Josafat apkempakhe énxet'ák Moab tén han Amón
1 Keñe axta natámen, énxet'ák moabitas tén han amonitas, appasmeykekxo m'a énxet'ák meunitas, apketámegko m'a Josafat; 2 tén axta nápakha énxet'ák apkeltennássekxo aptáha apcháneya s'e: “¡Apkelxegakmek apxámokma sẽlpextétamo apya'awa exchep apkeleñama m'a Edom, neyp nak Wátsam Étsapma! ¡Apkelwa'ak ma'a tegma apwányam nak Hasesón-tamar!” (Hasesón-tamar, cham'a En-gadi.)
3 Apkekak axta m'a Josafat, keñe ekxéna apwáxok ektamok Wesse' egegkok. Tén axta apkeltamho metawagkehek aptéyak ma'a apyókxoho énxet'ák apheykha nak Judá, 4 apchaqnákxeyk axta apyókxoho énxet'ák Judá, yaqwayam elmaxnak yának epasmok ma'a Wesse' egegkok. Apkelwa'ak axta apyókxoho énxet apkeleñama m'a apyókxoho tegma apkelyawe nak Judá. 5 Apchampákxeyk axta néten Josafat nepyeseksa m'a énxet'ák nak Judá, apchaqneykekxa axta m'a Jerusalén, ekpayho nak axnagkok apwáxok ma'a Wesse' egegkok tegma appagkanamap apagkok, 6 aptáhak axta apkelmaxneya s'e: “Wesse' egegkok, Dios apagkok axta m'a ẽlyapmeyk nano', ¡xép apteme apkeláneykha néten, tén han apyókxoho pók aptémakxa nak énxet'ák! ¡Apmeyhek xép, yetneyk apmopwána: méko awanchek kanmexekxak xép! 7 Dios egagkok, apkelántekkessegkek axta exchep nápaqta'awók énxet'ák apagkok Israel ma'a énxet'ák apheykencha'a axta s'e xapop nak, apméssegkek axta meyke néxa m'a Abraham aptawán'ák neptámen, apxegexma axta exchep. 8 Wenaqtegkek axta apheykha s'e, keñe kéllánesa exchep xama tegma appagkanamap, aptáhak axta apkelpaqmeta s'e: 9 ‘Egáhapwa'ak sa' agkok negko'o aqsok ekmaso, cham'a sẽllegassáseykegkoho nak, essenhan kempakhakma, essenhan negmasse ekmaso, essenhan ma'a meyk segaqhe nak, anchaqnágwaták sa' chá'a negko'o s'e apmonye' nak tegma appagkanamap, hakte aphegkek xép xa tegma appagkanamap nak, agának sa' han chá'a hempasmok néllegágkoho enxoho ekyentaxno, yeyxhok sa' xép aqsok nélmaxneyeykha tén sa' nahan hélwagkasek teyp.’ 10 Egketamokmek kaxwók amonitas, moabitas tén han ma'a énxet'ák apkeleñama nak neyseksa meteymog élekhahéyak nak Seír. Cham'a énxet'ák meltémo axta elyeykhak xapop apagkok ma'a negko'o axta élyapmeyk nano' israelitas, apkelxegeykmo axta apkeleñama m'a Egipto, apkelyetnakhassegkek axta eyke aqsa, tén axta melnapma. 11 Keñe eyesagko kaxwók senteméssesakxa', egketamokmek yaqwayam hẽlántekkesek ma'a xapop apagkok, xép axta segmésso yaqwayam antéhek egagkok. 12 Dios egagkok, ¡ellegássesagkoho sa' xa énxet'ák nak! Hakte méko negko'o nélyennaqte yaqwayam ólenmexek xa sẽlpextétamo apxámokma segketamakmo nak. ¡Magya'ásegkok yaqwánxa antéhek; la'a nélenmexákxoho nak aphakxa exchep!”
13 Apchaqnáha axta apyókxoho énxet'ák Judá apmonye' m'a Wesse' egegkok, yetlo apnaqteyegka'a tén han apketchek, ekweykekxoho m'a sakcha'a ketcheyetsék apancha'awo nak. 14 Aptaxnegwa'ak axta han apwáxok Dios espíritu apagkok ma'a Jahaziel, neyseksa apchaqneykekxa apyókxoho, cham'a Jahaziel, Zacarías axta apketche, Benanías axta aptáwen, Jeiel axta apketche, Matanías axta aptáwen, xama levita Asaf axta aptáwen neptámen, 15 aptáhak axta s'e: “Kóleyxho sa' sekpeywa, énxet'ák Judá tén han Jerusalén, xép han, wesse' apwányam Josafat. Aptáhak apkeláneya kéxegke Wesse' egegkok se'e: ‘Nágkole', nágkólyegwe han apmonye'e xa sẽlpextétamo apxámokma nak, hakte háwe kélagkok kéxegke xa kempakhakma nak, Dios apagkok xa. 16 Kólchetamák sa' axto'o. Apkelpéwók apkelxegakmo m'a nekha nak yókxexma Sis, sa' kóltahanyak kéxegke m'a nekha nak yegmen ényé ekyetnama nak ma'a ekpayho nak yókxexma meykexa énxet ma'a Jeruel. 17 Háwe sa' kéxegke yaqwayam kólnapaxchek xa kempakhakma nak. Kóllánekxa sa' kéltáhakxa, nágkóltaqheykha aqsa, kólwetak sa' yaqwánxa etnehek elmallahanchesek ma'a Wesse' egegkok. ¡Énxet'ák kélheykha nak Jerusalén, tén han ekyókxoho nak Judá, nágkóle aqsa, nágkólyegwe han; kólya'am sa' saka m'a énxet'ák nak, hakte Wesse' egegkok kéxegke aphak kélnepyeseksa!’”
18 Yetlókok axta apkeltekxekxo aptapnák xapop ma'a Josafat, aphaxék axta ekwokmoho aptekxeya ekpayhakxa nápat xapop, keñe axta énxet'ák Judá tén han Jerusalén, apkeltekxeyágko aptapnák apmonye' Wesse' egegkok apkelpeykásawo. 19 Keñe axta m'a levitas, Quehat axta aptawán'ák neptámen, tén han Coré axta aptawán'ák neptámen, apcheynawo apkelpeykásawo Wesse' egegkok, Dios nak Israel, apkelmeneykmasa ekyennaqte agko'.
20 Axto'ók agko' axta apnaqxétekhágko yaqwayam elxog elmahagkok ma'a ekpayho nak yókxexma meykexa énxet nak Tecoa. Apchampákxeyk axta néten Josafat amonye' apkelxega, aptáhak axta apkeláneya s'e: “Kóleyxho sekpeywa, énxet'ák nak Jerusalén tén han Judá: nágkólya'ássem aqsa Wesse' egegkok, Dios kélagkok nak, keñe sa' méko katnehek kélekakxa'; nágkólya'ássem han ma'a apkellegasso nak chá'a appeywa, tén sa' tásek chá'a katnehek ekteyapma aqsok kéllane.”
21 Tén axta natámen apkelpaqhetchásamákpoho énxet'ák, apkelyésáha axta chá'a pók xama apkelmeneykmasso, yaqwayam elxog ma'a apmonye'e nak sẽlpextétamo, yetlo apkelántaxneykekxa m'a apáwa apkelpagkanamap. Yaqwayam etnehek elmeneykmássesek Wesse' egegkok negmeneykmasso s'e: “Kólmés ekxeyenma kélwáxok Wesse' egegkok, megkamassegwomek segásekhayo m'a.”
22 Xama axta apkeynawo apkelmeneykmasso yetlo élpayheykekxa apkelwáxok ma'a negmeneykmasso nak, yetlókok axta melya'assáseyak aptamhágkaxa Wesse' egegkok ma'a nepyeseksa nak amonitas, moabitas tén han ma'a apheykha nak neyseksa meteymog élekhahéyak ma'a yókxexma Seír, apketámeyam axta m'a énxet'ák nak Judá, apmenxenákpek axta han. 23 Apketámegkek axta amonitas, tén han moabitas ma'a apheykha axta meteymog élekhahéyak nak Seír, apsawhawók axta apkelnapa, xama axta apsawha apkelnapma m'a, keñe apchaqhákxo aqsa chá'a pók apagko'. 24 Xama axta apkelwokmo énxet'ák Judá m'a negwetayókxa nak ma'a yókxexma meykexa énxet, keñe apkelenmexawo m'a apkelxegámxa axta apkelenmexma, aphopák axta aqsa apkelwet'ak aphágko náxop. ¡Méko axta xama enxoho apkeymomap mematñà! 25 Tén axta m'a Josafat yetlo énxet'ák apagkok, apkelyo'ókmo yaqwayam elmagkok ma'a aqsok apagkok nak ma'a apkelenmexma, apkelwetágwokmek axta ekxámokma aqsok kélnaqtósso, tén han kélmeykha nak chá'a kélanchesso kempakhakma, apáwa tén han aqsok élmomnáwa, apkelmeyk axta ekyókxoho. Xámok agko' axta eyke aqsok, mopwanchek axta apmako elsakxa'. Xámok agko' axta, ántánxo ekhem axta wokmok apkelméyak aqsok.
26 Apchaqnákxeyk axta xapop ekyapwate Beracá ekwokmo cuatro ekhem, apkelpeykásawók axta Wesse' egegkok ma'a. Cháxa keñamak kélteméssessama nak ekwesey xapop ekyapwate Beracá xa yókxexma nak, makhemek makham ekteme ekwesey xa. 27 Apkeltaqháwok axta makham Jerusalén yetlo élpayheykekxa agko' apkelwáxok ma'a énxet'ák Judá tén han Jerusalén, yetlo m'a Josafat apxega apmonye', hakte apméssek axta élpayheykekxa apkelwáxok ma'a Wesse' egegkok, eñama apkelmallanchesso nepyeseksa m'a apkelenmexma. 28 Xama axta apkelwákxo m'a Jerusalén, apkelmeyákxeyk axta m'a Wesse' egegkok tegma appagkanamap apagkok, yetlo apkelpáwasso m'a yát'axpog, arpa tén han ma'a apkelaqkahasso.
29 Xama axta apkelya'ásegwokmo apkelnápeykpo Wesse' egegkok apkelenmexma m'a israelitas, apyókxoho pók aptémakxa énxet'ák axta chá'a apkelakak ma'a Dios. 30 Axta keñamak ektaqmalma ekteme meyke ektémakxa apteme wesse' apwányam ma'a Josafat, hakte Dios axta apméssók yaqwayam katnehek meyke ektáhakxa apkelwáxok ma'a apkelókxa ekhéyak nak nepyáwa'.
Ektémakxa axta apteme wesse' apwányam Josafat
(1 Re 22.41-50)31 Aptemegkek axta wesse' apwányam Josafat ma'a Judá. Treinta y cinco apyeyam apagkok axta apkeynamo apteme wesse' apwányam, veinticinco apyeyam axta apteme wesse' apwányam ma'a Jerusalén. Azubá axta ekwesey egken, Silhí axta apketche.
32 Péwók axta aptémakxa m'a Josafat, aptéma axta m'a Asá, apyáp axta. Tásek axta aqsok apkelane nápaqtók Wesse' egegkok. 33 Axta eyke kólmassésseykmok ma'a kélpeykessamókxa nak chá'a aqsok kéláyókxa m'a egkexe nak chá'a, hakte axta kaxeyenmak apkelwáxok elyetlakxak makham Dios apagkok axta apyapmeyk nanók ma'a énxet'ák nak.
34 Keñe m'a aptémakxa axta, eyeynókxa m'a sekxók axta ekwokmoho apketsapa, hágkek eknaqtáxésamaxche m'a eknaqtáxésamaxchexa axta aptémakxa m'a Jehú, Hananí axta apketche, kélyepetcháseykekxeyk han ma'a weykcha'áhak apagkok axta m'a apkelwesse'e apkelwányam axta Israel.
35 Keñe axta natámen xa, apyepetcheykekxo Josafat, wesse' apwányam nak Judá m'a Ocozías, wesse' apwányam nak Israel, ekmaso axta aptémakxa. 36 Apxegexma axta aptemék apmáheyo elanagkok yántakpayhe yaqwayam elmahagkok ma'a Tarsis, Esión-guéber axta han apkeláneykegkok xa. 37 Tén axta Eliézer, apkeñama axta m'a Maresá, Dodavahu axta apketche, aplegasa Josafat peya katnehek se'e: “Wesse' egegkok sa' etnessásekxak nekha'a étkók xa apkelane nak, eñama aptamheykekxa apxegexma m'a Ocozías.” Nekha'a étkók axta han tamhákxak ma'a yántakpayhe, mopwanchek axta kaxwók elmahagkok ma'a Tarsis.
Moab ha Amongua oñemoĩ Josafat rehe ha Tupã ohundi chupe kuéra
1 Upe riremínte, Moabgua ha Amongua oñomoirũ meuníta kuéra ndive ha ondyry Josafat rehe. 2 Upérõ oĩ he'íva Josafátpe: “Edómgui, Mar Muerto mboypýri guio, ou ndéve heta ñorãirõhára! Oĩma hikuái Hasesón-Tamárpe!” (Hasesón-Tamar héra avei En-Gadi.)
3 Josafat okyhyjeterei, oho oporandu*f** Ñandejárape ha omoherakuã jekaru'ỹ opa Judá guápe guarã. 4 Opa Judagua oñembyaty ojerure haguã pytyvõ Ñandejárape. Ojeju opa táva Judá guágui. 5 Josafat oñembo'y opa Judagua mbytépe, oñembyaty vaekue Jerusalénpe, tupao rogaguy pyahu renondépe, 6 ha oñembo'e péicha: “Tupã, ore ru ypykue Jára, nde hína yvága Jára, nde reisãmbyhy tetã nguéra! Nde pópe oĩ mbarete ha pokatu; ndaipóri oñemoĩ vaerã nde rehe! 7 Nde, Tupã ore Jára, remosẽ vaekue ne retã Israel renonderãgui umi oikóvape ko yvy reme'ẽ vaekuépe opa árape guarã ne irũ tee Abraham ñemoñare kuérape. 8 Oñemohenda rire ko'ápe, omopu'ã vaekue peteĩ tupao ndéve guarã ha he'i hikuái: 9 ‘Ou ramo ore ári ivaíva ore rembiapo vaikuére, taha'e ñorãirõ, mba'asy asãi térã ñembyahýi, rojúta ko tupao renondépe, nde reimégui pype, rojeruréta ndéve ore pe'a haguã umi jejopy vaígui ha nde ore rendúta, ore pe'ávo ivaívagui. 10 Ápe oĩ hikuái Amongua, Moabgua ha umi Seír yvyty pegua kuéra; ijyvy kuérape ndereipotái vaekue oike Israelgua oúvo Egíptogui, ohasa vaekue uvei tenonde ha nohundíri chupe kuéra. 11 Ha upéva rekovia, ko'ágã ondyry hikuái ore rehe ore mosẽ haguã nde yvy teégui, pe yvy nde reme'ẽ vaekue oréve ore mba'erã. 12 Tupã ore Jára, ne reinupã mo'ãipa chupe kuéra? Ore niko ore mbovy eterei rombohovái haguã chupe kuéra, oúva oréve heta eterei ñorãirõhára reheve. Ndoroikuaái mba'épa rojapóta! Nde rehe añoiténte rojerovia!”
13 Opa Judagua oñembo'y Ñandejára renondépe ha oĩ avei hendive kuéra hembireko ha imitã nguéra umi imichĩvéva jepe. 14 Oĩ upépe Jahaziel, Zacarías ra'y ha Benaías remineno; ko Benaías, Jeiel ra'y ha Matanías remineno, peteĩ levíta, Asaf ñemoñare. Kóvare oñemomba'e Ñandejára espíritu, 15 ha he'i: “Pejapysakáke Judá ha Jerusalengua, ha nde mburuvicha guasu Josafat! Ñandejára he'ika peẽme: ‘Ani pekyhyje térã peñemondýi ko'ã ñorãirõha renondépe; ko ñorãirõ na pene mba'éi, imba'énte hína. 16 Peguejy ko'ẽrõ pendyry haguã hese kuéra. Ojupi oúvo hikuái Sis rupi, ha pejuhúta chupe kuéra ysyry apýrape, oĩva yvy ojeiko'ỹha Jeruelgua rovái. 17 Napeẽi umi peñorãirõtava. Peñemohenda upépe ha pepyta peku'e'ỹre; pehecháta mba'éichapa Ñandejára pende pe'a chugui kuéra. Jerusalén ha opa Judagua! Ani pekyhyje; pesẽ chupe kuéra ko'ẽrõ, Ñandejára oĩgui pene ndive!”
18 Upérõ Josafat oñesũ ha ojayvy omboja peve isyva yvýre ha opa Judá ha Jerusalengua oñesũ Ñandejára renondépe omomba'e guasu haguã chupe. 19 Ha levíta kuéra Quehat ha avei Coré ñemoñare oñepyrũ ogueropurahéi hatã Tupã Israel Járape.
20 Ko'ẽ rire, opu'ã hikuái oho haguã yvy ojeiko'ỹha Tecoa guápe. Ha osẽ vove, Josafat oñembo'y ha he'i chupe kuéra: “Pejapysakáke Jerusalén ha Judagua! Pejerovia Tupã pende Járare, ha peñeñandúta kyhyje'ỹre, pejerovia imaranduhára kuérare ha opa mba'e osẽ porãta peẽme.”
21 Ha oporandu rire chupe kuéra, omoĩ karai kuéra opurahéi vaerã oñemondéva ao tupaópe guápe, osẽ haguã ñorãirõhára renonderã. Ha opurahéi hikuái Ñandejárape upe purahéi he'íva: “Pemomba'e guasu Ñandejárape Ha'e oporohayhúgui opa árape guarã!”
22 Upéi oñepyrũvo opurahéi vy'apópe, Ñandejára ojapo sarambi Amongua, Moabgua ha yvyty Seirgua apytépe. Ha'e kuéra ou vaekue ondyry Judá guáre, oñemoĩ oñorãirõ oñondive. 23 Amongua ha Moabgua ondyry yvyty Seír guáre ha ojukapa chupe kuéra; upe rire oñorãirõ oñondive ha ojojukapa. 24 Umi Judagua oguahẽvo pe ojehechahágui yvy ojeiko'ỹha ha oma'ẽ umi ñorãirõhára chupe kuéra oúvare, ohecha he'õngue kuérante ojepyso joáva yvýre. Peteĩnte jepe ndopytái ra'e ojejuka'ỹre! 25 Upérõ oguahẽ Josafat iñorãirõhára reheve ombyaty haguã pe oheja vaekue umi omanóva, ha ojuhu heta eterei mymba, tembiporu ñorãirõrã, ao ha mba'e repyeta ha oguerahapaite. Heta etereígui pe oĩva, ndaikatúi ogueraha peteĩ árape ha mbohapýpe ae oguerahapa.
26 Pe irundyha árape oñembyaty hikuái Beracá ñúme ha upépe oguerohory hikuái Ñandejárape. Péicha héra ko'agãite peve upe ñu. 27 Upéi Josafat omyakã opa kuimba'e Judá ha Jerusalén guápe ha ojevy hikuái Jerusalénpe tuicha vy'a reheve, Ñandejára ohundi haguére umi hese kuéra ija'e'ỹvape. 28 Oguahẽvo Jerusalénpe oho hikuái tupaópe árpa, mbaraka ha turu púpe.
29 Oikuaávo Ñandejára oñorãirõ hague umi Israel rehe ija'e'ỹva ndive, tetã nguéra okyhyje joa Tupãgui. 30 Péicha rupi Josafat oisãmbyhy py'a guapýpe, Tupã ome'ẽ haguére chupe py'a guapy tetã nguéra ijerére oĩva ndive.
Mba'éichapa oisãmbyhy ra'e Josafat
(1 R 22.41-50)31 Josafat oisãmbyhy Judápe. Oguereko 35 áño oñepyrũrõ guare oisãmbyhy ha oisãmbyhy Jerusalénpe 25 áño pukukue. Isy héra Azubá, Silhí rajy.
32 Josafat oiko hekópe itúva Asá oiko haguéicha. Hembiapo porã Ñandejára renondépe. 33 Opáichavo umi tupã gua'u tupao ndojepe'apái, ha tetãgua kuéra ndohekái gueteri Tupã, itúva kuéra ypykue Járape, ipy'aite guive.
34 Umi ambue mba'e Josafat ojapo vaekue, iñepyrũha guive ipaha peve, ojehai Jehú Hananí ra'y kuatiápe ha oñemoĩ Israel ruvicha guasu kuéra kuatia apytépe.
35 Ko'ã mba'e rire, mburuvicha guasu Judagua Josafat oñemoirũ Israel ruvicha guasu Ocozías ndive, heko añáva. 36 Oñemoirũ hendive ygára guasu apópe, oho haguã Tarsíspe, ha umíva ojapo Esión-Guéberpe. 37 Upérõ Eliézer Maresagua, Dodavahu ra'y, ome'ẽ imarandu, Josafátpe oho vaitaha, he'ívo chupe: “Ñandejára ombokuapa pe rejapo vaekue, reñemoirũ haguére Ocozías ndive.” Ha péicha ojehu: Umi ygára guasu ho'yguy ha ndaikatúi oho hikuái Tarsíspe.