Diez apkeltémókxa nak antéhek Dios
(Ex 20.1-17)1 Apchánchesákxeyk axta apyókxoho énxet'ák Israel ma'a Moisés, aptáhak axta apkeláneya s'e:
“Israelitas, kóleyxho sa' se'e segánamakxa tén han nélánémaxchexa nak chá'a antéhek peya nak ko'o altennaksek se'e sakhem nak. Kóltaqmelchesho kélagko' sa' kélya'ásegwayam, kóllána sa' nahan.
2 “Enlánessegkek axta negko'o xama ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho Dios Wesse' egegkok ma'a egkexe Horeb nak. 3 Háwe axta ekwánxa agkok apkelánéssama m'a ẽlyapmeyk nano' nak, enlánessegkek negko'óxa negyókxoho, keso negháncha'a nak negaqnákxo s'e sakhem nak. 4 Apkelpaqhetchessegkek axta kéxegke Wesse' egegkok yetlo apkelweteyo m'a egkexe nak, neyseksa táxa eyáléwe. 5 Énmeykha axta ko'o neyseksa ekpayhókxa axta aphakxa Wesse' egegkok, kélmonye'e axta kéxegke, yaqwayam enxoho altennaksek chá'a m'a Wesse' egegkok appeywa. Hakte kéláyak axta kéxegke m'a táxa nak, axta kólchánteyk ma'a egkexe nak. Tén axta Wesse' egegkok aptéma appeywa s'e:
6 ‘Ko'o sekteme Dios Wesse' kélagkok, ektáha axta sélántekkesso kéxegke m'a Egipto, kéltémakxa axta kélásenneykha naqsa.
7 ‘Nágkóltegye mók aqsok kéláyókxa emonye' ko'o.
8 ‘Nágkóllána aqsa xama enxoho aqsok kéleykmássesso, nágkóleykmássesha aqsok ekhéyak nak néten, essenhan ma'a ekhéyak nak náxop, essenhan ma'a aqsok ekhéyak nak ma'a wátsam ekwányam awáxok, cham'a kóneg xapop nak. 9 Nágkólháxahák amonye'e xa, nágkólpeykesho nahan, hakte ko'o sekteme Dios Wesse' kélagkok, Dios apkelmeyeykha sekyaqmagkáseykekxoho nak chá'a ko'o apkeltémakxa élmasagcha'a m'a apyapmeyk ektáha nak chá'a ko'o setaqnagko, tén han ma'a apketchek, aptawán'ák ekweykekxoho m'a aptawán'ák apketchek nak, 10 altaqmelcheshok eyke chá'a ko'o ekyetlómo sélásekhayo apyókxoho m'a énxet ektáha nak chá'a ko'o seyásekhayo tén han apkeláneykegkoho nak chá'a m'a séltémókxa nak chá'a etnahagkok.
11 ‘Nágkóltawasha kélmeykha apwesey Dios Wesse' kélagkok, hakte megkatnehek chá'a meñassáseykegkoho Dios ma'a ektáha nak chá'a aptawassáseykha apmeykha m'a apwesey.
12 ‘Kaxén sa' kélwáxok ekhem néllókassamakxa nélyampe, yaqwayam kólpagkanchesek ma'a Wesse' egegkok, ekhawo m'a apkeltémókxa axta chá'a kóltéhek ma'a Dios Wesse' kélagkok. 13 Kóltemeykha chá'a wánxa seis ekhem, kóllána chá'a ekyókxoho aqsok ekyetnakxa enxoho chá'a yaqwayam kóllának xa ekhem nak, 14 keñe m'a ekhem siete ekteme néllókassamakxa nélyampe kélpagkanchessamakxa m'a Dios Wesse' kélagkok. Nágkóllána xama enxoho kéltamheykha xa ekhem nak, ekweykekxoho m'a kélketchek apkelennay'a nak, tén han ma'a kelwán'ák nak, tén han ma'a kélásenneykha apkelennay'a nak tén han ma'a kelwán'ák nak, tén han ma'a weyke kéltósso kélchakkassamo nak chá'a, tén han ma'a yámelyeheykok kélchánte nak, tén han ma'a ekyókxoho kélnaqtósso, tén han ma'a énxet apkeleñama nak mók apkelókxa apheykha nak ma'a tegma apkelyawe kélagkok, yaqwayam enxoho ellókasek nahan apkelyampe m'a kélásenneykha apkelennay'a nak tén han ma'a kelwán'ák nak ekhawo nak han kéxegkáxa. 15 Kaxén kéxegkáxa kélwáxok kélteme axta kélásenneykha naqsa kélheykegkaxa axta m'a Egipto, Dios Wesse' kélagkok axta eyke apkelántekkessók yetlo ekyawe agko' apmopwána m'a. Cháxa keñamak apkeltémo nak chá'a kóltéhek kéláyo Dios Wesse' kélagkok ma'a ekhem sábado.
16 ‘Kólteme kéláyo kélyapmeyk tén han kélchána, ekhawo m'a apkeltémókxa axta chá'a kóltéhek ma'a Dios Wesse' kélagkok, yaqwayam enxoho kawegqohok kélweynchámeykha tén han kataqmelek chá'a ekteyapma aqsok kéllanakxa enxoho chá'a neyseksók kélheykha m'a xapop apmésso axta m'a Dios Wesse' kélagkok.
17 ‘Nágkólaqha chá'a kélmók.
18 ‘Nágkóltawasha chá'a ektémakxa sẽlyamhopma.
19 ‘Nágkólmenyex chá'a.
20 ‘Nágkólteme chá'a kélmowána amya'a kólxének ekmaso kélmók.
21 ‘Nágkatsep chá'a kélnények kóllanok ma'a kélmók aptáwa'. Nágkatsep chá'a kélnények kóllanok ma'a kélmók apxagkok, tén han ma'a yókxexma apagkok nak, tén han ma'a apchásenneykha kelwána nak, tén han ma'a weyke aptósso nak, tén han ma'a yámelyeheykok apchánte nak, tén han ma'a ekyókxoho aqsok ektáhakxa enxoho chá'a apagkok ma'a kélmók.’
Énxet'ák apkelyegwakto
(Ex 20.18-26)22 “Keso appeywa apkellegassama axta Wesse' egegkok appaqmeyesma axta ekyennaqte agko' ma'a neyseksa táxa eyáléwe tén han neyseksa yaphope ekyentaxno agko', kélaqneykekxo axta kélyókxoho m'a awhak egkexe nak. Tén axta mexéneykekxoho chá'a, apnaqtáxéssegkek axta ánet meteymog élpayhe xa appeywa nak, tén axta sélméssama ko'o. 23 Xama axta kéllegaya kéxegke xa kélpeywa ekteyapma axta m'a neyseksa ekyáqtésakxaxma tén han kélweteya axta eyáléwe m'a néten egkexe nak, kélyókxoho axta élya'eykekták ko'o kéxegke sélpaqhetchesseykto, kélteme nak chá'a kélámha kélmonye'e nepyeseksa énxet'ák kélagkok, tén han kélámha kélmonye'e nepyeseksa énxet'ák. 24 Axta kéltemék sélanagkama s'e: ‘Naqsók senxekmósa negko'o Dios Wesse' egegkok ma'a apcheymákpoho tén han ma'a apmopwána, nenleg'ak nahan appeywa ektepa m'a neyseksa táxa eyáléwe. Sakhem negko'o negwet'a Dios apmopwána elpaqhetchesek énxet meyke yaqwayam eletsapok. 25 ¿Yaqsa eyke katnehek óghok aqsa agmaskok hẽlwatnek se'e táxa ekmaso agko' nak? Nenlegákxeyk sa' agkok makham negko'o appeywa m'a Dios Wesse' egegkok, óletsapok sa'. 26 ¿Yaqsa énxet apwanchek yeyxhok Dios memassegwayam nak appeywa, appaqhetchesa enxoho m'a neyseksa táxa, ekhawo ektáhakxa nak negko'o nenleg'a, keñe megyetsepe'? 27 Xeyep akke payhawok épetchegwakxohok makham ma'a, yaqwayam yeyxhok ekyókxoho m'a aptáhakxa enxoho chá'a apcháneya m'a Dios Wesse' egegkok, keñe sa' hẽltennásseták chá'a negko'o m'a aptáhakxa enxoho chá'a apcháneya, anlanagkok sa' nahan chá'a negko'o m'a aptáhakxa enxoho chá'a sẽláneya.’
28 “Apháxenmók axta nahan kéltémakxa kélpaqmeyesma m'a Wesse' egegkok, cham'a sélpaqhetchessama axta kéxegke, tén axta aptéma seyenagkama s'e: ‘Ekleg'ak ko'o ekyókxoho aptáhakxa apcháneya xa énxet'ák nak, leyawók agko' nahan ewáxok. 29 ¡Katnoho annal'a chá'a élchetamso apkelwáxok xa ektáha nak, heyáwhok chá'a ko'o, elanagkok nahan chá'a yókxoho ekhem ma'a segánamakxa ahagkok nak, yaqwayam enxoho kataqmelek chá'a apheykha, ekweykekxoho m'a apketchek! 30 Exeg, yána sa' elmeyekxak makham ma'a apkelpakxeneykegkaxa nak; 31 keñe sa' xép exnekxak se'e sekhakxa nak, hakte altennaksek sa' ko'o exchep ekyókxoho m'a séltémókxa nak chá'a kóltéhek tén han segánamakxa tén han seyánamakxa nak chá'a kóltéhek yaqwayam sa' xeyep elxemósek, yaqwayam sa' elanagkok ma'a apkelókxa sekmaheyókxa nak ko'o agkések yaqwayam etnehek apagkok apagko'.’ 32 Kóllána sa' chá'a ekyókxoho m'a apkeltémókxa nak chá'a kóllának ma'a Dios Wesse' kélagkok, meyke kélyetnakhágwayam xama enxoho. 33 Kólyetlow ma'a ámay apxekmóssamakxa nak Dios Wesse' kélagkok, yaqwayam sa' kataqmelek chá'a kélheykha tén han kólhakha chá'a apxámokma apyeyam ma'a xapop apmáheyókxa nak egkések yaqwayam kóltéhek kélagkok kélagko'.
Umi 10 tembiapoukapy
(Ex 20.1-17)1 Moisés ombyaty opa Israel ñemoñarépe ha he'i chupe kuéra:
—Peẽ Israel ñemoñare, pehendúke opa ko'ã tembiapoukapy ame'ẽva peẽme ko árape. Perekóke pene akãme ha pejapo opa mba'e umívape oje'éva. 2 Yvyty Horébpe Tupã Ñandejára ojapo vaekue ñe'ẽ me'ẽ, 3 ndaha'éi pende ru kuéra ndive, ñane ndive uvei, jaikovéva gueteri ko'ágã. 4 Yvyty ru'ãme Ñandejára oñe'ẽ vaekue peẽme oma'ẽvo pende rehe tata apytégui ha peẽ avei pema'ẽvo pe tata rehe ha'e oĩháme. 5 Che aime vaekue upépe ha'e haguã peẽme upe Ñandejára he'íva, peẽ niko pekyhyje tatágui ha ndapejupíri yvytýpe. Ñandejára he'i:
6 —Che hína Tupã nde Jára roguenohẽ vaekue Egíptogui, tembiguái rekógui.
7 Ani rereko ambue tupã che ykére.
8 Ani rejapo mba'eveichagua ta'ãnga, taha'e yvagapegua, taha'e yvy arigua, taha'e ypegua oikóva ra'ãnga. 9 Ani reñesũ mba'eveichagua ta'ãnga renondépe térã remomba'e guasu chupe. Cháke che hína Tupã nde Jára ha ndaipotái che myengovia avavére. Ainupã pochýta umi oñemoĩvape che rehe ha ita'ýra kuérape, ñemoñare mbohapyha térã irundyha peve. 10 Umi che rayhúvape katu ha ojapóva che rembiapoukapy ha iñemoñarépe, aiporiahurereko opa árape.
11 Ani reiporu Tupã nde Jára réra rejapo haguã ivaíva, cháke che hína Tupã nde Jára ha ainupã pochýta pe oiporu vaívape che réra.
12 Embyaje pytu'uha ára ha embyarete, Tupã nde Jára he'i haguéicha ndéve. 13 Rerereko 6 ára remba'apo haguã. 14 Ára 7 katu pytu'uha ára ha remboyke vaerã chéve guarã. Pe árape nderejapói vaerã mba'eveichagua tembiapo ha ani ojapo avei nde ra'y, nde rajy, ne rembiguái kuimba'éva térã kuñáva, ne rymba guéi térã ne rymba vúrro, térã mba'eveichagua mymba rerekóva, térã mombyrygua oikóva ne retãme, ikatu haguã ne rembiguái kuimba'éva ha kuñáva opytu'u ndéicha avei. 15 Ne mandu'a nde avei reiko hague tembiguái ramo Egíptope ha che, Tupã nde Jára, roipe'a hague upégui pyapy mbaretépe. Upévare ha'e ndéve rembyarete haguã ára 7ha.
16 Ehayhu nde ru ha nde sýpe, che, Tupã nde Jára, ha'e haguéicha ndéve, ikatu haguã opa mba'e osẽ porã ndéve ha reikove puku pe yvýpe che ame'ẽtava ndéve.
17 Ani reporojuka.
18 Ani reiko tembireko ne mba'e'ỹva ndive.
19 Ani remonda.
20 Ani remboja rei mba'eve nde rapicháre.
21 Ani reñemyakã vai nde rapicha rembirekóre, térã reipota ne mba'erã hóga, ijyvy, hembiguái, hymba guéi, hymba vúrro, térã oime raẽ mba'e imba'e teéva.
Israel ñemoñare okyhyje
(Ex 20.18-26)22 Ko'ãva hína umi tembiapoukapy Ñandejára he'i vaekue oñe'ẽ hatãvo tata ha arai ypytũ apytégui, peñembyaty ramo guare yvytýpe. Upéi noñe'ẽvéi ha ohai ko'ã ñe'ẽ mokõi ita pehẽnguére ha ome'ẽ chéve.
23 Pe yvyty ojejaho'ipa ramo tatápe ha peẽ pehendu pe ñe'ẽ osẽva araígui, pende ruvicha kuéra ou che rendápe, 24 ha he'i chéve:
—Tupã ore Jára ohechauka oréve ituichapa ha imimbipa oñe'ẽ ramo pe tata apytégui! Ko árape rohecha peteĩ kuimba'e ikatuha oikove ohendu rire Tupã oñe'ẽ ramo chupe. 25 Iporãve jepe norohenduvéi ramo chupe. Pe hata ore mongyhyje etéva ore rundi mba'e vaerã. Roikuaa porã romanotaha rohendu jey ramo Tupã oñe'ẽ ramo oréve. 26 Araka'e piko oikove vaekue peteĩ yvypóra ohendu rire oñe'ẽ ramo chupe tata apytégui Tupã oikovéva? 27 Tereho jeýna nde hendápe, ha ehendu opa mba'e he'íva Tupã Ñandejára. Upéi eju, ha ere jey oréve. Ore rohendúta ha rojapóta ha'e oipotáva.
28 Tupã ohendu rire ko'ã mba'e he'i chéve: “Ahendu pe he'íva Israel ñemoñare, ha nde'i reíri ko. 29 Hánga'u opyta kóva iñakãme! Hánga'u che apo mba'e ramo opa ára ha ojapo hikuái che rembiapoukapy ikatu haguã opa mba'e osẽ porã chupe kuéra ha iñemoñarépe! 30 Tereho ha ere chupe kuéra oho jey haguã hekohápe. 31 Upéi eju jey ha epyta ko'ápe che ndive ha ame'ẽta ndéve opa umi che rembiapoukapy. Emyesakã umíva Israel ñemoñarépe, ikatu haguã ojapo péicha pe tetãme che ame'ẽtava chupe kuéra.
32 Peẽ Israel ñemoñare, peñeha'ãmbaitéke pejapo opa mba'e Tupã Ñandejára he'i vaekue peẽme. Aníke pejei hembiapoukapýgui. 33 Pejapóke opa mba'e he'íva ikatu haguã osẽ porã peẽme opa mba'e ha peiko opa ára pe yvýpe ko'ágã peiketahápe.”