Juan Bautista oiko yvy ojeiko'ỹháme
(Mt 3.1-12Lc 3.1-9Lc 15-17Jn 1.19-28)1 Jesús, upe Mesías Tupã Ra'y, marandu porã ñepyrũha. 2 Péicha ojehai maranduhára*f** Isaías kuatia ñe'ẽme:
“Amondo che ñe'ẽ rerahaha
ne renonderã,
ombosako'i haguã ndéve
nde raperã.
3 Peteĩ osapukáiva
yvy ojeiko'ỹháme:
‘Pembosako'i Ñandejárape
haperã, pejapo chupe
tape ikarẽ'ỹva.’”
4 Ha péicha Juan Bautista oho oñemoñe'ẽ yvy ojeiko'ỹháme. He'i opavavépe ojevy vaerãha Tupãme ha oñemongaraika vaerã Tupã oheja rei haguã chupe kuéra iñangaipa. 5 Opa Judea ha táva Jerusalengua osẽ ohendúvo chupe, oñemombe'u hembiapo vaikuégui ha Juan omongarai chupe kuéra ysyry Jordánpe. 6 Juan ao ojejapo kaméllo raguekuégui ha iku'a jokuaha vakapígui. Ha ho'úmi vaekue tuku ha eíra ka'aguy. 7 Oñemoñe'ẽvo he'i: “Che rire oúta peteĩ ipokatuvéva che hegui, chéve ndaijáiva ajayvývo henondépe ajorávo chupe ipy rehegua sãnte jepe. 8 Che pomongarai vaekue ýpe. Ha'e katu pene mongaraíta Espíritu Sántope.”
Jesús oñemongaraika
(Mt 3.13-17Lc 3.21-22)9 Umíva umi árape Jesús osẽ táva Nazaret, Galileágui. Ha Juan omongarai chupe ysyry Jordánpe. 10 Osẽvo pe ýgui, Jesús ohecha yvága ojepe'a ha Espíritu Santo oguejýva hi'ári pykasúicha. 11 Ha oñehendu peteĩ oñe'ẽva yvágagui, ha he'íva: “Nde hína che ra'y ahayhúva, che aiporavo vaekue.”
Jesús yvy ojeiko'ỹháme
(Mt 4.1-11Lc 4.1-13)12 Ko'ã mba'e rire, Espíritu ogueraha Jesúspe yvy ojeiko'ỹháme. 13 Upépe opyta 40 ára tymba saite apytépe. Oipy'a ra'ã chupe Sataná, ha Ñandejára remimbou*f** kuéra ou oipytyvõ haguã chupe.
Jesús omoñepyrũ hembiapo Galiléape
(Mt 4.12-17Lc 4.14-15)14 Juan oñemyakãsã rire, Jesús oho Galiléape omyerakuã haguã Tupã marandu porã. 15 He'i: “Oguahẽma upe ára oje'e vaekue, ha Tupã sãmbyhy hi'aguĩma. Pejevy Tupã gotyo ha perovia pe marandu porã.”
Jesús ohenói irundy pira renohẽhárape
(Mt 4.18-22Lc 5.1-11)16 Jesús ohasa jave ohóvo yguasu Galiléa rembe'y rupi, ohecha Simón ha ityvýra Andréspe. Ha'e kuéra niko pira renohẽha, ha oity hína hikuái pyaha ýpe. 17 Jesús he'i chupe kuéra:
—Peju che moirũ, ha che pombo'éta penohẽ haguã pende rapichápe jejopy vaígui.
18 Upepete voi oheja hikuái umi pyaha, ha oho hendive.
19 Ha Jesús ohovévo upégui, ohecha Zebedeo ra'y kuérape, Santiago ha ityvýra Juánpe, ikanóape omyatyrõva hína umi irréd kuéra kanóape. 20 Upépe voi ohenói chupe kuéra, ha ha'e kuéra oheja itúva Zebedeo ha ipytyvõha kuéra ikanóape, ha oho Jesús ndive.
Kuimba'e oguerekóva mba'epochy
(Lc 4.31-37)21 Oguahẽ hikuái Cafarnaúmpe. Ha pytu'uha árape Jesús oike pe judío kuéra tupaópe, ha oñepyrũ oporombo'e. 22 Opavave ohecha ramo joaite mba'éichapa ha'e ombo'e chupe kuéra. Jesús niko nombo'éi umi Moisés rembiapoukapy mbo'eha ombo'eháicha. Ha'e oporombo'e ku noikotevẽi ramo guáicha avavére oporombo'e haguã. 23 Ha upe judío kuéra tupaópe, oĩ peteĩ kuimba'e oguerekóva mba'epochy, ha upéva osapukái:
24 —Mba'ére piko reñemoĩ ore rehe, Jesús Nazaretgua? Reju piko ore rundívo? Che roikuaa. Nde hína pe imarangatúva, Tupã omboúva.
25 Jesús oja'o pe espíritu añáme ha he'i chupe:
—Ekirirĩ ha esẽ pe kuimba'égui!
26 Pe mba'epochy oityvyro mbarete pe kuimba'épe, ha osapukái hatãvo osẽ chugui. 27 Opavave oñemondýi ha he'i joa ojupe:
—Mba'eichagua ñe'ẽ piko ãva? Oikuaa porãhápe ha pokatúpe ko kuimba'e he'i umi mba'epochýpe osẽ haguã, ha ha'e kuéra ojapo ha'e he'íva!
28 Pya'e voi herakuã Jesús opa rupi Galiléa jerekuévo.
Jesús omonguera Simón rembireko sýpe
(Mt 8.14-15Lc 4.38-39)29 Osẽ rire hikuái upe judío kuéra tupaógui, Jesús oho Santiago ha Juan ndive, Simón ha Andrés rógape. 30 Simón rembireko sy iñakãnundu ha oĩ hupápe. Jesús ohendu upéva, 31 oñemboja ha ipojáivo ipóre omopu'ã chupe. Upévo opi iñakãnundu ha oñemoĩ ohecha mba'épa ha'e kuéra oikotevẽ.
Jesús omonguera heta hasývape
(Mt 8.16-17Lc 4.40-41)32 Ka'aruete, oikévo kuarahy, ogueraha hikuái Jesús rendápe opa hasýva ha oguerekóva mba'epochy, 33 ha opa tavagua oñembyaty hokẽme. 34 Jesús omonguera heta hasývape opaichagua mba'asýgui ha omosẽ heta mba'epochy. Ha ndohejái chupe kuéra oñe'ẽ, ha'e kuéra oikuaágui chupe.
Jesús ohenduka imarandu
(Lc 4.42-44)35 Ko'ẽ mboyve Jesús opu'ã ha osẽ pe távagui, ha oho peteĩ avave oĩ'ỹháme oñembo'e haguã. 36 Simón ha iñirũ nguéra oho Jesús píari, 37 ha ojuhúvo he'i chupe:
—Opavave nde reka.
38 Jesús katu he'i chupe kuéra:
—Jaha umi hi'aguĩha rupi. Umi rupi avei tekotevẽ amyasãi che ñe'ẽ, upevarã niko asẽ vaekue.
39 Ha upéicha Jesús oiko Galiléa rupi omombe'úvo iñe'ẽ umi judío kuéra tupao rupi, ha omosẽvo mba'epochy kuéra.
Jesús omonguera peteĩ ikuru vaívape
(Mt 8.1-4Lc 5.12-16)40 Peteĩ kuimba'e ikuru vaíva oñemboja Jesús rehe ha ñesũháme he'i chupe:
—Nde reipotárõ che mongueráne che mba'asýgui.
41 Jesús oiporiahurereko chupe. Opoko hese ha he'i chupe:
—Aipota. Ekuera!
42 Upe vove ojei chugui ikuru vai, ha okuera. 43 Jesús omondo pya'e ha he'i jey-jey chupe:
44 Aníke emombe'u avavépe. Terehónte ejechauka pa'ípe, ha eikuave'ẽ Ñandejárape umi mba'e Moisés he'i vaekue oñekuave'ẽ vaerãha, ojehecha haguã rekueramaha.
45 Pe kuimba'e katu oho ha omombe'u opa rupi upe ojehu vaekue. Upévare Jesús ndaikatu véima oike umi távape, umi okahárente opytáva. Ha opa guio ojehova hendápe.
Apquiltimnaycam Juan yapasquiscama yingmin inyap
(Mt 3.1-12Lc 3.1-9Lc 15-17Jn 1.19-28)1 Eycaso ayenmoclha tasic amyaa Jesucristo, Dios Apquitca.
2 Aptalhosquic nic nat vaycajac Dios aplingascama profeta Isaías:
Ongvapajacsic sat soycam amyaa apmamyi lhip, yoyam elanecsic amay, yoyam eyacsic lhip.
3 Appameteycam enlhit apquilpalhamaycam yoclhilhma actamopeycaoc:
“Elanesquis amay, yoyam eyacsic Visqui ingac. Elpeyvacsojo amay pac,”
—nic nat aptomjac Isaías.
4 Apvaac alhta Juan. Apquilyapascasamquic alhta yingmin enlhitaoc yoclhilhma actamopeycaoc. Apquilanayquic alhta: Elyanmonquis siclho apquilvalhoc. Natamin colmascosalhcac sat melyascalhma. 5 Apquilmiyaclhec alhta apnaclha Juan aplhamoclhojo enlhit. Apquilinyemac alhta yoclhilhma Judea najan tingma Jerusalén. Apquililtimnasquic alhta melyascalhma. Natamin apquilyapascasamquic yingmin Juan navatsam Jordán.
6 Voncayispoc moctoscama ava alhta aptalhnama Juan. Asoyimpejic alhta apyapmam. Sova alhta aptom najan yovjan.
7 Apquiltimnasquic alhta enlhitaoc:
—Ingyilhyemoc sat lhama enlhit netamin coo. Apmeyjec apanco molhno coo. Acyaponcanalhquic ongvajalhic apmamyi, yoyam oljalhyovasquisic alhataoc tiyayipeoc pac. 8 Acyapascasamqui inyicje quellhip yingmin, sat eyqui maa eyapascasamcoc quellhip Espíritu Santo —alhta aptomjac Juan.
Juan apyapasquiscama yingmin Jesús
(Mt 3.13-17Lc 3.21-22)9 Lhama acnim alhta aptepa Jesús tingma Nazaret yoclhilhma Galilea. Apmiyaclhec alhta apnaclha Juan. Apyapasacpec alhta yingmin Jesús vatsam Jordán. Juan alhta apyapasquiscama yingmin. 10 Lhama alhta aptepa nayingmin Jesús, apvita acyaptalhco netin. Apvayventamo alhta Espíritu Santo tacjaplhit, malha valhaay alhta intomjac. 11 Inlingalhquic alhta lhama appayvam ayinyema netin:
—Lhip nac sictamongvoyam siyasicjayo, acyispaquic lhip —alhta intomjac amyaa.
Yavey Satanás Acyipconma Jesús
(Mt 4.1-11Lc 4.1-13)12 Yejemoc alhta apyantama Espíritu Santo Jesús yoclhilhma actamopeycaoc. 13 Apnacmec alhta maa cuarenta acnim. Inquilyancac maa asoc navjac. Inyipconquic alhta yavey Satanás. Apquilvaac alhta ángeles Dios apquilasinancama, yoyam ellanam.
Jesús apquillhicmoscama siclhoc anco
(Mt 4.12-17Lc 4.14-15)14 Apnesacpec alhta Juan singilpilhtetemaclha. Natamin apmiyaclhec alhta Jesús yoclhilhma Galilea. Apquiltimnasquic alhta tasic amyaa ayinyema Dios Ingyapam. 15 Aptomjac alhta apquilanya Jesús:
—Invocmec acnim, camquitvaac Dios apquilnancascama. Elyanmonquis apquilvalhoc quellhip. Noelyasquim nasa tasic amyaa —alhta aptomjac.
Apquilevoycam Jesús cuatro enlhit
(Mt 4.18-22Lc 5.1-11)16 Aptiyasam alhta Jesús nicja acyayengviyam Galilea. Apvitac alhta Simón najan appipma Andrés. Tingyey quilasma alhta apquiltomjac. Apquillhantac alhta nayingmin yamyamayin. 17 Aptomjac alhta apquilanya Jesús:
—Noc, eltime sat siclhalhmaa. Oltimesquisic sat quellhip tingyey enlhit —alhta aptomjac.
18 Yejemoc alhta apquillha yamyamayin. Apquilyiplaclhec alhta Jesús.
19 Aplhinquic alhta mocjam tap. Aptajanyavoc maa Jacobo najan apyalhing Juan, Zebedeo apquitquic. Apquilotaoclhec alhta yamyamayin avalhoc barco. 20 Yejemoc alhta apquilevamcaa Jesús. Apquilyinyovquic alhta apquilyap apna avalhoc barco najan apquillhalhmaa. Apquilyiplaclhec alhta Jesús.
Enlhit acma apvalhoc somquic quilyicjamo
(Lc 4.31-37)21 Apquilvoclhec alhta tingma Capernaum. Acnim ninnayclha aptalhningvocmo alhta tingma apcanayclhilha. Apquillhicmosquic alhta amyaa. 22 Pilapcasquic alhta enlhitaoc apquillinga apquillhicmoscama. Apquillhicmosquic alhta Jesús actemaclha apmopvan, am colhno enlhit apquilyascamco apquiltemaclha. 23 Apnec alhta congne tingma apcaneyclhilha enlhit acma apvalhoc somquic quilyicjamo. Apquilpalhamam alhta:
24 —Jesús co Nazaret. ¿Soc pa jintimesquisic nincoo? ¿Apvaa ya lhquip, yoyam jingilmascoscomoc? Acyicpilcoc lhip, Dios Apponcanma nac lhip —alhta aptomjac.
25 Apquilyasquic alhta ilhma Jesús, aptomja apcanya:
—Nani, covanma. Coyamyiclha —alhta aptomjac.
26 Inyinyovasam alhta somquic quilyicjamo. Cayjec alhta alpalhamaycam. Natamin inyamyaclhec alhta. 27 Pilapcasquic alhta aplhamoclhojo. Apquilpamejitsacpec alhta nipyesicsa:
—¿Soc asoc qui? Actemaclha singillhicmoscama alhnancoc. Acmovan innac appayvam. Apcanayquic sat ancoc somquic quilyicjamo, yejemoc alyajaclho appayvam —alhta apquiltomjac apquilpamesma.
28 Yejemoc alhta acpayjingvocmo amyaa. Aplhenacpec alhta lhalhma anco yoclhilhma Galilea.
Jesús aptamilquisquiyam Simón Pedro apipyamong
(Mt 8.14-15Lc 4.38-39)29 Lhama alhta apquilantepa tingma apcaneyclhilha. Apquilpevoc alhta apquilmiyaclho tingma pac Simón najan Andrés. Apquillhalhmaa alhta Jacobo najan Juan. 30 Inyitnec alhta Simón apipyamong. Acmelhanma ayimpejic alhta intomjac. Yejemoc alhta apquiltimnasacpo Jesús. 31 Apyacmec alhta Jesús. Apmec alhta amic apquinimsaclho netin. Yejemoc alhta acmasca acmelhanma ayimpejic. Inquillanam alhta innaymacoc.
Jesús aptamilquisquiyam ningmasquemataoc
(Mt 8.16-17Lc 4.40-41)32 Yejemoc alhta actalhna acnim. Alhtaa intomjac. Apquilnalantamo apnaclha Jesús ningmasquem actomjaycaoc najan acma somquic quilyicjamo. 33 Aplicacpec alhta enlhit natingma. Apquicjingvaac alhta apatong tingma. 34 Apquiltamilquiscacmec alhta Jesús aclhamoclhojo actemaclha ningmasquemataoc. Apquilantipcasquic alhta aclhamoclhojo somquic quilyicjamo. Am alhta ingyavoc Jesús colpametam somquic quilyicjamo. Inquilyicpilcoc alhta anco.
Jesús apquiltimnaycam yoclhilhma Galilea
(Lc 4.42-44)35 Alhtooc anco acmopayam congne aplhaticja alhta Jesús. Apmiyaclhec alhta yoclhilhma mepqui lha tingma, yoyam elmalhna. 36 Apquimjamquic alhta Simón najan apquillhalhmaa. 37 Lhama alhta apquiltajanyaclho apquiltimnasa alhta:
—Apquilquitamquic lhac lhip aplhamoclhojo —alhta apquiltomjac.
38 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Noc, ongilyacsic moclhama tingma apyitna ningato. Aclhingacmec coo, yoyam oltimnacsic sat najan maa tasic amyaa.
39 Apsovjongvoclhoc alhta yoclhilhma Galilea. Apquiltimnasamcaa amyaa tingma apquilaneyclhilha. Apquilantipcasquic alhta najan somquic quilyicjamo.
Jesús aptamilquisquiyam lepra ningmasquem ningilyitapaycam
(Mt 8.1-4Lc 5.12-16)40 Apyoctamo alhta apnaclha Jesús enlhit actimem ningmasquem ningilyitapaycam lepra. Apquilticlhicvaac alhta aptapnaoc nalhpop, appamejitsa alhta:
—Apquiltamjoc sat ancoc jetamilquiscomoc, apvanquic lhip —alhta aptomjac.
41 Yimtilhec alhta apvalhoc Jesús. Apyasquisa alhta apmic appatningvocmo. Aptomjac alhta apcanya:
—Altamjoc coo. Itniclha apjalhnancoc —alhta aptomjac.
42 Yejemoc alhta allova ningmasquem. Aptamilvocmec alhta as enlhit. 43 Apcasquic alhta eltimnacsic amyaa. Yejemoc alhta apcapajasa Jesús. Apyimnatasquic alhta appayvam:
44 —Quip ingyeylhojo, noltimnas nasa enlhit maa. Ilhing maa, ilhicmosacpojo sat sacerdote. Imques sat apmescama acyanmongam ayalhnayclha apyimpejic. Itne sat actemaclha singanama ilhnic nat Moisés, yoyam ongmesic. Apmesquic sat ancoc, melquinatsejec sat enlhitaoc aptomja aptamilviyam —alhta aptomjac.
45 Aplhinquic alhta as enlhit. Appayesquic alhta amyaa lhalhma anco. Apquilyasacpec alhta ilhma Jesús emyaclhac natingma. Apnacmec alhta yoclhilhma mepqui lha tingma. Apquilyoclhec alhta apnaclha Jesús apquilinyema lhalhma anco.
