Ou Espíritu Santo
1 Oguahẽvo Pentekostés, opa ogueroviáva ijaty peteĩ hendápente. 2 Upeichaháguinte oñehendu peteĩ tyapu guasu yvágagui oúva, yvytu hatã oipejúrõ guáicha. Ha omyenyhẽmba pe óga oĩháme hikuái. 3 Ha ohecha hikuái ku tata rendýicha oguejýva peteĩ-teĩ hi'ári kuéra. 4 Ha opavave henyhẽ Espíritu Sántogui, ha oñepyrũ oñe'ẽ ñe'ẽ ambuépe, Espíritu Santo omoñe'ẽháicha chupe kuéra.
5 Oiko upérõ Jerusalénpe heta Israel guáva ombojeroviáva Tupãme, ou vaekue opa tetã guio. 6 Opavave oñembyaty ohendúvo upe tyapu ha ndoikuaái mba'épa ojehu, peteĩ-teĩ ohendúgui umi ogueroviávape oñe'ẽrõ iñe'ẽ teépe. 7 Ohecha ramó etereígui he'i joa hikuái:
—Ndaha'éi piko Galileagua ko'ã oñe'ẽva? 8 Mba'éicha rupi piko ñahendu oñe'ẽ ramo ñane ñe'ẽ teépe? 9 Ko'ápe ñaime Partia, Media, Elam, Mesopotamia, Judea, Capadocia, Ponto, Asia, 10 Frigia ha Panfilia, Egipto ha Libia Cirene ypy pegua. Oĩ avei Romagua ko'ápe oikóva, 11 oĩ judío ha umi ojeroviáva Tupãre ha'e kuéraicha. Oĩ avei Creta ha Arábiagui oúva. Ha ñahendu ñane ñe'ẽ teépe oguerohoryha hikuái Tupãme opa hembiapokuére. 12 Opavave ijurujái, ndoikuaái upe oikóva ha he'i joa ojupe:
—Mba'éiko he'ise opa ko'ã mba'e?
13 Oĩ katu oñembohorýva hese kuéra he'ívo:
—Oka'upa niko ãva!
Pedro oñemoñe'ẽ
14 Upérõ Pedro oñembo'y umi 11 apóstol ndive ha oñe'ẽ hatã he'ívo: “Israelgua ha opa peikóva Jerusalénpe, peikuaáke kóva ha pehendu porã ko ha'étava peẽme: 15 Ko'ãva ndoka'úi peimo'ãháicha, ko pyhareve mbyte rupi ramóva hína. 16 Oiko uvei ko'ágã hína upe omomarandu vaekue maranduhára*f** Joel, he'i ramo guare:
17 Oikóta umi ára pahávo,
he'i Tupã,
ahekuavóta che Espíritu
opa yvypóra ári.
Pene ñemoñare
kuimba'éva ha kuñáva
ohendukáta imarandu,
mitã rusu kuéra
omba'e recháta
ha itujáva
oguerekóta ikepegua.
18 Che rembiguái kuéra
kuimba'e ha kuñáva ári ave
ahekuavóta che Espíritu
umíva umi árape,
ha ohendukáta hikuái
momarandu.
19 Yvágare ahechaukáta
heta hechapyrãva,
tuguy, tata rendy
ha yvy ári tatatĩna.
20 Kuarahy iñypytũta
ha jasy tuguýpe oñeñuãta,
oguahẽ mboyve
Ñandejára ára guasu
omimbipáva.
21 Ha opa ohenóiva
Ñandejára réra,
oñepysyrõta.
22 Pehendu aipórõ Israelgua ko ha'éva peẽme: Peikuaa porãháicha, Tupã ohechauka vaekue pende apytépe Jesús Nazaretgua pokatu, ojapóvo ha'e rupi heta hechapyrãva, oporomondýiva ha techaukarãva. 23 Ha'e omoĩ vaekue chupe, hese ija'e'ỹva pópe, Tupã oguereko haguéicha iñakãme ha ha'e oipota haguéicha, peẽ katu pejuka vaekue chupe pemosãingóvo kurusúre tekove aña po rupi. 24 Tupã katu omoingove jey chupe, oipe'ávo chupe mano poguýgui, mano ndaikatúigui ipu'akávo hese. 25 Mburuvicha guasu David, oñe'ẽvo Jesús rehe he'i vaekue:
Che ahecha mantéva
Ñandejárape che renondépe.
Ha'e oĩgui che akatúape
mba'eve nda che reitýi chéne.
26 Upévare
che py'a henyhẽ vy'águi
ha apurahéi torypaitépe.
Aikóne kyhyje'ỹre,
27 nda che reja mo'ãigui
che tyvy kuápe,
térã oñembyai
ne rembiguái
marangatu rete.
28 Rehechauka vaekue chéve
jeikove rape,
ha che myenyhẽta vy'águi
ne renondépe.”
29 Che pehẽngue kuéra: Ta'e porãntena peẽme, ñande ru ypykue David omano ha oñeñotỹ hague ha ityvy oĩha gueteri ñande apytépe. 30 David katu maranduhára*f** vaekue, ha oikuaa Tupã ome'ẽ hague chupe iñe'ẽ, omoĩtaha mburuvicha guasúrõ peteĩ iñemoñarévape. 31 Ha'e ohecháma vaekue oiko mboyve, oikove jeyha pe Mesías. David oñe'ẽ vaekue upévare ha he'i pe Mesías ndopyta mo'ãiha ityvýpe ha hete noñembyai mo'ãiha. 32 Ha péina Tupã omoingove jey upe Jesúspe, ha ore, upéva rechahare. 33 Tupã omopu'ã rire chupe ha omoĩ ijakatúape, ha ohupyty rire Tupãgui Espíritu Santo, ha'e he'i vaekue ome'ẽtaha oréve, ohekuavo pe Espíritu ore ári. Upéva hína upe peẽ pehecha ha pehendu vaekue. 34 Ndaha'éi David pe ojupi vaekue yvágape. Ha'e voi niko he'i vaekue:
‘Ñandejára he'i che Járape:
Eguapy che akatúape,
35 amoĩ meve nde py guýpe
nde rehe ija'e'ỹvape.’
36 Toikuaa porãke opa Israelgua, ko Jesúspe voi, peẽ pemosãingo vaekue kurusúre, Tupã omoingo hague opa mba'e Jára ha Mesías ramo.”
37 Umi ijaty vaekue ohendúvo ko'ã mba'e, oñembyasy eterei ha oporandu joa Pedro ha apóstol kuérape:
—Ore pehẽngue, mba'éiko rojapóta?
38 Pedro he'i chupe kuéra:
—Pejevy Tupã gotyo ha peñemongaraika peteĩ-teĩ Jesucristo rérape, Tupã oheja rei haguã peẽme pene angaipa, ha péicha ome'ẽta peẽme Espíritu Santo. 39 Ko ñe'ẽme'ẽ niko peẽme ha pene ñemoñarépe, ha avei opa umi mombyry oĩvape guarã. He'ise opa umi Tupã Ñandejára ohenoisévape guarã.
40 Ko'ãichagua ñe'ẽ rupi, Pedro oñemoñe'ẽ ha oheko mbo'e chupe kuéra, he'ívo:
—Pejeheja ko'ã tekove ahẽgui!
41 Ha umi oguerovia vaekue iñe'ẽ, oñemongaraika. Ha upe árape oike umi ogueroviáva apytépe, 3.000 tapicha rupi. 42 Ha oñemohatã hikuái umi apóstol kuéra ombo'évape, omboja'óvo oñondive umi oguerekóva, oñembyatývo oipehe'ã haguã mbuja ha oñembo'e haguã.
Cristo reroviaha ypykue rekove
43 Opavave ohecha ramo heta hechapyrãva ha techaukarã Tupã ojapóva apóstol kuéra rupi. 44 Opa ogueroviáva oĩ peteĩ ñe'ẽme ha omboja'o ojoapytépe opa oguerekóva. 45 Ome'ẽ hepýre ijyvy ha opa oguerekóva, ha omboja'o upe viru peteĩ-teĩ oikotevẽháicha. 46 Opa ára oñembyatými Tupaópe ha hóga kuéra rupi oipehe'ã mbuja ha ho'u oñondive torypápe ha py'a porãme. 47 Oguerohory Tupãme ha opavave ohayhu chupe kuéra. Arako'ẽre Ñandejára ombohetave upe aty, umi ha'e oipysyrõ vaekue reheve.
Apvayveyquintamlha Espíritu Santo
1 Lhama alhta acvocmo acnim acvisay Pentecostés. Apnam alhta apquilanomacpo apóstoles. Am alhta coyeycajalhcac apquilvalhoc. 2 Pilapcasquic alhta anco aclingalhco ayilhtingyovam netin. Malha piyam apquilhcajayam alhta intomjac. Inlanoc alhta tingma apnaycamcaclha. 3 Invitalhquic alhta alhcaoc, malha talha alayvom alhta intomjac aclhingacmo. Inquilticlhicvocmec alhta apyitsicsaoc enlhitaoc. 4 Inquillanamcoc alhta apquilvalhoc enlhit Espíritu Santo. Apquilpametam alhta cotnaja apquilpayvam, ayinyema Espíritu Santo aptimesquiscama.
5 Apnaycam alhta tingma Jerusalén judíos. Enlhit apquilpeyvomo apquilinyema lhalhma anco. 6 Lhama alhta aclingalhco ayilhtingyovam. Apquicjingvoctac alhta enlhitaoc. Pilapcasquic alhta apquillinga apquilpameteycam appayvamo lhama moclhama enlhit. 7 Pilapcasquic alhta enlhitaoc. Apquilpamejitsacpec alhta:
—¿Am ya elanacpo co Galilea actomja nac apquilpamesma? —alhta intomjac amyaa. 8 Am lha ongilanalhco nincoo. ¿Soctomja ninlinga nac ninpayvamo lhama, malha nintemaclha inquitcoc? 9 Apnam asi enlhitaoc co Partia najan co Media najan co Elam najan co Mesopotamia najan co Judea najan co Capadocia najan co Ponto najan co Asia. 10 Najan co Frigia najan co Panfilia najan co Egipto najan co Africa tap yoclhilhma Cirene. Najan maycaa apquilinyema tingma Roma apquiltomja judíos apanco najan poc quilhva apquiltimem judíos. 11 Najan co Creta najan co Arabia. Ninpayvamo lhama enlhitaoc nac maa. Ninlingac aclhenomalhca mataa apmopvan aptamjaycam Dios Ingyapam —alhta apquiltomjac.
12 Pilapcasquic alhta anco aclingalhco. Apquilpamejitsacpec alhta:
—¿Soc laa pa incotnejic qui? —alhta apquiltomjac apquilpamesma.
13 Apquilasmasquic alhta apnaymacoc:
—Intajapo uva yingmenic inquilnapac as enlhitaoc —alhta apquiltomjac.
Apquiltimnaycam Pedro
14 Yejemoc alhta apquinmaclho netin Pedro. Apquillhalhmaa alhta once apóstoles apquilapajasomap. Apyimnatasquic alhta appayvam:
—Quellhip co Judea najan co Jerusalén. Elyasamcojo quellhip, elaylhojo siltimnaycam. 15 Am lhac colnapac anmin as enlhitaoc. Alhtooc mocjam, las nueve intomjac. 16 Eycaso actomja aplhanma ilhnic nat Dios Ingyapam. Aplingasquic nic nat Joel profeta Dios aplingascama:
17 Otnejic sat yicpintama actamongvomlha nelha acnim —nic nat aptomjac Dios Ingyapam.
Oyanquincajac sat Espíritu ajanco tacjaplhit enlhitaoc.
Ellingacsic sat sicvisay quellhip apquitquic apquilinava najan quilvanaa.
Malha ningvitayo ningaat sat cotnejic enlhitaoc apquitcaoc.
Colhic sat apquilvanmoncama enlhit apquilvanyam.
18 Oyanquincajac sat Espíritu ajanco tacjaplhit selancam apquilinava najan quilvanaa.
Ellingacsic sat sicvisay.
19 Otnesquisic sat asoc sinpilapquiscama netin. Najan asoc monquinatquiscama as nalhpop: ema najan talha najan acpanma etin.
20 Coyinaticsic sat olhma acnim. Eyilhvesic sat piltin, malha ema sat etnejic. Natamin covac sat Visqui ingac acnim apác acvanyam najan actamila.
21 Moclhama aptomja aplhanma apvisay Visqui ingac, evomsacpoc sat tap
—nic nat aptomjac profeta.
22 “Quellhip enlhitaoc Israel, elaylhojo sicpayvam. Pac olhenic Jesús co Nazaret. Apcasinaquic alhta Dios Ingyapam. Apquiltamjoc alhta etnejic apmopvan aptamjaycam najan aptamjaycam sinpilapquiscama najan asoc monquinatquiscama nipyesicsa quellhip. Eycaso apquilyasamcoc quellhip aptomjaclha Dios Ingyapam. 23 Apmacpec alhta Jesús. Actemaclha ilhnic nat aclhanma apvalhoc Dios Ingyapam najan actemaclha apmayjayoclha. Apyasamcoc nic nat yoyam cotnejic. Apquilmec alhta quellhip. Apquilanayquic alhta quellhip metnaja judíos apquilmapsomcaa, yoyam elyipitsic asoc timyescama, yoyam najan elajic. 24 Eyca Dios Ingyapam alhta aplhaticjascacmoc. Apvomcasac tap apquitsepma. Covanquejec comyoc actemaclha ningitsepma. 25 Aplhenacpec nic nat Jesús. Apvisqui David nic nat aplhanma:
Alanoc coo mataa najato Visqui ingac.
Apnec mataa selyascamaclha,
yoyam cotyemejec evalhoc.
26 Payjeclhec evalhoc.
Intipquic sicpayvam actemaclha siyitsovascama.
Inyiplovcoc siljalhanma sicyitna sicyovoclhojo congne tacjalhop.
27 Meyinyovejec sat lhip ejangaoc nipyesicsa apquilmasquingvaycmo.
Sictomja lhip apquilancam.
Lhip alhta seponcanma.
Mejeyinyovejec sat coo.
Mengyojoyc sat otjapoc sicyovoclhojo.
28 Elhicmosquic lhip amay acyimnatem ingnenyic.
Lhip sat jimquesic acpayjayclha evalhoc napato lhip
—nic nat aptomjac David.
29 “Elyalhing, mejelnovqueje coo olhenic ningilyeyjamcaa David. Apquitsepmec nic nat. Apcatongnacpec nic nat. Yitnec mocjam aso tacjalhop apác. 30 David aptomjac nic nat profeta Dios aplingascama. Apyasamcoc nic nat aplhanmaclha Dios Ingyapam. Nasoc anco sat etnesquisic appayvam. Apquiltamjoc nic nat etnescasiclha apvisqui, yoyam elhic aptavin niptamin David. Yoyam eyanmongsic sat aptavin niptamin apvisay Cristo. 31 Lhama ilhnic nat aplhena David as appayvam. Am alhta coyinyovalhcac apjangaoc nipyesicsa apquilmasquingvaycmo. Am alhta ingyavo etjapoc apyovoclhojo. Apyasamcoc nic nat David asoc yoyam cotnejic nanoc sat. Cristo yoyam elhaticjangvomoc nic nat aplhenac. 32 Dios Ingyapam aptomja aplhaticjasquiyam as Jesús. Ninlhamoclhojo nincoo ningiltomja ningvitayo. 33 Apyasacpec alhta netin. Apnesacpec alhta apyimnatamaclha Dios Ingyapam. Apmesquic Apyap Espíritu Santo aplhanma alhta yoyam emquesic. Eyca as asoc apquilvitay najan apquillingay quellhip alvaa ayinyema Espíritu Santo. 34 Am nic nat eyasac netin David. Eycaso actomja aplhanma ilhnic nat David:
Aptomjac Ingyapam apcanya Visqui ajac:
Ilha sat nejicja selyascamaclha.
35 Motvasaclha mocjam cotnaja apnaymacoc.
Apquiltoyam sat etnejic lhip
—nic nat aptomjac.
36 Eyca as Jesús apquilyipitquiscama alhta quellhip asoc timyescama. Elyasamcojo quellhip enlhitaoc Israel. Noelyasquim nasa amyaa. Apvisqui Apponquinomap aptimescasac Dios Ingyapam —alhta aptomjac Pedro.
37 Alpilapacmo alhta apquilvalhoc apquillinga apquiltimnaycam. Apquilmalhnacpec alhta Pedro najan apnaymacoc apóstoles apquilapajasomap:
—Elyipmaa, ¿co sat ontimjic nincoo? —alhta apquiltomjac.
38 Apcatingmavoc alhta Pedro:
—Elyanmonquis apquilvalhoc napato Dios Ingyapam. Eltingya macyapascaseycaoc yingmin actema apquillhanma apvisay Jesucristo. Colmascosalhcac sat melyascalhma quellhip. Ellhovac sat Espíritu Santo Dios apmescama. 39 Eycaso aptomja aplhanmaclha Dios Ingyapam. Quellhip alhta apquillhenacpoc yoyam ellhovac najan apquitquic najan apnaycam mocjay. Najan aplhamoclhojo aptomja apquilanyomap, aptomja apquilanem Dios Visqui ingac —alhta aptomjac.
40 Aplhamasoc alhta apquiltimnaycam Pedro. Aptomjac alhta apquilanya:
—Elvomsap tap quellhip nipyesicsa as enlhitaoc melpeyvomo —alhta aptomjac.
41 Inquilmec alhta apquilvalhoc Dios appayvam. Yejemoc alhta aptingyamco yapasquiscama yingmin. Malha tres mil alhta apquilpalhacsomap enlhitaoc apquilyanmonquiscama apquilvalhoc. 42 Apquilinlhanacmec alhta apquilvajaneycaoc apquillhicmoscama apóstoles najan apquilpasmom najan apquilyaptama quilpasmongam najan apquilmalhnancama.
Apquiltemaclha cristianos apquilmamyi
43 Apquilangvocmec alhta aplhamoclhojo enlhit. Apquillhamasoc alhta apquiltamjaycam sinpilapquiscama najan asoc monquinatquiscama apóstoles apquilapajasomap. 44 Apnaycamoc alhta lhama apquiltimem melyasquiyam. Apquilpasmec alhta mataa aclhamoclhojo asoc. 45 Apquilhaquic alhta aclhamoclhojo apquilnatam najan asoc apancaoc. Apquilmilasquic alhta mataa acyanmongam solyayem actomja ayaymalhquilha inlhojo asoc. 46 Am alhta coyeycajalhca moc apquiltemaclha. Apquilinlhanacmec alhta aclhamoclhojo acnim apquilyoyquiclha tingma apponquinomap. Apquilyaptama quilpasmongam alhta aptomjac moclhama tingma. Inquilpayjeclhec alhta mataa apquilvalhoc naysicsa aptoycaoc apquilpasmeyquiclha. 47 Apquilacoc alhta mataa Dios Ingyapam. Apquilasicjacpec alhta apquiltomja melyasquiyam tasic amyaa. Apquilpalhacasquic alhta apmolhama Jesucristo aclhamoclhojo acnim apquiltomja apquilvomsomap tap.
