Énxet kelyekhama' ektawáseykha apkeñama Gerasa
(Mt 8.28-34Lc 8.26-39)1 Apkelweykmek axta m'a neyp wátsam ekpayhegwayam, cham'a yókxexma nak Gerasa. 2 Xama axta apteyapma Jesús kañe' yántakpayhe, apya'áyak axta xama énxet ekha axta apwáxok espíritu ekmaso. Neyseksa takhaxpopeyk axta apkeñamak apteyapma xa énxet nak, 3 hakte axta aphak chá'a m'a. Méko axta kawának kalpextétek, weykmók axta han cadenas megkólmowána kólpextétek. 4 Hágkaxwe axta eykhe chá'a kólpextehetchesek apmagkok cadenas, tén han apmék, elyétekkesek axta aqsa chá'a etnessásekxak nekha'a étkók, méko axta awanchek kamagkok. 5 Apweynchámeykha axta chá'a yókxoho ekhem tén han yókxoho axta'a m'a neyseksa egkexe élekhahéyak, tén han neyseksa takhaxpopeyk, elpáxamha axta chá'a, etekpagakpekxohok axta chá'a apagko' ma'a meteymog. 6 Xama axta apweteya makhawók ma'a Jesús, apketcheykegkek axta apketámeykegko, apkeltekxekweykmek axta aptapnák apmonye', 7 axta aptemék apkenagkama apyennaqtéssamo appeywa s'e:
—¡Náhey'áwa aqsa ko'o, Jesús, Dios meyke ekhémo nak Apketche! ¡Élmaxnakkek ko'o Dios maltamho heñássesagkok xép!
8 Aptemegkek axta appeywa xa ektáha nak, hakte axta aptemék apkenagkama Jesús se'e:
—¡Espíritu ekmaso, katyep xa énxet apwáxok nak!
9 Axta aptemék apkelmaxneyeykencha'a Jesús se'e:
—¿Háxko apwesey exchep?
Keñe axta aptéma apchátegmoweykegkokxo s'e:
—Legión ko'o sekwesey, hakte nenxámok negko'o.
10 Keltémók agko' axta han melántekkesek espíritu élmasagcha'a Jesús xa yókxexma nak. 11 Ketók axta nahan apteykegkaxa aptéyak yátapomap apxámokma m'a nekha nak egkexe, 12 axta entemék espíritu élmasagcha'a eyenagkama Jesús se'e:
—Hẽláphés negko'o m'a apkelyagqakxa nak yátapomap, yoho sa' ólántexek ma'a apkelwáxok nak.
13 Apméssegkek axta han Jesús, kelánteyepmeyk axta espíritu élmasagcha'a m'a énxet apwáxok, keñe élántaxnegweykmo yátapomap apwáxok. Dos mil axta apyókxoho m'a yátapomap, apkenyaheykegkek axta xa yátapomap nak apkelmaheykegko m'a élwéweykentamxa axta xapop egkexe, ekweykmoho m'a wátsam ekpayhegwayam. Axta apkelwéweykegkok nahan ma'a.
14 Apkenyaheykegkek axta m'a énxet'ák ektáha axta apkeltaqmelchesso yátapomap, apkeltennágweykekxeyk axta nátegma, tén han nepyáwa tegma apwányam ektáhakxa aqsok apkelwete. Apkelmaheykegkek axta énxet'ák apteyánegweykmoho m'a ektémakxa axta. 15 Xama axta apkelweykmo m'a aphakxa axta Jesús, apkelwetágweykmek axta aphama m'a, yetlo apkelnaqta tén han apya'áseykegkoho exma m'a kelyekhama' axta ektawáseykha ekxámokma axta élántaxno apwáxok. Apkelyegwaktegkek axta apkelweteya m'a énxet'ák, 16 keñe m'a ektáha axta apkelwete ektémakxa m'a kelyekhama' ektawáseykha tén han ma'a yátapomap, apkeltennáseykencha'a m'a apnámakkok. 17 Tén axta kéltamho kélagko' emhagkok mók nekha m'a Jesús.
18 Xama axta apchánteykekxo makham Jesús ma'a yántakpayhe, apkeltémók axta yohok étlakxak ma'a énxet kelyekhama' axta ektawáseykha. 19 Axta eyke yahayók ma'a Jesús, axta aqsa aptemék apkenagkama s'e:
—Emyekxa apxagkok, ekheykegkaxa nak apnámakkok, eltennasha sa' ekyókxoho apteméssesakxa exchep ma'a Wesse' egegkok, tén han ektáhakxa apkepyósawo apkelano exchep.
20 Aptaqheykekxeyk axta m'a énxet nak, yohok axta nahan apkeltennágweykekxo apteméssesakxa Jesús ma'a tegma apkelyawe nak Decápolis; kelpelakkassegkek axta anhan apkellegaya apyókxoho énxet ma'a ektémakxa apkeltenneykha.
Kelán'a ekpaknegkesseyam Jesús apchaqlamap tén han Jairo apketche
(Mt 9.18-26Lc 8.40-56)21 Xama axta apweykekxo makham Jesús neyp wátsam ekpayhegwayam yántakpayhe apchánte, apchaqneykekxeyk axta énxet apxámokma m'a apmonye', keñe axta Jesús aphama aqsa m'a neyáwa'. 22 Apya'áyekmek axta nahan xama énxet apwesey axta Jairo, apteme axta apkeñama nepyeseksa m'a apkelámha apmonye'e nak apchaqneykekxexa judíos, xama axta apweteya m'a Jesús, apkelpólegweykmek axta ekpayhókxa aphakxa, 23 axta aptemék apkenagkama apkeltémo apagko' epasmok se'e:
—Peyk ko'o katsapok hatte; ey'ám sa' epekkenwók apmek ekpayhókxa ekyetnakxa', yaqwayam sa' kataqmelwók, tén han kaweynchamha makham.
24 Apyetleykekxeyk axta nahan Jesús xa énxet nak, apxámok axta han énxet apkelyetlo, apkelyégamákpek axta chá'a neyáwa apxegamakxa. 25 Paxqeykegkek axta han énxet apxámokma xama kelán'a ekweykmo axta doce apyeyam ekháxamáxche, ekteme axta ektépeykha éma agkok. 26 Ahóxek axta eklegeykegkoho ekya'áyekmo chá'a pánaqte yapmeyk, sawhomakyek axta aqsok agkok ekyetnamakxa axta chá'a ekyánmagkasso, meyke ektaqmelwayam, yágweykmók axta aqsa ektémakxa ekháxamáxche'. 27 Xama axta eklegaya amya'a apxénamakpo Jesús, neptámen axta keñamak ekya'áyekmo nepyeseksa énxet'ák, paknegkesseykmók axta apchaqlamap. 28 Hakte axta temék élchetamso awáxok se'e: “Apchaqlamap sa' eykhe apaknegkessamho', ataqmelwók sa' eyke.” 29 Yetlómók axta han ekmasse ekteyapma éma agkok, yekpelchegkek axta nahan ektaqmelweykmo m'a ektémakxa axta ekháxamáxche'. 30 Apyekpelchegkek axta nahan ekteyapma apmopwána m'a Jesús, appeynchamakpók axta apkenmexeykekxoho apchaqneykegkaxa m'a énxet'ák, tén axta aptéma apkelmaxneyeykencha'a s'e:
—¿Yaqsa sepaknegkessa'awo nak seyaqlamaxche'?
31 Axta aptemék apkenagkama apkeltáméséyak se'e:
—Apwet'a neykhe apkelyégeykpo énxet'ák, keñe aptáha sẽlmaxneyáncha'a s'e ‘¿Yaqsa sepaknegwa'awo nak?’
32 Axta eyke elwátéssók apsawheykha exma nepyáwa m'a Jesús, yaqwayam enxoho étak ektáha ekpaknegweykmoho. 33 Keñe axta kelán'a, élpexyennamoma eyeye ekya'ásegkoho ektémakxa, ya'áyekmek axta éltekxekweykmo atapnák xóp apkenmeykegkaxa, keltennáseykha axta nahan ekmámnaqsoho agko' ekyókxoho. 34 Axta aptemék apkenagkama Jesús se'e:
—Hatte, megkay'ásseyam xeye' keñamak ektaqmelwokmo. Kataqhekxa yetlo meyke ektamheykha awáxok, taqmelwokmek ma'a ektémakxa axta ekháxamáxche'.
35 Axta nahan epenchessamók appaqmeyesma Jesús, apkelweykmo axta nápakha énxet'ák apkeleñama axta m'a apkemha apmonye' apchaqneykekxexa judíos apxagkok, yaqwayam etnehek yának ma'a sakcha'a yáp nak:
—Ketsekkek apketche. Ná elenxánem apkelya'assóxma sẽlxekmósso.
36 Axta eyke yaháxenmók Jesús aptémakxa apkenagkama m'a énxet'ák nak, axta aptemék apkenagkama m'a apkemha apmonye' nak apchaqneykekxexa judíos:
—Nágye' aqsa, etne aqsa mey'ásseyam.
37 Axta nahan yahayók elyetlók énxet'ák ma'a, wánxa axta aqsa m'a Pedro, Santiago tén han Juan, Santiago axta apyáxeg. 38 Xama axta apkelweykmo m'a apxagkok nak apkemha apmonye' apchaqneykekxexa judíos, tén han apweteya apyennegkessama exma m'a énxet'ák, tén han apkellekxagweykencha'a énxet'ák, tén han apkelpáxameykencha'a, 39 aptaxnegweykmek axta kañe', tén axta aptéma apkelanagkama s'e:
—¿Yaqsa ektáha kélyennegkesa nak exma, tén han kéltáha nak kéllekxagweyncha'a xa ektáha nak? Megkatsapak se'e sakcha'a nak, tenche'.
40 Apkesméssegkek axta énxet'ák ma'a Jesús, apkeltémók axta eyke elántépok apyókxoho, tén axta apyentama m'a yáp, tén han egken, tén han ma'a ektáha axta apkelxegexma'a, apkelántaxnegweykmek axta m'a ekyetnamakxa axta sakcha'a. 41 Apmomchek axta ámek keñe aptéma apkenagkama s'e:
—Talitá cum (nenteme nak nempeywa: “Kelán'a étkok, ektáhak ko'o seyáneya exche' s'e, kaxatakha'.”)
42 Yetlómók axta nahan émpeykekxa néten ma'a sakcha'a ekwayam axta doce apyeyam agkok, xegamchek axta nahan. Pelakkássawók agko' axta han apkelweteya m'a énxet'ák. 43 Apkeltémók apagko' axta eyke Jesús megkóltennasha xama énxet enxoho xa, keñe axta apkeltémo kólagkok ekto m'a sakcha'a nak.
Gerasagua oikóva mba'epochy poguýpe
(Mt 8.28-34Lc 8.36-39)1 Oguahẽ hikuái yguasu mboypýri, yvy hérava Gerásape. 2 Jesús oguejývo kanóagui, oñemboja hendápe peteĩ kuimba'e oguerekóva mba'epochy. Ko kuimba'e osẽ ra'e umi tyvy pa'ũgui, 3 oikógui upe rupi. Ndaipóri ikatúva omosã chupe, ita sãme jepe. 4 Heta jeýma ojepokua ha ojepykuapa, ha katuetei omondohopáva umíva, avave ikatu'ỹre ipu'aka hese. 5 Ára ha pyharépe oiko umi yvyty ha tyvy pa'ũ rupi, osapukáivo ha oñenupãvo itápe. 6 Ha ohechávo Jesúspe mombyry guive, oñani ha oñesũvo henondépe, 7 he'i chupe osapukaihápe:
—Aníke rejapo che rehe mba'eve Jesús, Tupã Yvatetegua Ra'y. Tupãre ajerure ndéve, ani haguã che mbohasa asy!
8 He'i upéicha, he'i haguére chupe Jesús:
—Mba'epochy, esẽ pe kuimba'égui!
9 Jesús he'i chupe:
—Mba'éicha nde réra.
Ha'e he'i:
—Legión*f** che réra, ore retágui ore.
10 Ha ojerure Jesúspe ani haguã omosẽ chupe kuéra upéva upe yvýgui. 11 Namombyrýi upégui heta oĩ kure okarúva hína pe yvytýre. 12 Umi mba'epochy ojerure chupe:
—Ore mondóna umi kurépe, ha eheja oréve toroike ipype kuéra.
13 Jesús oheja chupe kuéra oike. Ha umi mba'e pochy osẽ pe kuimba'égui ha oike umi kurépe. Umi kure ohupytýva 2.000 rupi, ha hetakue umi kure oho ojepoi ýpe, ha upépe omanomba.
14 Umi kure rerekua pya'e oho ha omombe'u opa mba'e pe távape ha umi okaháre. Opavave oho ohechávo upe ojehu vaekue. 15 Ha oguahẽvo Jesús rendápe, ohecha hikuái upe oguereko vaekue ipype mba'epochyeta oguapy, oñemonde porã ha iñakã porã. Opavave oñemondýi. 16 Ha umi ohecha vaekue mba'épa ojehu pe mba'e pochy oguereko vaekuépe ha umi kurépe, omombe'u umi ambuépe. 17 Ha ojerure asy hikuái Jesúspe oho haguã upégui.
18 Jesús ojevývo kanóa oĩhápe, upe oguereko vaekue mba'e pochy ojerure chupe oheja haguã oho hendive. 19 Jesús katu ndohejái ha he'i chupe:
—Tereho uvei nde rógape ha emombe'u nde rogagua kuérape opa mba'e ojapo vaekue nde rehe Ñandejára, ha mba'éichapa nde poriahurereko.
20 Pe kuimba'e oho ha omombe'u Decápolis táva kuéra rupi upe Jesús ojapo vaekue hese. Ha opavave ohecha ramo.
Jairo rajy ha kuña opoko vaekue Jesús aóre
(Mt 9.18-26Lc 8.40-56)21 Jesús oguahẽ jeývo kanóape yguasu mboypýrigui, heta eterei oĩ ijatýva hese, ha ha'e opyta yguasu rembe'ýpe. 22 Upévo, oguahẽ Jairo. Ha'e niko umi judío kuéra tupao pegua ruvicha hína. Ha ohechávo Jesúspe oñesũ henondépe, 23 ha ojerure asy chupe he'ívo:
—Che rajy niko omano potaite. Ejúna emoĩ nde po hi'ári okuera ha oikove haguã.
24 Jesús oho hendive, ha heta omoirũva chupe kuéra ha ojopypáva chupe. 25 Umíva apytépe oĩ peteĩ kuña hasýva ojapóma 12 áño ha huguy mantéva. 26 Heta ohasa asy vaekue ha oiporupa opa oguerekóva okueraségui, ha ndaipóri pohãnohára ikatúva omonguera chupe. 27 Ohendúvo pe Jesús rehe oje'éva, ko kuña oñemopa'ũ opavave apyte rupi, oñemboja hese hapykue guio ha opoko ijaóre. 28 Pe kuña niko he'i ipy'apýpe: “Ijao rehénte jepe apokórõ, akueráta.” 29 Upe vove huguy syry opyta, ha oñandu hetépe okuera hague imba'asýgui. 30 Jesús oñandu osẽ hague chugui pokatu, oñembojere oma'ẽ opavavére ha oporandu:
—Mávapa opoko ra'e che aóre?
31 Hemimbo'e kuéra he'i chupe:
—Rehecháma niko opavave nde jopyha opa guio, ha piko reporandu mávapa opoko nde rehe? 32 Jesús katu akóinte oma'ẽ ijerekuévo, ohecha haguã mávapa opoko hese. 33 Upérõ pe kuña oryrýihápe kyhyjégui, ha oikuaa porãgui upe ojehu vaekue, oñesũ henondépe ha omombe'upa chupe. 34 Jesús he'i chupe:
—Che rajy, che rehe rejerovia haguére rekuera. Tereho katu rejepy'apy'ỹre. Rekueráma ne mba'asýgui.
35 Jesús oñe'ẽ jave gueteri hína, oguahẽ peteĩ tembijokuái ha he'i Jáirope:
—Nde rajy omanóma. Maerã piko remyangekoivéta Mbo'ehárape?
36 Jesús katu ojepy'apy'ỹre pe oje'évare, he'i pe judío kuéra tupao pegua mburuvichápe:
—Ani rekyhyje. Ejerovia che rehe.
37 Ha ndohejái avave omoirũ chupe, Pedro, Santiago ha ityvýra Juánpe añónte. 38 Oguahẽvo Jairo rógape ha ohechávo pe ayvu, tasẽ ha sapukái oikóva, 39 oike ha he'i chupe kuéra:
—Mba'ére piko pende ayvu ha pene rasẽ upéicha? Ko mitãkuña niko nomanói, okénte hína.
40 Ha opukapa hese hikuái. Ha'e katu omosẽ opavavépe, ha oike itúva, isy ha umi imoirũhára ndive upe mitãkuña oĩháme. 41 Ipojái ipóre ha he'i chupe:
—Talitá cum (he'iséva: “Mitãkuña, ndéve ha'e, epu'ã.”)
42 Upe vove pe mitãkuña, oguerekóva 12 áño, opu'ã ha oñemoĩ oguata. Ha opavave ijurujái opytávo. 43 Jesús katu he'i chupe kuéra ani haguã omombe'u avavetépe, ha he'i oñemongaru haguã upe mitã kuñáme.