Amnón orãirõ iteindýra Tamárpe
1 Absalón, David ra'y, oguereko peteĩ heindy iporã etereíva, hérava Tamar. Ha Amnón, David ra'y avei, iñakã vai hese, 2 ha pe akã vai oñandúva imbarete etereígui ombohasy chupe. Tamar niko ndoikói gueteri kuimba'e ndive ha upévare Amón oimo'ã hasytaha oguereko chupe. 3 Amnón oguereko peteĩ iñirũ ikatupyrýva mba'e vairã, hérava Jonadab, upéva Simá, David ryke'y, ra'y. 4 Peteĩ jey Jonadab he'i chupe:
—Mba'e piko ojehu ndéve, mburuvicha guasu ra'y? Mba'ére piko nde resa'yjuve rehóvo arako'ẽre? Emombe'úna chéve mba'épa ojehu ndéve!
Amnón he'i chupe:
—Che akã raku eterei, che ryvy Absalón reindy Tamar rehe.
5 Upérõ Jonadab he'i chupe:
—Eñeno nde rupápe ha eñembohasy gua'u. Oho ramo ne andúvo nde ru, ere chupe tombou ne reindy Tamárpe ne mongaru haguã ha tojapo ndéve ne rembi'urã upépe voi, ikatu haguã rehecha chupe ha re'u ha'e ome'ẽva ndéve.
6 Amnón oike hupápe ha oñembohasy. Oúvo David hendápe, Amnón he'i chupe:
—Toúna che reindy Tamar ha tombojy ko'ápe mokõi mbujape ha ha'e voi tome'ẽ chéve.
7 Upérõ David omondo Tamárpe ha he'i chupe:
—Terehomi nde kyvy Amnón rógape ha ejapo chupe hembi'urã.
8 Tamar oho ikyvy Amnón oñenóva hína rógape. Ogueraha trígo ku'i ha ombojehe'a, ojapo mbujape ha ombojy upépe voi; 9 Upéi ogueraha ipáila ha omoĩ chupe umi mbujape; Amnón katu ndo'uséi ha omosẽ opavave upépe oĩvape. 10 Osẽmba rire Amnón he'i Tamárpe:
—Eru pe tembi'u che kotýpe ha che mongaru nde voi.
Tamar ogueraha umi mbujape ojapo vaekue ikyvy Amnónpe ikotýpe; 11 ha'e oñembojávo katu Amnón ipojái hese ha he'i chupe:
—Eju che reindy eñeno che ndive.
12 Ha'e he'i chupe:
—Anína che rãirõ che kyvy! Kóva ko ndojejapóiva Israel retãme. Anína rejapo ko mba'e ivai etéva! 13 Mamo piko ahavéta ko ñemotĩ reheve? Nde katu repytáta Israélpe ijaheipy ramo. Eñe'ẽna mburuvicha guasúpe. Ha'e che me'ẽne ndéve.
14 Amón katu ndoikuaaséi mba'eve ha imbaretevégui ipu'aka hese ha orãirõ chupe. 15 Ha ojapopa vovénte ndaija'evéi hese. Heñói ipype peteĩ a'e'ỹ imbaretevéva upe mborayhu oñandu vaekuégui. Ha he'i chupe:
—Epu'ã tereho!
16 Tamar katu he'i chupe:
—Ndaha mo'ãi che kyvy. Che mosẽrõ ko'águi rejapóta ivaivéva upe rejapo vaekuégui!
Amón ndoikuaaséi mba'eve, 17 ohenói hembiguáipe ha he'i chupe:
—Emosẽ águi ko kuñáme ha emboty porã pe okẽ!
18 Pe tembiguái omosẽ chupe ha omboty porã pe okẽ. Tamar oúvo oñemonde vaekue upe ao jegua porãitépe omondéva mburuvicha guasu rajy omenda'ỹva, 19 oñemosẽ rire katu omoĩ tanimbu iñakãre, omondoro ijao, ha ipo iñakã ári hasẽ ohóvo pe tapére. 20 Upérõ ikyvy Absalón oporandu chupe:
—Nde kyvy Amón piko pe ojapóva nde rehe upéicha? Ekirirĩnte che reindy; nde kyvy niko, ha ani rejepy'apy eterei kóvare.
Tamar ojecháma ramo ha'eño, opyta ikyvy Absalón rógape. 21 David oikuaa vove ojehu vaekue ipochy eterei; ha nde'íri mba'eve Amónpe. Ombojerovia vai chupe ha'égui ita'ýra ypykue. 22 Absalón nde'íri ramo jepe mba'eve Amónpe, ipy'aro hendive orãirõ haguére heindy Tamárpe.
Absalón omyengovia Amónpe
23 Mokõi áño upe rire, Absalón rembiguái kuéra oñapĩ ijovecha kuéra upe Baal-Hasor héravape, táva Efraín ypýpe, ha Absalón ohenói ikaru guasuhápe opa mburuvicha guasu ra'y kuérape. 24 Oho avei mburuvicha guasu rendápe ha he'i chupe:
—Ko'ágã oñeñapĩ hína che ovecha kuéra. Aipotaitéma niko che ruvicha guasu ha mburuvicha kuéra che mbojerovia che moirũmívo.
25 David katu he'i chupe:
—Ndaikatúi che ra'y rohopa ore roĩ haguéicha, ore reta etereíta niko ha ipohýita ndéve.
Absalón ojerureve ramo jepe chupe, David ndohoséi, ha ohovasa chupe.
26 Upérõ Absalón he'i:
—Ndaikatúi ramo upéva, che ruvicha guasu, tohóna che ndive che ryke'y Amón.
—Ha maerã piko reipota ne moirũ nde ryke'y Amón? —oporandu chupe David.
27 Absalón katu ojerure eterei, ha upérõ David oheja Amón ha mburuvicha guasu ra'y kuéra oho hendive.
Absalón ombosako'i peteĩ karu guasu, umi ojapóva rehegua mburuvicha guasu kuéra, 28 ha he'i hembiguái kuérape: “Pema'ẽ porãke Amón rehe. Ágã opiguýma ramo, ha'éta peẽme pejuka haguã chupe, ha pejukáke! Ani pekyhyje, che hína pe ha'éva peẽme pejapo haguã. Pene kyre'ỹ ha pende py'a guasúke!”
29 Ojapóvo pe Absalón he'íva, hembiguái kuéra ojuka Amónpe. Upérõ opa mburuvicha guasu ra'y kuéra ojupi henda ári ha okañy.
30 Ha'e kuéra oguahẽ mboyve, oñemombe'u Davídpe Absalón ojuka hague opa mburuvicha guasu ra'y kuéra oheja'ỹre hekove peteĩnte jepe. 31 Upérõ David omondoro ijao mba'e mbyasýgui ha ojeity yvýre. Opa mburuvicha oĩva upépe omondoro avei ijao; 32 Jonadab, Simá, David ryke'y ra'y katu he'i:
—Ani reimo'ã che ruvicha guasu, ojejuka hague opa nde ra'y kuéra. Amón añónte pe ojejukáva. Upéicha voi he'i vaekue Absalón ojapotaha, Amón orãirõ ramo guare heindy Tamárpe. 33 Upévare, aníke rerovia che ruvicha guasu, ojejuka hague opa mburuvicha guasu ra'y kuéra. Amónte hína pe ojejukáva.
34 Absalón okañy aja, pe mitã rusu oma'ẽ mombyrýva ohecha peteĩ kuimba'e aty guasu oguejýva oúvo Horonaim rape rupi, pe yvyty ykére. Upérõ oho he'i mburuvicha guasúpe oĩha peteĩ aty guasu oguejýva oúvo Horonaim rape rupi, 35 Ha Jonadab he'i mburuvicha guasúpe:
—Oúma nde ra'y kuéra, che ruvicha guasu, ha'e haguéicha ndéve.
36 Ha'e oñe'ẽmba vove, oguahẽ David ra'y kuéra ha oñemoĩ hasẽ soro. David ha mburuvicha kuéra avei heta ojahe'o. 37-38 Absalón katu okañy ha oho Guesur ruvicha guasu Talmai, Amihud ra'y rendápe, ha opyta hendive mbohapy áño pukukue. David katu ojahe'o arako'ẽre ita'ýra Amón rehe. 39 Ohasa rire chugui upe imba'e mbyasy, ndaipochyvéi Absalón ndive ha ohechaga'u eterei chupe.
Apsilhnanomap apanco Amnón
1 David apquitca ilhnic nat Absalón, apipma ilhnic nat Amnón. Moc apquitca ilhnic nat Tamar, quilvana actamila anco. Avanjec nic nat apcasicjayo Amnón, apquilaneyo apyalhing mepqui atava. 2 Inquitsepquic nic nat apnenyic epatjetamcoc apyalhing Tamar, am nic nat copvanac. 3 Apnec nic nat aptimem poc Amnón, apmopvan eyinimsic, apvisay Jonadab, apyap nic nat Simea, apyaja ilhnic nat David.
4 Aptomjac nic nat Jonadab apcanya Amnón: —Apvisqui apquitca nac lhip. ¿Soc amyaa yi? ¿So actomja yi acyajapo nac lhip apvalhoc? ¿Pa ya jeltimnacsic coo? — nic nat aptomjac Jonadab.
Apcatingmavoc nic nat Amnón: —Inquitsepquic enquenyic quilvana Tamar, Absalón apyalhing, coo najan eyalhing — nic nat aptomjac.
5 Aptomjac nic nat Jonadab apcanya: —Iyinimquis sat lhip ningmasquem ayajem, eytic sat maa. Apvoctac sat ancoc apnaclha lhip apyap, itne sat ingyanic: Tata, ingyane sat eyalhing Tamar jelanesquisic sictom sicnaclha coo. Olanojoc sat actemaclha allanay sictom, yoyam otoc coo — sat itne ingyanic — nic nat aptomjac Jonadab.
6 Apyitnacmec nic nat Amnón, apyinimquisa ningmasquem ayajem. Apvoctac nic nat apvisqui David apnaclha Amnón.
Aptomjac nic nat Amnón apcanya: —Tata. Ingyane sat covotac eyalhing Tamar sicnaclha coo, jelanesquisic nilpayescama yoyam otoc — nic nat aptomjac Amnón.
7 Innec nic nat altimnasa Tamar acna tingma ac. Ayinyema ilhnic nat David: —Lhiya Tamar, cotyaningvomjo inyipma Amnón, colanesquis aptom — nic nat aptomjac.
8 Inmiyaclhec nic nat Tamar tingma pac inyipma Amnón, apyitnama congne. Inliquic nic nat motajap, acyelaquisa yoyam collana nimpayescama. 9 Inliquic nic nat paila nilpayescama motajap, collanac sat aptom inyipma. Am nic nat coyacmoc etoc. Apquilanyacpec nic nat apquilmolhama elanteypoc siclho. 10 Apquilantipquic nic nat apquilmolhama.
Aptomjac nic nat Amnón apcanya Tamar: —Jesantimquis sicnaclha yoyam otoc — nic nat aptomjac Amnón.
Insaclhec nic nat nilpayescama apnaclha inyipma, payjoc apyitnamaclha. 11 Naysicsa acmescama ilhnic nat nilpayescama, appatjeta apyalhing, aptomja apcanya: —Lhiya eyalhing, jepatjetaoc lhiya — nic nat aptomjac Amnón.
12 Incatingmavoc nic nat apyalhing: —Nani, eyipma nac lhip. ¡Nojetvas nasa! ¡Cotnaja nintemaclha! Esilhnanacpoc sat apanco lhip. 13 ¿Jalhco sat otnejic sicmancactama coo? Etnejic sat acyeyjamelhma lhip, etanovacpoc sat lhip nipyesicsa apnaymacoc. Quip ingyeylhojo. Ipamejitquis sat visqui ingac, memyovejec sat jetnejic aptava lhip — nic nat intomjac quilvana.
14 Am nic nat ingyajalhnoc Amnón. Appatjetquic nic nat apyinyovasa aptajanma. Appatjetamquic nic nat apyalhing.
15 Yiplovcoc nic nat aptanoncama Amnón, apcapajasa apyalhing: —¡Cotnimiclha netin, conyi! — nic nat aptomjac Amnón.
16 Incatingmavoc nic nat Tamar: —Jave. Eyipma nac lhip. Casomcojoc sat aptemaclha lhip setipquiscama, am colhno sepatjeteycaoc lhac lhip — nic nat intomjac quilvana.
Am nic nat ingyajalhnoc Amnón. 17 Apcanyacpec apquilancam maa: —¡Itipquis as quilvana! ¡Ingyapiclha atong natamin! — nic nat aptomjac Amnón.
18 Aptipcasquic nic nat apquilancam, apcapeclho tingma apatong. Inlhinquic nic nat Tamar. Apava aptamila ilhnic nat najan apvinatem actalhnama Tamar, acno apvisqui apquitca. 19 Inliquic nic nat tajap acpalesa ayitsicsic. Inyaptec nic nat actalhnama. Inninquinquic nic nat ameoc ayitsicsic, actajaclho tingma ac naysicsa aliclhangveycam.
20 Aptomjac nic nat Absalón apcanya: —¿Naso ya ayinyema inyipma Amnón? Nocolhen nasa, eyalhing nac coo. Noncopayes nasa amyaa. Inyipma nac Amnón. Nocotanov nasa avalhoc lhiya — nic nat aptomjac Absalón.
Malha quilvana actamopeycaoc nic nat Tamar. Am nic nat coyinyavac tingma pac Absalón. 21 Avanjec nic nat aplom apvisqui David, aplinga as amyaa. Am nic nat eyanmongsaclhac David aptemaclha apanco Amnón. Ayinyema ilhnic nat apcasicjayo apquitca aptiyam apmamyi. 22 Am nic nat epamejitcasac Absalón apipma Amnón. Avanjec nic nat aptanoncama Absalón, ayinyema aptovascama apyalhing Tamar.
Apmatnam Amnón
23 Invocmec nic nat anit años. Apnam nic nat Absalón apnaymacoc payjoc Baal-hazor, ningatoc tingma Efraín. Apquilyesescasquic nic nat apnatoscama nipquesic. Aptomjac nic nat Absalón apquilanya apyovoclhojo apvisqui apquitquic, ingyaniclhac maa yoyam eltasomoc nintom.
24 Apmiyaclhec nic nat Absalón apnaclha apvisqui, aptomja apcanya: —Lhip visqui ajac. Apquilyesescasquic sicnatoscama nipquesic enaymacoc. Altamjoc ongvanic lhip najan apquilyimtalhnamo eltasomoc nintom. Coo sictomja silancam lhip — nic nat aptomjac.
25 Apcatingmavoc nic nat apvisqui: —Paj, mongvanqueje. Lhip sictamongvoyam, ninlhamoc nincoo, comenmalhalhquejec sat nintom. Apquilinlhanacmec nic nat Absalón, apcanya eltasomoc.
—¡Vamlha itne, itajiclha! — nic nat aptomjac apvisqui.
26 Aptomjac nic nat Absalón apcanya: —¿Apvanqui ya jingilpasmoc eyipma Amnón? — nic nat aptomjac.
—¿So actomja yi, yoyam epasmoc apipma? — nic nat aptomjac apvisqui.
27 Apquilinlhanacmec nic nat mocjam Absalón. Am nic nat emyavac mocjam David eltasomoc apyovoclhojo apquitquic.
Apquillanac nic nat acyivey nintom, aptimesomap apanco malha apvisqui rey. 28 Aptomjac nic nat Absalón apquilanya apquilancam: Apquilvitac sat ancoc anmin ayajem Amnón. Ongvanic sat coo, elajic quellhip Amnón. Elaa sat mepqui apquilay. Eycaso coo sicpayvam. Elvascap, eltime sat apquilyimnatem — nic nat aptomjac Absalón.
29 Apquilyiplovcasquic nic nat apquilancam Absalón appayvam. Apquilajac nic nat Amnón. Apcaneclhec nic nat netin apyovoclhojo apvisqui apquitquic. Apquilquinamtec nic nat yeyjaycoc, apquilinyajamquic nic nat.
30 Pilapcasquic nic nat aplinga amyaa apvisqui David yicpintama apquilvactama apquitquic. ¡Apquilnapma alhta Absalón! ¡Apticyovquic alhta apyovoclhojo apquitquic apvisqui David! Am alhta ingyaymacpoc lhama — ilhnic nat intomjac amyaa. 31 Ayovsec nic nat apvalhoc apvisqui David. Apyaptec nic nat aptalhnama, apyinjacpo apanco nalhpop. Apquilyaptec nic nat apquilantalhnama apquilancam. 32 Apnec nic nat maa Jonadab, apyap nic nat Simea, apvisqui David apipma.
Aptomjac nic nat Jonadab apcanya apvisqui David: —Jave apticyovam apyovoclhojo apquitquic. Apmatnec alhta apvamlha Amnón, ayinyema alhta aptovascama apyalhing quilvana Tamar. 33 Acmovan amyaa apticyovam apyovoclhojo. Apvamlha lhama alhta apmatnam, apvisay Amnón — nic nat aptomjac.
34 Apquinyec nic nat Absalón. Apvitac nic nat enlhit aptamilquiscama aplhamoclhojo enlhitaoc apquililhyacmo, apquilinyema tingma Horonaim. Innec nic nat altimnasa apvisqui, apquilvitamap enlhitaoc amay Horonaim.
35 Aptomjac nic nat Jonadab apcanya apvisqui David: —Apquililhyacme nac lhip apquitquic. Payjoc lhac sicpayvam siclhanma — nic nat aptomjac.
36 Natamin nic nat aplhanma, pilapcasquic nic nat apquilvactamo apquitquic. Apyapcalhquic nic nat apyovoclhojo, najan apvisqui David, najan apquilyimtalhnamo.
37-38 Apquinyec nic nat Absalón apnaclha apvisqui Talmai, apyap nic nat Amiud, apvisqui co Gesur. Apnaclhec nic nat maa acvaycmo tres años. Apquiliclhangvec nic nat apvisqui David aclhamoclhojo acnim, aplhenacpo Amnón apmatnam. 39 Nalhit acnim nic nat actamilaclho mocjam apvalhoc David. Inlhenquic nic nat apvalhoc David etac apquitca Absalón.