Apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok apkelnaqta
(Ex 39.1-31)1 “Etneykha sa' chá'a exchep apxegexma nepyeseksa israelitas ma'a apepma Aarón tén han ma'a apketchek nak, Nadab, Abihú, Eleazar tén han ma'a Itamar, yaqwayam sa' etnahagkok apkelmaxnéssesso énxet'ák ahagkok. 2 Elanés sa' apkelántaxno apkeltaqmalma apagko' ma'a apepma Aarón, yaqwayam sa' egkések apcheymákpoho tén han ektaxnémo. 3 Elpaqhetches sa' xép apyókxoho m'a ekyetna nak chá'a ekyawe apkelya'áseyak aqsok, cham'a sekmésso axta ko'o apmopwancha'a elanagkok ma'a aqsok, yaqwayam sa' elanaksek apkelántaxno m'a Aarón tén sa' epagkanakpok yaqwayam etnehek apkelmaxnéssesso énxet'ák ahagkok. 4 Keso yaqwánxa sa' chá'a etnehek apkelane apáwa s'e: kélchexanma kélnények, apáwa apyaqwate apkelyenma efod, kélaqlamaxche apyaqwate, apáwa apwenaqte kélaqlamaxche kéleykmassáseykha nak kélótma, kélatchesso kélpátek apáwa apkeláxñe, tén han ma'a kéltétamáxche nak. Apáwa apkeltaqmalma apagko' sa' elanaksek apkelnaqta m'a apepma Aarón tén han ma'a apketchek nak, yaqwayam sa' eltemeykha apkelmaxnéssesso énxet'ák ahagkok. 5 Sawo ekyátekto ekmomnáwa, apáwa apyápaqmate tén han hómáyok tén han apyexwase tén han apáwa apkeláxñe apkelyaqséyak nahan chá'a payhawok elmaha m'a ektáha nak apkelane apáwa.
6 “Sawo ekyátekto ekmomnáwa sa' nahan etnehek ma'a apáwa apyaqwate apkelyenma nak Efod, tén han apáwa apyápaqmate, hómáyok, apyexwase tén han ma'a apáwa apkeláxñe apkelyaqséyak nak, kéleykmassáseykha nak chá'a kélótma, 7 tén han ekyetlómo ánet apxát'ák apkelmáyeykekxa kéltéteykekxexa nak chá'a eñama m'a néten tén han kóneg. 8 Keñe sa' ma'a kéltétamáxche yaqwayam nak chá'a kóltétekxak ma'a apáwa apyaqwate apkelyenma nak efod, etnehek sa' xama appasmeykekxa xa apáwa nak, sawo ekyátekto ekmomnáwa sa' nahan katnehek, tén han apáwa apyápaqmate, hómáyok, apyexwase tén han ma'a apáwa apkeláxñe apkelyaqséyak nak.
9 “Elma sa' nahan ánet meteymog élyexwase élyenma ekwesey nak cornalina, enaqtáxesák sa' apkelwesey Israel apketchek ma'a, 10 tén han ma'a ekweykenxa enxoho chá'a ekhem appalleykemxa; seis apkelwesey sa' chá'a m'a xama meteymog, tén sa' nahan seis ma'a mók meteymog nak. 11 Sa' elának kélnaqtáxésso nak kélwesey meteymog ma'a xama énxet apkeláneyo nak chá'a aqsok étkók éltaqmalma ektémól'a kólqahaksek ma'a xama kélqahassól'a. Elyepetches sa' ánet meteymog nak ma'a néten kéltahanchesso nak sawo ekyátekto ekmomnáwa, 12 enegken sa' ma'a neyseksa nak apxát'ák apáwa apyaqwate apkelyenma nak efod, yaqwayam sa' katnehek meteymog ekxénweykekxoho chá'a ko'o ewáxok ma'a Israel apketchek. Ekxenek sa' chá'a apnények Aarón nahaqto' ko'o sektáha nak Wesse' kélagkok, apkelwesey nak ma'a énxet'ák nak, yaqwayam sa' kaxénwakxohok chá'a ewáxok. 13 Elanák sa' sawo ekyátekto ekmomnáwa m'a kéltahanchesso nak chá'a; 14 keñe sa' natámen elának nahan ánet axát'ák élpexyeynchamaxche sawo ekyátekto agko' la'a, ekxen sa' ma'a nekhaw'ék nak kéltahanchesso meteymog.
15 “Sa' etnéssesek nahan apkelane aptáhakxa sa' apkelane apáwa apyaqwate efod ma'a apkexanma nak apnények ekyetlómo m'a kélmeykha nak chá'a yaqwayam kólya'asagkohok ma'a apmopmenyého nak Dios, cham'a kéleykmassáseykha nak chá'a kélótma. Elána sa' ma'a sawo ekyátekto ekmomnáwa nak, apáwa apyápaqmate, hómáyok, apyexwase tén han ma'a apáwa apkeláxñe apkelyaqséyak nak, 16 apyepetcheykekxa nak pók, tén han aphémo nak pók nápakhaw'ék, veintidós centímetros nak chá'a m'a xama nápakha. 17 Elyepetches sa' meteymog éltaqmalma m'a cuatro éléweykekxa nak malagwa'a. Meteymog ekyexwase sa' keytek émha amonye' m'a amonye' éléweykekxa nak tén han ma'a meteymog yáma ekyátekto ekyepetchél'a yáma hó pa'at, tén han ma'a meteymog hó pa'at la'a; 18 keñe sa' ma'a ektétéyak nak keytek meteymog ekyexwase agko' la'a, tén han ma'a meteymog ekyápaqmatél'a tén han ma'a meteymog ekyennaqte agko' la'a hó pa'at; 19 keñe sa' ma'a ektáhakxa nak ántánxo éléweykekxa keytek ma'a meteymog yáma ekyátekto, tén han ma'a meteymog ekhól'a sokpésyam ekhal'a ektáxama, tén han ma'a meteymog hómáyok la'a; 20 keñe sa' ma'a ektáhakxa nak cuatro éléweykekxa keytek ma'a meteymog ekyátekto, tén han ma'a meteymog ekmope, tén han ma'a meteymog éltaqmalmal'a ektáxama élmakteykha. 21 Doce sa' nahan katnehek ma'a, hakte doce apkelwesey m'a Israel apketchek nak. Máxa sa' kólteméssesek ektémól'a kólqahaksek kélqahasso, kóltaxaksek chá'a xama meteymog apkelwesey m'a doce pók aptémakxa nak chá'a énxet'ák ma'a Israel.
22 “Elanés sa' ánet axát'ák élpexyeynchamaxche sawo ekyátekto agko' la'a m'a kélchexanma nak chá'a kélnények. 23 Elána sa' nahan ánet sawo élyaqye sawo ekyátekto ekmomnáwa, enegken sa' ma'a ánet naw'ék nak chá'a m'a kélchexanma kélnények; 24 elatches sa' ánet axát'ák élpexyeynchamaxche nak sawo ekyátekto ekmomnáwa m'a ánet sawo élyaqye nak, cham'a ekhágko nak ánet napwe'ék néten ma'a kélchexanma nak chá'a kélnények, 25 elatches sa' nahan ánet naw'ék nak chá'a ánet axát'ák élpexyeynchamaxche nak ma'a néten nak ánet kéltahanchesso meteymog éltaqmalma, yaqwayam sa' kóltétekxak chá'a ekmeykegkaxa nak chá'a m'a apáwa efod ekpayho nak egnények. 26 Elána sa' makham mók ánet sawo élyaqye sawo ekyátekto ekmomnáwa, elatches sa' ma'a ánet nekhaw'ék nak kónego agko' ma'a kélchexanma nak kélnények, ekpayho nak nekhaw'ék kañe', apyetnamo xamo' nak ma'a apáwa apyaqwate efod. 27 Elána' sa' makham mók ánet sawo élyaqye sawo ekyátekto ekmomnáwa, enegken sa' ma'a apmonye' kéltéteykekxexa nak chá'a m'a apáwa apyaqwate efod, kóneg sa' eyke, nepyeseksa nak ma'a kélyetnaqte ketsék néten nak ma'a nepxet apáwa efod. 28 Keñe sa' kólnaqtétekxak chá'a sawo élyaqye agkok kélchexanma nak kélnények sawo élyaqye apagkok nak apáwa efod ma'a xama apxát'ák apyápaqmate, yaqwayam sa' keytek chá'a néten kéltete nak nepxet ma'a apáwa efod kélchexanma nak kélnények, tén han megkayenyekxeyk chá'a ekyepetche m'a apáwa nak. 29 Aptaxneyk sa' agkok chá'a Aarón kélpakxanma appagkanamap yetlo apkexanma apnények ma'a apkexanma nak chá'a apnények, ekyetlómo m'a kélmeykha nak chá'a yaqwayam kólya'asagkohok ma'a apmopmenyého nak Dios, eswohok sa' nahan chá'a sekhakxa m'a apkelwesey nak Israel apketchek, ko'o sektáha nak Wesse' kélagkok, yaqwayam sa' kaxénwakxohok chá'a ewáxok. 30 Enegken sa' nahan kañe' kélchexanma nak chá'a kélnények ma'a Urim tén han ma'a Tumin, cham'a kélmeykha nak chá'a yaqwayam kólya'asagkohok ma'a apmopmenyého nak Dios, yaqwayam sa' elsók chá'a Aarón elchexnek apnények apmeyákxo enxoho chá'a sekhakxa ko'o, sektáha nak Wesse' kélagkok. Apnények sa' chá'a elchexnek Aarón xa kélmeykha nak chá'a yaqwayam kólya'asagkohok sekmámenyého nak chá'a ko'o.
31 “Elanés sa' nahan apáwa apyápaqmate apyókxoho apchaqlamap ma'a apáwa apyaqwate nak efod, 32 yetlo apyagqaxe nepyeseksa nétchessamakxa empátek. Eyaqsásekxa sa' nahan elanaksek egyespok ma'a nekhaw'ék nak apyagqaxe, aptémól'a egyespok ma'a kéltaxno kéllanel'a aqsok émpehek, yaqwayam enxoho melyeptakpehe'. 33 Enegkenák sa' nahan yántakyexna kéleykmássesso apáwa apyápaqmate, hómáyok, apyexwase, élpaxqamáxche élyetnaheykha étkók sawo ekyátekto ekmomnáwa m'a ekyókxoho nápakhaw'ék ma'a apáwa apwenaqte. 34 Xama élyetnaheykha étkok sawo ekyátekto ekmomnáwa sa' chá'a sekxo', tén sa' chá'a xama yántakyexna, tén sa' mók élyetnaheykha étkok makham, tén sa' makham mók yántakyexna, sa' etnéssesek apnegkenéyak apyókxoho nápakhaw'ék nak apáwa apwenaqte xa. 35 Etaxnekxak sa' chá'a Aarón aptamheyncha'a enxoho apkelmaxnéssesso énxet'ák ahagkok xa apáwa apwenaqte nak, yaqwayam sa' kañexchek chá'a élyetnaheykha aptaxna enxoho chá'a kélpakxanma appagkanamap sekhakxa nak ko'o sektáha nak Wesse' kélagkok ma'a élyetnaheykha étkók nak, essenhan ma'a aptepa enxoho chá'a, tén sa' megyetsepe'.
36 “Elána sa' nahan xama aqsok ekpayhe élyenma sawo ekyátekto agko' la'a, elqahes sa' nahan ektémól'a m'a xama kélqahassól'a, ekxeyenma nak ekpeywa ‘Nempagkanchásamáxche Wesse' egegkok’. 37 Épetches sa' nahan aqsok ekpayhe élyenma nak ma'a nekha nak kélatchesso kélpátek, ekpayho nak ekpayhakxa négát, yetlo aptete xama axát'ák apyápaqmate yaqwayam sa' kataqmelek ekyepetche. 38 Keytek sa' chá'a ekpayhakxa nápat nak ma'a Aarón, emekxak sa' Aarón ekyókxoho m'a aqsok apkelánéyák nak chá'a m'a israelitas megyaqhémo nak chá'a ektémakxa m'a aqsok élpagkanamaxche, tén han ma'a appagkanchesa enxoho chá'a m'a aqsok segkésso naqsa nak ko'o; sa' eyke kañék chá'a sekma takha' aqsok segkésso naqsa m'a aqsok ekpayhe élyenma ekyetno nak ekpayhakxa nápat, ko'o sektáha nak Wesse' kélagkok.
39 “Elána sa' apáwa apwenaqte kélótma m'a apáwa apkeláxñe nak, elána sa' nahan kélatchesso kélpátek ma'a apáwa apkeláxñe nak. Keñe sa' ma'a kéltétamáxche nak katnehek ma'a kéleykmassáseykhal'a kélótma. 40 Elanés sa' nahan apkelántaxno apkelwenaqte m'a Aarón apketchek nak, tén han ma'a apnaqtete nak chá'a nepxet tén han ma'a apkelatchesso apqatkok, yaqwayam sa' kalmések apkeleymákpoho tén han ektaxnémo.
41 “Elántaxneyásekxa sa' apkelnaqta m'a apepma Aarón tén han ma'a apketchek nak, tén sa' eyegkenchesek apqátek ma'a pexmok égmenek, yaqwayam sa' egkések kaxwók apkeltamheykha tén han elpagkanchesek yaqwayam etnehek apkelmaxnéssesso énxet'ák ahagkok. 42 Elánesák sa' nahan apkelatchesso apyay'ák apkelpense m'a apáwa apkeláxñe nak, yaqwayam sa' elatchásekxak eyeynamo m'a nepxet nak ekweyktámho m'a apyay'ák nak, 43 tén han yaqwayam sa' elatchásekxak chá'a Aarón tén han apketchek apkelántaxnegwákxo enxoho chá'a m'a kélpakxanma apchaqneykekxexa nak chá'a énxet'ák, essenhan ma'a apchaqnágweykxo enxoho chá'a nekha m'a ekwatnamáxchexa nak aqsok, cham'a apkeltamheyncha'a enxoho chá'a elmaxnéssesek énxet'ák ahagkok ma'a kañe' kélpakxanma appagkanamap, yaqwayam enxoho melanagkek chá'a xama aqsok megkapayhawo nak chá'a elanagkok, keñe eletsapok. Cháxa xama segánamakxa apagkok meyke néxa Aarón xa tén han ma'a aptawán'ák neptámen nak.
Las ropas de los sacerdotes
(Ex 39.1-31)1 »De entre los israelitas, mantén cerca de ti a tu hermano Aarón y a sus hijos Nadab, Abiú, Eleazar e Itamar, para que sean mis sacerdotes. 2 Haz para tu hermano Aarón vestimentas especiales, que le den esplendor y belleza. 3 Habla tú con todos los que tengan mayores aptitudes, con aquellos a quienes he dotado de cualidades artísticas, para que hagan las vestimentas de Aarón y así él sea consagrado como mi sacerdote. 4 Estas son las vestimentas que tienen que hacer: el pectoral, el efod, la capa, la túnica bordada, el turbante de lino y el cinturón. Así que harán vestimentas especiales para tu hermano Aarón y para sus hijos, para que oficien como mis sacerdotes. 5 Quienes hagan las vestimentas deberán usar oro, tela morada, tela de púrpura, tela roja y lino torcido.
6 »El efod ha de ser de oro, tela morada, tela de púrpura, tela roja y lino torcido, bordado artísticamente 7 y con dos tirantes unidos a sus dos extremos. 8 El cinturón que va sobre el efod para sujetarlo formará una sola pieza con él, y será también de oro, tela morada, tela de púrpura, tela roja y lino torcido.
9 »Toma luego dos piedras de cornalina, y graba en ellas los nombres de los hijos de Israel, 10 en el orden en que nacieron; seis nombres en una piedra y seis nombres en la otra. 11 El grabado de los nombres en las piedras lo hará un joyero, a la manera del grabado de un sello. Monta luego las dos piedras en monturas de oro, 12 y ponlas sobre los tirantes del efod, como piedras para recordar a los hijos de Israel. Así Aarón llevará sobre sus hombros los nombres de ellos ante el Señor, para recordarlos. 13 Las monturas hazlas de oro; 14 haz luego una cadena con dos cordones de oro puro, y ponla alrededor de las monturas.
15 »El pectoral, con los instrumentos del juicio, lo harás de la misma manera que el efod, es decir, bordado artísticamente. Hazlo de oro, tela morada, tela de púrpura, tela roja y lino torcido, 16 doble y cuadrado, de veintidós centímetros por cada lado. 17 Cúbrelo de piedras preciosas distribuidas en cuatro hileras. La primera hilera debe tener un rubí, un crisólito y una esmeralda; 18 la segunda, un granate, un zafiro y un jade; 19 la tercera, un jacinto, una ágata y una amatista; 20 y la cuarta, un topacio, una cornalina y un jaspe. Las piedras deben estar montadas en monturas de oro, 21 y tienen que ser doce, pues doce son los nombres de los hijos de Israel. En cada piedra se grabará, en forma de sello, el nombre de una de las doce tribus.
22 »Haz para el pectoral unas cadenas de oro puro, torcidas como cordones. 23 Haz también dos argollas de oro, y ponlas en los dos extremos del pectoral; 24 pon luego las dos cadenas de oro en las dos argollas que están en los dos extremos superiores del pectoral, 25 y pon las dos puntas de las dos cadenas sobre las dos monturas, asegurándolas sobre los tirantes del efod por su parte delantera. 26 Haz otras dos argollas de oro, y ponlas en los dos extremos inferiores del pectoral, sobre la orilla interior que queda junto al efod. 27 Haz dos argollas más de oro, y ponlas en la parte delantera de los tirantes del efod, pero por debajo, junto a las costuras y un poco arriba del cinturón del efod. 28 Así se unirán las argollas del pectoral a las argollas del efod con un cordón morado, para que el pectoral quede arriba del cinturón del efod y no se separe del mismo. 29 Y así, cuando Aarón entre en el santuario llevando puesto el pectoral con los instrumentos del juicio, llevará también sobre su pecho los nombres de los hijos de Israel ante la presencia del Señor, para que él los recuerde siempre. 30 Pon en el pectoral el Urim y el Tumim, que son los instrumentos del juicio, para que Aarón los lleve sobre su pecho cuando se presente ante el Señor. Así Aarón llevará siempre, sobre su pecho, los instrumentos del juicio ante el Señor.
31 »Haz de tela morada toda la capa del efod, 32 con una abertura en el centro para la cabeza. En la orilla de la abertura debe hacérsele un dobladillo, como el que tienen los chalecos de cuero, para que no se rompa. 33 Adorna el borde de la capa con granadas de tela morada, tela de púrpura y tela roja, combinadas con campanitas de oro alrededor de todo el borde; 34 es decir, que irá una campanita de oro y luego una granada, otra campanita de oro y otra granada, y así por todo el borde de la capa. 35 Aarón debe llevar puesta la capa cuando oficie como sacerdote, para que cuando entre en el santuario ante el Señor, o cuando salga, se oiga el sonido de las campanas y así él no muera.
36 »Haz una placa de oro puro, y graba en ella, como si fuera un sello, las palabras “Consagrado al Señor”. 37 Pon la placa en el turbante, por la parte delantera, atada con un cordón morado para que quede fija. 38 Así estará siempre sobre la frente de Aarón, y Aarón cargará con las faltas que cometan los israelitas en las cosas santas y cuando consagren sus ofrendas; pero la placa hará que el Señor acepte las ofrendas.
39 »Haz la túnica bordada y de lino, y haz también de lino el turbante. El cinturón ha de ser bordado artísticamente. 40 A los hijos de Aarón hazles túnicas, cinturones y turbantes que les den esplendor y belleza.
41 »Así deberás vestir a tu hermano Aarón y a sus hijos, y luego derramarás aceite sobre su cabeza para darles plena autoridad y consagrarlos como sacerdotes míos. 42 Hazles también calzoncillos de lino que los cubran de la cintura a los muslos, 43 y que Aarón y sus hijos los lleven puestos cuando entren en la tienda del encuentro, o cuando se acerquen al altar, mientras oficien como sacerdotes en el santuario, para que no cometan ninguna falta y mueran. Esta es una ley permanente para él y sus descendientes.