1 Sa' esawhohok elanagkok ekyókxoho aqsok apkeltémo axta kalanaxchek Wesse' egegkok ma'a Besalel, Oholiab, tén han ma'a apyókxoho apmopwancha'a nak chá'a elanagkok aqsok, ektáha axta Wesse' egegkok apkelmésso apkelya'áseyak tén han apkelyekpelchémo yaqwayam elanagkok éltaqmela ekyókxoho m'a eyeyméxchexa nak chá'a aqsok yaqwayam kólmaha apkelánamap ma'a kélpakxanma appagkanamap.”
Énxet'ák apkelseykenta ekxámokma aqsok apkelmésso naqsa Dios
2 Apkelwóneyha axta Moisés ma'a Besalel tén han Oholiab, tén han ma'a apyókxoho ekyetnamakxa axta chá'a apmopwancha'a elanagkok ma'a aqsok, cham'a ektáha axta Wesse' egegkok apkelmésso apmopwancha'a elanagkok xa ektéma nak aqsok, tén han ma'a ektáha axta apmáheyo apagko' chá'a epasmok xa nentamheykha nak. 3 Apkelméssek axta Moisés aqsok kélmésso naqsa apkelseykenta axta m'a israelitas, yaqwayam enxoho yeynhok kaxwo' apkelánéyák ma'a eyéméxchexa nak chá'a aqsok yaqwayam kólmaha m'a kélpakxanma appagkanamap.
Apkelsánteyk axta aqsa chá'a makham yókxoho ekhem aqsok apmésso naqsa apagkok ekxeyenma agko' nak chá'a apwáxok elsanták ma'a israelitas. 4 Tén axta m'a énxet'ák apkelánéyák axta m'a aqsok eyeyméxchexa nak chá'a yaqwayam kólmaha m'a kélpakxanma appagkanamap, apmágwokmo sekxók apkeltamheykha, apkelya'aweykxo 5 Moisés aptáha apkeltennássekxo s'e:
“Apyeykhássekmok apkelseykenta énxet'ák ma'a aqsok kélmámenyého nak chá'a yaqwayam kalanaxchek nentamheykha, apkeltémo axta kalanaxchek ma'a Wesse' egegkok.”
6 Tén axta Moisés apkeltamho kóltennasagkok appeywa m'a ekyókxoho apkelpakxenéyak nak chá'a m'a énxet'ák, apkeltamho elwátesagkok apkelseykekxa chá'a aqsok apkelmésso naqsa apagkok yaqwayam elmések ma'a kélpakxanma appagkanamap. Kélmássesekmek axta nahan apkelseykekxa chá'a aqsok apkelmésso naqsa apagkok ma'a énxet'ák, 7 hakte yeykhágwokmok axta aqsok yaqwayam kalanaxchek ekyókxoho m'a nentamheykha nak, keleyméxcheyk axta nekha'.
Kélpakxanma appagkanamap apkelánamap
(Ex 26.1-37)
8 Apkelánegkek axta kélpakxanma appagkanamap ma'a énxet'ák ekyeykhágweykmoho axta apmopwancha'a elanagkok ma'a aqsok. Apkelánegkek axta diez apáwa napwe'ék apkeláxñe apkelyaqséyak nak, tén han ma'a apáwa apyápaqmate, hómáyok tén han ma'a apyexwase nak, apkelótégkek axta nahan chá'a apkeleykmassáseyncha'a apqánet Dios apkelásenneykha ekha nak apxempenák. 9 Doce metros nepxet pók axta nahan chá'a apwegqakxa xama m'a apáwa napwa'a nak, keñe ánet metros chá'a m'a appayhakxa. Aphawók axta nahan apkelwenaqte m'a apyókxoho nak. 10 Apyepetchásékxeyk axta nahan chá'a pók apkelyetnaqmeygkokxo cinco apáwa napwe'ék. Axta aptemessásak nahan ma'a pók cinco nak. 11 Tén axta apnegkenágko nahan chá'a élyagqaxe élántaxnamakxa apatña'ák apxát'ák apyápaqmate nápakhaw'ék ma'a apkemha apmonye' apyetno nak ma'a apáwa napwa'a, tén axta nahan ma'a pók nápakhaw'ék nak apyetno nak ma'a napwa'a. 12 Cincuenta élyagqaxe élántaxnamakxa apatña'ák axta nahan chá'a apkeláneyásak ma'a apkemha apmonye' apyetno nak ma'a apáwa tén han ma'a apyetno nak napwa'a, yaqwayam enxoho kataqmelek ekpayhémo mók ekhéyak ma'a élyagqaxe nak. 13 Apkelánegkek axta nahan cincuenta sawo élhaxe sawo ekyátekto ekmomnáwa, yaqwayam kólásekkásekxak chá'a pók kóltahanyéssak ma'a apáwa nak, keñe sa' katnekxak xama ekpasmeykekxa eksawheykekxoho m'a kélpakxanma appagkanamap nak.
14 Apkelanak axta nahan once yát'ay apwa' apchótma m'a Besalel yaqwayam enxoho elának xama kélpakxanma, kéláhakkasso apyókxoho m'a néten nak kélpakxanma appagkanamap. 15 Trece metros nepxet pók axta nahan chá'a apwegqakxa xama m'a apáwa nak tén ánet metros chá'a m'a appayhakxa nak. Aphawók axta nahan apkelwegqakxa chá'a m'a apyókxoho nak. 16 Apyepetcháseykxeyk axta nahan pók apkelyetnákxo cinco apáwa napwe'ék ma'a xama nápakha, tén axta seis ma'a pók nápakha nak. 17 Tén axta apkelánesa nahan cincuenta élyagqaxe kélatcháseykekxexa chá'a apatña'ák nápakhaw'ék ma'a apkemha apmonye' apyetno nak kélápeykekxexa m'a apáwa napwa'a, tén axta nahan cincuenta m'a pók nápakhaw'ék apyetno nak napwo'o'. 18 Apkelanak axta nahan cincuenta sawo élhaxe sawo ekyexwase yaqwayam enxoho elásekkásekxak chá'a épetchásekxak pók apyókxoho m'a kélpakxanma.
19 Apkelánéssek axta nahan yaqwayam kólpakxenek nepkések apkennawók apyempe'ék kélyexwásesso nak ekyexwase m'a Besalel, tén axta m'a yaqwayam nak keytek ma'a néten, apkelánesa m'a aqsok émpe'ék élexyawáyól'a. 20 Tén axta apkelánésa nahan yántéseksa'ák ma'a yámet apkeñama nak wantep yaqwayam kólánchesagkok nápakhaw'ék ma'a kélpakxanma appagkanamap, aptaqmelchásawók axta nahan apkelpékessamo apkeláncháseyák. 21 Cuatro metros náxet mók axta nahan chá'a xama ekwegqakxa m'a yántéseksek nak tén sesenta y cinco centímetros ma'a ekpayhakxa, 22 yetneyk axta nahan chá'a ánet élyame naw'ék yaqwayam enxoho kataqmelek chá'a ektaxneykekxa mók ma'a yántéseksek nak. Axta aptemessásak ekyókxoho yántéseksa'ák nak kélpakxanma appagkanamap xa ektáha nak. 23 Apkelanak axta veinte yántéseksa'ák yaqwayam kalaqnek ma'a ekpayho nak nepyeyam, 24 apnegkenchásegkek axta nahan cuarenta awhók élyennaqtéssamakxa sawo ekmope élmomnáwa m'a kóneg nak. Ánet awhók ekyennaqtéssamakxa axta nahan chá'a xama kóneg ma'a xama yántéseksek, yaqwayam enxoho kalántexek chá'a m'a ánet élyame nak naw'ék. 25 Tén axta nahan ma'a pók nápakha nak kélpakxanma appagkanamap, ekpayho nak nexcheyha, apkelánesa nahan veinte yántéseksa'ák, 26 yetlo nahan ma'a cuarenta awhók élyennaqtéssamakxa nak sawo ekmope élmomnáwa, yaqwayam enxoho kaxek chá'a ánet élyennaqtéssamakxa awhók kóneg ma'a xama yántéseksek. 27 Tén ma'a teyp nak kélpakxanma appagkanamap, ekpayho nak ektaxnegwánxa ekhem apkelánesa seis yántéseksek, 28 tén makham mók ánet yántéseksek yaqwayam kólánchesek chá'a m'a máséyak nak teyp kélpakxanma. 29 Hawók axta nahan mók xa yántéseksa'ák nak, yepetchákxeyk axta mók élmahéyak ma'a néten ekweykmoho m'a émha amonye' sawo ekyaqye nak. Cháxa aptáhakxa axta apkelane m'a ánet yántéseksa'ák yaqwayam nak kalaqnek ma'a ánet máséyak nak, 30 yetneyk axta chá'a ocho yántéseksa'ák ekyetlómo agkok agko' chá'a m'a dieciséis awhók ekyennaqtéssamakxa nak ma'a sawo ekmope élmomnáwa, ánet awhók ekyennaqtéssamakxa axta chá'a xama kóneg ma'a xama yántéseksek.
31 Apkelánessek axta nahan cinco éltegyésso yámet apkeñama nak wantep ma'a Besalel, yaqwayam kólteyeksek yántéseksa'ák xama nápakha m'a kélpakxanma appagkanamap, 32 tén axta nahan mók cinco éltegyésso m'a pók nápakha nak tegma appagkanamap, tén axta makham mók cinco éltegyésso yaqwayam kólteyeksek yántéseksa'ák ma'a teyp nak tegma appagkanamap ekpayho nak ekteyapmakxa ekhem. 33 Tén axta m'a ektegyésso ekyetno nak neyseksa apkelana yaqwayam enxoho kamallahanwomhok chá'a m'a pók napwa'a nak, naxta'a nak ma'a yántéseksa'ák. 34 Apkelyepetchessek axta sawo ekyátekto ekmomnáwa m'a yántéseksa'ák nak, apkelánéssek axta nahan sawo élyaqye sawo ekyátekto élmomnáwa yaqwayam enxoho elatchesek ma'a yámet éltegyésso nak, cham'a kélyepetchesso nak émpe'ék ma'a sawo ekyátekto ekmomnáwa.
35 Apkelanak axta nahan apáwa kélapma apkexyawe apyápaqmate, hómáyok, apyexwase tén han ma'a apáwa apkeláxñe apkelyaqséyak nak, apchótchek axta nahan chá'a apkeleykmassáseyncha'a apqánet Dios apkelásenneykha ekha apxempenák ma'a nápakhaw'ék nak. 36 Apkelchexnágkek axta nahan sawo élhaxe sawo ekyátekto élmomnáwa m'a cuatro élámha nak yámet wantep, cham'a kélyepetcháseyak nak émpe'ék ma'a sawo ekyátekto ekmomnáwa tén han ma'a néten nak cuatro awhók élyennaqtéssamakxa m'a sawo ekmope ekmomnáwa.
37 Apkelánéssek axta apáwa apyápaqmate, hómáyok, apyexwase tén han apáwa apkeláxñe apkelyaqséyak ma'a nentaxnamakxa nak ma'a kélpakxanma, kéleykmassáseykha nak chá'a kélótma m'a nápakhaw'ék. 38 Apkelanak axta nahan cinco élámha ekyetlómo sawo élhaxe tén han ekyetlómo cinco awhók élyennaqtéssamakxa m'a sawo ekyexwase, apkelyepetchessek axta nahan sawo ekyátekto ekmomnáwa m'a apqatkok nak ma'a yámet élámha tén han ma'a sawo élyaqye apagkok nak.
1 Así que Besalel y Aholiab, y todo el que tenga capacidad artística, y a quien el Señor le haya dado sabiduría y entendimiento para hacer bien todo lo necesario para el culto del santuario, llevarán a cabo lo que el Señor ha ordenado.»
La gente trae abundantes ofrendas
2 Moisés llamó a Besalel y a Aholiab, y a todos los que tenían capacidad artística, y a quienes el Señor había dado esa capacidad y se habían ofrecido voluntariamente para ayudar en este trabajo. 3 Ellos recibieron de manos de Moisés las ofrendas que los israelitas habían llevado para comenzar a hacer lo necesario para el culto del santuario, y día tras día los israelitas siguieron llevando ofrendas voluntarias, 4 así que los artesanos que estaban haciendo lo necesario para el santuario suspendieron su trabajo y fueron 5 a decirle a Moisés: «La gente está trayendo más de lo que se necesita para el trabajo que el Señor ordenó hacer.» 6 Entonces Moisés hizo correr la voz por todo el campamento de que ni hombres ni mujeres siguieran haciendo más labores como ofrendas para el santuario, con lo que se impidió que el pueblo siguiera llevando ofrendas, 7 pues no solo había material suficiente para llevar a cabo el trabajo, sino que sobraba.
Construcción del santuario
(Ex 26.1-37)
8 El santuario lo hicieron los que tenían más capacidad artística que el resto de los trabajadores. Lo hicieron de diez cortinas de lino torcido, tela morada, tela de púrpura y tela roja, en las que bordaron artísticamente dos seres alados. 9 Cada cortina medía doce metros y medio de largo por dos de ancho. Todas medían lo mismo. 10 Cinco cortinas las cosieron juntas, una sobre la otra, lo mismo que las otras cinco. 11 Luego pusieron unos ojales de cordón morado en el borde de la primera cortina de un grupo, y también en el borde de la última cortina del otro grupo. 12 Tanto a la cortina del primer grupo como a la del segundo grupo les hicieron cincuenta ojales, de tal manera que los ojales quedaran uno frente al otro. 13 También hicieron cincuenta ganchos de oro para unir un grupo de cortinas sobre el otro, de modo que el santuario formaba un todo.
14 Besalel hizo también once cortinas de pelo de cabra para formar una tienda de campaña que cubriera el santuario. 15 Cada cortina medía trece metros y medio de largo por dos de ancho. Todas medían lo mismo. 16 Cosió cinco cortinas juntas por una parte, y seis por otra. 17 Luego hizo cincuenta ojales en el borde de la cortina que cerraba el primer grupo, y otros cincuenta ojales en el borde de la última cortina del segundo grupo. 18 También hizo cincuenta ganchos de bronce para unir completamente la tienda de campaña.
19 Para la tienda de campaña, Besalel hizo una cubierta de pieles de carnero teñidas de rojo, y para la parte superior hizo una cubierta de pieles finas. 20 Luego hizo las tablas de madera de acacia para el santuario, y las puso bien derechas. 21 Cada tabla medía cuatro metros y medio de largo por sesenta y cinco centímetros de ancho, 22 y tenía dos espigas para quedar ensamblada con otra tabla. Todas las tablas para el santuario las hizo así. 23 Hizo veinte tablas para el lado sur, 24 y debajo de ellas puso cuarenta bases de plata. Cada tabla tenía dos bases debajo, para sus dos espigas. 25 También para el otro lado del santuario, o sea el lado norte, hizo veinte tablas 26 con sus cuarenta bases de plata, para que debajo de cada tabla hubiera dos bases. 27 Para la parte posterior del santuario, o sea el lado oeste, hizo seis tablas, 28 y dos tablas más para las esquinas de la parte posterior. 29 Estas tablas formaban pareja y estaban unidas por la parte de arriba hasta el primer anillo. Esto fue lo que hizo con las dos tablas para las dos esquinas, 30 así que había ocho tablas con sus correspondientes dieciséis bases de plata, y debajo de cada tabla había dos bases.
31 Besalel hizo también cinco travesaños de madera de acacia para las tablas de un lado del santuario, 32 cinco travesaños para las tablas del otro lado del santuario, y otros cinco travesaños para las tablas de la parte posterior, la que daba al oeste. 33 El travesaño central lo hizo de modo que pasara de un lado al otro, a la mitad de las tablas. 34 Luego recubrió de oro las tablas, y les hizo argollas de oro para pasar a través de ellas los travesaños, ya recubiertos de oro.
35 Hizo además el velo de tela morada, tela de púrpura, tela roja y lino torcido, y en él tejió artísticamente dos seres alados. 36 Luego, con unos ganchos de oro, lo colgó de cuatro postes de madera de acacia, los cuales estaban recubiertos de oro y sobre cuatro bases de plata.
37 Para la entrada de la tienda de campaña hizo una cortina de tela morada, tela de púrpura, tela roja y lino torcido, bordada artísticamente. 38 También hizo cinco postes con ganchos y con sus cinco bases de bronce, y recubrió de oro la parte superior de los postes y sus anillos.