Tolá apteme apkemha apmonye'
1 Aptekkek axta Tolá neptámen ma'a Abimélec yaqwayam elwagkasek teyp ma'a Israel, Tolá axta apteme apkeñama m'a nepyeseksa Isacar énxet'ák apagkok, Puá axta apketche, Dodó axta aptáwen. Axta aphak Tolá m'a Samir, meteymog élekhahéyak nak ma'a Efraín, 2 veintitrés apyeyam axta weykmok apteme apkemha apmonye' m'a Israel, ekwokmoho apketsapa, kélátawanyeyk axta m'a Samir.
Jaír apteme apkemha apmonye'
3 Keñe axta aptépeykxo makham Jaír, apkeñama axta m'a Galaad, veintidós apyeyam axta weykmok apteme apkemha apmonye' m'a Israel. 4 Treinta axta apyókxoho apketchek ma'a Jaír, xama xama axta chá'a apkelchánte yámelyeheykok. Yetneyk axta han chá'a xama tegma apwányam apagkok apagko' ma'a Galaad. Cháxa treinta tegma apkelyawe nak, makhemek makham kélteme “Jaír tegma apkelyawe apagkok”.
5 Xama axta apketsapa Jaír, kélátawanyegwákxeyk axta m'a Camón.
Énxet'ák Amón apnaqtawáseykegkoho énxet'ák Israel
6 Apkeláneykegkokxeyk axta makham apkeltémakxa ekmaso israelitas nápaqtók Wesse' egegkok, apkelpeykessamók axta m'a mók ektémakxa nak kéleykmássesso Baal tén han Astarté, tén han ma'a aqsok kéláyókxa nak Siria, tén han Sidón, Moab, Amón keñe han ma'a filisteos. Apyamasmeyk axta Wesse' egegkok, massegkek axta apkelpeykessamo. 7 Axta keñamak apkeltaqnaweykegko Wesse' egegkok ma'a, tén axta apkelmésa m'a filisteos, tén han amonitas. 8 Dieciocho apyeyam axta apnaqtawáseykegkoho ekmaso agko' filisteos, tén han amonitas ma'a apyókxoho énxet'ák nak Israel, apheykencha'a axta m'a Galaad, neyp nak ma'a Jordán, xapop apagkok axta m'a amorreos. 9 Apkelyeykhákxeyk axta amonitas ma'a Jordán yaqwayam elnapakpok ma'a Judá énxet'ák apagkok, Benjamín tén han Efraín. Keñe axta israelitas apkelwet'a ekyentaxno agko' apheykha. 10 Keñe axta apkeltamho epasmok Wesse' egegkok. Aptáhak axta apcháneya s'e: “Dios egagkok, nenláneykegkek negko'o mólya'assáxma nénmexeykekxo exchep, negyamasmeyk nélpeykessamo m'a aqsok kéláyókxa élmowancha'a amya'a nak.”
11 Aptáhak axta apchátegmowágko Wesse' egegkok se'e: “Apnaqtawáseykegkók axta kéxegke egipcios, amorreos, amonitas, filisteos, 12 sidonios, amalecitas tén han madianitas; xama axta sélwóneykencha'a ko'o kéxegke, élwagkassegkek axta teyp. 13 Élyamasmeyk eyke ko'o makham kéxegke kélpeykásawo m'a mók aqsok kéláyókxa nak, megkólhaxanmak sélwagkasso teyp, malwagkasek sa' ko'o kaxwo' teyp kéxegke. 14 ¡Kólxeg kólmaxnegwakxa yaqwayam kapasmok ma'a aqsok kéláyókxa kélyéseykha axta kéxegke! ¡Sa' kalwagkasek teyp kéxegke m'a neyseksa ekyentaxno kélheykha!”
15 Keñe axta israelitas aptáha apkelátegmowágkokxo Wesse' egegkok se'e: “¡Nenláneykegkek negko'o mólya'assáxma! Hentemésses negko'o ekxénakxa enxoho apwáxok henteméssesek, ¡eyke hẽlwagkas negko'o teyp se'e kaxwo' nak!” 16 Tén axta israelitas apkexeygko m'a aqsok kéláyókxa éleñama nak mók nekha, yaqwayam elpeykeshok makham ma'a Wesse' egegkok. Massék axta ekyenna apwáxok Wesse' egegkok apkelano ektémakxa apkellegeykegkoho chá'a m'a israelitas.
17 Apchaqnákxeyk axta amonitas, apkelpakxenwokmek axta m'a Galaad. Apchaqnákxeyk axta han israelitas, apkelpakxenwokmek axta m'a Mispá. 18 Aphésawók axta han mók apkelpeywa israelitas, apheykencha'a axta m'a Galaad, tén han apkelámha apmonye'e apagkok, etnehek apkemha apmonye' apyókxoho nepyeseksa apheykha nak Galaad ma'a apteme nak apkemha apmonye' kempakhakma elenmexek ma'a amonitas.
Gobierno de Tola
1 Después de Abimélec, un hombre de la tribu de Isacar, llamado Tola, fue el siguiente caudillo que salvó a Israel. Fue hijo de Fúa y nieto de Dodo. Tola vivía en Samir, en los montes de Efraín, 2 y gobernó Israel durante veintitrés años, hasta que murió y lo enterraron en Samir.
Gobierno de Yaír
3 Después de Tola, Yaír gobernó Israel durante veintidós años, y vivió en Galaad 4 Yaír tuvo treinta hijos, cada uno de los cuales montaba en burro y tenía a su cargo una ciudad en la región de Galaad. Esas treinta ciudades se conocen todavía como «las ciudades de Yaír». 5 Cuando Yaír murió, fue enterrado en Camón.
Los amonitas oprimen a Israel
6 Muy pronto, los israelitas volvieron a hacer lo malo a los ojos del Señor, y adoraron a las diferentes representaciones de Baal y de Astarot, lo mismo que a los dioses de Siria, de Sidón, de Moab, de Amón y de los filisteos. Abandonaron al Señor y dejaron de rendirle culto. 7 Por eso el Señor se enfureció contra ellos y los entregó al poder de los filisteos y de los amonitas. 8 Desde entonces, y durante dieciocho años, los filisteos y los amonitas oprimieron cruelmente a todos los israelitas que vivían en Galaad, al otro lado del Jordán, en territorio amorreo. 9 Los amonitas cruzaron el Jordán para pelear también contra las tribus de Judá, Benjamín y Efraín, y los israelitas se vieron en grave aprieto. 10 Entonces le pidieron ayuda al Señor, y le dijeron: «Dios nuestro, hemos pecado contra ti, pues te hemos abandonado por adorar a falsos dioses.»
11 Y el Señor les contestó: «Ustedes fueron oprimidos por los egipcios, los amorreos, los amonitas, los filisteos, 12 los sidonios, los amalecitas y los madianitas; pero cuando ustedes clamaron a mí, yo los salvé. 13 A pesar de eso, ustedes me han abandonado por ir a adorar a otros dioses, así que yo no volveré a salvarlos. 14 ¡Si sus vidas peligran, clamen a sus dioses para que los salven!»
15 Entonces los israelitas le respondieron al Señor: «Hemos pecado. Haz con nosotros lo que mejor te parezca, pero, ¡por favor, sálvanos ahora!» 16 Y los israelitas se deshicieron de los dioses extranjeros para volver a adorar al Señor, y el Señor ya no pudo soportar que los israelitas siguieran sufriendo.
17 Los amonitas se reunieron y acamparon en Galaad. Los israelitas, por su parte, se reunieron y acamparon en Mispá. 18 Los israelitas que vivían en Galaad, y sus jefes, acordaron entre sí que el que dirigiera la batalla contra los amonitas sería caudillo de todos los habitantes de Galaad.