Pe áño 7ha
1 Ñandejára he'i Moiséspe yvyty Sinaí ru'ãme:
2 —Ere Israel guápe ko'ã mba'e: Peike rire pe yvýpe che ame'ẽtava peẽme, pemombytu'u pe yvy che rérape. 3 Ikatu peñemitỹ pende kokuépe 6 áño pukukue. 6 áño pukukue avei ikatu pehakã'o pende parralty ha pemono'õ hi'a, 4 Pe áño 7hápe katu yvy topytu'u che rérape. Ani peñemitỹ pende kokuépe térã pehakã'o pende parralty. 5 Ani avei peikytĩ trígo heñóiva ijehegui, ñemono'õ paha rire, térã pemono'õ parral pende parralty noñehakã'ói vaekuégui. Pe yvy topytu'u. 6 Pe yvýgui heñóiva opytu'u aja, ohupytýta pekaru haguã peẽ, pene rembiguái kuimba'éva ha kuñáva, pene mba'apohára ha mombyrygua oikóva pene ndive, 7 pene rymba kuéra ha tymba ka'aguy tetã megua avei. Opa mba'e heñóiva yvýgui omongarúta chupe kuéra.
Pe 49 áño
8 Peipapa 7 jey 7 áño, tombyapu'a 49 áño. 9 Jeheja rei árape, upéva hína ára 10 mes 7hápe hérava Tisri, toñembopu trompéta tetã pýre. 10 Péicha pemboykéta Ñandejárape guarã pe áño 50ha, ha pemyerakuãta ñesãsõ opa tetã guápe guarã. Ko áño pukukue, opaichagua yvy toñeme'ẽ jey ijára ypy kuépe ha tojepoi jey opa tapichágui oiko vaekue tembiguái ramo, oho jey haguã rogagua kuéra ndive. 11 Ani peñemitỹ pende kokuépe térã pemono'õ pe trígo okakuaáva ijehegui, térã parral'a pende parralty noñehakã'ói vaekuégui. 12 Ko áño oñemboyke chéve guarã. Pe heñói vaekue pende kokuépe ijehegui ae, upévante pe'u.
13 Ko áñope, opa yvy oñeme'ẽ vaekue plátare toñeme'ẽ jey ijára ypy kuépe. 14 Ha upévare, peme'ẽ ramo plátare pende yvy pende rapicha Israel guápe térã pejogua chugui ijyvy, ani pejapo hekope'ỹ. 15 Oñemoĩ haguã pe yvy repy toñema'ẽ mboy áñopa hemby gueteri ojehupyty haguã pe 50. 16 Hetave hemby ramo hepyvéta pe yvy, mbovyve ramo ivaratovéta. Pe oñeme'ẽva plátare niko hína, koga'a oñerenohẽtava pe yvýgui. 17 Ani avave ombotavy hapichápe. Pehechauka pembyajeha pende Járape, che niko hína Tupã pende Jára. 18 Pejapo che rembipota ha pembyaje che rembiapoukapy. Péicharõ peikóta py'a guapýpe upe yvýpe. 19 Yvy ome'ẽta hi'a, peẽ peikóta kyhyje'ỹre pe yvýpe ha upéva pene mongaru ryguãtã porãta.
Ñandejára oporomongarúta yvy opytu'u aja
20 Ikatu oĩ oporandúva: Ha mba'épa ro'úta pe áño 7ha pukukue, ndaikatúi ramo roñemitỹ ha romono'õ ore koga'a? 21 Che pohovasavéta pe áño 6hápe ha yvy hi'áta peẽme mbohapy añorã; 22 ha péicha pekarúta umi koga'a peñongatu vaekuégui, peñemitỹ aja pe áño 8hápe, ha pe áño 9hápe jepe ikatúta pekaru chugui, oguahẽ meve ñemono'õ ára.
Ñandejára mba'énte voi opa mba'e
23 Yvy ndaikatúi oñeme'ẽ plátare opa árape guarã, che mba'énte niko pe yvy; peẽ katu chéve guarã mombyrygua ha che mbohupánte hína. 24 Upévare, opa yvy pejogua vaekue, peme'ẽ jey plátare ijára ypy kuépe ha'e ojoguase ramo.
25 Peteĩ ne retãgua oso ramo ha ome'ẽ ndéve plátare ijyvy, peteĩ ipehẽngue hi'aguĩvéva ikatu ojogua jey nde hegui pe yvy nde rejogua vaekue.
26 Oĩ ramo ndoguerekóiva ipehẽngue ikatúva ojogua jey pe yvy ha'e ome'ẽ vaekue plátare, ha ha'e voi, ombyaty rire oñekotevẽva, ojogua jey ijyvykue, 27 ijoguahare toipapa mboy ára térã mboy áñomapa ojapo ojogua hague chugui ijyvy, ha tome'ẽ jey chupe pe viru imba'éva umi ára térã áñore, ha ijyvykue avei topyta jey chupe. 28 Ha ndaikatúi ramo ombyaty pe oñekotevẽva ojogua jey haguã ijyvykue, kóva topyta ijogua harépe áño 50ha peve, ha upévo pe yvy toñeme'ẽ jey ijára ipy kuépe.
29 Ome'ẽva hóga oĩva peteĩ táva oñemongorávape, ikatúta ojogua jey ohasa mboyve peteĩ áño ome'ẽ hague. 30 Pe peteĩ áño aja ndojoguajeýi ramo pe óga katu, opytáma opa árape guarã ijoguahare ha iñemoñare kuérape, ha noñeme'ẽ jey mo'ãi ijára ypy kuépe upe 50 áño haguépe. 31 Umi óga okápe oĩva katu, oñemongora'ỹvape, ojererekóta yvy ramo: ikatúta ojejogua jey ha toñeme'ẽ jey ijára ypykuépe 50 áño haguépe.
32 Levíta kuéra*f** ikatúta ojogua ojoguase vovénte óga kuéra oĩva umi táva imba'e kuéravape. 33 Levíta ramo pe ojogua jeýva peteĩ óga, oguahẽvo pe áño 50 toheja pe óga ha toho jey hóga teépe. Israelgua apytépe niko levíta kuéra peteĩnte hóga, ha upéva hína pe oguerekóva itáva teépe. 34 Umi ñu oguerekóva levíta kuéra omongaru haguã hymba kuéra ha oĩva itáva jerére, ndaikatúi oñeme'ẽ plátare. Umíva hína imba'e opa árape guarã.
35 Peteĩ ne retãgua oso ramo ha opyta ha'eño, emoguahẽ chupe nde rógape mombyrygua ramo ha ereko ne mbohupa ramo. 36 Ani reiporuka hepy chupe mba'eve. Embyaje Ñandejárape ha toiko ne ndive ne pehẽngue. 37 Ani reiporuka hepyve chupe nde pláta, térã rejerure heta chupe upe ho'úvare. 38 Che hína Tupã pende Jára poguenohẽ vaekue Egíptogui ame'ẽ haguã peẽme yvy Canaangua ha aiko haguã peẽme Tupã ramo.
39 Peteĩ ne retãgua oso ramo oiko aja ne ndive, ha oñeme'ẽ ndéve plátare ne rembiguairã, ani remomba'apo chupe ne rembiguái ramo. 40 Ereko chupe peteĩ ne mba'apohára térã ne mbohupa ramo. Tomba'apo ndéve guarã pe áño 50ha peve. 41 Upévo epoi chugui ikatu haguã oheja nde róga ifamília kuéra reheve oho jey haguã hógape ha ijyvy teépe. 42 Ha'e kuéra che rembiguái hína: che anohẽ vaekue Egíptogui ha noñeme'ẽi vaerã avave rembiguái ramo. 43 Ani rejopy hendive kuéra ha ehechauka rembyajeha Tupãme.
44 Reipota ramo tembiguái kuimba'éva ha kuñáva, ejogua tetã ambuegua. 45 Ikatu avei rejogua umi tetã mombyryguáva oikóva pende apytépe, ha iñemoñare kuéra onaséva oiko aja pende apytépe; umíva ikatu pejogua pene mba'erã, 46 opyta haguã avei pende ra'y kuérape peẽ pemano rire. Ikatu peiporu chupe kuéra pene rembiguái ramo opa árape guarã. Peẽ Israelgua katu oñopehẽngue hína, ha ani pejopy pene retãgua ndive.
47 Peteĩ mombyrygua oikóva pende apytépe oñakã rapu'ã ramo ha oguereko heta mba'e, ha peteĩ pene retãgua hóga ykeregua opyta mba'eve'ỹre ha oñeme'ẽ plátare pe mombyry guápe, térã ambue mombyry guápe hembiguairã, 48 peteĩ ipehẽngue: itio, iprímo térã oimeraẽ ipehẽngue ikatúta ojogua jey chupe pe mombyry guágui ha'e oñeme'ẽ haguépe. 49 Ha'e voi avei ikatúta opaga jey ijehe, oguereko ramo mba'éichapa. 50 Upéva toipapa ijoguahare ndive mboy áñopa hemby gueteri pe áño 50ha peve. Upe jejogua jey repy tojepapa umi áño ohasa vaekuére ha umi ára térã áño ha'e omba'apo vaekuére. Umívapa mboy ovale tojepapa pe ojepagáva rehe mba'apohára kuérape. 51 Hemby ramo heta áño gueteri umi 50rã, tome'ẽ hese kuéra pe plátagui oñeme'ẽ vaekue chupe oñeme'ẽ ramo guare tembiguái ramo plátare. 52 Ha mbovy ramo umi áño hembýva, umíva rehénte tome'ẽ ipláta. 53 Tojerereko mba'apohára ramo omba'apóva áño-áñore. Ha ani reheja ojejopy hendive.
54 Ndojejogua jeýi ramo katu, tojepoi chugui pe áño 50hápe opa iñemoñare reheve, 55 Israelgua niko che rembiguái che mba'e teéva hína. Che anohẽ vaekue chupe kuéra Egíptogui. Che hína Tupã pende Jára.
Actemaclha año ninnayquiclha
1 Aptomjac nic nat Dios apcanya Moisés, payjoc inquilhe acvinatem Sinaí:
2 Iltimnas sat lhip sicpayvam napatavo israelitas: Apquilvitac sat ancoc quellhip yoclhilhma alhnancoc sicmescama quellhip, incaymalhquic nalhit años elhnam siclho quellhip, mepqui apquilquinayclha actic lhama año. 3 Elcaoc sat mataa amyip quellhip, elquiniclha sat mataa actic acvaycmo seis años. Eltamjam sat mataa ayimjaclha uva, eltingya acyilhna acvaycmo seis años. 4 Vocmec sat ancoc séptimo año, cotnejic sat apquilnayclha quellhip mepqui apquilcaycaoc amyip najan mepqui apquiltamjaycam uva avjac, colhic sat ayaco Dios. 5 Noeltingya nasa trigo apquictinga apanco, noeltingya nasa uva acyilhna apquilvita inlhojo mepqui apquiltamjaycam. Coytic ac lha amyip. 6 Elvitac sat quellhip as año acponquinomalhca acyilhna acmenmalhem aptoycaoc quellhip, najan aptoycaoc enlhit apquiltimesaycam najan quilvanaa altimesaycam, najan enlhit apquilpalhaviyam nipyesicsa quellhip. 7 Cotnejic acmenmalhem acyilhna actoycaoc apnatoscama najan asoc navjac lhalhma anco. Eltovaoc sat aclhamoclhojo acyilhna apquilvita inlhojo quellhip mepqui apquiltamjaycam as año nac jay.
8-9 Apquillanac sat ancoc quellhip fiesta año acponquinomalhca acvaycmo siete veces, acsovjalhco inlhojo cuarenta y nueve años. Ellana sat quellhip mocjam fiesta acnim diez, najan piltin séptimo. Elpayvas sat trompetas nipquesic apquipitaoc lhalhma anco. Cotnejic sat acvisay Acnim Singasicjayquiclha. 10 Cotnejic sat año santo acponquinomalhca, moc acvisay liberación lhalhma anco as yoclhilhma. Etajiclhac sat moclhama enlhit apquinyemayaclha, etajiclhac sat tingma pac najan nipyesicsa apquilmolhama familia. 11 Cotnejic sat año liberación mepqui apquiltamjaycam quellhip amyip, mepqui apquilyatemenma acyilhna najan apyilhna trigo apquimja apanco, mepqui apquiltamjaycam uva avjac, mepqui apquiltingyey acyilhna uva. 12 Ayinyema acvisay año liberación quellhip. Eltovamcoc sat quellhip acyilhna apquilvitay mepqui apquiltamjaycam.
13 Elmiclhac sat quellhip as año liberación mocjam amyip, actomja siclho apancaoc quellhip. 14 Colyit apatic quellhip apquilmam siclho amyip, yoyam eltajicsojo as año nac jay. Enlhit aptomja apyamasma siclho amyip, yoyam emiclhac sat mocjam as año nac jay. 15 Enlhit aptomja apmam amyip, elyipsitic sat años acvaycmo año liberación. 16 Cotnejic sat acyivey acyanmongam amyip, acyitna inlhojo aclhamoclhojo años acvaycmo año liberación. Casilhtojoc sat acyanmongam amyip, acyitna inlhojo anit años acvaycmo año liberación. Inlhenalhquic mataa acvamlha cosechas acyilhna acvaycmo año liberación.
17 Noelyinimquis nasa poc. Elyiplovcasojo mataa sicpayvam siyanamaclha. Coo sicvisay Dios Visqui apancaoc quellhip. 18 Elsavojo mataa apquilyiplovquiscama siyanamaclha najan siyascamaclha, colhic sat mataa actamilaycam apquilvalhoc naysicsa apquileyvam. 19 Elvitac sat mataa acyilhna quellhip yoyam eltovamcoc, mellingamquejec sat mataa mayic.
20 Colhenic sat apquilvalhoc yavamlha eltimjic séptimo año, mepqui apquilquinayclha actic, najan mepqui apquiltamjaycam cosecha acyilhna. 21 Ongvapajacsic sat sexto año sicvaticjapquiscama quellhip, ellhovamcoc sat quellhip cotlaycaoc acyilhna, cotnejic acmenmalhem aptoycaoc tres años tap. 22 Eltovamcoc sat acyilhna quellhip naysicsa apquiltamjaycam año octavo apquilquinayclha actic. Eltovamcoc sat año noveno acyilhna, ayinyema apquiltamilquiscama acyilhna sexto año.
23 Jave quellhip apancaoc yoclhilhma apquileyvomaclha, actomja eyca coo ajanco. Colapvanquejec quellhip elyinyoc amyip acyanmongam solyayem. Quellhip apquiltomja malha maycaa apquileyvam yoclhilhma ajanco. 24 Colhen sat mataa apquilvalhoc amyip apancaoc, yoyam emiclhac sat mocjam avtip siclhoc anco.
25 Aptomjac sat ancoc mepqui asoc enlhit israelita. Apyinyovquic sat ancoc nicja amyip acyanmongam solyayem, apvanquic lhama apmolhama eyinyoc acyanmongam etajicsojoc mocjam nicja amyip.
26 Am sat ancoc elhnac aptomja apmolhama, yoyam emiclhac nicja amyip. Nalhit año coytic sat solyayem apanco, emiclhac sat nicja amyip apyamasma siclho. 27 Eyitsic sat acvamlha años acvaycmo año liberación, eyinyoc sat acyanmongam acvoncapaycaoc, emiclhac sat nicja amyip apanco. 28 Am sat ancoc coyitnac solyayem, yoyam emiclhac sat nicja amyip apanco. Cotnejic sat amyip apanco aptomja apmam, etnejic sat avtip as amyip acvaycmo año liberación. Natamin emiclhac sat mocjam aptomja avtip siclhoc anco as amyip.
29 Apyinyovquic sat ancoc tingma pac enlhit, apyitna tingma apvanyam acma apjalhtam mataymong, apvanquic eyinyoc acyanmongam acvaycmo un año, emiclhac sat mocjam tingma pac. 30 Am sat ancoc coyitnac solyayem, yoyam emiclhac mocjam tingma pac acvaycmo un año. Etnejic sat apanco enlhit aptomja apmam as tingma, najan aptovana apancaoc. Metniclhejec sat libre as tingma año liberación. 31 Moc actemaclha mataa tingma apyitna amyip. Tingma apyinyovmap acyanmongam solyayem, colhojoc sat amyip acyinyovmalhca. Apvanquic emiclhac mocjam aptomja apvitip siclhoc anco. Etniclhac sat mocjam tingma pac, acvocmo inlhojo año liberación.
32 Apnam mataa tingma apquilvanyam levitas. Apyinyovquic sat ancoc tingma pac levita, apvanquic emiclhac sat mocjam acyanmongam solyayem. 33 Am sat ancoc emiclhac mocjam tingma pac levita, colhic sat actajesa tingma pac aptomja apvitip siclhoc anco. Mepqui mataa amyip levitas, apancaoc apancavo mataa tingma. 34 Colapvanquejec mataa levitas elyinyoc amyip ayitcoc nipyava tingma apvanyam, aleyvomaclha apnatoscama.
35 Apnec sat ancoc nipyesicsa quellhip enlhit mepqui apquilnatam, mepqui amyip, mepqui asoc. Elpasim sat asoc ayaymomalhca, elhojoc sat metnaja israelita appalhaviyam nipyesicsa quellhip, elimlimojo sat maa.
36 Apquiltamjoc sat ancoc as enlhit mepqui apquilnatam elyamong siclho solyayem, noeltingya nasa interés acvoncapaycaoc, apcaja inlhojo apmaycaoc nasa as enlhit. Elimlimojo sat quellhip, apna inlhojo nipyesicsa quellhip mepqui asoc, apvitac mataa Dios. 37 Noeltingya nasa interés acvoncapaycaoc, acyitna inlhojo apmaycaoc nasa. Noelyangviscomjo nasa acyanmongam nintom apquilhacjam quellhip. 38 Coo sicvisay Dios Visqui apancaoc quellhip. Coo nac sicyinyovquiscama quellhip yoclhilhma Egipto, yoyam ellhovamcoc yoclhilhma Canaán, otnejic sat Dios Visqui apancaoc quellhip.
39 Apnec sat ancoc israelita mepqui apquilnatam, yoyam etnesam malha enlhit apmomap nipyesicsa quellhip. Noelhnasojo nasa enlhit apmomap. 40 Elhnasojo sat enlhit aptimesaycam, najan malha maycaa. Etnesam sat nipyesicsa quellhip acvaycmo año liberación. 41 Natamin eyinyoc as enlhit aptamjaycam nipyesicsa quellhip, enaliclhac sat apquitquic, etajiclhac sat nipyesicsa apquilmolhma familias. 42 Enlhit selancam as enlhitaoc mepqui apquilnatam. Coo nat sicyinyovquiscama yoclhilhma Egipto. Colapvanquejec mataa eltimjic apquilmomap as enlhit mepqui apquilnatam. 43 Noelyimtalhnes nasa apquilvalhoc maa, elimliclhojo sat mataa napato Dios.
44 Apquiltingyac sat ancoc quellhip enlhit apquilmomap najan quilvana almomalhca, elyinyov sat acyanmongam apquilmam nipyesicsa metnaja israelitas apquileyvam nipyava quellhip. 45 Elyinyov sat quellhip acyanmongam apquilmam enlhit apquilpalhaviyam nipyesicsa quellhip, yoyam eltimesam. Najan maa apquitquic appaliyam yoclhilhma apquileyvomaclha quellhip, elhnasojo sat apquilmomap. 46 Quellhip aptovana niptamin elmiclhac sat apquilmomap, yoyam eltimesam. Colapvanquejec eltimjic apquilmomap israelitas mepqui apquilnatam, ayinyema apquiltomja apquilmolhama quellhip.
47 Apnec sat ancoc metnaja israelita nipyesicsa quellhip, acnaycaoc cascama apquilnatam. Apnec sat ancoc poc israelita apanco mepqui apquilnatam, etniclhac sat apmomap etnesam metnaja israelita tingma pac, tasic najan poc metnaja israelita tingma pac. 48 Apvanquic as israelita apmomap emyovacpoc ayinyema apquilmolhama apquilyamasma acyanmongam. Etajiclhac sat mocjam, ayinyema apyamasma acyanmongam 49 apyaja, tasic najan apyalhing, tasic najan poc apmolhama. Apvanquic najan enlhit apmomap eyinyoc acyanmongam, acyitna inlhojo solyayem. 50 Colyipsatalhcac sat acyanmongam apmomap siclho, acvaycmo año liberación, colhojoc sat acyanmongam enlhit aptimesaycam aclhamoclhojo acnim. 51 Colhojoc sat acyanmongam apyamasma apmolhama, aptimesaycam moclhama año acvaycmo año liberación. 52 Asilhtec sat ancoc aptimesaycam acyavacmo año liberación, colhojoc sat acyanmongam aptimesaycam enlhit apmomap. 53 Incaymalhquic etnesam as enlhit apno poc aptimesaycam por año. Copvanquejec israelita apanco etniclhac enlhit apmomap.
54 Am sat ancoc coyinyovalhcac acyanmongam enlhit apmomap, yoyam etajiclhac tingma pac. Etajiclhac sat acvocmo inlhojo año libertad, enaliclhac sat najan apquitquic. 55 Selancam ajancaoc apquiltomja israelitas, sicyinyovquiscama nat yoclhilhma Egipto. Coo sicvisay Dios Visqui apancaoc quellhip — nic nat aptomjac Dios.