Ektémakxa nak chá'a apkeltamheykha apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok tén han levitas
1 Aptáhak axta Wesse' egegkok apcháneya Aarón se'e:
“Xeyep sa' chá'a kaphemmok apsexnánémap megkataqmela enxoho chá'a élánamáxche aqsok ma'a kélpakxanma appagkanamap tén han ma'a apketchek ekweykekxoho m'a nápakha nak Leví énxet'ák apagkok ektáha nak xép énxet'ák apagkok; xeyep sa' eyke aqsa chá'a wánxa kaphemmok apsexnánémap tén han apketchek eyesagko enxoho chá'a kéxegke kéllánéyak kéltamheykha ektémakxa nak chá'a apkeltamheykha m'a apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok. 2 Yának sa' eyke chá'a epasmok xép aptamheykha tén han apkeltamheykha apketchek kélpakxanma ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho m'a nápakha nak Leví énxet'ák apagkok, ektáha nak xép énxet'ák apagkok. 3 Elanagkok sa' chá'a aqsok apkeltamhókxa enxoho chá'a elanagkok xép ma'a, eltemeykha sa' nahan ma'a kélpakxanma nak, melyepetchegwomok sa' eyke m'a aqsok kélmeykha nak chá'a m'a kélpakxanma appagkanamap, tén han ma'a ekwatnamáxchexa nak aqsok; aptamhágkek sa' agkok xa, eletsapok sa', kawakxohok sa' nahan kéxegkáxa. 4 Kéméxcheyk eltemeykha xamók xép ma'a kélpakxanma appagkanamap nak, tén han ma'a ekyókxoho kéltamheykha ekpayhawo nak chá'a kóllána'. Méko sa' eyke xama énxet apwanchek elyepetchegwomhok kéxegke, megkatnaha nak aptamheykegkaxa; 5 kéxegke wánxa kéltamheykha m'a kélpakxanma appagkanamap nak, tén han ma'a ekwatnamáxchexa nak aqsok. Keñe sa' ko'o kamaskok séltaqnawéyak ma'a israelitas. 6 Élyetnakhassegkek axta ko'o kélyáxeg'a levitas, nepyeseksa m'a israelitas, yaqwayam almések kéxegke, yaqwayam enxoho elanagkok apkeltamheykha m'a kélpakxanma apchaqneykekxexa nak chá'a énxet'ák. 7 Xép sa' eyke aqsa chá'a elának aptamheykha ektémakxa nak chá'a apkeltamheykha apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok yetlo apketchek ma'a ekwatnamáxchexa nak chá'a aqsok, essenhan élánamáxche nak chá'a aqsok ma'a teyp nak apáwa. Kéxegke kéltamheykha xa nentamheykha nak, hakte ko'o axta sekmésso kéxegke kélmowána kóllának xa ektémakxa nak apkeltamheykha m'a apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok. Yetneyk sa' agkok énxet apkelane aptamheykha ektémakxa nak chá'a apkeltamheykha apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok, neyseksa metne, ematñekxak sa'.”
Ekpasmo nak chá'a apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok tén han ma'a levitas
8 Aptáhak axta Wesse' egegkok apcháneya Aarón se'e:
“Ekméssek ko'o exchep yaqwayam etaqmelchesek ma'a aqsok sélmésso naqsa nak chá'a ko'o. Almések sa' ko'o exchep ekyókxoho aqsok sélmésso naqsa élpagkanamaxche sélmésso naqsa nak chá'a israelitas, tén han ma'a apketchek, ekpayhawo nak chá'a kóltéhek kélagkok; katnehek sa' meyke néxa xa. 9 Keñe sa' ma'a kélnaqtósso ektekyawa kélwatno nak chá'a, etnehek sa' xép apagkok ma'a ekyókxoho aqsok aktek ekyexna sélmésso naqsa nak ko'o israelitas, tén han ma'a kélnaqtósso ektekyawa sélmésso nak chá'a ekyaqmageykekxa melya'assáxma, essenhan apkelsexnánémap; xép sa' etnehek apagkok se'e ekyókxoho aqsok sélmésso naqsa élpagkanamaxche nak, tén han ma'a apketchek. 10 Apyókxoho apkelennay'a kélnepyeseksa sa' apwanchek etawagkok xa aqsok sélmésso naqsa nak, sa' eyke etawagkok ma'a kañe' ekpagkanamaxchexa nak, hakte élpagkanamaxche xa.
11 “Agkések sa' nahan xépxa mók aqsok sélmésso naqsa élpagkanamaxche, tén han apketchek apkelennay'a, tén han kelwán'ák, ekheykha nak makham xamók xép, sélseykekxésso nak chá'a m'a israelitas. Megkatnégwomek sa' chá'a néxa ekteme xa. Apwanchek sa' chá'a etwok xama énxet ektáha nak aphawóxama, megkamagyása nak apyempehek. 12 Almések sa' nahan ma'a émha amonye' ekyexna sélseykentegkesso nak chá'a ko'o israelitas yókxoho apyeyam: cham'a pexmok égmenek ektaqmalma nak, tén han ma'a vino ektaqmalma, tén han ma'a hótáhap aptaqmalma nak. 13 Keñe sa' nahan ma'a émha amonye' ekyexna nak aqsok apnakxéyak segkésso ko'o m'a, xeyep sa' etnehek apagkok. Apwanchek sa' chá'a etwok xama énxet ektáha nak aphawóxama, megkamagyása nak apyempehek. 14 Ekyókxoho aqsok sélmésso naqsa sepagkanchesso nak chá'a m'a israelitas, xép sa' etnehek apagkok.
15 “Apyókxoho apmonye' apkelwete nak chá'a apketchek ma'a israelitas, tén han amonye' ekpalleyam nak chá'a étkók apnaqtósso, sélmésso nak chá'a ko'o, xeyep sa' etnehek apagkok. Yának sa' eyke chá'a kólyánmagkasek apketchek appalleyam apmonye'e m'a énxet, essenhan ma'a apnaqtósso ekpalleyam nak amonye'e, élmanyása nak. 16 Kólyánmagkasek sa' chá'a ekwokmo enxoho xama pelten aptéyam, cinco sawo' selyaqye sa' kammok ekyánmaga, ekweykenxa nak chá'a élmomaxche m'a kélpakxanma appagkanamap, ekwayam nak chá'a once gramos ekyentaxno. 17 Megyohok sa' eyke kólyánmagkasek ma'a amonye' ekpalleyam nak étkók ma'a weyke, tén han nepkések, tén han ma'a yát'ay. Ko'o ahagkok xa, elnápok sa'; eyegkenek sa' éma agkok ma'a néten nak ekwatnamáxchexa aqsok, keñe sa' ewatnek pexmok agkok etnéssesek aqsok kélmésso naqsa ekmátsa nak ekpaqneyam atekhánek ko'o. 18 Xeyep sa' elmekxak ma'a ápetek nak, ekhawo nak han ma'a agkenyek nak aqsok kéltósso, cham'a kélmésso naqsa ektaqmalma, tén han ma'a eywok élya'assamakxa nak. 19 Almések sa' ko'o exchep ma'a ekyókxoho apcháncheseykekxa nak israelitas sélpagkanchesso ko'o, tén han ma'a apketchek apkelennay'a, tén han ma'a kelwán'ák, ekheykha nak makham xamók xép. Megkamassegwomek sa' chá'a ekteme xa. Ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho megkólmowána nak megkalanaxche', meyke néxa, sélánésa nak ko'o exchep, tén han ma'a aptawán'ák neptámen nak.”
20 Aptáhak axta Wesse' egegkok apcháneya Aarón se'e:
“Megkaxek sa' xép xapop apagkok, tén han yókxexma apagkok ma'a kañe' Israel, ektéma nak ma'a apyókxoho israelitas. Ko'o sa' hetnehek apagkok, tén han aqsok apxaweykekxa m'a kañe' Israel. 21 Élméssek eyke ko'o levitas yaqwayam etnehek apagkok ma'a ekwayam nak chá'a diez ekyókxoho xama aqsok, yaqwayam elmések ma'a israelitas, ekyánmaga apkeltamheykha m'a kélpakxanma apchaqneykekxexa nak chá'a énxet'ák. 22 Mopwanchek sa' eyke elyepetchegwomhok nápakha nak israelitas ma'a kélpakxanma apchaqneykekxexa nak chá'a énxet'ák, hakte elsexnáneykpok sa' eletsapok apkelánegko enxoho xa ektéma nak melya'assáxma. 23 Énxet'ák levitas sa' aqsa wánxa eltemeykha m'a kélpakxanma apchaqneykekxexa nak chá'a énxet'ák, apkelsexnánémap apagko' sa' nahan chá'a etnahagkok ma'a megyaqhawo enxoho chá'a aqsok apkelánéyak. Megkamassegwomek sa' chá'a ekteme xa, kawakxohok sa' ma'a apyapmeyk, tén han ma'a kélketchek nak. Megkaxek sa' xapop apagkok apagko' levitas ma'a kañe' Israel. 24 Élméssek eyke ko'o yaqwayam etnehek apagkok ma'a ekwayam nak chá'a diez ekyókxoho aqsok apagkok, eyeyméxko nak chá'a ko'o hélmések ma'a israelitas. Cháxa keñamak séltennasa nak ko'o megkaxek xapop apagkok apagko' ma'a kañe' Israel.”
25 Appaqhetchessek axta Wesse' egegkok ma'a Moisés. Aptáhak axta apcháneya s'e:
26 “Eltennés sa' énxet'ák levitas, apkelméságko sa' israelitas ma'a ekwayam nak chá'a diez ekyókxoho aqsok apagkok, cham'a sélmésso axta ko'o yaqwayam etnehek apagkok, kéméxcheyk héltaqmelchessesek chá'a ekwayam nak chá'a diez ekyókxoho, yaqwayam hélmések ko'o. 27 Sa' katnehek sélmésso ko'o kéxegke xa, ektéma nak chá'a ko'o sélméssama m'a israelitas, sélmésa enxoho chá'a nápakha m'a hótáhap apaktek, tén han ma'a vino apagkok nak. 28 Elyetnakhássesek sa' Wesse' egegkok levitas ma'a aqsok apkelmésso nak chá'a israelitas, cham'a ekwayam nak diez apagkok. Elmeyásekxak sa' ma'a apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok Aarón. 29 Ekyókxoho aqsok apkelxawe nak, kéméxcheyk hétnakhássesek nekha yaqwayam hegkések ko'o; ektaqmalma agko' nahan kéméxcheyk katnehek ma'a sepagkanchesso nak.
30 “Etne sa' nahan elának se'e: Kélpenchessek sa' agkok chá'a sélyetnakhássesso m'a ektaqmelakxa agko' nak chá'a aqsok, keñe sa' ma'a éleymomáxche nak kélwanchek kólxének ektáha hótáhap apaktek kélagkok, tén han vino kélagkok, 31 kélwanchek sa' nahan kóltók kéxegke, yetlo kélhawóxama m'a kélmakókxa enxoho chá'a kóltáswók. Cháxa ekyánmaga kéltamheykha m'a kélpakxanma apchaqneykekxexa nak chá'a énxet'ák. 32 Kélpenchessek sa' agkok chá'a sélyetnakhássesso m'a ektaqmelakxa agko' nak chá'a aqsok, kélwanchek sa' kóltók ma'a éleymomáxche nak meyke kéllane megkólya'assáxma; keñe sa' megkóltawasha chá'a m'a aqsok sélmésso naqsa élpagkanamaxche sélmésso nak chá'a ko'o m'a israelitas, keñe sa' megkóletsepe'.’”
Funciones especiales de sacerdotes y levitas
1 El Señor le dijo a Aarón:
«Tú y tus hijos, junto con los demás miembros de la tribu de Leví, a la cual perteneces, serán responsables por las faltas que se cometan contra el santuario; pero solamente tú y tus hijos serán responsables por las faltas que cometan ustedes en sus funciones sacerdotales. 2 Pero debes hacer que los demás miembros de la tribu de Leví, a la cual perteneces, te ayuden a ti y a tus hijos en el servicio ante la tienda de la alianza. 3 Ellos estarán a tu servicio y al servicio de la tienda, pero no deberán acercarse a los utensilios del santuario ni al altar; de lo contrario, morirán ellos y ustedes también. 4 Deberán acompañarte en el servicio de la tienda del encuentro y en todos los oficios correspondientes. Pero ninguna persona extraña debe acercarse a ustedes; 5 ustedes son los encargados del servicio del santuario y el altar. Así no volveré a enojarme con los israelitas. 6 Yo separé a tus hermanos los levitas de los demás israelitas para dárselos a ustedes, a fin de que sirvan en los oficios de la tienda del encuentro; 7 pero solamente tú y tus hijos podrán desempeñar las funciones sacerdotales relacionadas con el altar, o que se realizan tras el velo. Este oficio les corresponde a ustedes, pues yo les he dado el derecho de ejercer las funciones sacerdotales. Si alguien oficia como sacerdote, sin serlo, será condenado a muerte.»
Sostenimiento de los sacerdotes y los levitas
8 El Señor le dijo a Aarón:
«Yo he puesto bajo tu cuidado las ofrendas que se me hacen. Todas las ofrendas sagradas que los israelitas me hacen, te las doy a ti y a tus hijos como la parte que les corresponde; esta será una norma para siempre. 9 De los sacrificios que se queman, a ti te tocarán todas las ofrendas de cereales y los sacrificios por el pecado o por la culpa que me ofrezcan los israelitas; todas estas ofrendas sagradas serán para ti y para tus descendientes. 10 Todo varón de entre ustedes podrá comer de estas ofrendas, pero deberá comerlas en un lugar consagrado, pues son sagradas.
11 »También te doy a ti, y a tus hijos e hijas que aún vivan contigo, las ofrendas especiales que los israelitas me presenten. Esta será una ley permanente. Todo familiar tuyo que esté ritualmente puro podrá comerlas. 12 También te doy los primeros frutos que los israelitas me traen cada año: lo mejor del aceite, lo mejor del vino y del trigo. 13 También serán para ti los primeros frutos de las cosechas que ellos me ofrecen. Todo familiar tuyo que esté ritualmente puro podrá comerlos. 14 Toda ofrenda que los israelitas me consagren será para ti.
15 »Todos los primeros hijos de los israelitas o las primeras crías de los animales que me ofrecen serán para ti. Pero en el caso de los primeros hijos de los hombres y de las primeras crías de los animales impuros, pedirás un rescate a cambio. 16 El rescate deberá pagarse un mes después del nacimiento, y será de cinco monedas de plata, según la moneda oficial del santuario, que pesa once gramos. 17 Pero no permitirás que sean rescatadas las primeras crías de las vacas, las ovejas o las cabras. Esas están reservadas para mí, y tendrás que matarlas; derramarás su sangre sobre el altar, y quemarás su grasa como ofrenda de olor agradable para mí. 18 Tú podrás quedarte con la carne, lo mismo que con el pecho del animal, que es la ofrenda especial, y con el muslo derecho. 19 Todas las contribuciones que los israelitas aparten para mí te las doy a ti, y a tus hijos e hijas que aún vivan contigo. Esta es una ley permanente. Es una alianza invariable, eterna, que yo hago contigo y con tus descendientes.»
20 El Señor le dijo a Aarón:
«Tú no tendrás tierra ni propiedades en Israel, como los demás israelitas. Yo seré tu propiedad y tu herencia en Israel. 21 A los levitas les doy como propiedad esa décima parte que los israelitas deben entregar de sus productos, en pago del servicio que prestan en la tienda del encuentro. 22 Los demás israelitas no deberán acercarse a la tienda del encuentro, porque cometerían un pecado que les traería la muerte. 23 Los levitas serán los únicos que se ocuparán del servicio de la tienda del encuentro, y serán responsables de las faltas que cometan. Esta será una ley permanente, que pasará de padres a hijos. Los levitas no tendrán territorio propio en Israel. 24 A ellos les he dado en propiedad la décima parte que los israelitas deben ofrecerme de sus productos. Por eso les he dicho que no tendrán territorio propio en Israel.»
25 El Señor se dirigió a Moisés y le dijo:
26 «Diles a los levitas que cuando reciban de los israelitas esa décima parte de sus productos que yo les he dado como su propiedad, deberán reservar una décima parte para ofrecérmela a mí. 27 Esa será su contribución, semejante a la contribución que hacen los israelitas cuando dan una parte de su trigo y de su vino. 28 Así, de esa décima parte que les dan los israelitas, los levitas apartarán su contribución al Señor y se la darán al sacerdote Aarón. 29 De todo lo que les den, deberán separar una parte como contribución para mí; y la parte que me consagren debe ser la mejor.
30 »Diles también: “Una vez que hayan separado la mejor parte para mí, el resto pueden considerarlo como si fuera su trigo y su vino, 31 y pueden comerlo ustedes y sus familias en cualquier lugar. Ese es su salario por el servicio que prestan en la tienda del encuentro. 32 Una vez que hayan separado la mejor parte para mí, podrán comer el resto sin cometer pecado; de esta manera no profanarán las ofrendas sagradas de los israelitas, ni serán condenados a muerte.”»