Amasías apteme wesse' apwányam ma'a Judá
(2 Cr 25.1-28)1 Apcheynawók axta apteme wesse' apwányam Amasías, Joás axta apketche, ekweykmo axta apqánet apyeyam apteme wesse' apwányam ma'a Joás, Joacaz axta apketche, cham'a wesse' apwányam axta Israel. 2 Veinticinco apyeyam apagkok axta weykmok apkeynamo apteme wesse' apwányam Amasías, veintinueve apyeyam axta apteme wesse' apwányam ma'a Jerusalén. Joadán axta ekwesey egken, eñama axta Jerusalén. 3 Leklamók axta apwáxok Wesse' egegkok ektémakxa aqsok apkelane m'a Amasías, asextók axta eyke, axta kaxnawok ma'a aptémakxa axta apyáp nano' apwesey axta David. Hakte hawók axta ektémakxa aqsok apkelane m'a apyáp, apwesey axta Joás, 4 axta kólmassésseykmok ma'a kélpeykessamókxa axta chá'a aqsok kéleykmássesso, cham'a apkelméssamakxa nak makham aqsok apkelnapma m'a énxet'ák, tén han apkelwatnamakxa nak makham aqsok ekmátsa nak ekpaqneyam éten agkok.
5 Xama axta ekyennaqweykmo apteme wesse' apwányam Amasías, apkelnápekxeyk axta apyókxoho m'a sẽlpextétamo apkelwesse'e, apchaqhássesso axta m'a apyáp axta. 6 Axta eyke elnáhakkásak apketchek ma'a apchaqhássesso axta apyáp, ekhawo ektémakxa axta eknaqtáxésamaxche m'a weykcha'áhak Moisés axta segánamakxa apagkok, apkeltémo axta katnehek Wesse' egegkok se'e: “Megkapayhawok etekyók apyapmeyk eñama apkelsexnenagko m'a apketchek nak, megkapayhawok nahan etekyók kélketchek eñama apkelsexnenagko m'a apyapmeyk nak, xama aqsa chá'a payhawok emátog eñama eksexnenagko mey'assáxma apagkok apagko'.”
7 Amasías axta m'a apkelnapma axta diez mil edomitas, ekpayho nak Ekyapwate Yásek Xapop, keñe apma m'a Selá, tén axta apteméssesa ekwesey Jocteel, cháxa ekyetnama nak makham ekwesey s'e negwánxa nak.
8 Tén axta apcháphássesa amya'a Amasías ma'a Joás, wesse' apwányam nak Israel, Joacaz nak apketche, aptáwen nak Jehú. Aptáhak axta apcháneya m'a: “Emyógma sa' se'e, ólyepkónaxchek sa'.” 9 Aptáhak axta Joás apcháphassásekxo appeywa s'e: “Aptáhak yátapé apcháphássesa appeywa yámet cedro émha nak Líbano s'e: ‘Kagkés étche kelwána m'a hatte apkenna', yaqwayam etnehek aptáwa'.’ Mahágkek axta eyke aqsok nawhak eklo m'a, keñe élteyókmo m'a yátapé. 10 Ekya'ásegkók ko'o apkelnapma axta m'a edomitas, cháxa ekméssama nak eyeymáxkoho apwáxok. Keyxkoho aqsa apwáxok; exa aqsa apxagkok. ¿Yaqsa ektáha peya nak esexnánékpekxohok apagko', tén han esexnenak ma'a Judá?”
11 Axta eyke elyahákxak ma'a Amasías. Tén axta apxega m'a Joás yaqwayam yenmexek Amasías ma'a ekpayho nak Bet-semes, ekyetnama nak Judá. 12 Apmenxenákpek axta énxet'ák Judá, apmenxena m'a énxet'ák Israel, apkenyahágkek axta apkelmeyákxo chá'a apxanák nak. 13 Apmeyk axta Joás, wesse' apwányam Israel ma'a Amasías, wesse' apwányam axta Judá, axta payhók ma'a Bet-semes, keñe axta apmeyákxo m'a Jerusalén, apyagkaxqatmakxa axta nápakha tegma kélhaxtegkesso ekweykmoho ciento ochenta metros ekwegqakxa', eyeynmo m'a ekwesey nak Átog Efraín ekweykekxoho m'a ekwesey nak Átog Máséyak. 14 Apkelmeyk axta ekyókxoho m'a sawo élyátekto élmomnáwa, tén han sawo élmope élmomnáwa nak, keñe han ma'a ekyókxoho aqsok ekhéyak axta m'a Wesse' egegkok tegma appagkanamap apagkok, ekweykekxoho m'a aqsok élmomnáwa ekhéyak nak wesse' apwányam apxagkok. Xama axta appenchesa apkelmá nápakha énxet, keñe aptaqháwo makham Samaria.
15 Ektémakxa axta apweynchámeykha Joás, tén han aqsok apkelane, tén han megyesseykekxa chá'a apkelane aqsok, tén han apkempakhaya axta m'a Amasías, wesse' apwányam axta Judá, hágkek eknaqtáxésamaxche m'a weykcha'áhak apagkok axta m'a apkelwesse'e apkelwányam nak Israel. 16 Xama axta apketsapma, keñe kélátawanyegwákxo m'a Samaria, kélátawanyamakxa axta m'a apkelwesse'e apkelwányam axta m'a Israel. Keñe apyaqmagkasa apteme wesse' apwányam ma'a apketche Jeroboam.
17 Aphegkek axta makham quince apyeyam Amasías, Joás axta apketche, wesse' apwányam axta m'a Judá, natámen apketsapma axta m'a Joás, Joacaz axta apketche, wesse' apwányam axta Israel. 18 Ektémakxa axta apweynchámeykha Amasías, hágkek eknaqtáxésamaxche m'a weykcha'áhak apagkok nak ma'a apkelwesse'e apkelwányam nak Judá. 19 Jerusalén axta han kelánéxchekxak amya'a yaqwánxa kólteméssesek ma'a Amasías, keñe apxeganakmo apmahágko m'a Laquis; kélamheykegkek axta eyke m'a tegma apwányam nak, axta apmátegwomhok ma'a. 20 Tén axta kélsákxo kélpátegkásekxo yátnáxeg, kélátawanyegwákxeyk axta m'a Jerusalén, kélátawanyamakxa axta apyapmeyk nano', ekpayho nak David Tegma Apwányam apagkok. 21 Tén axta apyókxoho énxet'ák Judá apkelyésancha'a Azarías, apteméssessek axta wesse' apwányam apyaqmagkasso m'a apyáp Amasías. Dieciséis apyeyam apagkok axta aptemék ma'a Azarías, 22 axta apkeláneykekxa han tegma apwányam nak Elat ma'a, natámen axta apketsapma m'a apyáp, apmeyásekxeyk axta makham ma'a Judá.
Jeroboam II apteme wesse' apwányam ma'a Israel
23 Apcheynawók axta apteme wesse' apwányam Jeroboam, Joás axta apketche, wesse' apwányam axta Israel, ekweykmo axta quince apyeyam apteme wesse' apwányam Amasías, Joás axta apketche, wesse' apwányam nak Judá, cuarenta y un apyeyam axta apteme wesse' apwányam ma'a Samaria. 24 Asagkek axta eyke ektémakxa aqsok apkelane nápaqtók Wesse' egegkok, hakte axta elwátesseykmok apkelane ekyókxoho m'a mey'assáxma, aptémakxa axta m'a Jeroboam, Nabat axta apketche, apkelánéseykegko axta melya'assáxma m'a Israel.
25 Apwákxéssek axta makham Jeroboam ekweykenxa axta néxa xapop ma'a Israel, eyeynamo m'a nentaxnamakxa nak Hamat ekweykekxoho m'a wátsam ekwányam nak Arabá, aptémakxa axta apxeyenma m'a Wesse' egegkok, Dios nak Israel, apchásenneykekxo axta exének ma'a Jonás, Amitai axta apketche, apteme axta Dios appeywa aplegasso m'a yókxexma nak Gat-héfer. 26 Hakte apweteyak axta Wesse' egegkok ektémakxa ekmaso agko' apkellegeykegkoho m'a énxet'ák Israel, méko axta égketamaxko xama enxoho, apweteyak axta méko ekpasmo xama enxoho m'a Israel. 27 Keñe axta apkelwagkassama teyp, apchásenneykekxo m'a Jeroboam, Joás axta apketche, hakte axta emáheyók makham emasséssók apkelxénamap énxet'ák Israel se'e nélwanmeygkaxa nak.
28 Ektémakxa axta apweynchámeykha Jeroboam, tén han ekyókxoho aqsok apkelane, tén han megyesseykekxa axta chá'a apkelane aqsok, tén han ektémakxa axta chá'a apkempakhe, tén han apmeykekxo makham ma'a Damasco, tén han Hamat yaqwayam katnekxak makham agkok ma'a Israel, hágkek eknaqtáxésamaxche m'a weykcha'áhak apagkok axta apkelwesse'e apkelwányam nak Israel. 29 Xama axta apketsapma Jeroboam, kélátawanyegwákxeyk axta m'a kélátawanyamakxa axta apkelwesse'e apkelwányam axta Israel. Keñe apyaqmagkasa apteme wesse' apwányam ma'a apketche Zacarías.
Amasías oisãmbyhy Judápe
(2 Cr 25.1-28)1 Áño mokõiha oisãmbyhy haguépe Israel ruvicha guasu Joás Joacaz ra'y, oñepyrũ oisãmbyhy Judápe Amasías Joás ra'y. 2 Amasías oguereko 25 áño oñepyrũrõ oisãmbyhy ha oisãmbyhy Jerusalénpe 29 áño. Isy héra Joadán, Jerusalengua. 3 Hembiapo iporã Ñandejára renondépe, ndaha'éinte iporã itéva David itúva ypy kuéicha. Ojapo niko ojapo haguéicha itúva Joás, 4 ha ndojepe'ái umi tupã nguéra tekoha, akóinte oñekuave'ẽháme mymba juka*f** ha ojehapyhápe insiénso.
5 Oñemombarete rire tetã sãmbyhyhárõ, ojukauka umi mburuvicha kuérape ojuka vaekue itúvape. 6 Ha ndojukaukái ita'ýra kuérape; Moisés kuatia ñe'ẽme oĩháicha niko Ñandejára he'i vaekue: “Túva kuéra ndojejukái vaerã ta'ýra kuéra rembiapo vaikuére, ha ta'ýra kuéra avei ndojejukái vaerã túva kuéra rembiapo vaikuére. Peteĩ-teĩva omano vaerã iñangaipáre.”
7 Amasías vaekue pe ojukáva 10.000 Edomgua Juky Ñúme, oñemomba'e Selá rehe ha ombohéra Jocteel, ha upéicha héra ko'agãite peve. 8 Upe rire he'ika Israel ruvicha guasu Joáspe, upéva Joacaz ra'y ha Jehú remineno: “Eju che mbohovái, tahechami nde rova!” 9 Joás katu he'ika chupe: “Peteĩ karaguata he'ika kuri'y Líbano peguápe: ‘Eme'ẽ nde rajy che ra'ýpe, tomenda hese’. Peteĩ tymba ñarõ Líbano pegua katu ohasa upe rupi ha opyrũmba pe karaguatáre. 10 Aikuaáko nde pu'aka hague Edom guáre, ha upéva nembojererovu. Rejererovu ramo jepe, epytánte nde rógape. Maerã piko rehekase nde jupe ha Judápe ivaíva?”
11 Amasías katu ndoikuaaséi mba'eve. Upérõ Joás osẽ ombohovái haguã Amasíaspe ha oguahẽ chupe Bet-Sémespe, opytáva Judápe. 12 Umi Judagua oguevi Israelgua renondépe ha isarambipa; peteĩ-teĩ oho jey hógape. 13 Israel ruvicha guasu Joás ipojái Judá ruvicha guasu Amasías rehe Bet-Sémespe, ha ogueraha Jerusalénpe. Oity pe táva tápia 180 métro pukukue, Efraín Rokẽ guive Hugua Rokẽ meve. 14 Upéi ipojái pe óro ha pláta oĩva ha opa mba'e tupao pegua ha mba'e repyeta mburuvicha guasu róga peguáre ha ogueraha rire avei karai kuéra ojerure haguã hese kuéra jehepy me'ẽ, oho jey Samáriape.
15 Joás rekovekue, opa mba'e ojapo vaekue, imombe'upyrã ha iñorãirõ Judá ruvicha guasu Amasías ndive, ojehai Israel ruvicha guasu kuéra kuatiápe. 16 Omano rire oñeñotỹ Samáriape Israelgua ruvicha guasu ykére. Henda guépe oisãmbyhy ita'ýra Jeroboam.
17 Judá ruvicha guasu Amasías Joás ra'y, oikove gueteri 15 añove omano rire Israel ruvicha guasu Joás Joacaz ra'y. 18 Amasías rekovekue ojehai Judá ruvicha guasu kuéra kuatiápe. 19 Jerusalénpe oñepu'ã ñemi Amasías rehe, ha okañy Láquispe. Pepeve oñemuña ha upépe ojejuka. 20 Upéi ojereraha hetekue kavaju ári Jerusalénpe ha oñeñotỹ itúva kuéra ypykue ykére David távape. 21 Upérõ opa Judagua ogueraha Azaríaspe ha omoingo chupe mburuvicha guasúrõ itúva Amasías rendaguépe. Azarías oguereko upérõ 16 áño, 22 ha ha'e, itúva omano rire, omopu'ã jey táva Elat ha oñemomba'e jey hese Judápe guarã.
Jeroboam II oisãmbyhy Israel retã
23 Áño 15 oisãmbyhy haguépe Judá ruvicha guasu Amasías Joás ra'y, oñepyrũ oisãmbyhy Israel retã mburuvicha guasu Jeroboam Joás ra'y, ha oisãmbyhy Samáriape 41 áño. 24 Hembiapo katu ivai Ñandejára renondépe, ndopoíri niko mba'eveichagua tembiapo vaígui Jeroboam Nabat ra'y ojapouka vaekue Israel guápe.
25 Jeroboam omoĩ jey hendaguépe Israel retã rembe'y, Hamat reike guive yguasu Arabá peve, Tupã Israel Jára he'i haguéicha Gat-Héfer pegua maranduhára rupi, hérava Jonás, Amitai ra'y. 26 Ñandejára niko ohecha kuaa pe jehasa asy ogueropu'akáva Israel, ha upévagui avave nokañýi vaekue; Israélpe katu noipytyvõi avave. 27 Upérõ oipe'a chupe kuéra ivaívagui Jeroboam Joás ra'y rupi; ne'ĩra niko oñembopy'a peteĩ vaekue oipe'ávo ko yvy árigui Israel réra.
28 Jeroboam rekovekue ha opa mba'e ojapo vaekue, imombe'upyrã, ñorãirõ nguéra oike haguépe, ha mba'éichapa oñemomba'e jey Damasco ha Hamat rehe Israel peguarã, ojehai Israel ruvicha guasu kuéra kuatiápe. 29 Omano rire Jeroboam oñeñotỹ mburuvicha guasu kuéra Israelgua ykére. Hendaguépe oisãmbyhy ita'ýra Zacarías.