Wesse' egegkok aptaqnawágwayam Saúl
1 Axta aptáhak makham Samuel apcháneya Saúl se'e:
—Eyáphassegkek axta ko'o Wesse' egegkok yaqwayam apagkanek xép atnéssesek wesse' apwányam ma'a Israel, énxet'ák apagkok nak. Yeyxho sa' Wesse' egegkok appeywa apmako nak eltennaksek xép. 2 Keso aptáhakxa nak appeywa Wesse' egegkok ekha nak apyennaqte s'e: ‘Allegássesagkohok sa' ko'o amalecitas eñama m'a apteméssessamakxa axta Israel, apkelánteyapma axta apmonye'e apkelnápomákpo apkelxegeykmo apkeleñama m'a Egipto. 3 Exeg, ektamák; emasséssem sa' yetlo ekyókxoho aqsok apagkok, nágkalepyósho aqsa elano'. Elnáhap sa' apkelennay'a tén han kelán'ák, sakcha'áletkók, keñe han kaxwe ekpalleyam nak, tén han ma'a weyke kelennay'awo', nepkések, yányátnáxeg, tén han yámelyeheykok.’
4 Apkeltamhók axta kólnaqlósawakxak Saúl ma'a énxet'ák, apkelyetsetwokmek axta han ma'a ekpayho nak Telaím. Doscientos mil énxet axta apyókxoho apkelxega nak náxop, keñe diez mil énxet'ák apkeleñama Judá. 5 Keñe axta Saúl apnaqlawa m'a tegma apwányam Amalec, apkelánegwokmek axta han apheykha m'a neyáwa alwáta', 6 axta aptáhak apkeláneya quenitas se'e:
—¡Kólántép nepyeseksa amalecitas, yaqwayam sa' megkóltekyawok xamo' kéxegke m'a; hakte tásek axta kélteméssessamakxa kéxegke israelitas, apkelxegeykmo axta apkeleñama m'a Egipto!
Yetlókok axta apkelánteyapma quenitas nepyeseksa m'a amalecitas. 7 Keñe axta Saúl apketámegko amalecitas, eyeynamo m'a Havilá ekweykekxoho m'a Sur, ekyetnama nak néxa xapop Egipto, apmenxenchek axta han; 8 apmákpek axta han ma'a Agag, wesse' apwányam apagkok axta, apkelnáhakkassegkek axta han apyókxoho m'a sẽlpextétamo apagkok, sókwenaqte axta chá'a apkelyetxeyk. 9 Axta eyke yaqheyk Saúl yetlo sẽlpextétamo apagkok ma'a Agag, axta han elnapmak ma'a nepkések apkeltaqmalma nak, tén han ma'a weyke kelennay'awo, tén han weyke étkók eknaqmele nak, tén han ma'a nepkések apkelennay'a, axta han enaqtawassáseykha m'a aqsok élmomnáwa apagkok, axta eyke aqsa apmassésseykmok ekyókxoho megkólmámenyého nak chá'a, tén han ma'a meyke nak élmomnáwa.
10 Keñe axta Wesse' egegkok appaqhetchesa m'a Samuel, axta aptáhak apcháneya s'e:
11 —Chaqhegkek ewáxok sekteméssessama wesse' apwányam ma'a Saúl, hakte eyamasmeyk ko'o, melaneyk han ma'a séltémókxa axta etnehek.
Yetnakhassamók agko' axta apwáxok Samuel, yókxoho axta'a axta apkelmaxnagko Wesse' egegkok. 12 Axto'ók agko' axta apxatakha'a, ekxéna apwáxok ey'ókxak ma'a Saúl, kéltennássek axta eyke apmaheykegko m'a Carmel, apkelánegweykmo meteymog melwagqayam eñama apmallane, keñe apxegeykekxo makham apmeyeykekxo m'a Guilgal.
13 Tén axta Samuel apmahágko m'a aphakxa axta Saúl, keñe axta Saúl aptáha apcháneya s'e:
—Wesse' egegkok sa' epasmok. Élanak ko'o m'a apkeltémókxa axta alának Wesse' egegkok.
14 —¿Yaqsa eyke ektáha apyennegkesa nak exma apkelpáweykha nepkések tén han weyke kelennay'a sekleg'a nak ko'o? —axta aptáhak Samuel.
15 —Amalec apkeleñamak kélnaqleykenta xa —axta aptáhak apchátegmowágko Saúl—, hakte melnápak énxet'ák ma'a nepkések apkeltaqmalma nak, tén han ma'a weyke kelennay'a nak, yaqwayam elmések apkelnapma m'a Dios Wesse' apagkok nak xép. Negmasséssekmek eyke negko'o m'a mók aqsok nak.
16 —¡Ewanma', altennaksek sa' ko'o exchep aptáhakxa exchek seyáneya Wesse' egegkok axta'a exchek! —axta aptáhak apchátegmowágko Samuel.
—Héltennés —axta aptáhak apchátegmowágko Saúl.
17 Axta aptáhak apcháneya Samuel se'e:
—¿Apkenagkamcheya exchep etnék énxet mékoho? Aptemegkek xép apkemha apmonye' nepyeseksa m'a pók aptémakxa nak chá'a énxet'ák Israel, apteméssessegkek xép Wesse' egegkok yaqwayam etnehek wesse' apwányam ma'a Israel. 18 Wesse' egegkok axta exchep apcháphasso yetlo apkeltémo emasséssók apyókxoho m'a amalecitas melya'assáxma nak, keñe han ektamagkok ekwokmoho apsawhawo m'a énxet'ák nak, 19 ¿yaqsa ektéma melyaheykekxo nak apkeltémókxa etnehek, tén han apkelmoma m'a apkelyementaméyak axta apkelenmexma? Asagkek aqsok apkelane nápaqtók Wesse' egegkok.
20 Axta aptáhak apchátegmowágko Saúl:
—Élyaheykekxók ko'o m'a apkeltémókxa axta atnehek Wesse' egegkok, élnápomaxcheyk han ma'a apkeltémo axta chá'a alnapaxche': ekyentameykenteyk sekmoma m'a Agag, wesse' apwányam nak Amalec, ekmassésseykmek han amalecitas. 21 Sẽlpextétamo axta eyke apkelmeykegkok ma'a nepkések, weyke kelennay'a éltaqmalma élpagkanamaxche axta yaqwayam kólmasséssók, yaqwayam kólnáhakkasek Dios Wesse' apagkok ma'a Guilgal.
22 Keñe axta Samuel aptáha s'e:
“Wánxa eyke
aqsa kapeykesekxak
apwáxok Wesse' egegkok
kélyahákxoho enxoho,
kaxnók kólmések ma'a
aqsok ektekyawa nak,
keñe han ma'a
kélwatno nak;
tásek kólyahakxoho,
tén han kóleyxhok
chá'a appeywa,
kaxnók kólmések
ma'a aqsok ektekyawa,
tén han ma'a
nepkések apkelennay'a
nak pexmok apagkok.
23 Magya'assáxma
ekyawe agko' ma'a
nénmexeykekxa nak Dios,
ekhawo han ma'a
nenteme nak yohóxma;
aphawók apkelpeykessamo
nak chá'a kéleykmássesso
m'a melyaheykekxa nak
chá'a Wesse' egegkok.
Apkelwátéssessek xép
apteme wesse' apwányam
hakte apyetnakhassegkek
apchánamakxa nak antéhek.”
24 Keñe axta Saúl aptáha apcháneya Samuel:
—Naqso', éláneyak ko'o may'assáxma, hakte malaneyk ma'a apkeltamhókxa nak atnehek Wesse' egegkok, tén han ma'a apkeltémókxa axta exchep atnehek, hakte eyáyak axta énxet'ák, ekháxenmok axta chá'a m'a aptémakxa axta chá'a seyenagkama. 25 Éltamhók eyke exchep meyaqmagkásekxeyk sektémakxa may'assáxma, éltamhók han hétlakxak yaqwayam alpeykeshok ma'a Wesse' egegkok.
26 —Meytlakxe' —axta aptáhak apchátegmowágko Samuel—, hakte apyetnakhassegkek xép ma'a apchánamakxa nak antéhek Wesse' egegkok, apkelwátessessek eyke han kaxwók xép apteme wesse' apwányam ma'a Israel.
27 Appeynchákpek axta peya etaqhohok ma'a Samuel, keñe Saúl apmássessákxo napwa'a aptaxno, apkelyápetchásawók axta han. 28 Keñe axta Samuel aptáha apcháneya Saúl se'e:
—Cháxa apteméssesakxa nak xép Wesse' egegkok apyementamákxo apteme wesse' apwányam Israel. Apyementamákxeyk yaqwayam egkeyásekxak xama m'a apchókxa xamo' ektaqmalma nak aptémakxa, mexnawo nak xép. 29 Hakte metnehek apmopwána amya'a m'a Dios apcheymákpoho nak Israel, meyaqmagkassemek han appeywa, hakte háwe énxet eyaqmagkassók mók appeywa.
30 —Éláneyak ko'o may'assáxma —axta aptáhak makham Saúl—. Éltamhók eyke elenxanmagkohok setnéssesso kélteméssessamakxa nak chá'a wesse' apwányam, nápaqta'awók ma'a apkelámha apmonye'e nak Israel, tén han ma'a apyókxoho énxet'ák nak. Hétlakxa sa' yaqwayam ólpeykeshok Dios Wesse' apagkok.
31 Tén axta apyetlákxo Samuel ma'a Saúl, apkelpeykásawók axta Wesse' egegkok. 32 Tén axta aptáha apcháneya Samuel se'e:
—Héntegkásenta sa' Agag, wesse' apwányam nak Amalec.
Axta han etnégwokmohok exma Agag apwokmo aphakxa Samuel, apkeneykek axta kamassegwokmok apmáheyo emátog. 33 Axta aptáhak apcháneya Samuel se'e:
—Sókwenaqte apagkok keñamak ekteméssesso meyke étchek ekxámokma agko' kelán'ák. Sa' han kólteméssesek ma'a egken nak xép, meyke étchek.
Yetlókok axta han apkelyaqtennéyak Samuel apteméssesa nápakha'a apketkók ma'a ekpayho nak Guilgal, nápaqtók Wesse' egegkok. 34 Tén axta apmeyákxo m'a Ramá, keñe axta Saúl apmeyákxo m'a apxagkok, ekpayho nak Guibeá Saúl apchókxa. 35 Massémók agko' axta han apweteykekxoho chá'a Samuel ma'a Saúl, yetnakhassamók axta apwáxok apweteya Wesse' egegkok eyaqhama apwáxok apteméssessama Saúl wesse' apwányam ma'a Israel.
Ñandejára ndoipotavéi Saúlpe Israel ruvicha guasurã
1 Peteĩ jey Samuel he'i Saúlpe:
—Ñandejára che mbou vaekue romoĩ haguã hetã Israel ruvicha guasúrõ. Upévare, ehendu ko Ñandejára he'ikáva ndéve: 2 Ñandejára ipu'akapáva kóicha he'i: “Ainupã rasýta Amalec guápe upe ojapo vaekuére Israelguáre: osẽ vaekue hikuái ohenonde'a chupe kuéra, ha'e kuéra ou ramo Egíptogui. 3 Upévare tereho ha endyry hese kuéra, ehundi opa imba'éva reheve ha aníke reiporiahurereko avavépe: ejuka kuimba'e ha kuña, mita'i ha mitãkambu, tóro, ovecha, kaméllo ha vúrro.”
4 Saúl ohenói ha oipapa hetã guápe Telaímpe. Oĩ 200.000 kuimba'e Israelgua oñorãirõva yvy rupi ha 10.000 Judagua. 5 Upéi Saúl oho Amalec pegua táva guasu gotyo ha oñemohenda ysyry rembe'ýpe. 6 He'i queníta kuérape:
—Pejeíke Amalecgua apytégui, ani haguã pohundi hendive kuéra; peẽ niko pende py'a porã vaekue Israelgua ndive ou ramo Egíptogui.
Queníta kuéra ojei Amalécgui. 7 Upérõ Saúl ondyry Amalec guáre, Havilá guive Sur reike peve, oĩva Egipto rembe'ýpe, ha ipu'aka hese kuéra. 8 Omyakãsã huvicha guasu Agag ha ojuka opa iñorãirõhárape. 9 Saúl ha iñorãirõhára oheja hekove Agágpe ha ndojukái ovecha, tóro, tóro ra'y ha ovecha mácho iporãve ha ikyravéva, nohundíri avei umi mba'e iporãva; umi itujakue ha ojepota'ỹvante ohundi. 10 Upérõ Ñandejára he'i Samuélpe:
11 —Ambyasy aiporavo haguére mburuvicha guasúrõ Saúlpe. Ojei niko che hegui ha ndojaposéi upe che ha'éva.
Samuel ndovy'avéi ha pyhare pukukue oñembo'e Ñandejárape. 12 Pe ára ambuépe opu'ã ko'ẽ mboyve oho haguã Saúl rendápe ha oje'e chupe oho hague Carmel gotyo, omopu'ã hague upépe ita ñembo'y mandu'arã ha upéi ojere hague ha oho oguejy Guilgal gotyo. 13 Upérõ Samuel oho oĩháme Saúl, ha Saúl he'i chupe:
—Ñandejára ta nde rovasa. Ajapóma ha'e he'i vaekue.
14 Samuel katu he'i chupe:
—Ha mba'e piko he'ise aipo ramo umi ovecha rasẽ ha tóro mburea ahendúva hína?
15 Saúl he'i:
—Kuimba'e kuéra ogueru hikuái Amalec guágui umi ovecha ha tóro iporãvéva oikuave'ẽ haguã Ñandejára nde Járape mymbajuka*f** ramo; hembyre katu rohundipa.
16 Samuel katu oñe'ẽ joko chupe he'ívo:
—Ekirirĩ, tamombe'u ndéve upe Ñandejára he'i vaekue chéve ange pyhare.
Saúl he'i chupe:
—Eñe'ẽ katu!
17 Samuel he'i chupe:
—Nde voi rejeapo'i vaekue nde jupe, ne mandu'ápa? Ñandejára katu ndeporavo Israel ruvicha guasurã. 18 Ko'ágã Ñandejára he'i kuri ndéve rehundi ete haguã umi Amalecgua ahẽme, opyta'ỹ haguã mba'eve chugui kuéra. 19 Mba'érepa remboyke ha'e he'i vaekue ha reñongatu ne mba'erã upe Amalecgua mba'ekue, rejapóvo ivaíva Ñandejára renondépe?
20 Saúl he'i:
—Che ajapo he'i haguéicha Ñandejára: amyakãsã Amalecgua ruvicha guasu Agag ha aru ko'ápe ha ahundi Amalec guápe. 21 Ñorãirõhára kuéra katu, umi ovecha ha tóro oñehundi vaerã mo'ãgui, oiporavo iporãvéva ha ogueru oikuave'ẽ haguã Guilgálpe mymbajuka ramo Ñandejárape.
22 Upérõ Samuel he'i:
Ñe'ẽ rendu
upe Ñandejárape ombovy'áva,
ndaha'éi mymbajuka, mymbahapy.
Oipota ojejapo ha'e he'íva,
hendaguépe ndoipotái mymbajuka,
térã ovecha mácho kyrakue.
23 Pe Ñandejárare opu'ãva
ha upe paje apohára,
mokõive iñangaipa joja.
Pe iñe'ẽ nohenduséiva ojogua,
ta'ãnga renondépe oñesũvape.
Ñandejára ñe'ẽ remboyke haguére,
mburuvicha guasúrõ na nde potavéi.
24 Upérõ Saúl he'i Samuélpe:
—Ajapo niko añete upe ivaíva amboykévo upe Ñandejára he'i vaekue ha ne ñe'ẽ. Israel guágui akyhyje ha upéva rehe ajapo ha'e kuéra ojeruréva. 25 Ajerure reheja rei haguã che angaipa ha reju haguã che ndive amomba'e guasu Ñandejárape.
26 Samuel he'i chupe:
—Ndaha mo'ãi ne ndive remboyke haguére Ñandejára ñe'ẽ, ha ko'ágã ha'e ne mboyke Israel ruvicha guasúrõ.
27 Samuel ojere oho haguã, Saúl katu ipojái ijahoja ruguáire ha omondoro chugui. 28 Upérõ Samuel he'i Saúlpe:
—Péicha Ñandejára omondoróma ko'ágã nde hegui tetã Israel. Oipe'áma nde hegui ome'ẽ haguã ambuépe iporãvéva nde hegui. 29 Ñandejára niko hína Israélpe omimbipa ha ha'e ndaijapúi ha nombyasýi. Ndaha'éi ñandeichagua ombyasy haguã.
30 Saúl he'i jey:
—Ajapo ivaíva. Opáichavo ajerure ndéve che apo haguã mburuvicha guasúrõ myakãhára*f** ha Israelgua renondépe. Upévare eju che ndive amomba'e guasu haguã nde Járape.
31 Upémarõ Samuel oho jey Saúl ndive ha Saúl omomba'e guasu Ñandejárape. 32 Upéi Samuel he'i:
—Peru chéve ko'ápe Amalec ruvicha guasu Agag.
Agag ou kyhyje'ỹ rehe Samuel rendápe, oimo'ãgui ohasáma hague ivaíva ha ndojejuka asy mo'ãi. 33 Samuel katu he'i chupe:
—Nde kyse pukúpe reheja vaekue imemby'ỹ rehe heta iterei kuñáme. Upeichaite avei opytáta ko'ágã nde sy.
Ha upe vove, Samuel ombo'i chupe Guilgálpe Ñandejára renondépe. 34 Upéi oho jey Ramáme, ha Saúl oho jey hógape oĩva Guibeá Saúl guápe. 35 Samuel ndohechavéi Saúlpe araka'eve, heta ombyasýrõ jepe Ñandejára ndoipotavéi haguére chupe Israel ruvicha guasurã.