Énxet'ák kéltennasso kóllegássesagkoho'
1 Aptáhak axta ko'o seyáneya Wesse' egegkok se'e: “Elwaták sa' eykhe Moisés tén han Samuel se'e sekhakxa nak ko'o, megkalepyóshek sa' eyke ko'o alanok xa énxet'ák nak. Yána sa' elántépok se'e sekhakxa nak, tén han elxog. 2 Apkelmaxneyáha sa' agkok háxko elmahagkok, eltennés sa' sektáha ko'o sekpeywa s'e:
“Énxet apkelxénamap nak
eletsapok negmasse ekmaso,
negmasse ekmaso sa' kalnápok;
énxet apkelxénamap nak
eletsapok kempakhakma,
kempakhakma sa' eletsapok;
énxet apkelxénamap nak
eletsapok meyk élnapma,
meyk élnapma sa' eletsapok;
énxet apkelxénamap
nak kólnaqlakxak
megkatnahakxa apkelókxa,
kólnaqlakxak sa'
megkatnahakxa apkelókxa'.’
3 “Ektáhak ko'o sekpeywa s'e, sektáha nak Wesse': Wahak sa' ko'o cuatro ektémakxa apkellegeykegkoho: etekyók sa' kempakhakma, semheg sa' kalyenyawasha, máma sa' etawagkok aphápetek, tén han aqsok nawha'ák éllo. 4 Wának sa' elpexyennók apkelaye elanok apyókxoho énxet'ák apheykha nak ekyókxoho keso náxop yaqwánxa sa' ko'o atnéssesek ma'a, eñama apteméssessamakxa axta Jerusalén ma'a Manasés, wesse' apwányam axta m'a Judá, Ezequías axta apketche.
5 “¿Yaqsa sa' kapyóshok
kalanok xép Jerusalén?
¿Yaqsa sa' kaqhek awáxok xép kalano'?
¿Yaqsa sa' keytnakhaksohok awáxok
ektémakxa exchep?
6 Eyamasmeyk xép,
massegkek sélányo.
Ko'o sekxeyenma xa,
sektáha nak Wesse'.
Cháxa keñamak
séleklágweykmo nak
séláneykha aqsa,
ekya'ássek néten émek
peya añássesagkoho',
keñe sekmasséssekmo.
7 Éxpánchessessek énxet'ák apagkok
ektémól'a pa'at apák,
élántekkessek tegma apkelyawe
nak se'e apchókxa;
meyke apketchek ektemessásak
énxet'ák ahagkok,
ekmasséssekme',
hakte mopmenyeyk elwátésagkok ma'a
apkeltémakxa ekmaso.
8 Ekxámásekxeyk nahan
nepyeseksa m'a kelán'a tampe,
yeykhásseykmók ma'a ekweykenxa nak
ekxámokma yagkamex ekhéyak
neyáwa wátsam ekwányam.
Yetseksók ekhem agko' axta
ko'o élnápak ma'a chána
yetlo étchek wokma'ák nak makham;
ekpelakkassessek axta seyhe
éltamheykha awáxok,
tén han élaye.
9 Élyennákxoho axta chá'a
keletsapak ma'a kelán'ák
apxámokma nak étchek,
kelántaxneykxeyk axta
chá'a élennama;
ekyáqtéssóxma axta chá'a
tamhákxak élányo m'a ekhem,
kelmegqakkek axta, keleyósek axta awáxok.
Kéleyméxcheyk sa' agkok chá'a
kélnápakha megkóletsapma,
wának sa' chá'a elnápok ma'a kélenmexma nak.
Ekméssek ko'o sekpeywa,
sektáha nak Wesse' apagkok.”
Jeremías appaqméteykha
10 ¡Méme, ko'o laye,
ektáha axta setegkesso
wánxa aqsa yaqwayam
hélyamatchesha tén han
alátegmoweyxchek chá'a
apyókxoho énxet'ák!
Mamassáseykha chá'a ko'o
selyaqye ahagkok xama énxet,
mehelmassáseykha nahan chá'a ko'óxa,
apyókxoho énxet'ák aqsa chá'a
apkeltémók hetnégwomhok exma ekmaso.
11 Wesse', asagkek sa' agkok chá'a
sekyetleykha exchep,
katnehek sa' chá'a m'a
aptémakxa nak chá'a
apkeltémo hetnegwomhok exma ekmaso,
malmaxnéssesa enxoho chá'a
ko'o m'a sélenmexma nak,
eyesagko enxoho chá'a ektáhakxa,
tén han apkellegágkoho enxoho
chá'a élyentaxno apkelwáxok.
Dios aplegasso ellegássesagkohok énxet'ák Israel
12 “¿Yaqsa awanchek kantaksek
ma'a sawo eñama nak nexcheyha
tén han sawo ekyexwase?
13 Énxet'ák Israel,
almések sa' ko'o kéxegke kélenmexma,
ekyókxoho aqsok kélagkok
tén han aqsok élmomnáwa kélagkok,
tén han ma'a ekyókxoho aqsok
ekhéyak nak kañe' xapop kélagkok,
yaqwayam enxoho kólsakxak
eñama m'a ekyókxoho
kéltémakxa nak megkólya'assáxma.
14 Apkelásenneykha naqsa sa' ko'o
atnéssesek kéxegke
kélenmexma m'a
yókxexma megkólya'ásegkaxa nak,
hakte eklókek ahagko' ko'o,
máxa táxa eyáléwe
sa' katnehek kamasséssók.”
Jeremías apkelmaxnagko Wesse' egegkok
15 Wesse', xép apya'áseykegkoho nak
ekyókxoho aqsok,
¡kaxénwakxoho apwáxok ko'o,
hepásegwata'!
¡Heyaqmagkassásekxa ko'o mók
setnéssessamakxa m'a
énxet'ák setwáseykegkoho nak chá'a!
Nágyoho aqsa ko'o
heyaqhek xa énxet'ák nak,
eñama m'a ektémakxa nak
xép mepekhésamap;
xeyep keñamak
sélyamatcháseykencha'a chá'a.
16 Epaqhetchessek axta agkok
chá'a exchep,
ataqmelcheshok axta chá'a
ko'o sekháxenmo;
hakte cha'a ekteme ko'o
sepeykessáseykekxa chá'a ewáxok ma'a,
tén han segkésso ekmátsa ewáxok,
hakte ko'o apagkok xép
Wesse' Dios ekha nak apyennaqte.
17 Mapaxqeykha chá'a ko'o m'a
énxet'ák élxéneykha nak
chá'a apkelwáxok
wánxa elátsaha;
exakkók axta ko'o ekweynchámeykha
eyeynamo m'a sekxók axta
semoma exchep,
hakte aplókassegkek axta
ko'o exchep ewáxok.
18 ¿Yaqsa ektéma
megkamassegweykmo nak
ko'o seklegeykegkoho ekmáske?
¿Yaqsa ektéma megkataqmelweykmo nak
ko'o sekyense,
neyseksa eykhe séllánésso?
Máxa aptamheykekxak xép
sélányo m'a ekhól'a yegmen élyenma
agwetak makhawo.
Wesse' egegkok apchátegmowéyak
19 Tén axta Wesse' egegkok
aptáha seyátegmowágkokxo s'e:
“Ey'aweykteyk sa' agkok ko'o makham xép,
amok sa' makham takha',
etnekxak sa' makham séláneykha.
Apkelwátessek sa' agkok appaqméteykha naqsa,
apxéna enxoho aqsa wánxa m'a
ekpasmomo nak chá'a énxet,
xeyep sa' exének chá'a sekpeywa.
Eyke payhawók elyo'ótak xép ma'a
énxet'ák nak,
háwe sa' xép yaqwayam ey'ókxa'.
20 Máxa sawo ekyexwase
kélhaxtegkessól'a
tegma apwányam sa' ko'o atnéssesek xép
nepyeseksa xa énxet'ák nak,
megkólaqtassól'a.
Yempakhakpok sa' eykhe,
mexók sa' eyke,
hakte ko'o sekxegexma exchep,
yaqwayam awagkasek teyp,
tén han amallahanchesek.
Ekméssek ko'o sekpeywa,
sektáha nak Wesse' apagkok.
21 Magwohok sa' emok ma'a
énxet'ák élmasagcha'a nak apkeltémakxa,
¡awagkasek sa' teyp neyseksa apmáheyo
emok ma'a énxet'ák
apkelyennaqteyáseykha nak
chá'a apyempe'ék!”
Anuncio del castigo
1 El Señor me dijo:
«Aunque Moisés y Samuel se presentaran aquí, delante de mí, yo no tendría compasión de este pueblo. Diles que salgan de mi presencia, que se vayan. 2 Y si te preguntan a dónde van a ir, diles esto de mi parte:
»“Los destinados a morir de peste
van a morir de peste;
los destinados a morir en la guerra
van a morir en la guerra;
los destinados a morir de hambre
van a morir de hambre;
los destinados al destierro
van a ser llevados al destierro.”
3 »Yo, el Señor, afirmo: Voy a enviarles cuatro diferentes castigos: los matarán en la guerra, los arrastrarán los perros, se los comerán las aves de rapiña y los devorarán las fieras. 4 Por causa de lo que Manasés hijo de Ezequías, rey de Judá, ha hecho en Jerusalén, voy a hacer que todas las naciones de la tierra sientan horror de lo que haré con ellos.
5 »¿Quién tendrá compasión de ti, Jerusalén?
¿Quién va a sentir lástima de ti?
¿Quién se va a preocupar de tu salud?
6 Tú me abandonaste, me diste la espalda.
Yo, el Señor, lo afirmo.
Me cansé de tener paciencia,
levanté mi mano para castigarte, y te destruí.
7 Dispersé a tu gente como a hojarasca;
la saqué de las ciudades del país;
dejé sin hijos a mi pueblo, ¡lo destruí
porque no quiso dejar su mala vida!
8 Dejé entre ellos más viudas
que los granos de arena en la playa.
En pleno mediodía dejé caer la muerte
sobre las madres con hijos jóvenes;
de repente hice caer sobre ellas
la angustia y el terror.
9 Madres con muchos hijos
se desmayaron, quedaron sin aliento,
avergonzadas y humilladas;
la luz del día se les hizo oscuridad.
Y si algunos quedan con vida,
haré que sus enemigos los maten.
Yo, el Señor, les doy mi palabra.»
Exclamación del profeta
10 ¡Ay de mí, madre mía, que me diste a luz
solo para disputar y pelear con todo el mundo!
A nadie le he prestado dinero, ni me lo ha prestado a mí,
y sin embargo todos me maldicen.
11 Señor, si no te he servido bien,
si no te he rogado en favor de mis enemigos,
cuando estaban en desgracia y aflicción,
¡que sus maldiciones se cumplan!
Dios anuncia el castigo a Israel
12 «¿Quién puede hacer pedazos
el hierro del norte y el bronce?
13 Pues yo, Israel, por causa de todos tus pecados
voy a dar a tus enemigos tu riqueza y tus tesoros,
todo lo que tienes en tu territorio,
sin esperar nada a cambio.
14 Voy a hacerte esclavo de tus enemigos
en una tierra que tú no conoces,
porque mi ira se ha encendido
y te consumirá como un fuego.»
El profeta invoca al Señor
15 Señor, tú que lo sabes todo,
¡acuérdate de mí, y ven en mi ayuda!
¡Toma venganza de los que me persiguen!
No seas con ellos tan paciente,
no sea que me alcancen y yo muera;
mira que por ti soporto insultos.
16 Cuando me hablabas, yo devoraba tus palabras;
ellas eran la dicha y la alegría de mi corazón,
porque yo te pertenezco,
Señor y Dios todopoderoso.
17 Yo he evitado juntarme
con los que solo piensan en divertirse;
desde que tú te apoderaste de mí
he llevado una vida solitaria,
pues me llenaste de tu ira.
18 ¿Por qué mi dolor nunca termina?
¿Por qué mi herida es incurable,
y se niega a toda curación?
Te has vuelto para mí
como el agua engañosa de un espejismo.
Respuesta del Señor
19 Entonces el Señor me respondió:
«Si regresas a mí, volveré a recibirte
y podrás servirme.
Si evitas el hablar por hablar
y dices solo cosas que valgan la pena,
tú serás quien hable de mi parte.
Son ellos quienes deben volverse a ti,
y no tú quien debe volverse a ellos.
20 Yo haré que seas para este pueblo
como un muro de bronce, difícil de vencer.
Te harán la guerra, pero no te vencerán,
pues yo estoy contigo para salvarte y librarte.
Yo, el Señor, te doy mi palabra.
21 Te libraré del poder de los malvados,
¡te salvaré del poder de los violentos!»