Salomón ekteme meyk'a wesse' ekwányam eñama nak Sabá
(2 Cr 9.1-12)1-2 Legayak axta amya'a wesse' ekwányam eñama nak Sabá, ektémakxa ektépeykha chá'a apwesey Salomón yaqwayam kataxchek ektémakxa apcheymákpoho Wesse' egegkok, tén axta ekmahágko Jerusalén yaqwayam keypkeynek kalmaxneyha m'a élmaxneyeykha ekmáske nak agya'asagkoho'. Wokmek axta yetlo eyeymáxkoho, tén han yetlo yányátnáxeg élpátegkesso sokmátsa ekxámokma, keñe han ekxámokma m'a sawo élyátekto élmomnáwa, tén han meteymog élyenma éltaqmalma. Xama axta ekwokmo aphakxa Salomón, kelmaxneyáha axta ekyókxoho ekxénakxa axta awáxok kalmaxneyha, 3 apchátegmowágkokxeyk axta chá'a Salomón ma'a ekyókxoho ektáhakxa élmaxneyeykha. Méko axta xama enxoho mey'ásegkaxa ektáhakxa élmaxneyeykha. 4 Xama axta ekwet'a wesse' ekwányam eñama nak Sabá ektémakxa apya'áseykegkoho aqsok ma'a Salomón, tén han ma'a tegma apyawe apkelane axta, 5 keñe han nento élmátsa ekhéyak ma'a néten mésa apagkok, tén han ma'a apheykegkaxa axta chá'a sẽlpextétamo apkelwesse'e apagkok, keñe han ektémakxa éltaqmalma apyempe'ék tén han apkelnaqta m'a apkeláneykha, tén han apyátegkesso axta chá'a apyá, tén han aqsok apkelwatno apkelmésso axta chá'a m'a tegma appagkanamap, wanmakkek axta élanawo, 6 tén axta ektáha eyáneya wesse' apwányam se'e: “Naqso' neyke agkok seklegaya nak chá'a ko'o seyókxa, ektémakxa apkelane aqsok, tén han apya'áseykegkoho; 7 may'ássemek kaxwók se'e sekwa'a nak, hakte ekwet'ak kaxwók ahaqta'ák ahagko'. Axta héltennáseykha ko'o ekyókxoho, yeykhágweykmo neykekhe ekxámokma aqsok apagkok tén han apya'áseyak aqsok, megkaxnawok ma'a ektémakxa axta chá'a seklege amya'a. 8 ¡Keleñémok eykel'a chá'a m'a apnaqteyegka'a nak xép, kelpayheykekxók eykel'a chá'a apkelwáxok ma'a apkeláneykha apheykha nak chá'a xamo' xép, apháxenmo chá'a m'a appeywa ekha nak ekya'áseykegkoho aqsok! 9 ¡Apcheymákpoho sa' kólteméssesek ma'a Dios Wesse' apagkok, ektaqmeleykencha'a nak chá'a apwáxok apkelányo, apméssama nak apteme wesse' apwányam ma'a Israel! ¡Apkelásekhayo meyke néxa han keñamak Wesse' apagkok énxet'ák Israel, apteméssessama exchep wesse' apwányam, yaqwayam enxoho etnehek chá'a apkeláneykha ekpéwomo aptémakxa, keñe han apkelánekxésso chá'a apheykha!”
10 Tén axta élmésa wesse' apwányam tres mil novecientos sesenta kilos ma'a sawo élyátekto élmomnáwa, tén han ekxámokma agko' ma'a sokmátsa, tén han meteymog élyenma éltaqmalma. Axta kaweykmok ekxámokma Israel ma'a ekwánxa axta ekxámokma sokmátsa, élmésa wesse' ekwányam eñama nak Sabá m'a wesse' apwányam Salomón.
11 Keñe axta han ma'a aqsok élsáyam axta m'a Hiram yántakpayhe apagkok kélseykenta axta sawo ekyátekto élmomnáwa éleñama m'a Ofir, apkelsánteyk axta han ekxámokma agko' ma'a yámet sándalo, tén han meteymog élyenma éltaqmalma nak. 12 Apkelanak axta wesse' apwányam yámet sándalo aqsok ekhéyak nak Wesse' egegkok tegma appagkanamap apagkok, tén han ma'a tegma aptaqmalma aphakxa nak chá'a, apkelanak axta han arpa, yát'axpog yaqwayam elmaha m'a apkelpáwasso nak chá'a. Axta kaweykmok chá'a ekxámokma yámet sándalo ekwánxa axta, axta han kóteyamaxchek chá'a, ekwokmoho makham se'e negwánxa nak. 13 Apkelméssek axta chá'a wesse' apwányam Salomón, wesse' ekwányam eñama nak Sabá m'a ekyókxoho aqsok élmaxneyakxa axta chá'a, tén han ma'a apkelmésso apagko' axta m'a aqsok apkelmésso naqsa m'a Salomón. Tén axta ektaqháwo makham eyókxa m'a wesse' ekwányam yetlo élxegexma'a m'a énxet'ák éláneykha axta.
Salomón ekpayheykekxa apwesey tén han ekxákma aqsok apagkok
(2 Cr 9.13-24)14 Veintidós mil kilos axta chá'a kammok yókxoho apyeyam apkelxawe Salomón ma'a sawo élyátekto élmomnáwa, 15 meyke kélyetsáteykekxa m'a apyánmagkasso axta chá'a m'a ekha nak aqsok apkexeykekxa, énxet'ák apkelyánmagkásamap tén han ma'a apyókxoho apkelwesse'e apkelwányam Arabia, keñe han ma'a apkeltaqmelchesso nak énxet'ák ma'a apkelókxa. 16 Apkeltamhók axta kóllanaksek wesse' apwányam Salomón doscientos kéláhakkásamáxche élyawe m'a sawo élyátekto élmomnáwa, kéltekpagéyak nak chá'a kélpeykesso, seis kilos sawo ekyátekto ekmomnáwa axta chá'a kélmáha. 17 Apkeltamhók axta han kóllanaksek trescientos kéláhakkásamáxche keyetse nak, un kilo y medio axta han chá'a kélmáha sawo ekyátekto ekmomnáwa, kéltekpagéyak nak kélpeykesso, apxátaweykxeyk axta m'a tegma apyawe apwesey axta “Naxma Líbano”. 18 Apkeltamhók axta han kóllanaksek aptaháno ekyawe ektaqmalma m'a yánnapóxeg apma'ák, keñe axta apkeltamho kólsawheyásekxohok kólyepetchesek ekyókxoho sawo ekyátekto ektaqmalma agko' ma'a émpehek nak. 19 Seis nélyetlamakxa néten axta han ma'a aptaháno nak; ekyaqye axta m'a apteyammeykegkaxa nak aptaháno, ánet nennegkenmakxa egaktegák axta han heykegkok ma'a nekhaw'ék nak aptaháno, élyáqtamakxa axta ánet ma'a méwa kéleykmássesso. 20 Kelyáqtegkek axta han chá'a doce yámakméwa kéleykmássesso xama nekha m'a seis kélyetlamakxa néten nak. ¡Méko axta han xama enxoho élánamáxche mók apchókxa ektéma nak xa taháno nak! 21 Kelánexkók axta han sawo ekyátekto élmomnáwa m'a ekyókxoho egheykok apagkok nak wesse' apwányam, tén han ma'a aqsok kélmeykegkaxa nak chá'a tegma apyawe apwesey nak “Naxma Líbano”. Méko axta xama enxoho m'a sawo ekmope élmomnáwa, hakte méko axta ekmomnáwa sawo ekmope m'a aptémakxa axta wesse' apwányam Salomón, 22 hakte cham'a yántakpayhe nak Tarsis, apagkok axta m'a wesse' apwányam, xama ekweykta axta chá'a katnehek apqántánxo apyeyam, yetlo m'a Hiram nak yántakpayhe apagkok, kalsanták axta chá'a sawo élyátekto élmomnáwa, sawo élmope élmomnáwa, yánnapóxeg apma'ák, yetsene tén han yágkenáteg.
23 Xámok agko' axta aqsok apagkok ma'a wesse' apwányam Salomón, awanhek axta han ektémakxa apya'áseykegkoho aqsok, apyeykhásseykmók axta m'a apyókxoho apkelwesse'e apkelwányam nak keso náxop. 24 Apyókxoho énxet'ák axta apmenyeyk chá'a éta', tén han yeyxhok ma'a ektémakxa nak apya'áseykegkoho aqsok, eñama apmésso m'a Dios, 25 apyókxoho axta han chá'a elsakxések aqsok apkelmésso naqsa yókxoho apyeyam: cham'a aqsok étkók élánamáxche nak sawo ekmope élmomnáwa, tén han sawo ekyátekto élmomnáwa, negaqlamaxche', nélmeykha neganchesso kempakhakma, aqsok élmátsa nak élpaqneyam, yátnáxeg tén han élyeheykok.
Salomón apkelma yátnáxeg apyenyawasso yetlo yátnáxeg
(2 Cr 1.14-172 9.25-28)26 Apchánchesákxeyk axta Salomón yátnáxeg apyenyawasso yetlo m'a énxet'ák apkelchántamo nak yátnáxeg. Mil cuatrocientos axta ekyókxoho yátnáxeg apyenyawasso, keñe doce mil ma'a énxet'ák apkelchántamo nak yátnáxeg, apkexpánchessek axta apkelya'asa chá'a m'a kélnegkenmakxa axta chá'a yátnáxeg apkelyenyawasso kélanchesso nak kempakhakma, tén han ma'a apheykegkaxa axta chá'a wesse' apwányam sẽlpextétamo apagkok ma'a Jerusalén. 27 Apxámassegkek apagko' axta sawo élmope élmomnáwa tén sawo ekyátekto élmomnáwa wesse' apwányam ma'a Jerusalén, máxa aqsok apák kélchexeykha axta apteméssessók; apxámassegkek axta han cedro yámet, ektéma nak higo yámet élámha ekpayhegweykenxa nak xapop. 28 Musri axta apkeleñamak kélnaqlókassama Salomón ma'a yátnáxeg tén han ma'a Cilicia, hakte axta apkeleñamak apkelma wesse' apkeláneykha m'a. 29 Seiscientos sawók selyaqye axta ekyánmaga xama yátnáxeg apyenyawasso éleñama nak Egipto, keñe ciento cincuenta xama m'a yátnáxeg. Apyókxoho apkelwesse'e apkelwányam hititas, tén han sirios axta apkelmeykegkok chá'a apkelseykha m'a Salomón axta apkeláneykha.
Mburuvicha guasu kuñáva Sabá pegua ou ohechávo Salomónpe
(2 Cr 9.1-12)1 Mburuvicha guasu kuñáva Sabá pegua ohendu Salomón herakuã guasuha, ha oho Jerusalénpe oikuaa haguã mba'eichaite pevépa iñarandu, ha ogueraha mba'e porandu hasýva ojejora haguã. 2 Omimbipa oguahẽvo, ikaméllo kuéra henyhẽ mba'e ryakuã porã, heta iterei óro, pláta ha ita jeguágui. Oguahẽ rire Salomón rendápe oporandu chupe opa mba'e oporanduse vaekue, 3 ha Salomón he'i chupe mba'épa he'ise opa umi mba'e ha'e oikuaaséva. Peteĩ mba'énte jepe ndaipóri ha'e oikuaa'ỹva, opa umi chupe oporandu vaekuégui. 4 Mburuvicha guasu kuñáva Sabá pegua, ohechávo mba'eichaitépa Salomón imba'e kuaa, ha pe óga guasu ha'e omopu'ã vaekue, 5 umi tembi'u imesa pegua, umi mburuvicha kuéra koty, hembiguái kuéra reko resãi guasu ha ijao jegua, umi ao oiporúva kaguy tykuaha, umi mymbahapy*f** oikuave'ẽva tupaópe, ijurujái opytávo, 6 ha he'i mburuvicha guasu Salomónpe: “Pe ahendu vaekue che retãme ne rembiapokue ha ne arandu rehegua, añete ra'e; 7 ko'ágã ikatúma arovia aju haguére ahecha che resa tee rupi. Ahecha kuaa noñemombe'úi hague chéve mbyterénte jepe upe oĩvagui. Hetaitereive mba'e reikuaa ha rereko pe che ahendu vaekuégui. 8 Ovy'aiténepa ne rembireko kuéra ha umi ne rembiguái oĩ mantéva nde ykére ha ohendúva ne ñe'ẽ henyhẽva arandúgui! 9 Tojererohory Tupã nde Jára nde rayhu vaekue ha ne moĩ Israel guapyhápe opa árape guarã, ohayhúgui Israélpe, ha ne moĩ mburuvicha guasúrõ reisãmbyhy haguã hekópe chupe kuéra reiporúvo teko joja!”
10 Upéi ome'ẽ Salomónpe 3.960 kílo óro, ha heta iterei mba'e ryakuã porã ha ita jegua. Araka'eve noguahẽi Israélpe hetaite mba'e ryakuã porã ogueru haguéicha mburuvicha guasu kuñáva Sabá pegua mburuvicha guasu Salomónpe.
11 Upéva ári, Hiram ha Salomón rembiguái kuéra ogueru vaekue óro Ofírgui, ogueru avei upégui yvyra poravo pyre ha ita jegua. 12 Umi yvyra Salomón he'i ojeporu haguã tupao ha mburuvicha guasu róga apópe ha ojapouka avei chugui mbaraka ha árpa umi ombopúvape guarã. Araka'eve ndojehechái vaekue hetaite yvyra poravo pyre peichagua Judá retãme. 13 Mburuvicha guasu Salomón ome'ẽ avei mburuvicha guasu kuñáva Sabá peguápe opa mba'e ha'e ojerurese vaekue, ome'ẽ rire chupe jopói omyengovia haguã umi jopói ha'e ogueru vaekuére. Upe rire pe mburuvicha guasu kuñáva oho jey hetãme iñirũ nguéra ndive.
Salomón herakuã mombyry ha imba'e rereko heta
(1 R 10.14-292 Cr 1.14-17)14 Pe óro Salomónpe oguahẽva áño jerére ohupyty 22.000 kílo rupi, 15 ojepapa'ỹre umi impuésto ohepyme'ẽva ñemuhára hetã rupi ohasáva, umi upépe voi oñemúva, umi mburuvicha guasu mombyrygua ha umi sãmbyhyhára tetãpýre oĩva. 16 Mburuvicha guasu Salomón ojapouka avei 200 ñorãirõha rete mo'ãha óro ha peteĩ-teĩme ojeporu 6 kílo. 17 Ojapouka avei 300 tete mo'ãha michĩvéva ha peteĩ-teĩme ojeporu 3 kílo rasami óro mbotapyrégui ha opa umíva omoĩka pe óga guasu héravape “Ka'aguy Líbano”. 18 Ojapouka avei, elefánte rãinguégui, peteĩ guapyha ha ombyapeka oroitépe. 19 Pe guapyha renonde rehe oja 6 jupiha ha pe guapyha ijapu'a ha mokõive ijyképe oguereko jyva, ha umíva yképe jey oĩ jaguarete ra'ãnga ñembo'yhápe. 20 Oĩ avei 12 jaguarete ra'ãnga ñembo'yhápe peteĩ-teĩ umi 6 jupiha ykére, peteĩ-teĩ ijyképe ha peteĩ pe hovái guápe. Araka'eve ndojejapói vaekue mba'eve peichagua! 21 Opa umi kópa oiporúva mburuvicha guasu, órogui meme vaekue ha óro meme vaekue avei opa tembiporu óga guasu “Ka'aguy Líbano” pegua. Plátagui ndaipóri mba'eve, Salomón oisãmbyhy aja ndojepota guasúigui pe pláta. 22 Umi várko kuéra mburuvicha guasu mba'éva oho jepi Tarsíspe, Hiram rembiguái kuéra ndive, ha ou jey jepi mbohapy áño rire oguerúvo heta óro, pláta, elefánte rãingue, ka'i ha pávo real.
23 Mburuvicha guasu Salomón imba'e rereko hetave ha iñaranduve opa mburuvicha guasu yvy ári guágui. 24 Mburuvicha guasu kuéra opa rupigua ohechase chupe ha ohenduse pe arandu Tupã ome'ẽ vaekue chupe, 25 ha opa umíva ogueraha chupe áño jerére jopói ramo: opaichagua mba'e óro ha plátagui, ao, árma, mba'e ryakuã porã, kavaju ha mburika.
Salomón oñemu kárro ha kavaju kuérare
(2 Cr 1.14-172 9.25-28)26 Salomón ombyaty kárro ha kavaju kuéra. Oguereko 1.400 kárro ha 12.000 kuimba'e kavaju arigua, ha umívagui oĩ omondóva umi távape oñeñongatuhápe kárro kuéra ha oĩ ohejáva Jerusalénpe, mburuvicha guasúpe omoirũ haguã. 27 Ha'e rupi, pláta ytýicha heta Jerusalénpe, ha umi kuri'y heta, hetaháicha ígo ka'aguy umi ñúre. 28 Salomón kavaju kuéra ou Musri ha Cilíciagui. Umi ñemuhára Salomón róga pegua niko ojogua upégui. 29 Peteĩ kárro ojererúva Egíptogui ojejogua 600 pláta pehẽnguére ha peteĩ kavaju 150 rehe. Mburuvicha guasu kuéra hitíta ha sírio ojogua joa Salomón ñemuhára kuéragui.