Salomón apyaqmagkasso David
1 Apchánchesákxeyk axta David apyókxoho apkelámha apmonye'e Israel ma'a Jerusalén: apkelámha apmonye'e apagkok nak chá'a m'a énxet'ák, apkelámha apmonye'e apagkok nak chá'a sẽlpextétamo ma'a wesse' apwányam, apkelámha apmonye'e nak chá'a kempakhakma, tén han ma'a sẽlpextétamo, keñe han ma'a apkeláneseykha nak chá'a ekyókxoho xapop apagkok, tén han ekyókxoho apnaqtósso nak wesse' apwányam yetlo m'a apketchek nak, apkelwesse'e ekyawe axta chá'a kéláyo, keñe han ma'a kempakhakma yapmeyk ekyawe nak kéláyo.
2 Apkempákxeyk axta néten David aptáha appaqmeta s'e: “Kóleyxho sekpeywa, énámakkok tén han énxet'ák ahagkok: Xeyenmeyk axta ko'o ewáxok alanaksek xama tegma yaqweykenxa keytek meyke néxa m'a yántéseksek ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho Wesse' egegkok, yaqwayam enxoho etnehek aphamakxa m'a Dios egagkok nak, ekpenchessegkek axta han séláneykekxa yaqwayam elanakpok. 3 Axta eyke aptemék seyánagkama Dios se'e: ‘Háwe exchep yaqwayam etnehek sélánésso xama tegma, hakte kempakhakma yáp xép, apxámok énxet apkelnapma.’ 4 Élyéseykha axta eyke ko'o m'a Dios Wesse' apagkok nak Israel, nepyeseksa m'a énámakkok yaqwayam hetnéssesek wesse' apwányam megkatnégwayam néxa m'a Israel. Apkelyéseykha axta m'a apkeleñama nak Judá énxet'ák apagkok, yaqwayam etnahagkok apkelámha apmonye'e nepyeseksa apnámakkok; keñe apkelyésancha'a énámakkok ahagko' nak ko'o, apteme nak Judá énxet'ák apagkok; keñe ko'o sélyésancha'a nepyeseksa m'a élyapma nak, yaqwayam atnehek wesse' apwányam ma'a ekyókxoho nak Israel. 5 Keñe m'a nepyeseksa nak apyókxoho étchek, hakte apxámok axta sélmésso m'a Wesse' egegkok, apkelyésancha'a m'a hatte Salomón, yaqwayam etnehek wesse' apwányam ma'a Israel, cham'a aptémakxa nak wesse' apwányam ma'a Wesse' egegkok. 6 Axta aptemék han Wesse' egegkok seyánagkama s'e: ‘Xép apketche Salomón sa' etnehek apkelane tegma appagkanamap ahagkok, tén han ma'a kélhaxtegkesso nak, hakte élyéseykha ko'o yaqwayam atnehek hatte m'a, keñe sa' ko'o hetnehek apyáp ma'a, 7 mamasséssemek sa' apteme wesse' apwányam, apwasqápeykxoho enxoho elának ma'a segánamakxa ahagkok nak, keñe han séltémókxa nak etnehek, ekhawo aptémakxa nak chá'a apkeláneya s'e negwánxa nak.’
8 “Kaxwo', kélyókxoho énxet'ák nak Israel, kélaqnákxo nak nápaqtók Wesse' egegkok, cham'a Dios egagkok aphaxnawo nak nélpeywa, kóltaqmelchesho sa' kéllane ekyókxoho segánamakxa apagkok Wesse' egegkok, cham'a Dios kélagkok nak kéxegke, yaqwayam sa' katnahagkok chá'a kélagkok kéxegke s'e apchókxa ektaqmalma nak, yaqwayam kólmeyásekxak han meyke néxa m'a kélketchek nak. 9 Keñe sa' xép, hatte Salomón, ey'asagkoho sa' Dios apagkok nak apyáp, elána' sa' chá'a ekweykmoho kañók agko' apwáxok ma'a apkeltémókxa nak etnehek, tén han yetlo ekmáheyo apwáxok, hakte elanok chá'a Wesse' egegkok ma'a ektémakxa nak egwáxok, ékpelkohok han ma'a ektáhakxa enxoho chá'a ekmámenyého egwáxok, tén han élchetamso egwáxok. Apketamchek sa' agkok chá'a exchep ma'a, megkatnehek sa' chá'a méteyeykekxa'; apyenyókek sa' agkok xép ma'a, eyenyók sa' megkatnégwayam néxa m'a. 10 Ey'asagkoho exchep apkelyéseykencha'a m'a Wesse' egegkok, yaqwayam elanaksek tegma appagkanamap apagkok. ¡Ewasqápekxoho, etneykha kaxwo'!”
11 Tén axta David apmésa apketche Salomón apwánxa appayhakxa yaqwayam elának apwáxok kélhaxtegkesso m'a nentaxnamakxa nak tegma appagkanamap, tén han ma'a tegma kélxátamakxa nak chá'a aqsok, keñe han ma'a kañe' netno' nak, tén han ma'a kañe' apwáxok, tén han ma'a Ekpagkanamaxchexa agko' nak. 12 Apméssek axta han ekyókxoho m'a ektémakxa axta ekxeyenma apwáxok yaqwánxa etnehek elának ma'a apwáxok nak tegma appagkanamap, keñe han ma'a kañe' yaqwayam nak kaxnagkok ma'a nepyáwa', keñe han ma'a ekheykegkaxa nak aqsok élmomnáwa, tén han yaqwánxa sa' kólxatmok ma'a aqsok kélmésso naqsa Dios, 13 tén han ma'a kañe' tegma yaqwánxa sa' chá'a elyaqmagkasakpok apkeltamheykha m'a appasmo nak apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok, keñe han levitas, tén han ma'a ekyókxoho aqsok élánamáxche nak chá'a m'a tegma appagkanamap nak, keñe han ma'a yaqwánxa sa' chá'a kólxatmok ma'a aqsok kélmeykegkaxa nak.
14 Apkelméssek axta han sawo ekyátekto élmomnáwa, tén han ma'a sawo élmope élmomnáwa, yaqwayam kalanaxchek ekyókxoho m'a aqsok kélmeykegkaxa nak chá'a m'a tegma appagkanamap nak; 15 aphésawók axta han chá'a mók apkelmésso ekwánxa chá'a ekyentaxno m'a sawo ekyátekto ekmomnáwa, tén han sawo ekmope ekmomnáwa, yaqwánxa chá'a kaxhok ekyentaxno xama m'a cháléwasso élyawe nak, tén han ma'a cháléwasso étkók agkok nak; 16 axta han aptemessásak yaqwayam kalanaxchek xama xama m'a mésa nak, sawo ekyátekto ekmomnáwa, tén han sawo ekmope ekmomnáwa, yaqwánxa sa' chá'a kóleykásekxak kélnegkenéyak néten ma'a pán apkelpagkanamap nak. 17 Apkelméssek axta han sawo ekyátekto élmomnáwa yaqwayam kalanaxchek ma'a kelyetxaqxo apto, sokpayhe élyawe, keñe han ma'a kélyekwe yegmen élyawe nak, apkelméssek axta han sawo ekyátekto ekmomnáwa, tén han ma'a sawo ekmope ekmomnáwa yaqwayam kaxhok kalanaxchek ma'a egheykok, ekwánxa enxoho chá'a ekyentaxno m'a xama. 18 Apkelméssek axta han sawo élyátekto élmomnáwa éltaqmalma yaqwayam kalanaxchek ma'a ekwatnamáxchexa nak aqsok ekmátsa ekpaqneyam éten agkok, apkelméssek axta han sawo élyátekto élmomnáwa yaqwayam kalanaxchek kélyenyawáseykha ekha nak amagkok, yaqwayam kólánchesha néten ma'a Dios apkelásenneykha ekha nak apxempenák, yaqwayam enxoho eláhakkasek apxempenák ma'a yántéseksek ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho apagkok nak Wesse' egegkok.
19 Wesse' egegkok axta apxekmósso David ekyókxoho xa, naqtáxésamaxcheyk axta apkeltémókxa axta katnehek aqsok élánamáxche'.
20 Aptáhak axta David apcháneya m'a Salomón: “¡Ewasqápekxoho ná eyelqáp, etneykha kaxwo'! ¡Nágkaleklágwom aqsa, nágkatneykha han apwáxok, hakte Dios Wesse' ahagkok nak ko'o sa' etnehek apxegexma exchep! Meyenyewek sa' xép ma'a, ekwokmoho appenchásekpo apkelánamap ma'a tegma appagkanamap nak. 21 Keso appasmo apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok, tén han levitas, yaqwayam sa' elanagkok chá'a apkeltamheykha m'a tegma appagkanamap nak; apxámok sa' nahan chá'a etnehek appásegwe apkeltamheykha, apmopwancha'a nak ekyókxoho ektémakxa apkeltamheykha; elanagkok sa' nahan chá'a aptáhakxa enxoho exchep apkeláneya m'a apkelámha apmonye'e nak, tén han ma'a apyókxoho énxet'ák.”
Salomón sucede a David
1 David reunió en Jerusalén a todos los jefes de Israel, es decir, a los jefes de las tribus, a los jefes de las divisiones militares al servicio del rey, a los comandantes de batallones y a los jefes de compañías, los administradores de todas las tierras y ganados del rey y de sus hijos, a los personajes más importantes, y a todos los militares notables.
2 Y David se puso en pie y dijo: «Escúchenme, hermanos y pueblo mío: Yo tenía el propósito de construir un lugar donde el arca de la alianza del Señor estuviera de manera permanente, y que fuera el sitio donde nuestro Dios pusiera su trono. Ya había hecho preparativos para construirlo, 3 pero Dios me dijo: “No eres tú quien va a construirme un templo, porque eres un guerrero y has derramado sangre.” 4 Sin embargo, el Señor, Dios de Israel, me escogió de entre toda mi familia para hacerme rey de Israel para siempre. Escogió a la tribu de Judá como tribu gobernante; de la tribu de Judá escogió a mi familia, y de entre mis hermanos me escogió a mí para ser rey sobre todo Israel. 5 Y ahora, de entre todos mis hijos, pues son muchos los que el Señor me ha dado, el Señor ha escogido a mi hijo Salomón para que se siente en el trono del dominio del Señor sobre Israel. 6 El Señor también me dijo: “Tu hijo Salomón será quien construya mi templo y mis atrios, porque lo he escogido como hijo, y yo seré un padre para él, 7 y afirmaré su reino para siempre, si él sigue esforzándose en cumplir mis mandamientos y disposiciones como hasta el día de hoy.”
8 »Ahora pues, en presencia de todo Israel, de esta asamblea del Señor, y de nuestro Dios que nos escucha, guarden con empeño todos los mandamientos del Señor, el Dios de ustedes, para que este hermoso país continúe siendo propiedad de ustedes y luego puedan dejárselo para siempre en herencia a sus hijos. 9 Y tú, Salomón, hijo mío, reconoce al Dios de tu padre y sírvele de todo corazón y con buena disposición, porque el Señor examina todas las conciencias y distingue cualquier intención y pensamiento. Así que, si tú lo buscas, él permitirá que lo encuentres; pero si te apartas de él, te rechazará de una vez para siempre. 10 Ten ahora presente que el Señor te ha escogido para que construyas un edificio que será su santuario. Por tanto, ¡ánimo y manos a la obra!»
11 Entonces David entregó a su hijo Salomón el plano del vestíbulo del templo, de sus edificios, de los almacenes, de las salas del piso alto, de los cuartos interiores y del Lugar santísimo. 12 Además le dio el proyecto de todo lo que tenía en mente para los atrios del templo y los cuartos que debían estar alrededor, los tesoros y los depósitos para las ofrendas sagradas, 13 y también los cuartos para los turnos de los sacerdotes y los levitas y para todos los servicios del templo, lo mismo que para todos los objetos del culto en el templo.
14 También le dio oro y plata en cantidad suficiente para todos los objetos de oro y plata que se iban a usar en el culto; 15 para los candelabros y sus lámparas, tanto los de oro como los de plata, le dio conforme al peso que debía tener cada uno de ellos; 16 y lo mismo hizo para cada una de las mesas, tanto las de oro como las de plata, donde debía ponerse en hileras el pan consagrado. 17 Le dio además oro para los tenedores, los tazones y las jarras, así como oro y plata suficiente para las copas de uno u otro metal, según el peso de cada una. 18 También le entregó suficiente cantidad de oro refinado para el altar del incienso, e igualmente le dio oro para la construcción del carro, es decir, de los seres alados que con las alas extendidas cubren el arca de la alianza del Señor.
19 Todo esto estaba en un escrito redactado por revelación del Señor a David, en el que se explicaban todos los trabajos que había que hacer de acuerdo con el plano.
20 Entonces dijo David a Salomón: «¡Ten valor y firmeza, y pon manos a la obra! ¡No te desanimes ni tengas miedo, porque el Señor mi Dios estará contigo! Él no te dejará ni te abandonará hasta que toda la obra para el servicio del templo quede terminada. 21 Aquí están los turnos de los sacerdotes y levitas dispuestos para el servicio en el templo. Para todos los trabajos contarás también con la ayuda de toda clase de voluntarios, expertos en todo tipo de servicio, y los jefes y todo el pueblo estarán a tus órdenes.»