Jesús aptaqmelchesseyam énxet meyke aptapnák
(Mt 9.1-8Lc 5.17-26)1 Axta kawenaqtémók apmeyeykekxo makham Jesús ma'a Cafarnaúm. Xama axta eklegamaxko amya'a apweykekxo apxagkok, 2 apchaqneykekxeyk axta énxet apxámokma, axta exnémok ma'a átog nak; apkeltennáseykha axta amya'a ektaqmela Jesús xa énxet'ák nak. 3 Keñe axta cuatro énxet apyentegkessama m'a xama énxet meyke aptapnák. 4 Mopwancha'ak axta eyke apmáheyo épetchessamhok Jesús, hakte apxámok axta énxet, keñe apyagkaxqatma néten tegma ekpayhókxa axta apkenmeykegkaxa Jesús, keñe apweykáseykento yetlo aptaháno énxet meyke aptapnák ma'a apyagkaxqatmakxa axta. 5 Xama axta apweteya Jesús ekyetnama melya'ásseyam xa énxet'ák nak, axta aptemék apkenagkama m'a apháxamap nak:
—Hatte, megkólyaqmagkáseykxak xép ma'a aptémakxa mey'assáxma.
6 Keñe axta nápakha apkelxekmósso axta apnámakkok ektémakxa segánamakxa apheykha axta m'a, ektéma élchetamso apkelwáxok se'e: 7 “¿Háxko ektáhakxa megyeka nak aptáha appeywa xa ektáha nak? Énmexma Dios xa aptáhakxa nak appeywa. Dios akke wánxa apwanchek meyaqmagkásekxeyk nentémakxa mólya'assáxma.” 8 Ñohók axta eyke apyekpelchama Jesús ektémakxa élchetamso apkelwáxok xa énxet'ák nak. Axta aptemék apkelmaxneyeykencha'a s'e:
—¿Yaqsa ektáha, ektáha nak élchetamso kélwáxok kéxegke xa ektáha nak? 9 ¿Yaqsa eyke yeskohok antéhek agának ma'a énxet meyke aptapnák nak: ‘Megkólyaqmagkáseykxak xép ektémakxa mey'assáxma’, essenhan antéhek agának se'e: ‘Exnekxa néten, emekxa aptaháno, exeg’? 10 Axekmósek sa' ko'o ekyetna apmopwána meyaqmagkásekxeyk ektémakxa melya'assáxma énxet'ák apheykha náxop ma'a aptáha nak Apketche énxet.
Keñe axta aptéma apkenagkama m'a énxet meyke aptapnák:
11 —Ektáhak ko'o seyáneya exchep se'e, etnamha, emekxa aptaháno, emyekxa apxagkok.
12 Yetlómók axta nahan apheykekxa néten ma'a apháxamap, apmeykekxeyk axta aptaháno apteyapma nápaqta'awók énxet'ák. Axta keñamak ekpelakkassama apkelweteya apyókxoho énxet'ák xa. Axta aptemék apkelpeykessamo Dios se'e:
—Magweteyk makham negko'o katnehek xa ektáha nak.
Jesús apwóneykha Leví
(Mt 9.9-13Lc 5.27-32)13 Apmeyeykekxeyk axta makham Jesús neyáwa wátsam ekpayhegwayam; apkelmaheykegkek axta énxet'ák ma'a aphakxa, keñe axta apkelxekmóssama Jesús xa énxet'ák nak. 14 Neyseksa apxega axta apweteya Leví, Alfeo axta apketche, aphama m'a élmomaxchexa axta chá'a selyaqye, yaqwayam kólmések Roma. Axta aptemék apkenagkama Jesús se'e:
—Hétlógma.
Apkempeykekxeyk axta néten Leví, keñe apyetlama.
15 Aptásweykmek axta apto Jesús ma'a Leví apxagkok, apxámok axta han énxet apkelmomo axta chá'a selyaqye yaqwayam kólmések Roma, apheykencha'a m'a nekha mésa, tén han ma'a ekmaso axta chá'a apkelxénamap, yetlo Jesús tén han apkeltáméséyak, hakte apxámok axta énxet apyetlo Jesús. 16 Xama axta apkelweteya m'a nápakha nak apkelxekmósso apnámakkok ektémakxa segánamakxa, cham'a fariseos, aptómo xamók aptéyak Jesús xa apyókxoho énxet'ák nak, axta aptemék apkelmaxneyeykencha'a Jesús apkeltáméséyak se'e:
—¿Yaqsa ektáha appasma nak aptéyak apkelmomo nak chá'a selyaqye yaqwayam kólmések Roma, tén han énxet'ák melya'assáxma m'a apkelxekmósso nak kéxegke?
17 Aplegayók axta nahan Jesús xa, keñe aptéma apkelanagkama s'e:
—Mopmenyeyk pánaqte yáp ma'a énxet'ák meyke nak apkelháxamap, wánxa m'a énxet'ák apkelháxamap nak. Axta aweyk ko'o yaqwayam alwónmakha m'a énxet'ák ekpéwomo nak apkeltémakxa, wánxa m'a énxet'ák melya'assáxma nak.
Sẽlmaxneyeykha ektémakxa manto nento ólpeykeshok Dios
(Mt 9.14-17Lc 5.33-39)18 Xama axta apkeláneykegko metéyak aptéyak apkelpeykessamo Dios ma'a Juan el Bautista axta apkeltáméséyak, tén han ma'a fariseos, nápakha énxet'ák axta han apkelya'áyekmok Jesús. Axta aptemék apkelmaxneyeykencha'a s'e:
—Elanagkok chá'a metéyak aptéyak ma'a Juan el Bautista apkeltáméséyak nak, tén han ma'a apkeltáméséyak nak fariseos: ¿yaqsa eyke ektéma meláneykegko chá'a metéyak aptéyak ma'a apkeltáméséyak nak xép?
19 Axta aptemék apchátegmoweykegko Jesús se'e:
—¿Metawagkeheya chá'a aptéyak énxet'ák kéláneyeykha nak epásegwók élyamhopma apha enxoho nepyeseksa m'a yaqwayam nak kalyamhápok? Apheyk agkok nepyeseksa yaqwayam nak kalyamhápok, mopwanchek metawagkehek aptéyak. 20 Kammok sa' eyke ekhem yaqwánxa kólyentemekxak ma'a yaqwayam nak kalyamhápok, wokmek sa' agkok xa ekhem nak, metawagkehek sa' aptéyak.
21 “Megkólwanchek kólyepetchesha apáwa aphápak ma'a apáwa nápakha aphaxnagkok nak, hakte ketchetsék etnekxak eleykesagkok, keñe elyeptakpok ma'a apáwa aphápak nak, eyánchesagkok han apkelyeptamap. 22 Megkólwanchek nahan kólyetmok vino kaxwe élánamáxche m'a yempehek apák nak, hakte kalpáxqáthok vino kaxwe élánamáxche m'a yempehek apák nak, keñe kalyegkenaxchek ma'a vino, kalesók han ma'a yempehek nak. Kólyátem chá'a vino kaxwe élánamáxche m'a yempehek axnagcha'awo nak.”
Jesús apkeltáméséyak apnakxéyak hótáhap apyexna ekhem sábado
(Mt 12.1-8Lc 6.1-5)23 Xama sábado axta apxegák Jesús appéwomo neyseksa aqsok kélcheneykekxa, keñe axta apkeltáméséyak apnakxeykegko chá'a hótáhap apyexna neyseksa apkelxega. 24 Axta aptemék apkelmaxneyeykencha'a fariseos se'e:
—Elano, ¿yaqsa ektáha apkelánegko nak apkeltáméséyak xép ma'a ekmeyamáxkoho nak anlának ekhem sábado?
25 Keñe axta aptéma apkelánagkama s'e:
—¿Yagkólyetseteyk kéxegke weykcha'áhak aptémakxa axta David, ekyetnama axta eyéméxchexa aqsok, tén han élnapma axta meyk yetlo apkelxegexma'a? 26 Aptaxnegweykmek axta David ma'a Dios apxagkok, aptémakxa axta makham apkemha apmonye' apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok ma'a Abiatar, aptamchek axta m'a pan kélpagkanchesso axta Dios, cham'a apteykegko axta chá'a wánxa m'a apkelmaxnéssesso nak Dios énxet'ák apagkok. Apkelmeyáseykegkek axta han ma'a énxet'ák ektáha axta apkelxegexma'a.
27 Axta aptemék nahan appeywa Jesús se'e:
—Énxet axta kéllánesso m'a ekhem sábado, háwe axta apkelánamap énxet yaqwayam epasmok ma'a ekhem sábado. 28 Cháxa keñamak apmopwagko nak etnéssesek apmakókxa etnéssesek ekhem sábado m'a aptáha nak Apketche énxet.
Jesús oheja rei iñangaipa ha omonguera peteĩ ijapávape
(Mt 9.1-8Lc 5.17-26)1 Mbovy ára riremínte Jesús oike jey Cafarnaúmpe. Ojekuaávo ha'e oĩha hógape, 2 heta eterei umi oñembyatýva ha ndaijavéi upe okẽ renondépe, ha ha'e oñe'ẽ chupe kuéra. 3 Upérõ irundy kuimba'e ogueru peteĩ ijapávape. 4 Ha ndaikatúigui oguahẽ Jesús rendápe hetágui umi upépe oĩva, ombokua hikuái pe óga ape ha'e oĩháme, ha upe rupi omboguejy hikuái pe hasývape, hupápe. 5 Jesús ohechávo mba'eichaitépa ha'e kuéra ojerovia hese, he'i pe hasývape:
—Che ra'y, ojeheja reíma ndéve ne angaipa.
6 Upépe, umi Moisés rembiapoukapy mbo'eha oguapýva hína upépe, he'i ipy'apýpe: 7 “Mba'ére piko kóva péicha oñe'ẽ? Ojahéi niko Tupãre, ku hendaguépe oĩrõ guáicha. Tupã añónte niko ikatu oheja rei ñandéve ñane angaipa.” 8 Ha Jesús pya'e ohecha kuaa mba'épa he'i hína hikuái ipy'apýpe, ha oporandu chupe kuéra:
—Mba'érepa pejepy'a mongeta péicha? 9 Mba'épa ndahasyive, ja'e ko ijapávape: “Ojeheja reíma ndéve ne angaipa”, térãpa “Epu'ã. Ehupi nde rupa ha eguata”?
10 Néi, ahechaukáta peẽme che, yvypóraicha aju vaekue, ikatuha aipysyrõ oimeraẽvape ko yvy ári.
Ha upévo he'i pe ijapávape: 11 —Ndéve ha'e: ‘Epu'ã. Ehupi nde rupa ha tereho nde rógape.’
12 Upépe, pe ijapáva opu'ã, ohupi hupa ha osẽ upégui opavave renondépe. Upévare opavave ohecha ramo, ha omomba'e guasu Tupãme he'ívo:
—Peichagua mba'e ndajahecháiva araka'eve.
Jesús ohenói Levípe
(Mt 9.9-13Lc 5.27-32)13 Upéi Jesús oho jey yguasu rembe'ýpe. Opavave oñemboja hese ha ha'e oporombo'e. 14 Ohasávo, ohecha Alfeo ra'y Levípe, oguapýva hína viru oñemono'õhápe Roma peguarã.
Jesús he'i chupe:
—Eju che moirũ.
Leví opu'ã ha oho hendive.
15 Jesús okaru hína Leví rógape, ha heta umi viru omono'õva Roma peguarã. Ha ambue herakuã vaíva oguapy avei mesápe Jesús ha hemimbo'e kuéra ndive. Heta niko umi oikóva hapykuéri. 16 Mbovymi Moisés rembiapoukapy mbo'eha Fariséova, ohechávo Jesús okaruha umíva ndive, oporandu hemimbo'e kuérape:
—Mba'éicha rupi piko pene mbo'ehára oguapy okaru viru mbyatyha ha iñangaipáva ndive?
17 Jesús ohendu upéva ha he'i chupe kuéra:
—Hesãiva noikotevẽi pohãnohárare, hasývante. Che ndajúi ahenóivo heko jojávape, hembiapo vaívapente.
Tupãme ñamomba'e guasu haguã ndaja'úi jave mba'eve
(Mt 9.14-17Lc 5.33-39)18 Peteĩ jey, Juan Bautista remimbo'e kuéra ha fariséo kuéra ohasa jave ára ho'u'ỹre mba'eve, ojeho Jesús rendápe ha oporandu chupe hikuái:
—Juan Bautista ha fariséo remimbo'e kuéra niko ohasa jepi ára ho'u'ỹre mba'eve. Mba'ére piko ne remimbo'e kuéra ndaupéichai?
19 Jesús he'i chupe kuéra:
—Peẽ piko peimo'ã peteĩ omenda ramóva irũ nguéra oñembyasytaha ha'e oĩ aja hendive kuéra imendahápe? Nahániri, ndaikatúi ho'u'ỹvo mba'eve. 20 Ágãnte oguahẽne ára ipore'ỹvo ha'e, ha upépe katu ohasáne ho'u'ỹre mba'eve.
21 Avave niko nombovyvýi ao pehẽngue pyahu ao tujáre. Pe ipyahúva oñyñýine ha omondoro jeýne pe itujáva, ha upekuévo omondoro tuichave. 22 Kaguy pyahu niko noñembohyrúi kaguy ryru tujápe. Péicha ojejapórõ umi kaguy ryru osoróne ha oñehundíta pe kaguy ha umi hyru. Upévare, kaguy oñembohyru vaerã kaguy ryru pyahúpe.
Jesús remimbo'e kuéra oipo'o trigo'a pytu'uha árape
(Mt 12.1-8Lc 6.1-5)23 Umiha árape, Jesús ohasa ohóvo kokue rupi peteĩ pytu'uha árape. Ha hemimbo'e kuéra oñepyrũ oipo'o trígo ha ho'u. 24 Umi fariséo he'i chupe:
—Ema'ẽmi, ne remimbo'e kuéra niko ojapo, ojejapo'ỹ arã pytu'uha árape ave.
25 Ha'e katu he'i chupe kuéra:
—Ndapeikuaái nga'u piko mba'épa Ñandejára Ñe'ẽme he'i, David ojapóvo iñembyahýi ramo guare, iñirũ nguéra ndive? 26 Oike hikuái Tupaópe, Abiatar pa'i guasúrõ guare, ha ho'u umi mbujape Tupãme oñemboyke vaekue ha pa'ínteva ikatúva ho'u, ha ome'ẽ avei iñirũ nguérape.
27 He'i avei chupe kuéra:
—Pytu'uha árako ojejapo vaekue yvypórape guarã, ndaha'éi yvypóra pytu'uha árape guarã. 28 Upévare che, yvypóraicha aju vaekue, areko che pópe ha'évo mba'e-mba'épa ikatu ojejapo pytu'uha árape.