Kelán'ák ekpasmo axta chá'a m'a Jesús
1 Apxámok axta nahan tegma apkelyawe tén han nátegma apmahéyak chá'a Jesús natámen xa, apkeltenneykencha'a chá'a amya'a ektaqmela m'a aptémakxa nak Wesse' apwányam Dios. Apkelyetlamchek axta nahan ma'a doce apkelápháseykha, 2 tén han nekha kelán'ák, apkeltaqmelchesseykmo axta apkelántekkessessama awáxok ma'a espíritu élmasagcha'a, tén han ma'a ektémakxa axta chá'a élháxamáxche'. María axta nahan élxegexma'a m'a, éltamhomaxko axta Magdalena, kélántekkessessama axta awáxok siete kelyekhama', 3 tén han Juana, Cuza axta aptáwa', cham'a Cuza apteme axta apkelánéseykekxa chá'a aqsok ma'a Herodes; tén han Susana; tén han ma'a ekyókxoho kelán'ák ekpasmoma axta chá'a ekméssama m'a aqsok agkok ekyetnakxa nak.
Jesús apyetcháseykekxoho énxet apkeneykekxa aktek
(Mt 13.1-9Mc 4.1-9)4 Apxámok axta énxet apkelánteyapma nátegma yaqwayam elwetak ma'a Jesús, apxámágweykmek axta nahan énxet ma'a. Tén axta apkeltennáseykencha'a aqsok apyetcháseykekxoho ektéma nak se'e: 5 “Apxegamchek axta xama énxet yaqwayam eknekxak aqsok aktek apagkok. Xama axta apkexpáncháseykencha'a apkeneykekxo aqsok aktek, nekha aktek axta pálweykmok ámay awáxok, kelteyammomáxcheyk axta, keñe ekteykegko náta. 6 Nekha aktek axta nahan pálweykmok neyseksa meteymog; xama axta ekteyapma xa aqsok aktek nak, kelyameykegkek axta eñama ekyamáyóxma. 7 Nekha aktek axta nahan pálweykmok neyseksa yemmék, xama axta ekteyapmo xamo' ma'a, kelnapmeyk axta yemmék xa aqsok ekteyapma nak. 8 Keñe axta nahan nekha aktek ekpálweykmo ektaqmelakxa xapop; kektegamchek axta, tekkessegkek axta anhan ekxámokma eknakxamáxche ekyexna, cien aktek axta chá'a weykmok xama ekyexna.”
Cháxa apxeyenma axta Jesús xa, tén axta aptéma makham apyennaqtéssamo appeywa s'e: “¡Kéxegke ekha nak kélheyk'ák, kóleyxho!”
Jesús apkeltennasso yaqsa ektéma apmeykencha'a chá'a aqsok apyetcháseykekxoho
(Mt 13.10-17Mc 4.10-12)9 Apkelmaxneyeykha axta apkeltáméséyak Jesús yaqsa ekteme xa aqsok apyetcháseykekxoho nak. 10 Axta aptemék apkelanagkama s'e: “Apkelya'assásegweykmek kéxegke Dios ma'a aqsok ekpowásamáxkoho éleñama nak ma'a aptémakxa nak Wesse' apwányam; keñe m'a pók énxet'ák nak apkeltennáseykencha'a chá'a apmeykencha'a m'a aqsok apyetcháseykekxoho nak, yaqwayam enxoho elano', melwetyehek eyke, yaqwayam enxoho nahan ellega', melya'asagkehek eyke.
Jesús appékessáseykekxa apyetcháseykekxoho m'a énxet apkeneykekxa nak aktek
(Mt 13.18-23Mc 4.13-20)11 “Keso ektémakxa nak ko'o aqsok sekyetcháseykekxoho s'e: aktek ekyetchesamaxkoho m'a Dios appeywa nak; 12 keñe m'a nekha aktek ekpálwayam nak ámay awáxok ekyetchesamaxkoho m'a énxet apkelháxenmo nak Dios appeywa, keñe ekwa'a enxoho kelyekhama', kalekkesek ma'a amya'a kélnegkenchesso nak apkelwáxok, yaqwayam enxoho elya'ássók, tén han melwagkasakpek teyp. 13 Aqsok aktek ekpálwayam nak neyseksa meteymog ekyetchesamaxkoho m'a énxet apkellege nak amya'a, yahamok nahan elmok takha' yetlo élpayheykekxa apkelwáxok, méko eyke katnehek ekyennaqwákxexa; yáma kawegqohok nahan sekxók aptamhéyak melya'ásseyam; keñe ekwa'a enxoho ekyepkónma, elwátésagkok. 14 Aqsok aktek ekpálwayam nak neyseksa yemmék ekyetchesamaxkoho m'a énxet'ák apkelháxenmo nak amya'a kéllegasso, kataqmelchesagkohok eyke aqsa kamasséssesek apteme melya'ásseyam ma'a aqsok ekyetnakhassamo nak apkelwáxok, apkeltémo nak exámasagkok aqsok apagkok, tén han ma'a aqsok apyespagkamakxa nak elána', keñe megkatyephek ma'a apkeltamheykha ektaqmela. 15 Keñe m'a aqsok aktek ekpálwayam nak ektaqmelakxa xapop, aptamhéyak ma'a énxet'ák éltaqmalma nak apkelwáxok, apmáyheykegkoho nak yeyxhok ma'a amya'a kéllegasso tén han apkelyaheykekxoho nak, tén han melwátésseyam nak aptamhéyak melya'ásseyam, etekkesek nahan apkeltamheykha ektaqmela.
Jesús apyetcháseykekxoho cháléwasso
(Mc 4.21-25)16 “Méko nahan káléwaksek cháléwasso keñe káhakkasek xama aqsok essenhan kapekkenek kóneg ekyetnamakxa néten. Néten aqsa chá'a kólchexnek, yaqwayam enxoho kalsássesek chá'a exma m'a ektáha nak chá'a apkelántaxno kañe'. 17 Méko nahan xama aqsok enxoho ekpowásamáxche, megkatnehek chá'a megkóteyamaxche', méko nahan xama enxoho aqsok ekyexamaxche megkatnehek chá'a megkólya'áseyak tén han megkeytneykekxa yáxñakxoho.
18 “Cháxa keñamak, kóltaqmelchesho sa' kélháxenmo, hakte kéxegke ekyetnakxa enxoho aqsok, kólmeyásekxohok sa' makham mók, keñe sa ma'a meyke nak aqsok, kawomhok sa' kélyementama m'a aqsok kélanagkama nak keytnak kéxegke.”
Jesús egken tén han apkelyáxeg
(Mt 12.46-50Mc 3.31-35)19 Weykmek axta Jesús egken tén han apkelyáxeg ma'a aphakxa axta Jesús, yawanchek axta eyke ekmáheyo keypetchegwomho', hakte apxámok axta énxet. 20 Xama énxet axta eyke aptemék apkeltennáseykekxo Jesús se'e:
—Kenegwa'ak egken yetlo apkelyáxeg á yókxexma, keltamhók kótak xép.
21 Axta aptemék apchátegmoweykegko Jesús se'e:
—Énxet'ák apkelháxenmo nak Dios appeywa, tén han apkeláneyak nak chá'a ektémakxa ekpeywa, cha'a méme ko'o m'a, tén han élyáxeg.
Jesús apmassesso éxchahayam ekyennaqte
(Mt 8.23-27Mc 4.35-41)22 Xama ekhem axta apchántama Jesús yántakpayhe yetlo apkeltáméséyak. Axta aptemék apkelanagkama s'e:
Ólmeyekxak neyp wátsam ekpayhegwayam.
Apkelxegamchek axta, 23 apteyenmeyk axta nahan Jesús neyseksa apkelyeykheykekxa wátsam. Pelakkassegkek axta nahan ekteyapma éxchahayam ekyennaqte m'a neyseksa wátsam ekpayhegwayam, cheynamók axta nahan eklane yegmen ma'a yántakpayhe, máheyók axta kaweywagkok. 24 Tén axta apkelya'eykekxo apxátekhásseykekxo m'a Jesús. Axta aptemék apkenagkama s'e:
—¡Sẽlxekmósso! ¡Sẽlxekmósso! ¡peyk ólweywagkok!
Apkempeykekxeyk axta néten Jesús, appaqhetchessegkek axta m'a éxchahayam, tén han ma'a élyaqyahayam élyawe, massémók agko' axta anhan, yaqhápekxók axta exma. 25 Tén axta aptéma apkelanagkama apkeltáméséyak se'e:
¿Háxko ektáhakxa m'a megkólya'ásseyam nak kéxegke?
Axta eyke aptemék chá'a apkelmaxneyeykencha'a pók yetlo apkelyegwakto tén han élpelakkasso apkelwete ektémakxa m'a énxet'ák nak:
—¿Yaqsa énxet xa, appaqhetchessamo nak éxchahayam tén han yegmen, kelyahákxók nahan?
Énxet kelyekhama' ektawáseykha apkeñama Gerasa
(Mt 8.28-34Mc 5.1-20)26 Apkelweykmek axta m'a yókxexma Gerasa ekyetnama nak ma'a neyp wátsam ekpayhegwayam, ekpayho nak Galilea. 27 Xama axta apteyapweykmo néten xapop ma'a Jesús, apteyepmeyk axta xama énxet kelyekhama' ektawáseykha apkeñama m'a nátegma, apya'áyekmek axta m'a Jesús. Wenaqtegkek axta nahan melántaxneykekxa apkelnaqta tén han mexma xama tegma, neyseksa takhaxpopeyk axta aqsa chá'a aphak. 28 Xama axta apweteya m'a Jesús, apkeltekxekxegkek axta aptapnák apmonye'. Axta aptemék apyennaqtéssamo appeywa s'e:
—¡Náhey'áwa aqsa ko'o, Jesús, Dios meyke ekhémo nak Apketche! ¡Élmaxnakkek ko'o Dios maltamho heñássesagkok xép!
29 Aptemegkek axta appeywa xa ektáha nak, hakte apkeltémók axta Jesús katyapok apwáxok ma'a espíritu ekmaso. Kaleklemek axta nahan chá'a katnéssásekxak kelyekhama' m'a; enaqtehetchesek axta eykhe nahan chá'a apmék tén han apmagkok cadenas ma'a énxet'ák, yaqwayam enxoho emagkok, elyétekkesek axta eyke chá'a, tén axta katnetcheksek chá'a kelyekhama' kay'aksek ma'a yókxexma meykexa nak énxet. 30 Axta aptemék apkelmaxneyeykencha'a Jesús se'e:
—¿Háxko apwesey exchep?
Tén axta aptéma apchátegmoweykegkokxo s'e:
—Legión ko'o sekwesey.
Aptemegkek axta appeywa xa, hakte xámok axta kelyekhama' élántaxno apwáxok, 31 axta kaltémók eláphaksek Jesús máxek ekmattawóneg xa kelyekhama' nak. 32 Apxámok axta nahan yátapomap apteykegko aptéyak ma'a néten egkexe nak, tén axta espíritu élmasagcha'a éltémo yohok Jesús kalántaxnegwók apwáxok ma'a. Apchahayók axta anhan Jesús. 33 Kelánteyepmeyk axta énxet apwáxok xa kelyekhama' nak, yátapomap apwáxok axta kelántaxnegweykmok, apkenyaheykegkek axta xa yátapomap nak apkelmaheykegko m'a élwéweykentamxa axta xapop egkexe, ekweykmoho m'a wátsam ekpayhegwayam. Axta apkelwéweykegkok nahan ma'a.
34 Xama axta apkelweteya ektémakxa m'a ektáha axta apkeltaqmelchesso yátapomap, apkenyaheykegkek axta apkelmeyeykekxo apkeltennágweykxo m'a nátegma, tén han ma'a neyáwa apheykegkaxa axta. 35 Apkelxegamchek axta énxet'ák apteyánegweykmoho m'a ektémakxa axta. Xama axta apkelweykmo m'a aphakxa axta Jesús, apkelwetágweykmek axta aphama ekpayhókxa Jesús apmagkok ma'a énxet élánteyapma axta kelyekhama' apwáxok, yetlo apkelnaqta axta aphak tén han yetlo apya'áseykegkoho exma; apkeláyak apagko' axta nahan xa énxet'ák nak. 36 Keñe m'a énxet'ák ektáha axta apkelweteykegkoho ektémakxa, apkeltennáseykha axta apnámakkok ektémakxa aptaqmelweykmo m'a énxet kelyekhama' axta ektawáseykha. 37 Yetlómok axta nahan apkeltémo etyapok Jesús apyókxoho énxet'ák apheykha axta m'a yókxexma Gerasa, hakte apkeláyak apagko' axta. Apchánteykekxeyk axta Jesús ma'a yántakpayhe, keñe apxegeykekxo makham. 38 Apkeltémók axta eykhe yohok étlók Jesús ma'a énxet élánteyapma axta apwáxok kelyekhama', apkeltémók axta eyke exnekxak ma'a Jesús. Axta aptemék apkenagkama s'e: 39 —Emyekxa apxagkok, eltennaha sa' ekyókxoho apteméssesakxa exchep ma'a Dios.
Aptaqheykekxeyk axta m'a énxet nak, apkeltenneykha axta ekyókxoho apheykegkaxa énxet apteméssessamakxa m'a Jesús.
Kelán'a ekháxamaxche tén han Jairo apketche kelwána
(Mt 9.18-26Mc 5.21-43)40 Xama axta apweykekxo makham Jesús neyp wátsam ekpayhegwayam, apmomchek axta takha' énxet'ák yetlo élpayheykekxa apkelwáxok, hakte apkelhaxanmeyk axta apyókxoho énxet'ák. 41 Yetlómók axta anhan apwayam xama énxet apwesey axta Jairo, apteme axta apkemha apmonye' apchaqneykekxexa judíos. Apkelpólegweykmek axta apkenmeykegkaxa Jesús xa énxet nak, apkeltémók axta emhagkok ma'a apxagkok, 42 hakte xama agko' axta nahan apketche kelwána m'a, doce yeyam agkok axta, ketók axta étsapmakxa.
Apyekpelchegkek axta nahan Jesús apkelyaqhápomákpo énxet neyseksa apxega, hakte apxámok axta énxet apyetlo. 43 Paxqeykegkek axta anhan énxet xama kelán'a ekweykmo axta doce apyeyam ekháxamáxche ektépeykha éma agkok, sawhomakyek axta selyaqye agkok ekyánmagkasso chá'a m'a pánaqte yapmeyk, meyke aptaqmelchesseyam xama enxoho. 44 Neptámen axta keñamak ekya'áyekmo Jesús xa kelán'a nak, mássesseykmek axta napwa'eyk apchaqlamap, yetlómók axta anhan ekmasse ekteyapma éma agkok. 45 Tén axta Jesús aptéma apkelmaxneyeykencha'a énxet'ák se'e:
—¿Yaqsa sepaknegwa'awo nak ko'o?
Apyókxoho énxet axta nahan apkelxeyenmak mepaknegweykmoho m'a Jesús, keñe axta Pedro aptéma s'e:
—Sẽlxekmósso, apyaqhapchek chá'a exchep énxet, apyégawók nahan chá'a.
46 Axta eyke aptemék makham Jesús se'e:
—Élpaknegwa'awók ko'o, hakte ekyekpelchawók ko'o ektepa sekmowána.
47 Xama axta ekyekpelchama megkamowagko keyxaxkohok ma'a kelán'a nak, xegamchek axta yetlo élpexyennama éltekxekweykmo atapnák ma'a apkenmeykegkaxa axta Jesús. Xeyenmeyk axta nahan nápaqta'awók apyókxoho énxet'ák yaqsa ektéma ekpaknegweykmoho m'a Jesús aptaxno, tén han ektémakxa ektaqmelweykmo ekmanyehe agko' ma'a nepyeseksa énxet'ák. 48 Axta aptemék apkenagkama Jesús se'e:
—Hatte, megkay'ásseyam xeye' keñamak ektaqmelwokmo. Kataqhekxa sa' yetlo meyke ektáhakxa awáxok.
49 Axta nahan epenchessamók appaqmeyesma Jesús apweykmo xama énxet apkeltennágwayam, axta aptemék apkenagkama m'a apkemha apmonye' axta apchaqneykekxexa judíos se'e:
—Ketsekkek apketche; ná elenxánem aqsa aplanneyeykha sẽlxekmósso.
50 Aplegayók axta eyke m'a Jesús, tén axta aptéma apkenagkama s'e:
—Nágye' aqsa; etne aqsa mey'ásseyam, keñe sa' kawagkasaxchek teyp apketche.
51 Xama axta apweykmo m'a tegma, axta nahan eltémók elántexek xamo' énxet ma'a kañe', wánxa axta aqsa m'a Pedro, Santiago tén han Juan, yetlo yáp tén han egken ma'a kelán'a étkok nak. 52 Apkellekxagweykha axta nahan apyókxoho énxet apkelányo m'a, chaqhegkek axta nahan apkelwáxok, axta eyke aptemék apkelanagkama Jesús se'e:
—Nágkóllekxagwaha, megkatsapak se'e kelán'a étkok nak, tenche'.
53 Apkesméssegkek axta nahan apyókxoho énxet, hakte apkelya'áseykegkók axta étsapma m'a. 54 Keñe axta apmoma ámek ma'a Jesús. Axta aptemék apyennaqtéssamo appaqhetchesso s'e:
—¡Kelán'a étkok, kaxnekxa néten!
55 Xátekhágweykmek axta nahan xa kelán'a étkok nak; yetlómók axta anhan ekheykekxa néten. Keñe axta Jesús apkeltémo kólagkok ekto. 56 Kelxegamók axta nahan agkenya'ák élweteya m'a chána; apkeltémok axta eyke Jesús megkaltennasha xama énxet enxoho xa ektáhakxa axta.
Kuña kuéra oipytyvõva Jesúspe
1 Kóva rire, Jesús ohasa oikóvo peteĩ távagui ambuépe, omoherakuãvo pe marandu porã Tupã sãmbyhy rehegua. Umi 12 apóstol omoirũ chupe, 2 ha upéicha avei heta kuña ha'e oipe'a vaekue mba'epochy poguýgui ha mba'asýgui omonguera vaekue. Ijapytépe kuéra oĩ María, hérava avei Magdalena, chugui Jesús oguenohẽ 7 mba'epochy. 3 Oho avei Juana, Cuza rembireko, upéva Herodes mba'e repy rerekua, ha Susana ha heta ambue oipytyvõva chupe mba'e repy oguerekóva reheve.
Ñemitỹhára rehegua ñe'ẽ mbojoja
(Mt 13.1-9Mc 4.1-9)4 Heta oĩ vaekue osẽva umi távagui ohecha haguã Jesúspe. Upéicha rupi heta ijaty hikuái. Aipórõ omombe'u chupe kuéra ko ñe'ẽ mbojoja: 5 “Oĩ vaekue peteĩ osẽva oñotỹ haguã imba'e ra'ỹi. Ha oñemitỹnguévo, oĩ umi mba'e ra'ỹi ho'áva tapépe. Oñepyrũmba hese ha guyra kuéra ho'upa. 6 Oĩ avei ho'áva itatýpe, ha umi mba'e ra'ỹi hoky. Ha ndahi'ýigui ipirupa. 7 Oĩ avei ho'áva ñuatĩndýpe, ha hokývo, umi ñuatĩ ojukapa. 8 Oĩ katu avei ho'áva yvy iporãháme, ha okakuaa ha hi'a porã, 100 peve peteĩ ha'ỹinguégui.”
Péicha he'ívo Jesús, hatã oñe'ẽ: “Ohendúvake tojapysaka porã.”
Maerãpa umi ñe'ẽ mbojoja
(Mt 13.10-17Mc 4.10-12)9 Hemimbo'e kuéra oporandu Jesúspe mba'épa he'ise upe ñe'ẽ mbojoja. 10 Ha'e he'i chupe kuéra:
--Tupã niko oikuaauka peẽmente umi mba'e ñemimby isãmbyhy rehegua. Umi ambuépe katu añe'ẽ ñe'ẽ mbojoja rupi, oma'ẽ ma'ẽve ramo jepe ohecha'ỹ haguã ha ohendu henduvérõ jepe oikuaa'ỹ haguã.
Jesús omyesakã ñe'ẽ mbojoja ñemitỹhára rehegua
(Mt 13.18-23Mc 4.13-20)11 Pe ñe'ẽ mbojoja ñemitỹhára rehegua he'ise: “Pe mba'e ra'ỹi niko Ñandejára Ñe'ẽ hína, 12 ha pe ho'a vaekue tapépe rei, umíva hína umi ohendúva, ha ou Aña ha oipe'a ipy'apýgui kuéra, oguerovia'ỹ haguã ha ani haguã oñepysyrõ. 13 Umi mba'e ra'ỹi ho'áva itatýpe katu ojogua umi Ñandejára Ñe'ẽ ohendúva, ha ogueroviáva vy'apópe. Ha ndahapo pypukúigui, oguerovia sapy'ami, ha ojepy'a ra'ã vove, ikangy. 14 Umi mba'e ra'ỹi ho'a vaekue ñuatĩndýpe, umíva hína umi ohendúva, ha mbegue-mbeguépe ipytupa ojepy'apýgui, mba'e reta potáre ha teko vy'áre, ha upéicha rupi ndahi'ái. 15 Ha umi mba'e ra'ỹi ho'a vaekue yvy porãme katu, umíva hína umi imarangatúva ha oñemoĩva ohendu ha ojapo pe marandu he'íva, ha oñemohatãgui hese hi'a porãva.”
Ñe'ẽ mbojoja mba'e rendy rehegua
(Mc 4.21-25)16 Avave nomyendýi peteĩ mba'e rendy ha upéi ojaho'i térã omoĩ tupa guýpe, ohupi uvei yvate ojehesape haguã umi oikéva. 17 Upeichaite avei, ndaipóri mba'eve okañýva osẽ'ỹ vaerã okápe, ha mba'e ñemi ojekuaa'ỹ vaerã ha oñemyesakã'ỹ vaerã.
18 Aipórõ, pehendu porã: Upe oguerekóvape oñeme'ẽvéta oguerekove haguã. Upe oguereko'ỹvagui katu, pe michĩmi oimo'ãva oguerekoha jepe ojepe'áta, ha mba'evete ndopyta mo'ãi chupe.
Jesús sy ha ityvýra kuéra
(Mt 12.46-50Mc 3.31-35)19 Jesús sy ha ityvýra kuéra oho pe ha'e oĩháme, ha ndaikatúi oñemboja hese, hetaitereígui umi oĩva upépe. 20 Ha he'i hikuái Jesúspe:
--Nde sy ha nde ryvy kuéra na pe okápe hína, ha nde rechase.
21 Jesús katu he'i:
--Umi ohendu ha ojapóva Tupã marandu porã, umíva hína che sy ha che ryvy.
Jesús ojoko yvytu ratã
(Mt 8.23-27Mc 4.35-41)22 Peteĩ jey, Jesús oike hemimbo'e kuéra ndive peteĩ kanóape, ha he'i chupe kuéra:
--Jahasa yguasu mboypýri.
Ha oho hikuái. 23 Ha ohasa aja hikuái, Jesús oke. Upe jave oñepyrũ oipeju yvytu ne ratãva pe yguasu ári. Pe kanóa oñepyrũ henyhẽ ýgui ha oñapymíta katuete. 24 Aipórõ, omombáy Jesúspe ha he'i hikuái chupe:
--Mbo'ehára, mbo'ehára! Ja'yguy niko ñaína!
Jesús opu'ã ha oja'o pe yvytúpe ha upe y pochýpe. Ha pe yvytu opi ha opa mba'e opytu'u. 25 Upéi Jesús he'i hemimbo'e kuérape:
--Mba'e piko oiko pe pende jeroviágui.
Ha'e kuéra katu, ohecha ramo pe oikóva ha kyhyje pópe oporandu joa ojupe:
--Máva piko kóva, ko oñe'ẽva yvytu ratã ha y pochýpe, ha iñe'ẽ rendúva chupe?
Peteĩ Gerasa pegua oguerekóva mba'epochy
(Mt 8.28-34Mc 5.1-20)26 Hasypeve oguahẽ hikuái Gerásape, opytáva yguasu mboypýri, Galiléa rovái. 27 Oguejývo Jesús, osẽ upe távagui peteĩ kuimba'e imba'epochýva, ha oñemboja hendápe. Aréma noñemondevéi ha ndoikovéiva ra'e ogahápe, oiko umi tyvy pa'ũ rupi. 28 Ohechávo Jesúspe, oñesũ henondépe ha osapukái:
--Aníke rejapo che rehe mba'eve Jesús, Tupã Yvatetegua Ra'y. Tupãre ajerure ndéve, ani haguã che mbohasa asy!
29 Péicha he'i, Jesús he'íma haguére pe mba'epochýpe osẽ haguã chugui. Heta jevýma pe mba'epochy ombotarova chupe. Ha opyta haguã, ojepokua ha ojepykuapa ramo jepe, ha'e omondohopáva umíva ha pe mba'epochy ogueraha chupe umi yvy ojeiko'ỹháre. 30 Jesús he'i chupe:
--Mba'éicha nde réra.
Ha ha'e he'i:
--Che réra Legión.*f**
Péicha he'i, hetágui umi mba'epochy oike vaekue ipype. 31 Ha upépe ojerure Jesúspe ani haguã omondo chupe kuéra yvykua pypukúpe. 32 Ha aguĩ upégui heta kure okarúva hína pe yvytýre, umi mba'epochy ojerure ojeheja haguã chupe kuéra oike umi kurére. Ha Jesús oheja chupe kuéra oike. 33 Ha umi mba'epochy osẽ upe kuimba'égui ha oike umi kurére, ha hetakue umi kure oho ojepoi ýpe, ha upépe omanomba.
34 Umi kure rerekua, ohechávo mba'épa ojehu, pya'e oho hikuái ha omombe'u opa mba'e pe távape ha umi okaháre. 35 Opavave oho ohechávo pe ojehu vaekue. Ha oguahẽvo Jesús rendápe, ojuhu hikuái pe kuimba'e imba'epochy vaekuépe oguapy hína henondépe, oñemonde ha iñakã porã. Ha okyhyjepa hikuái. 36 Ha umi ohecha vaekue mba'épa ojehu, omombe'u umi oúvape mba'éichapa okuera ra'e pe imba'epochýva. 37 Opavave oikóva Gerasa jerekuévo oñepyrũ ojerure asy Jesúspe oho haguã upégui, okyhyjetereígui hikuái. Aipórõ, Jesús ojupi pe kanóape ha oho. 38 Pe karia'y osẽ vaekue mba'epochy poguýgui ojerure Jesúspe oheja haguã chupe oho hendive. Ha'e katu he'i chupe:
39 --Tereho nde rógape ha emombe'u opa mba'e Tupã ojapo vaekue nde rehe.
Pe karia'y oho ha oiko omombe'u pe táva jerekuére opa mba'e Jesús ojapo vaekue hesehápe.
Peteĩ kuña hasýva, ha Jairo rajy
(Mt 9.18-26Mc 5.21-43)40 Ou jey rire mboypýrigui, torypápe opavave oha'arõ joa Jesúspe. 41 Upévo, oguahẽ peteĩ hérava Jairo, judío kuéra tupao pegua ruvicha. Upe kuimba'e oñesũ Jesús renondépe, ha ojerure asy chupe ohomi haguã hógape. 42 Peteĩete niko itajýra, oguerekóva 12 áño, ha oĩva hína omano haguãichaite. Oho kuévo, Jesús oñandu ojopypaha chupe hikuái, hetaitereígui umi ohóva hendive. 43 Umi ohóva apytépe oĩ peteĩ kuña hasýva ojapóma 12 áño tuguy syrýgui, ha oiporupámava opa oguerekóva oñepohanouka haguã. Ha avave ndaikatúi omonguera chupe. 44 Upe kuña oñemboja Jesús rehe hapykue guio ha opoko pe ijao ruguáire, ha upepete pe huguy syry opyta. 45 Aipórõ Jesús oporandu:
--Máva piko opoko che rehe?
Avave nde'írimarõ opoko hague hese, Pedro he'i:
--Mbo'ehára, opavavéko nde jopy ha ne myaña opa guio. Ha piko reporandu, mávapa opoko nde rehe?
46 Jesús he'i jey:
--Oĩ peteĩ opoko vaekue che rehe. Añandu osẽ hague che hegui pokatu.
47 Upe kuña, ohechámarõ ndaikatu mo'ãiha okañy, ryryipópe oho oñesũ Jesús renondépe. Omombe'u chupe, opavave rovake, mba'érepa opoko ra'e hese, ha mba'éichapa ra'e upepete okuera. 48 Jesús he'i chupe:
--Che rajy, che rehe rejerovia haguére rekuera. Tereho katu rejepy'apy'ỹre.
49 Jesús oñe'ẽ jave gueteri hína, oguahẽ peteĩ tembijokuái ha he'i Jáirope:
--Nde rajy omanóma. Anivéntema remyangekói Mbo'ehárape.
50 Jesús ohendu upéva, ha he'i chupe:
--Ani rekyhyje. Ejerovia che rehe, ha nde rajy nomano mo'ãi.
51 Oguahẽvo upe ógape, ndohejái avavépe oike hendive, Pedro, Santiago ha Juánpe añónte, pe mitãkuña sy ha itúva ndive. 52 Opavave hasẽ joa, ha ojahe'o hikuái hese. Jesús katu he'i chupe kuéra:
--Ani pene rasẽ. Pe mitã kuñáko nomanói, okénte hína.
53 Maymáva opuka Jesús rehe, oikuaágui pe mitãkuña omanóma hague. 54 Upépe Jesús ipojái pe mitãkuña póre, ha he'i hatã chupe:
--Nde, mitãkuña, epu'ã!
55 Ha ha'e oikove jey, ha Jesús ojerure oñemongaru haguã. 56 Isy ha itúva opyta ijurujái. Jesús katu he'i ani haguã omombe'u avavépe upe mba'e ojehu vaekue.