Ana ekmeneykmasso
1 Axta entáhak élmaxnagko Ana s'e:
“Wesse' ahagkok,
epeykessásekxók agko'
ko'o exchep ewáxok,
hakte egkeyásekxeyk
makham axnagkok sekyennaqte.
Ewanchek alyamatchesha
m'a katnaha nak énámakkok
hakte xép apteme sepasmo.
¡Payhékxeyk ko'o ewáxok!
2 ¡Wesse' ahagkok,
méko ekhawo exchep
ma'a aptémakxa nak
appagkanamap!
¡Dios egagkok,
méko exchep ekhawo
ektémakxa nak segmasma!
¡Méko ekhawo exchep!
3 Méko sa'
keyxkohok ekpeywa
kapaqmeyesmakha,
méko sa'
kapaqmeyesmakha
kaxénaxchekxohok agko',
hakte Wesse' egegkok
apteme Dios
apya'áseykegkoho
ekyókxoho aqsok,
cha'a apkelyetsátéyak chá'a
aqsok apkelane nak énxet
tén han apkelyekpelchémo.
4 Cha'a apkelekkexchesso
chá'a yágke apagkok ma'a
kempakhakma yapmeyk
apkelyennaqte nak,
tén han apmésso
apkelyennaqte m'a
apkelyelqamákpoho nak;
5 énxet'ák
apkelyaqkáneykmoho
axta chá'a,
aptegyágkek kaxwók
apkeltamheykha
yaqwayam elwetak
ketsék aptéyak;
keñe m'a
élnápeykha
axta chá'a meyk,
massék kaxwók
élnapma meyk.
Keñe m'a kelán'a
megkate axta étchek,
siete aptáhak
ekwete étchek;
keñe m'a apxámokma
axta chá'a ekwete étchek,
méko kaxwók xama
enxoho étchek.
6 Hegmések chá'a
nétsapma Wesse' egegkok,
hegmések nahan
chá'a negyennaqte;
hegáphaksek chá'a
m'a apkelmaheykegkaxa
nak apkeletsapma,
hentekkessekxak
nahan chá'a m'a.
7 Wesse' egegkok
senteméssesso chá'a
meyke aqsok egagkok,
essenhan ekxákma
aqsok egagkok;
hempelápagkasek chá'a,
hegheyásekxak
nahan chá'a néten.
8 Yempásekxak
chá'a néten Dios
náxop ma'a meyke
nak aqsok apagkok,
etekkessekxak chá'a
kélchexakhamakxa
aqsok apák ma'a
ekha nak chá'a
eyeyméxchexa aqsok,
exnések chá'a
nepyeseksa énxet'ák
ekyawe nak kéláyo,
exnéssók chá'a
ekyetnamakxa nak
taháno eyeymáxkoho;
hakte Wesse' egegkok
apagkok ma'a
ekyennaqtéssamakxa nak xapop,
cháxa appekkenmakxa nak han
nélwanmeygkaxa xa néten nak.
9 Cha'a apkeláneykha
chá'a apkelmahágkaxa
enxoho m'a énxet'ák apagkok
melyenyaweykha nak,
elmassegwók eyke
aqsa chá'a ekyáqtésakxa
exma m'a élmasagcha'a
nak apkeltémakxa,
hakte méko kawagkasek
teyp ma'a ektémakxa
nak ekyennaqte.
10 Nápakha'a apketkók
sa' etnessásekxak
Wesse' egegkok ma'a
apkelenmexma nak,
néten sa' kañék
eyenyenták éxtegyawà
ekyennaqte nepyeseksa.
Elyekpelhok sa'
Wesse' egegkok
apyókxoho apheykha nak
keso nélwanmeygkaxa';
egkések sa' apmopwána
m'a wesse' apwányam
apkelyéseykha nak,
eyánchessesagkohok
sa' apmopwána.”
11 Keñe axta aptaqhákxo apxagkok ma'a Elcaná, ekpayho nak Ramá. Aphákxeyk axta eyke m'a sakcha'a aptemessásencha'a m'a Wesse' egegkok, Elí axta eyke aptaqmelchesso, apteme axta apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok.
Elí apketchek élmasagcha'a apkeltémakxa'
12 Asagkek axta apkeltémakxa m'a Elí apketchek, megkalxének axta apkelwáxok ma'a Wesse' egegkok, 13 tén han apkelánémakpexa axta chá'a etnahagkok apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok, nápaqta'awók ma'a énxet'ák; apméssek axta agkok chá'a xama énxet aqsok apchaqhe, ewakxak axta chá'a apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok apchásenneykha, yetlo apmeykha kelyetxaqxo apto, neyseksa ekhánamáxche ápetek axta chá'a 14 yetchesek kelyetxaqxo apto m'a kañe' weygke, apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok axta han chá'a apagkok ma'a ekyókxoho apkelhaxyawasso nak. Cháxa apteméssessamakxa axta chá'a apyókxoho israelitas apkelweykekxa axta chá'a m'a Siló. 15 Amonye' kélwatno axta han chá'a pexmok ma'a kélwatnamakxa nak chá'a aqsok, ewakxak axta chá'a apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok apchásenneykha, keñe etnehek yának ma'a yaqwayam nak egkések aqsok apchaqhe: “Hegkés ko'o ápetek yaqwayam ayaqxakkasek ma'a apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok; hakte memhek sa' takha' m'a ápetek kélmakhetchesso nak, wetek sa' aqsa.” 16 Aptemék agkok apcháneya m'a énxet nak, kólwet sekxók xa pexmok nak, keñe sa' ekpenchásexko enxoho apwanchek emok ma'a apmakókxa enxoho emok, keñe axta etnehek chá'a yátegmowagkok ma'a kélásenneykha nak: “Ma', tásek hegkések se'e kaxwo' nak, sa' agkok hegkeyásak, eynnaqtések sa' émpehek eymentók.” 17 Asagko' agko' axta apkeláneyak melya'assáxma nápaqtók Wesse' egegkok xa wokma'ák nak, hakte aptawáseykha axta m'a aqsok kélmésso naqsa, ektáha axta chá'a apagkok ma'a Wesse' egegkok.
18 Keñe axta m'a sakcha'a Samuel, apxegkessama aqsa aptamheykha m'a aphakxa nak Wesse' egegkok, yetlo aptaxneykekxa m'a apáwa efod apkeláxñe nak. 19 Kasakxéshok axta han chá'a apchaqlamap apketkok egken, ektáha axta chá'a élánésso, yókxoho apyeyam ekmeyákxoho enxoho chá'a tegma appagkanamap nak, yetlo atáwa', peya enxoho kagkések chá'a aqsok eyaqhe ekmésso nak chá'a apyókxoho apyeyam. 20 Keñe axta Elí elmaxnéssesek chá'a aqsok éltaqmela m'a Elcaná yetlo aptáwa'. Axta etnehek chá'a s'e: “Wesse' egegkok sa' elmések étchek xa kelán'a nak, apyaqmageykekxa m'a ekmésso nak Wesse' egegkok.” Keñe axta kaltaqhohok chá'a m'a axanák. 21 Appasmomchek axta Wesse' egegkok ma'a Ana, tén axta ektamheykekxo chá'a lóso'. Weteyak axta Ana apqántánxo étchek apkelennay'a, tén han ánet ma'a kelwán'ák, apwánegyek axta aqsa nápaqtók Wesse' egegkok ma'a sakcha'a Samuel.
22 Apwányamók axta aptemék ma'a Elí, aplegayak axta ekyókxoho apteméssessamakxa chá'a apketchek ma'a israelitas, aplegayak axta han apkelpatheteykegko chá'a m'a kelán'ák éltamheykha axta chá'a m'a átog kélpakxanma apchaqneykekxexa axta chá'a énxet'ák. 23 Aptáhak axta apkeláneya s'e: “Apyókxoho énxet'ák chá'a ko'o héltennasha ekmaso kéllánéyak aqsok kéxegke. ¿Yaqsa ektéma kéltéma nak chá'a xa? 24 Étchek, háwe aqsok ektaqmela m'a aptáhakxa nak apkelxéneykha kéxegke m'a Wesse' egegkok énxet'ák apagkok. 25 Asagkek agkok chá'a apteméssesakxa pók xama énxet, apwanchek chá'a enókasha m'a Wesse' egegkok; apkelanak agkok chá'a mey'assáxma xama énxet nápaqtók Wesse' egegkok, ¿yaqsa sa' kamyók?” Axta eyke elyahákxak aptáhakxa apkeláneya m'a apyáp, hakte xeyenmék axta apwáxok Wesse' egegkok elnápekxak ma'a.
26 Apwánegyek axta m'a sakcha'a Samuel, leklamók axta apwáxok aptémakxa m'a Wesse' egegkok, tén han ma'a énxet'ák.
27 Apwokmek axta Dios appeywa aplegasso aphakxa Elí. Aptáhak axta apcháneya s'e: “Aptáhak Wesse' egegkok se'e: ‘Ekxekmowásamáxkók axta ko'o kélyapmeyk nanók kéxegke, apheykegkaxa axta Egipto, aptémakxa axta apkeláneykha m'a faraón. 28 Keñe m'a nepyeseksa nak apyókxoho énxet'ák Israel, sélyéseykencha'a ko'o kéxegke yaqwayam kóltéhek apkelmaxnéssesso énxet'ák ahagkok, yaqwayam enxoho hélwatnések chá'a aqsok ma'a sélwatnéssamakxa nak chá'a aqsok, keñe han elwatnek chá'a m'a aqsok ekmátsa nak ekpaqneyam éten agkok, tén han elántaxnekxak chá'a apáwa efod elmeyekxak sekhakxa'. Ekméssegkek axta han chá'a ko'o nekha apyapmeyk nanók ma'a aqsok kélmésso naqsa apkelseykekxa axta chá'a israelitas, sélwatnésso ko'o. 29 ¿Yaqsa eyke ektéma megkóltaqmelchessama nak chá'a m'a aqsok ektekyawa kélmésso naqsa, séltémo axta chá'a ko'o kalanaxche'? ¿Yaqsa ektéma kélmeyókassamo chá'a apmonye'e m'a kélketchek tén ko'o séltemessáseykekxoho chá'a axayo'? Apnaqmelassegkek apkeleykegko m'a éltaqmelakxa nak sélmésso naqsa ko'o m'a énxet'ák ahagkok Israel.’ 30 Cháxa keñamak sektáha nak ko'o sekpeywa, sektáha nak Israel Dios apagkok, éltennassegkek axta ko'o exchep, tén han apnámakkok etnehek chá'a séláneykha, akke kaxwók ko'o ektáhak se'e: Magwohók sa' ko'o kaxwók kóllának xa aqsok nak, atnéssesek sa' ko'o ekha kéláyo m'a énxet apteme nak chá'a seyáyo, keñe sa' atnéssesek mékoho m'a sewanyémo nak chá'a. Cháxa sektáhakxa ko'o sekpeywa xa, sektáha nak Wesse'. 31 Chágketwokmek kaxwók yaqwánxa amasséssók xeyep apketchek, tén han ma'a aptawán'ák neptámen axta apnámakkok, metnohók sa' chá'a apwányamo yetsapok ma'a aphawóxama. 32 Étak sa' ektaqmalma yaqwánxa atnéssesek ko'o Israel, yetlo ekyentaxnamo apwáxok, tén han apnathe, metnohók sa' chá'a apwányamo yetsapok ma'a aphawóxama. 33 Aleymok sa' eyke ko'o nápakha apnámakkok ma'a keto' nak ekwatnamáxchexa nak chá'a aqsok ahagkok, yaqwayam sa' enathak chá'a, tén han keyntexhok agko' chá'a apwáxok, keñe sa' ma'a pók aptawán'ák neptámen nak, esawhakpohok etekyók. 34 Kaxhok sa' mók apkeletsapma xama ekhem xa apqánet apketchek nak: cham'a Hofní tén han Finees, sa' katnehek ekxekmósso yaqwánxa katnehek xa. 35 Tén sa' ko'o atnéssesek xama apkelmaxnéssesso énxet'ák ahagkok ma'a énxet megkólésso nak aqsok, tén han apkelane nak chá'a m'a sekmámenyého, tén han apteme nak chá'a m'a sektáhakxa, wának sa' megkayetyapwágwomek apha aptawán'ák neptámen, wának sa' han etneykha chá'a m'a aphakxa nak wesse' apwányam sélyéseykha. 36 Keñe sa' ma'a ektáhakxa enxoho meletsapma m'a apnámakkok, elmeyenták sa' chá'a eltekxekwaták aptapnák apmonye' elmaxnak selyaqye aktek élmope, essenhan ma'a pán nápakha, elmaxneyha aptamheykha nepyeseksa m'a apkelmaxnéssesso nak énxet'ák ahagkok, yaqwayam étak apto.’”
Ana purahéi
1 Ana oñembo'e he'ívo:
“Tupã, che py'aite guive roguerovy'a,
nde che mombarete pyahúgui.
Umi che rehe ija'e'ỹvare che yvytu,
nde che pytyvõ haguére avy'a rasa.
2 Ndaipóri imarangatúva ndéicha
ore Jára.
Ndaipóri oporomo'ãva ndéicha
Tupã ore Jára!
Ndaipóri tupã ambue!
3 Aníke avave ijuru guasu,
ani osẽ ñe'ẽ rei avave jurúgui.
Ñandejára niko Tupã hína,
oikuaáva opa mba'e,
ha'e oikuaa mba'eichaguápa
opa mba'e jajapóva.
4 Ha'e omopẽ
umi ipy'a guasuvéva hu'y kuéra,
ha umi ikangývape
ha'e omombarete.
5 Umi hyguãtã vaekue,
ko'ágã ochanga tembi'u rembyrére,
ha umi iñembyahýi vaekue,
ko'ágã hyguãtãmba.
Kuña ikatu'ỹ vaekue imemby,
ko'ágã 7 imemby,
ha pe imemby reta vaekue,
ko'ágã icha'ĩmba.
6 Ñandejára oporojuka
ha oporomoingove,
ñane mboguejy pe yvy kuápe,
ha upégui ñane renohẽ jey.
7 Ñandejára ñane momboriahu,
térã heta mba'e ome'ẽ ñandéve;
ha'e ñande reity,
ha ñane mopu'ã jey.
8 Tupã omopu'ã
mboriahúpe yvýgui,
ha yty apytégui
mba'eve oguereko'ỹvape,
poguasu ykére chupe omboguapy,
ha ijyvatevehápe chupe omohenda.
Tupã hína yvy pyenda Jára,
ha ha'e hi'ári yvy omboguapy.
9 Ha'e oñangareko
umi hese ojeroviáva rehe
ha umi heko añáva pytũme oguepa.
Yvypóra ijeheguínte
mba'eve ndojapói.
10 Hese ija'e'ỹvape
Ñandejára omyangu'i,
yvágape ára sunúicha
ha'e oñeñanduka.
Tupã ombojovake opa yvy ári guápe,
Ha'e omombarete imburuvicha guasúpe,
ha hembiporavo pyrépe
yvateve ha'e omoĩ.”
11 Upéi Elcaná oho jey hógape Ramáme, ha pe mitã opyta pa'i Elí pópe hembiapóvo tupaópe.
Pa'i Elí ra'y kuéra reko aña
12 Pa'i Elí ra'y kuéra vaekue kuimba'e reko aña, mba'eve ndoikuaaséiva Tupãgui, 13 térã pa'i rembiapógui Israel guápe. Oĩ ramo omymbajukáva,*f** oguahẽ hendápe peteĩ pa'i rembiguái, so'o kutuha hãi mbohapýva ipópe. Hape so'o ojy aja, 14 omoinge hembiporu ólla térã páilape ha opa mba'e oguenohẽva ogueraha pa'ípe guarã. Péicha ojapo opa Israelguáre Sílope oguahẽva. 15 Avei, ikyrakue ojehapy mboyve altar ári, oguahẽ jepi pe pa'i rembiguái ha he'i pe oikuave'ẽtavape mymbajuka: “Eme'ẽ chéve so'o ambichy haguã pa'ípe. Ha'e ndoipotái so'o ojy pyre, so'o pýrante oipota.” 16 Ha oje'e ramo chupe ojehapy raẽ vaerãha ikyrakue ha pe rire ae ikatuha ogueraha oipotáva, pe tembiguái he'i chupe: “Ndaikuaaséi mba'eve! Eme'ẽ chéve ko'ágã, ỹrõ mbaretépe aipe'áta nde hegui!” 17 Ha péicha pe mba'e aña ko'ã mitã rusu ojapóva Ñandejára renondépe ivai eterei, noñemomba'éigui umi mba'e Tupãme oñekuave'ẽva. 18 Upe aja mitã Samuel, oñemondéva efod*f** línope, akóinte hembiapo Ñandejárape guarã. 19 Opa áño isy oúvo tupaópe iména ndive oikuave'ẽ haguã mymbajuka áño jere rehegua, ogueru jepi chupe peteĩ ahojami ojapo vaekue chupe guarã. 20 Upérõ Elí ohovasáva Elcaná ha hembirekópe, he'ívo: “Ñandejára tomyengovia ndéve ome'ẽvo ndéve nde ra'yrã ko kuñágui, pe ha'e ome'ẽ vaekue chupe rekovia.” Upéi ha'e oho jeýva hógape. 21 Ha Tupã ohovasáva Ánape ha ha'e hye guasu jepi. Péicha Ana imemby mbohapy mitã kuimba'e ha mokõi mitãkuña. Samuel katu okakuaa ohóvo Ñandejára renondépe.
22 Elí itujáma ha oikuaa porã opa mba'e ita'ýra mokõive ojapóva Israelgua kuérare. Oikuaa avei oñenoha hikuái kuña kuéra ndive omba'apóva Jotopa Róga rokẽme. 23 Upévare he'i chupe kuéra: “Opavave omombe'u chéve umi mba'e vai pejapóva. Anivéna peiko péicha. 24 Che ra'y kuéra, naiporãi ningo umi mba'e Tupã retãgua he'íva pende rehe. 25 Oĩ ramo ojapóva mba'e vai hapicháre, Tupã ikatu oheja rei chupe; ojapo ramo ivaíva Ñandejára rehe katu, máva piko ikatúta omo'ã chupe?” Ha'e kuéra katu nohenduséi itúva ñe'ẽ, Tupã ningo oñembopy'a peteĩma ojukávo chupe kuéra.
26 Upe aja Samuel okakuaa ohóvo, ha hembiapo iporã Tupã ha opa Israelgua renondépe.
27 Umiha árape oguahẽ peteĩ maranduhára*f** Elí rendápe ha he'i chupe: “Ñandejára he'ika ndéve kóicha: ‘Nde ru ypykue oiko ramo guare Egíptope faraón rembiguái ramo, ajechauka porã vaekue chupe, 28 ha opa Israel ñemoñaregua apytégui, chupe aiporavo vaekue oiko haguã pa'i ramo chéve guarã, hembiapo haguã che altárpe,*f** ohapy haguã insiénso ha omonde haguã efod*f** che renondépe. Ame'ẽ avei nde ru ypykuépe, opa mba'e kuave'ẽgui Israelgua ohapýva che rérape. 29 Mba'ére piko péicha ramo rejapo'i mymbajuka ha mba'e kuave'ẽ*f** che amoĩ vaekue ojejapo haguã? Mba'ére rembojeroviave che hegui nde ra'y kuérape, remongyrávo chupe kuéra umi mba'e iporãvévape che retãgua Israel oikuave'ẽvagui chéve?’ 30 Upévare Tupã Israel Jára, he'i vaekue nde ha nde rogagua pemba'apotaha henondépe opa árape guarã, he'ika ndéve ko'ágã: ‘Araka'eve ndaheja mo'ãi véima péicha oiko. Che ambojeroviáta che apóvape mba'e ramo ha che apo'íva oikopáta hese. Che, Tupã, ha'e kóicha: 31 Hi'aguĩma ára rohundi haguã ndéve ha kuimba'e kuéra nde ru ypykue génteva, ha ndaipóri mo'ãi nde rogagua omanótava ituja rire. 32 Tuicha jepy'apy ha py'a rasy reheve rehecháta opa mba'e porã ajapótava Israel rehe, ha avave nde rogagua nda ituja jepe mo'ãi. 33 Mbovymi nde rogagua ahejáta che altar ypýpe, hesatũmba haguã py'a rasýgui ha ipy'a renyhẽ haguã vy'a'ỹgui. Umi ambue ne ñemoñare katu ojejukapáta. 34 Techaukaha ramo rehecháta pe ojehútava nde ra'y kuérape Ofní ha Finees: mokõive omanóta peteĩ árape. 35 Upéi amopu'ãta peteĩ pa'i che jeroviaha ojapótava che rembipota ha oikótava che aipotaháicha; amoñemoñare hetáta chupe ha ha'e oĩta upe mburuvicha guasu che aiporavótava ykére, ojapo haguã ha'e he'íva. 36 Upérõ opa umi nde rogagua oikovéva gueteri oúta ojayvy henondépe, pláta térã mbuja pehẽnguemíre, ojerurévo chupe hembiaporã pa'i kuéra apytépe jahecha ndohupytýipa péicha ho'u vaerã.’”