Jesús oñe'ẽ fariséo ha Moisés rembiapoukapy mbo'eháre
(Mc 12.38-40Lc 11.37-54Lc 20.45-47)1 Upe rire Jesús oñe'ẽ opavavépe ha hemimbo'e kuérape. He'i chupe kuéra:
2 —Umi Moisés rembiapoukapy mbo'eha ha umi fariséo kuéra ári oĩ oikuaaukávo Moisés rembiapoukapy. 3 Upévare, pene ñe'ẽ rendu vaerã chupe kuéra ha pejapo vaerã opa ha'e kuéra he'íva. Upe ha'e kuéra ojapóva katu ani peẽ pejapo. Ha'e kuéra niko he'i peteĩ mba'e ha ndojapói pe he'íva. 4 Ha'e kuéra niko omoĩ opavave apére mba'e pohýi ikatu'ỹva jaropu'aka. Oity avei opavave apére mba'e pohýi, ha peteĩ ikuãme jepe ndopokoséi hese. 5 Opa umi mba'e ojapóva, ojechauka haguãnte ojapo. Oñapytĩ isyva ha ijyva kuérare Ñandejára Ñe'ẽ ryru tuicha tuicháva, ha ombopukuve ijao fléko. , 6 Oĩ porãvetahápe oguapy karu guasuhápe ha judío kuéra tupaópe. 7 Tape rupi katu oipota oñemomaitei chupe kuéra karai guasúicha ha opavave te'i chupe kuéra “Mbo'ehára”.
8 Peẽ katu ani peheja avavépe pene renói mbo'ehára. Peẽ niko ojoryvy hína, ha peteĩnte pene Mbo'ehára. 9 Ha ani avavépe peje ko yvy ári “Ore Túva”. Peteĩnte niko pende Túva, ha ha'e oĩ yvágape. 10 Ani avei peheja avavépe he'i peẽme “Ore mbo'ehára”, peteĩnte niko pene mbo'ehára ha upéva pe Mesías. 11 Pe mba'e guasuvéva pende apytépe, tembiguáicha ojejokuaika vaerã. 12 Tupã oitýta yvýre pe oñemomba'e guasusévape, ha upe oñemomichĩvape katu omomba'e guasúta.
13 Pejererekóke peẽ Moisés rembiapoukapy mbo'eha ha peẽ fariséo kuéra rova mokõi! Peẽ pemboty Tupã sãmbyhy yvága pegua rokẽ ani haguã avave oike. Peẽ voi ndaikatúi peike, ha ndapehejái umi oikesévape oike.
14 Pejererekóke peẽ tembiapoukapy mbo'eha ha peẽ fariséo kuéra rova mokõi! Peẽ peipe'apa hóga umi kuña imenave'ỹvagui ha upéi katu pembohasa haguã, peñembo'e puku-puku. Upévare peẽ peñenupã pohyivéta.
15 Pejererekóke peẽ Moisés rembiapoukapy mbo'eha ha peẽ fariséo kuéra rova mokõi! Peẽ pehóva opa rupi ko yvy ári, ha pehasa yguasu mboypýri ave, peteĩnte jepe pembojerovia haguã Tupãre, judío kuéraicha. Upéva pejapo haguére, ha'e kuéra oho jo'a-jo'a vaerã aña retãme.
16 Pejererekóke peẽ myakãhára resatũ! Peẽ peje: “Oime ramo ome'ẽva iñe'ẽ Tupao rehe ojapotaha peteĩ mba'e, upéva ndaha'éi mba'eve. Ha oimérõ katu ome'ẽva iñe'ẽ pe óro Tupao peguáre, peẽ peje ojapo mante vaerãha pe he'i haguéicha. 17 Peẽ tekove tavy resatũ! Máva piko pe mba'e guasuvéva? Pe óro piko, térãpa pe Tupao? Pe óro niko oñemboyke Tupãme guarã Tupao ryepýpe oĩ haguére.” 18 Peẽ peje avei: “Oime ramo ome'ẽva iñe'ẽ altar*f** rehe ojapotaha peteĩ mba'e, upéva ndaha'éi mba'eve. Ome'ẽ ramo iñe'ẽ umi mba'e kuave'ẽ altar ári oĩvare katu, ojapo mante vaerã pe he'i haguéicha.” 19 Peẽ tekove tavy resatũ! Máva piko pe mba'e guasuvéva? Umi mba'e kuave'ẽ, térãpa pe altar? Umi mba'e kuave'ẽ niko oñemboyke Tupãme guarã oĩ haguére pe altar ári. 20 Pe ome'ẽva iñe'ẽ altar rehe, nome'ẽi iñe'ẽ pe altar rehe año. Ome'ẽ hína iñe'ẽ opa mba'e hi'ári oĩvare. 21 Ha pe ome'ẽ iñe'ẽ Tupaóre, nome'ẽi iñe'ẽ Tupaóre año. Ome'ẽ hína iñe'ẽ Tupãre, ypýpe oikóvare. 22 Upe iñe'ẽ ome'ẽva yvágare, ome'ẽ hína iñe'ẽ Tupã guapyháre ha Tupã, upépe oguapýva rehe voi.
23 Pejererekóke peẽ Moisés rembiapoukapy mbo'eha ha peẽ fariséo kuéra rova mokõi! Peẽ peme'ẽ Tupãme 10gui peteĩ pene ménta, anís ha komíno jepe. Upéi katu pende resarái Tupã rembiapoukapy pene mbo'eha pende reko joja vaerãha, peporoporiahurereko vaerãha ha pejerovia vaerãha Tupãre. Ko'ãva raẽvete pejapo vaerã ha upéi katu umi ambue. 24 Peẽ myakãhára resatũ, peẽ niko pende ýgui pembogua ñati'ũ ha pemokõ kavaju.
25 Pejererekóke peẽ Moisés rembiapoukapy mbo'eha ha peẽ fariséo kuéra rova mokõi! Peẽ pemopotĩ pende mbayru ha pene ña'ẽmbe ijape guio, hyepy katu henyhẽ umi mba'e pemonda vaekuégui, pene mba'e pota tarovágui. 26 Ehendúke, nde fariséo resatũ. Emopotĩ raẽ ne mbayru ha ne ña'ẽmbe hyepy guio, péicharõ ipotĩne avei ijape guio.
27 Pejererekóke peẽ Moisés rembiapoukapy mbo'eha ha peẽ fariséo rova mokõi! Peẽ ha'ete umi omanóva oñeñotỹha renda, morotĩ porãva oka guio, hyepy guio katu henyhẽ kãnguekuégui ha opaichagua mba'e ky'águi. 28 Peichaite avei peẽ. Pende reko porã vaicha pende ape guio, pende ryepy guio katu pene renyhẽ japu ha ñañágui.
29 Pejererekóke peẽ Moisés rembiapoukapy mbo'eha ha peẽ fariséo rova mokõi! Peẽ pemopu'ã umi maranduhára omano vaekuépe guarã oñeñotỹ haguã, ha pembojeguapa umi mandu'arã pemopu'ãva imarangatúva rekovekuére. 30 Upéi katu peje: “Roikove rire ore ypy kuéra oikove ramo guare, ore ndorojukái vaerã mo'ã umi maranduhára kuérape.” 31 Péicha peñe'ẽvo, pehechauka peẽha voi umi maranduhára jukahare ñemoñare. 32 Pemoguahẽ hu'ãme aipo ramo, pende ru ypy kuerakue omoñepyrũ vaekue.
33 Peẽ mbói, ha mbói ñemoñare! Peimo'ã piko ndapeho mo'ãiha aña retãme? 34 Upévare, che amondóta pene rendápe maranduhára, iñarandúva ha mbo'ehára kuéra. Umívagui oĩta peẽ pejuka ha pehupítava kurusúre. Umi ambuépe katu peinupãta pende tupaópe, ha pemuñáta pehóvo peteĩ távagui ambuépe okañývo pende hegui. 35 Ha péicha, opẽta pende rehe opa imarangatúva ko yvy ári jejukakue, Abel pe imarangatuete vaekue raẽ guive, Zacarías Berequías ra'y peve, peẽ pejuka vaekue Tupao ha altar pa'ũme. 36 Añete ha'e peẽme, ñenupã opa ko'ã jejukakuéregua opẽta opavave ko'ágã oikóvare.
Jesús ojahe'o Jerusalén rehe
(Lc 13.34-35)37 Nde Jerusalén, nde Jerusalén, rejukáva maranduhára kuérape rejapíva itápe umi ñe'ẽ reruha Tupã omboúva ndéve! Hetaitéma niko ambyatyséva ne memby kuéra, ryguasu ombyatyháicha ita'ýra ipepoguýpe, ha ndereipotái! 38 Upévare, nde róga opytáta nandi ha itaperéta. 39 Ha ha'e ndéve nda che recha mo'ã veimaha, oguahẽ peve ára erévo: ‘Tojehovasa pe oúva Ñandejára rérape!’
Apquillhenamap apquilyascamco apquiltemaclha
(Mr 12.38-40Lc 11.37-54Lc 20.45-47)1 Aptomjac alhta Jesús apquilanya enlhitaoc najan apquiltamsoycaoc:
2 —Moisés inyicje apquilyamonquiscama fariseos najan apquilyascamco apquiltemaclha, yoyam ellhicmocsic. 3 Elyiplovcasojo sat quellhip aclhamoclhojo asoc apquilanyomap ellana. Noelvajanaoc nasa apquiltemaclha apancaoc. Apquillhenqui inyicje asoc, am eyca elyiplovcasac asoc apquillhanma. 4 Apquillanac mataa moc nintemaclha, yoyam ongilyiplovcasojo. Yimtilhec anco as actemaclha malha apquilpatam. Apquililtamjoc mataa fariseos elpatimsic poc. Am eyca colyacmoc fariseos elpatmaoclha.
5 ‘Apquillana inyicje mataa as asoc, yoyam cotalhca apquiltemaclha nipyesicsa enlhitaoc. Apquilyispaquic mataa fariseos elyipitsic payjaclha napaat malha quese payjeycaoc actalhesomalhca Dios appayvam. Najan apquilpilhteteycaoc apictong Dios appayvam actalhesomalhca. Apquilvinatasoc mataa nipvayc apquilantalhnama. 6 Apquililtamjoc mataa eltimjic apquilimja apmamyi nipyesicsa caya. Apquililtamjoc mataa elhnam apquiltajanem altamila tingma apcaneyquiclhilha. 7 Apquilyispaquic mataa malpayvescama natingma. Apquililtamjoc mataa eltamjacpoc apvisay singillhicmoscama.
8 ‘Noeltamjo nasa quellhip eltamjacpoc apvisay singillhicmoscama. Lhama apanco apquillhicmoscama quellhip. Apquilyalhinga nac quellhip. 9 Noeltime nasa enlhit apvisay Ingyapam as nalhpop. Lhama apanco Ingyapam apna netin. 10 Noeltamjo nasa quellhip eltamjacpoc apvisay visqui. Lhama apanco Visqui apancaoc apvisay Cristo. 11 Enlhit aptomja apquilancam, eyca as aptomja apyimtalhnamo nipyesicsa quellhip. 12 Evinacpoc sat enlhit aptimesomap apanco apyimtalhnamo. Colhic sat actimesa apyimtalhnamo enlhit aptomja apvinamap apanco.
13 ‘¡Quellhip layi, fariseos najan apquilyascamco apquiltemaclha! ¡Apquilaycmascam nac quellhip! Apquilapeclhe inyicje quellhip atong Visqui netin apquilnancascama, yoyam melantalhningvomeje enlhitaoc. Melpalhavomejec sat quellhip. Apquilmiyovquic quellhip, yoyam elpalhavomoc apnaymacoc apquilmayjayo elantalhningvomoc.
14 ‘¡Quellhip layi, fariseos najan apquilyascamco apquiltemaclha! ¡Apquilaycmascam nac quellhip! Apquilsovjoquic quellhip lhintampaa tingma ancaoc (alnatam). Ayajemo apquilvinatescama quellhip apquililmalhnancama, yoyam elpocsic apquiltemaclha. Yimtilhec sat cotnejic acyanmongayclha apquiltemaclha quellhip.
15 ‘¡Quellhip layi, fariseos najan apquilyascamco apquiltemaclha! ¡Apquilaycmascam nac quellhip! Apquileyve inyicje quellhip yoclhilhma najan tap yingmin acvanyam lhalhma anco. Apquilquitamquic quellhip lhama enlhit, yoyam evjanamcoc apquiltemaclha quellhip. Apvajanamquic sat ancoc enlhit apquiltemaclha quellhip, coyangvomoc sat apmapsom. Coyeycajangvomjoc sat tap apmapsom, melhno quellhip. Apquilpenasquic quellhip, yoyam eyinyovacpoc cosponeyaclha talha apquilyasaclha quellhip.
16 ‘Quellhip layi, mepqui apataoc apnalayclha apnaymacoc. Apquiltomjac mataa quellhip apquilanya apnaymacoc: “Aptimec sat ancoc nasoc anco appayvam enlhit elhenic tingma apponquinomap, yoyam colhejec acyascacmo. Ayajemo sat cotnejic aplhanma. Aptimec sat ancoc nasoc anco appayvam enlhit elhenic asoc alyinmom tingma apponquinomap, yoyam colhejec acyascacmo. Nasoc sat cotnejic aplhanma” —alhta apquiltomjac mataa quellhip. 17 ¡Quellhip melyascamcolhma najan mepqui apataoc! Acmamnave asoc alyinmom. Apmamnave najan tingma apponquinomap aptomja apponquinquiscama asoc alyinmom. ¿Soc asoc actomja acmamnave anco, colhno moc? —alhta aptomjac Jesús. 18 Apquiltomjac mataa quellhip apquilanya apnaymacoc: Aptimec sat ancoc nasoc anco appayvam enlhit elhenic acvatnamalhquilha, yoyam colhejec acyascacmo. Ayajemo sat cotnejic aplhanma. Aptimec sat ancoc elhenic asoc netin acvatnamalhquilha, yoyam colhejec acyascacmo. Nasoc sat cotnejic aplhanma —alhta apquiltomjac mataa quellhip. 19 ¡Mepqui apataoc nac quellhip! Actamila anco asoc ningmescama Dios Ingyapam. Actamila anco najan acvatnamalhquilha actomja acponquinquiscama asoc ningmescama Dios. ¿Soc asoc actomja actamila anco, colhno moc? 20 Aplhenquic sat ancoc enlhit acvatnamalhquilha, colhenalhqueje acvamlha acvatnamalhquilha. Elhenic sat najan asoc ningmescama Dios acyitna netin acvatnamalhquilha. 21 Aplhenquic sat ancoc enlhit tingma apponquinomap, melhenacpeje apvamlha tingma apponquinomap. Elhenic sat najan Dios Ingyapam apna congne tingma apponquinomap. 22 Aplhenquic sat ancoc enlhit acvisay netin, colhenalhqueje acvamlha netin. Elhenic sat najan Dios aptajanem apanco najan Dios Ingyapam apna netin aptajanem —alhta aptomjac.
23 ‘¡Quellhip layi, fariseos najan apquilyascamco apquiltemaclha! ¡Apquilaycmascam nac quellhip! Apquilmesqui inyicje quellhip asoc ningincajay nintom ningmescama Dios. Lhama mataa apquilmesac acyitna inlhojo diez asoc. Am elyiplovcasac mataa quellhip actemaclha ayimja amamyi singanamaclha Dios. Am elyiplovcasac actemaclha acpeyvomo najan actemaclha ningamliyam najan mongyasquiyam. Elyiplovcasojo quellhip as asoc. Noelayim nasa elmesic Dios lhama asoc acyitna inlhojo diez asoc.
24 ¡Mepqui apataoc nac quellhip apnalayclha apnaymacoc! Apquilquilhaqui inyicje asoc ayitcoc acyiployacmo yingmin. Am eyca etlhaoc mataa asoc ápac acyiviy acyiployacmo yingmin.
25 ‘¡Quellhip layi, fariseos najan apquilyascamco apquiltemaclha! ¡Apquilaycmascam nac quellhip! Apquilliqui inyicje ayimpeoc ingjaycoc najan asoc payjem. Asomqui eyca avalhoc. Lanoc avalhoc acminyilhma najan ayitsepma ingnenyic. 26 ¡Fariseo mepqui apataoc! Ilic siclho avalhoc ingjaycoc najan asoc payjem. Alalhnayo sat cotnejic ayimpeoc.
27 ‘¡Quellhip layi, fariseos najan apquilyascamco apquiltemaclha! ¡Apquilaycmascam nac quellhip! Apquilyitsacpec quellhip tacjalhpopayc almopisomalhca. Altamila inyicje ayimpeoc tacjalhpopayc. Lanoc eyca avalhoc apilhquipcoc enlhit apquilmasquingvaycmo najan asoc actajapma. 28 Apquilno inyicje quellhip. Apquilvitacpe inyicje quellhip malha apquilpeyvomo napatavo enlhitaoc. Lano eyca apquilvalhoc actemaclha apquilaycmascam najan actemaclha acmasom.
29 ‘¡Quellhip layi, fariseos najan apquilyascamco apquiltemaclha! ¡Apquilaycmascam nac quellhip! Apquilanesqui inyicje quellhip altamila tacjalhpopayc apquilatongnomacpilha profetas najan enlhit apquilpeyvomo apquilmasquingvaycmo nano. 30 Apquiltomjac mataa quellhip: “Nintimec nat ancoc ningmolhama ningilyeyjamcaa, mongilpasmejec nat nincoo apquilajem profetas Dios apquillingascama” —apquiltomjac quellhip. 31 Apquillhanma apancavo quellhip apquiltomja ticyovam yapmayc apquitquic niptamin. Apquilajem nic nat profetas Dios apquillingascama. 32 ‘¡Elsavojo sat quellhip apquiltemaclha acmasom apquilyeyjamcaa!
33 Yitnec quellhip apquilvalhoc malha nimisma, malha yamacyeyva ayitcaoc. ¿Jalhco sat eltimjic, yoyam elinyejic acvaa sat acyanmongayclha cosponeyaclha talha? 34 Quip elanojo quellhip. Olapajacsic sat nipyesicsa quellhip profetas Dios apquillingascama najan enlhit apquillhicmoscama najan poc enlhit apquilyascamco. Quellhip sat elajic napocja, elyipitsic sat asoc timyescama poc apquilapajasomap. Quellhip sat elyicpilhquetic poc apquilapajasomap congne apcaneyquiclhilha. Quellhip sat elminlhinam mataa poc tingma. 35 Elsilhnanacpoc sat quellhip. Coyanmomentac sat acyanmongayclha apticyovam enlhit apquilpeyvomo as nalhpop. Siclhoc nic nat apmatnam Abel appeyvomo najan poc aplhamoclhojo, acvocmo apmatnam nic nat Zacarías, Berequías apquitca. Apmatnec nic nat napocja tingma apponquinomap acpayjo acvatnamalhquilha. 36 Actomjac coo silanya quellhip: Naso, coyanmomentac sat acyanmongayclha. Elsilhnanacpoc sat enlhitaoc as ningvamlha nac jay —alhta aptomjac.
Acvinama apvalhoc Jesús apvita enlhitaoc co Jerusalén
(Lc 13.34-35)37 ‘¡Co Jerusalén layi, co Jerusalén layi! Innamquic apquilnapma quellhip, apquilajac profetas Dios apquillingascama. Apquilyicnacpec mataymong soycam amyaa Dios apquilnancascama. Altamjoc alhta inyicje mataa ongvansiclhac quellhip co Jerusalén. Malha inyicje tataa ayansayclha ayitcaoc coning alhimpancoc. Am alhta eyca colyavocmoc quellhip. 38 Elavojo quellhip. Aptamopeycaoc sat etnejic tingma apancaoc. 39 Actomjac coo silanya quellhip: Mejelviticlhejec sat mocjam acvaycmo acnim, yoyam eltimjic quellhip sicvactamo sat: “Ningilayo aptomja apquilhyam apsoyam apvisay Visqui ingac” —sat eltimjic quellhip —alhta aptomjac Jesús.
