupe kuéra he'ívo:
—Chénteko, ani pekyhyje!
51 Ojupi kanóape ha opi pe yvytu, ha ha'e kuéra ijurujái opytávo, 52 ndoikéigui iñakãme nguéra pe mba'e rechapyrã mbuja kuéra rehegua, pe iñe'ã nguéra niko iñypytũ.
Jesús omonguera hasývape táva Genesarétpe
(Mt 14.34-36)53 Ohasa hikuái pe y mboypýri ha oguahẽ Genesaret yvýpe ha upépe ojokua ikanóa y rembe'ýpe. 54 Oguejývo hikuái pe kanóagui ha umi upepegua oikuaávo Jesús hague pe oguahẽva, omomaranduka ijerekuévo, ha ogueru hikuái hendápe opa umi hasýva. 55 Oho hikuái opa rupi ha ojegueru Jesús rendápe umi hasýva hupa reheve. 56 Ha mamo ha'e oikehápe, taha'e táva, taha'e óga térã ñu rupi, omoĩ hikuái umi hasývape tapépe, ha ojerure chupe hikuái opokomínte haguã ijao rembe'yrénte jepe. Ha opokóva guive hese, okuera.